UDHËZIM ADMINISTRATIV MF-NR. 02/2018 PËR SHFRYTËZIMIN E PAJISJEVE ELEKTRONIKE DHE SISTEMEVE FISKALE




Republika e Kosovës
Republika Kosova-Republic of
Kosovo
Qeveria-Vlada-Government
Ministria e Financave – Ministarstvo za Finansije - Ministry of finance


UDHËZIMI ADMINISTRATIV MF-NR. 02/2018 PËR SHFRYTËZIMIN E PAJISJEVE ELEKTRONIKE DHE
SISTEMEVE FISKALE

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION MF-NO. 02/2018 ON THE USE OF FISCAL ELECTRONIC DEVICES
AND SYSTEMS

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO MF-BR. 02/2018 O KORIŠĆENJU ELEKTRONSKE OPREME I
FISKALNIH SISTEMA
Ministri i Ministrisë së Financave,

Në mbështetje të nenit 87 dhe të nenit 53,
paragrafi 8, të Ligjit Nr. 03/L-222 për
Administratën Tatimore dhe Procedurat, i
plotësuar dhe ndryshuar me Ligjin Nr. 04/L-
102, me Ligjin 04/L-105 dhe me Ligjin Nr.
04/L-223, të nenit 8, nën paragrafi 1.4. të
Rregullores Nr. 02/2011 për Fushat dhe
Përgjegjësitë Administrative të Zyrës së
Kryeministrit dhe Ministrive dhe të nenit 38,
paragrafit 6 të Rregullores së Qeverisë Nr.
09/2011, nxjerr:



UDHËZIM ADMINISTRATIV MF-
NR .02 /2018 PËR SHFRYTËZIMIN
E PAJISJEVE ELEKTRONIKE
DHE SISTEMEVE FISKALE

Neni 1
Qëllimi

Me këtë Udhëzim Administrativ përcaktohen
rregullat dhe procedurat për përzgjedhjen,
administrimin, vendosjen dhe përdorimin e
pajisjeve elektronike fiskale dhe softuerëve
gjatë realizimit të veprimtarive ekonomike
në territorin e Republikës së Kosovës, si dhe
mjetet për nxitjen e konsumatorëve për
marrje të kuponit fiskal.
Minister of the Ministry of Finance,

Based on Article 87 and Article 53
paragraph 8 of the Law No.03/L-222 on
Tax Administration and Procedures as
amended and supplemented by the Law
No. 04/L-102, Law no. 04/L-105 and Law
no. 04/L-223, Article 8, sub-paragraph 1.4
of Regulation no. 02/2011 for fields and
Administrative Responsibilities of the
Office of the Prime Minister and
Ministries, and Article 38, paragraph 6 of
Government Regulation no. 09/2011,
hereby issues:


ADMINISTRATIVE INSTRUCTION
MF–NO.02/2018 ON THE USE OF
FISCAL ELECTRONIC DEVICES
AND SYSTEMS

Article 1
Purpose

This Administrative Instruction determines
the rules and procedures for selection,
administration, installation and use of fiscal
electronic devices and software during the
trade activity in the Republic of Kosovo,
including the means for stimulating
consumers to obtain fiscal receipts.

Ministar Ministarstva Finansija,

U skladu sa članom 87 i članom 53, stav
8, Zakona Br. 03/L-222 o Poreskoj
Administraciji i Procedurama, izmenjen i
dopunjen Zakonom Br. 04/L-102, i
Zakonom 04/L-105 i Zakonom 04/L-223,
člana 8, pod stav 1.4. Uredbe Br. 02/2011
o Administrativnim Poljima i
Odgovornostima Ureda Premijera i
Ministarstava i člana 38, stava 6 Vladine
Uredbe Br. 09/2011, usvaja:




ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO
MF- BR. 02/2018 O UPOTREBI
ELEKTRONSKE OPREME I
FISKALNIH SISTEMA

Član 1
Svrha

Ovim Administrativnim Uputstvom se
određuju pravila i procedure za odabiranje,
administriranje, postavljanje i korišćenje
fiskalne elektronske opreme i softvera
tokom realizacije privredne delatnosti na
teritoriji Republike Kosovo, kao i sredstva
za podsticanje potrošača za uzimanje
fiskalnog kupona.
Neni 2
Fushëveprimi

Dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ janë
të obligueshme për ATK-në dhe për të gjitha
subjektet tjera që përfshihen në procesin e
fiskalizimit dhe çështjeve tjera të përfshira në
këtë Udhëzim Administrativ.


Neni 3
Shkurtesat dhe Përkufizimet

1. Për qëllime të këtij Udhëzimi
Administrativ shkurtesat në vijim kanë këto
kuptime:

1.1. AF - Arkë Fiskale;

1.2. MF - Ministria e Financave;

1.3. ATK – Administrata Tatimore e
Kosovës;

1.4. PEF - Pajisje Elektronike Fiskale;

1.5. PF - Printer Fiskal;

1.6. Firmware – Softuer i sendërtuar për
funksionim të pajisjeve elektronike;


Article 2
Scope

The provisions of this Administrative
Instruction are mandatory for TAK and all
other entities involved in process of
fiscalisation and other issues included in
this Administrative Instruction.


Article 3
Abbreviations and Definitions

1. For purposes of this Administrative
Instruction, the following abbreviations shall
have this meaning:

1.1. FCR - Fiscal Cash Register;

1.2. MoF - Ministry of Finance;

1.3. TAK -Tax Administration of Kosovo;


1.4. FED - Fiscal Electronic Device;

1.5. FPRN - Fiscal Printers;

1.6. Firmware - Built-in software for
operation of electronic devices;


Član 2
Delokrug

Odredbe ovog Administrativnog Uputstva su
obavezne za PAK i za sve ostale subjekte
koje se uključuju u procesu fiskalizacije i
ostalih pitanja uključena u ovom
Administrativnom Uputstvom.


Član 3
Skraćenice i Definicije

1. U cilju ovog Administrativnog Uputstva
skraćenice u nastavku imaju sledeće
značenje:

1.1. FB- Fiskalna Blagajna;

1.2. MF- Ministarstvo Finansija;

1.3. PAK- Poreska Administracija Kosova;


1.4. FEO- Fiskalna Elektronska Oprema;

1.5. FP- Fiskalni Printer;

1.6. Firmware–Softver ugrađen za
funkcionisanje elektronske opreme;


1.7. Karkasa – memorie apo hapësirë e
veçantë në kuadër të memories fiskale për
regjistrimin e ndërhyrjeve në shtëpizën e
PEF-it;

1.8. PC – Kompjuter personal;

1.9. POS – Pikë e Shitjes;

1.10. E-POS –Pikë elektronike e shitjes;

1.11. TT – Terminal Tatimor;

1.12. GPSR – Standard për Komunikim pa
tela (General Packet Radio Service);


1.13. ROM – memorie vetëm për lexim
(Read Only Memory);

1.14. PROM – ROM i Programueshëm
(Programmable Read Only Memory);

1.15. EPROM – ROM memorie e shlyeshme
dhe e programueshme (Erasable
Programmable Read Only Memory);


1.16. VPN – Rrjet Privat Virtual;

1.17.NjMAF –Njësia për Menaxhimin e
Arkave Fiskale;
1.7. Carcase – Memory or a special space
in the framework of the fiscal memory
for recording interventions in FED's case;


1.8. PC – Personal Computer;

1.9. POS – Point of Sale;

1.10. E-POS –Electronic Point of Sale;

1.11. TT – Tax Terminal;

1.12.GPSR – General Packet Radio
Service;


1.13. ROM –Read Only Memory;


1.14.PROM –Programmable Read
Only Memory;

1.15.EPROM – Erasable
Programmable Read Only Memory;



1.16. PN – Virtual Private Network;

1.17. FCRMU – Fiscal Cash
Register’s Management Unit;
1.7. Karkasa – memorija ili poseban
prostor u okviru fiskalne memorije za
registriranje upada u kućici FEO;


1.8. PC – Kompjuter Personal;

1.9. POS – Prodajna Tačka;

1.10. E-POS –Elektronska Prodajna Tačka;

1.11. PT – Poreski Terminal;

1.12. GPSR – Standard o Bez-žičnoj
Komunikaciji (General Packet Radio
Service);

1.13. ROM – memorija samo za
čitanje(Read Only Memory);

1.14. PROM – ROM koji se Programira
(Programmable Read Only Memory);

1.15.EPROM – ROM memorija koje se
može izbrisati i koja se programira
(Erasable Programmable Read Only
Memory);

1.16. VPM –Privatna Virtualna Mreža;

1.17. UFB –Jedinica za Upravljanje
Fiskalnih Blagajna;
1.18. KMS – Kripto Moduli i Sigurtë,
(shifrimi) i të dhënave;

1.19. KK – Kripto Kartela, Mediat të sigurta
për ruajtje të shifrave (certifiaktë për
kriptim/shifrim);

1.20. KM – Kartela e Memories;

1.21.ZhKE - Zhurnali Kontrollues Elektronik
(kartel e memories);

1.22. Serveri i ATK-së – Sistemi
kompjuterik i cili pranon/dërgon komanda
dhe të dhëna të koduara në drejtim të
sistemeve për evidentimin e qarkullimit;

1.23. DF (Dokumenti Fiskal) – Çdo
dokument i cili shtypet nga PEF dhe Fatura
Elektronike, që nënshkruhet me 2D barcode
të kriptuar nga Serveri i ATK-së;

1.24. 2D Barkodi – Nënshkrimi elektronik i
gjeneruar përmes kriptimit të të dhënave në
Dokumentin Fiskal.







1.18. SCM - Secure Crypto Modul,
(encryption) data ;

1.19. CC – Crypto Card, Secure medium
for secure encryption (encryption
certificats);

1.20. MC – Memory Card;

1.21. ECJ – Electronic Controling Journal
(memory card);

1.22. TAK SERVER - A computer
system that receives / receives encrypted
commands and data according to systems
for traffic logging;

1.23. FD – Fiscal Document – A printed
document form FED and electronic
invoice, which are signed with 2D
barcode;

1.24. 2D Barcode –Electronic signature
generated through data encryption in the
fiscal document.







1.18 SKM - Sigurni Kripto Modul,
(šifrovanje) podataka ;

1.19 KK– Kripto Karta, sigurni medij za
bezbedno čuvanje šifri (sertifikata za
enkripciju/ šifrovanje) ;

1.20 MK – memoriska kartica;

1.21 EKŽ – eleltronski kontrolni žurnal
(memoriska kartica);

1.22 PAK SERVER - racunarski sistem
koji prima / salje sifrovane komande i
podatke prema sistemima za evidenciju
prometa;

1.23 FD - fiskalni dokument - dokument
stampan na FEO i elektronska faktura, koji
su potpusani sa 2D bar kodom;


1.24. 2D Barkod – Elektronski potpis
generisan preko kriptiranja podataka na
Fiskalnom Dokumentu.






2. Përkufizimet e mëposhtme kanë këto
kuptime dhe përmbajtje:

2.1 Pajisjet Elektronike Fiskale –
përfshijnë ato pajisje elektronike si: arkat
fiskale, pikat elektronike të pajisjeve të
shitjeve, printerët fiskal dhe pajisjet e
ngjashme. PEF është një pajisje ose sistem
elektronik i kompjuterizuar i cili
shfrytëzohet për të lëshuar kuponët e shitjes
“kupon fiskal” për transaksionet me pakicë.
Një PEF përfshinë memorien fiskale,
memorien punuese ditore, firmware, orën e
saktë, mekanizmin e shtypjes së kuponit, si
dhe njësitë kontrolluese lidhëse për tastiera,
TT, KMS, KM, ZhKE, ekrane dhe nën-
njësitë e transmetimit të të dhënave hyrëse
dhe dalëse (sikurse janë skanerët), të cilat
sigurohen të jenë pjesë e sistemit. Të gjitha
komponentët e ofruara dhe funksionet e PEF-
it aprovohen ose autorizohen nga NjMAF,
ndërsa softuer-i mbështetës (firmware) ose
mekanizmi tjetër verifikues i funksioneve të
PEF-it duhet të jetë në dispozicion të ATK-
së;


2.2 Arkat fiskale (AF) janë regjistrues
elektronik të arkave që janë të pajisur
posaçërisht me memorie fiskale, pllombë
fiskale dhe mundësi e pajisje tjera ashtu siç
përkufizohen në specifikacionet teknike dhe
2. The following definitions shall have
the meaning and content as follows:

2.1 Fiscal Electronic Devices - include
those electronic devices such as: fiscal
cash registers, electronic points of sale,
fiscal printers and related devices. FED
is a device or computerised electronic
system used for issuing sales receipts
“fiscal receipt” for retail transactions. A
FED includes fiscal memory, working
daily memory, firmware, real-time clock,
printer mechanism, as well as other as
well as connectors for keyboards, TT,
SCM, CC, ECJ, displays and sub- units
of inflow and outflow data transmission
(such as scanners), secured to be part of
the system. All components provided
and FED’s functions are approved or
authorised by the FCRMU, while the
software-support (firmware) or other
verification mechanism of FED’s
functions should be available to TAK;




2.2 Fiscal Cash Registers (FCR) are
electronic cash registers specifically
equipped with fiscal memory, fiscal seal
and other equipments or options as
defined in the functional and technical
2. Definicije u nastavku imaju ova značenja
i sadržaje:

2.1 Fiskalna Elektronska Oprema –
uključuju elektronsku opremu, kao što
su: fiskalne blagajne, elektronske tačke
opreme prodaje, fiskalne printere i slična
oprema. FEO je jedna oprema i
elektronski sistem koji je kompjuteriziran
koji se koristi za izdavanje prodajnih
kupona “fiskalni kupon
o transakcijama na malo. Jedan FEO
uključuje fiskalnu memoriju, dnevnu
radnu memoriju, firmware, tačno vreme,
mehanizam za štampanje kupona, kao i
povezane kontrolne jedinice o
tastaturama, PT, SKM, KK, EKŽ,
ekranima i pod-jedinicama prenosa
ulaznih i izlaznih podataka (kao što su
skaneri), koje se obezbeđuju da budu deo
sistema. Sve pružene komponente i
funkcije FEO odobravaju se i ovlašćuju
od JUFB-a, dok softver podrške
(firmware) ili drugi mehanizam overe
funkcija FEO treba da budu na
raspolaganju PAK-a;

2.2. Fiskalne Blagajne (FB) su
elektronski registratori blagajna koja su
posebno opremljeni sa fiskalnom
memorijom, fiskalnom plombom i drugim
mogućnostima i opremom kao što se
funksionale të publikuara nga ATK-ja.


2.3 Memoria fiskale, një medium i ruajtur
dhe i sigurt, është nën-njësi në të cilën të
gjitha informatat fiskale ruhen dhe mbahen të
pandryshueshme në PEF. Memoria fiskale
është e programuar si memorie vetëm e
lexueshme (read-only, EPROM, ROM i
programuar i shlyeshëm, ose PROM , ROM i
programuar). Qarqet e memories fiskale
mbrohen në kuti të veçantë e cila është e
vendosur në një pjesë të disenjuar
veçanërisht, që është pjesë integrale e
shtëpizës së PEF-it. Në kuadër të memories
fiskale përfshihet edhe komponenti (karkasa)
që regjistron çdo heqje apo intervenim në
mbështjellësin (shtëpizën) e memories
fiskale.

2.4 Rrjeti i të dhënave fiskale nënkupton
rrjetin komunikues ndërmjet PEF-it dhe
Sistemit Informativ të ATK-së që kanë të
bëjnë me transmetimin e kriptuar e të
dhënave fiskale përmes KMS.

2.5 Njësia për Menaxhimin e Arkave
Fiskale nënkupton Njësinë e themeluar në
kuadër të Strukturës Organizative të ATK-së,
përgjegjëse për menaxhimin e Pajisjeve
Elektronike Fiskale dhe Softuerëve, për të
rishikuar dhe miratuar PEF-ët, operatorët e
specifications published by TAK.


2.3 Fiscal memory, a stored and safe
medium, is a sub-unit where all fiscal
information is stored and kept unchanged
in FED. Fiscal memory is programmed
as read-only only memory, EPROM -
Erasable Programmable ROM, or PROM
- Programmable ROM). Circuits of
fiscal memory are protected in special
box which is located in a part especially
designed, which is an integral part of the
FED case. A component (carcase) is
included within the fiscal memory which
records any omission or intervention in
sheaths (case) of fiscal memory,



2.4 Fiscal data network means a
communication network linking FED and
TAK Information Systems which relates
to transmission of encrypted fiscal data
through SCM.

2.5 Fiscal Cash Registers Management
Unit means a Unit established within
the TAK organisational structure
responsible for managing the Fiscal
Electronic Devices and software, to
review and approve FEDs, FED
definiše tehničkom i funkcionalnom
specifikacijom objavljene od strane PAK.

2.3 Fiskalna memorija, jedan očuvani i
bezbedni medijum, je pod-jedinica u
kojoj se čuvaju sve fiskalne jedinice i
održavaju se neizmenjen u FEO. Fiskalna
memorija je programirana kao memorija
koja je samo za čitanje (read-only,
EPROM, ROM programiran da se može
izbrisati, ili PROM, programirani ROM).
Qarqet fiskalne memorije se zaštićuju u
posebnoj kutiji koja je postavljena na
jednom posebno dizajniranom delu, koje
je integralni deo kućice FEO. U okviru
fiskalne memorije uključuje se i
komponenta (karkasa) koja
registrira svaku intervenciju na pokrivač
(kućicu) fiskalne memorije.

2.4 Mreža fiskalnih podataka
podrazumeva mrežu komuniciranja
između FEO i Informativnog Sistema
PAK-a koja se tiču prenosa kriptiranih
fiskalnih podataka preko SKM.

2.5 Jedinica za Upravljanje Fiskalnih
Blagajni podrazumeva Jedinicu osnivanu
u okviru Organizacione Strukture PAK-a
koja je odgovorna za upravljanje Fiskalne
Elektronske Opreme i Softvera, radi
pregleda i odobravanja FEO, operatori
PEF-së dhe Teknikët e Autorizuar të PEF-së.


2.6 Çdo referim në PEF përfshin arkat fiskale
dhe çdo referim në arkat fiskale do të
konsiderohet që të përfshijë PEF-ët, përveç
nëse përkufizohet ndryshe (sikurse është në
përkatëse që i referohet regjistruesve
elektronik të parasë së gatshme).


2.7 Konsumatori i fundit – nënkupton
personin fizik jo afarist, i cili mallrat dhe/ose
shërbimet e blera i përdor për nevoja
personale. Po ashtu, konsumator i fundit
mund të konsiderohet edhe personi fizik
afarist, personi juridik, ortakëri, dhe grupim
apo shoqëri e personave përfshirë
konzorciumet dhe autoritet publike të cilët
mallrat dhe/ose shërbimet e blera i përdor për
nevoja biznesore e jo për qëllim të rishitjes
apo zhvillimin e aktiviteteve të tyre.


2.8 Kuponi fiskal – është dokument në letër,
i shtypur nga PEF, ne të cilin regjistrohet
shitblerja e mallrave dhe/ose shërbimeve në
pikën e shitjes për konsumatorin e fundit.
Karakteristikat e veçanta te kuponit fiskal (si
dhe te çdo dokumenti tjetër fiskal) jane; logo
fiskale dhe nënshkrimi me 2D barkod.
Karakteristikat tjera do te përcaktohen ne
operators and FED authorised
technicians.

2.6 Any reference in FED includes fiscal
cash registers and any reference to fiscal
cash registers be deemed to include
FEDs unless defined otherwise (as it is
appropriate to refer to electronic cash
registers).


2.7 End customer - Means a non-
commercial physical person who used the
goods and / or services purchased for
personal use. Also, the final consumer
may also be considered a natural business
person, legal entity, partnership, and
grouping or association of persons
including consortia and public authorities
who used the goods and / or services
purchased for business purposes and not
for the purpose of resale or development
of their activities.

2.8 Fiscal Cupon - is a paper document,
printed by FED, in which the sale of goods
and / or services at the point of sale for the
last consumer is recorded. Special features
of the fiscal coupon (as well as in any
other fiscal document) are; Fiscal logo and
2D barcode signature. Other features will
be defined in the document of specific
FEO i Ovlašćene Tehničare FEO.


2.6 Svako referisanje na FEO uključuje
fiskalne blagajne i svako referisanje na
fiskalne blagajne će se smatrati da
uključuje FEO osim ukoliko se drugačije
definiše (kao što je na dotičnoj koje se
referiše na elektronske registratore gotovog
novca).

2.7 Krajni potrošač - Znači
nekomercijalno fizičko lice koje je koristilo
robu i / ili usluge kupljene za ličnu
upotrebu. Takođe, krajnji potrošač može se
takođe smatrati prirodnim privrednim
subjektom, pravnim licem, partnerstvom i
grupiranjem ili udruživanjem osoba
uključujući konzorcijume i javne organe
koji su koristili robu i / ili usluge kupljene
u poslovne svrhe, a ne u svrhu preprodaja
ili Razvoj njihovih aktivnosti.


2.8 Fiskalni racun - Je papirni dokument,
koji je štampao FEO, u kojem se evidentira
prodaja robe i / ili usluga na mestu prodaje
za poslednjeg potrošača. Posebne
karakteristike fiskalnog kupona (kao iu bilo
koji drugom fiskalnom dokumentu) su;
Fiskalni logo i 2D bar kod potpis. Ostale
karakteristike biće definisane u dokumentu
dokumentin e kërkesave specifike teknike
dhe funksionale fiskale


Neni 4
Pajisjet Fiskale

1. Personat e obliguar për pajisje me PEF janë si
vijon:

1.1 Të gjithë personat që bëjnë furnizime të
mallrave dhe/ose shërbimeve në objektet,
njësitë ose vendet të cilat mund të jenë në
qasje të publikut, janë të obliguar që të
shfrytëzojnë PEF dhe pajiset tjera të
obligueshme për regjistrimin dhe vërtetimin
e furnizimit të mallrave dhe shërbimeve;

1.2 Të gjithë ata (veprimtari) që punojnë me
para të gatshme (shkëmbejnë para te
gatshme), duhet te përdorin PEF, ndërsa të
gjithë të tjerët duhet të përdorin Faturën
Elektronike duke përfshirë edhe ndërmarrjet
publike, shërbyese etj;

1.3 Tatimpaguesit që ushtrojnë ndonjë
veprimtari në cilësi të zejtarëve të vjetër dhe
punimeve të dorës (artizanët) përfshirë këtu
qeleshepunues, poçar, farkëtar dhe ndonjë
kategori e veçantë e përcaktuar më vonë me
vendim nga Ministri i Financave. Kjo
kategori do të subvencionohet nga Ministria
technical and functional fiscal
requirements


Article 4
Fiscal Devices

1. Persons liable for equipping with FED are
as follows:

1.1 All persons who make supplies of
goods and/or services or at premises,
units or locations accessible for public
are obligated to use FED and other
equipment obligatory for recording and
confirming the supply with goods and
services;

1.2 All those (companies) who work with
cash (exchange money in cash), must use
FED, while everyone else must use
Electronic Invoice including publicly
owned companies, services etc;


1.3 Taxpayers engaged in any activity
as old craftsmen and hand-made works
(artisans) including locksmiths, potter,
blacksmith and a special category of
specified later under a decision of the
Minister of Finance. This category will
be subsidised by the Ministry of Finance;
o specifičnim tehničkim i funkcionalnim
fiskalnim zahtevima


Član 4
Fiskalna Oprema

1. Lica obavezna da se opreme sa FEO su kao
u nastavku:

1.1 Sva lica koja se snabdevaju robom
i/ili uslugama u objektima, jedinicama i
mestima koja mogu da budu pristupačni
po javnost, obavezni su da koriste FEO i
ostala opremakoja je obavezna za
registriranje i overavanje snabdevanja
robom i uslugama;

1.2 Svi oni (preduzece) koj rade
gotovinsko placanje (uzimaju keš) moraju
da koriste PED, svi ostali moraju da koriste
elektronsku faturu uzimajuci u obzir javna
preduzeca, usluge itd;


1.3 Poreski obveznici koji deluju u
nekoj delatnosti koja je u svojstvu starih
zanatlija i ručnog rada (rukotvorine)
uključujući ključare, grnčare, kovače ili
neku posebnu kategoriju određenu kasnije
odlukom Ministra Finansija. Ova
kategorija će se subvencionisati od
e Financave;

1.4 Printimi dhe dhënia e kuponëve fiskal
konsumatorëve është i detyrueshëm në
momentin e regjistrimit të furnizimit në PEF;

1.5 Në rast të ndonjë ndryshimi në
shfrytëzimin e PEF-it (lokacionit, shitjes,
transferit, ndërprerjes së aktivitetit ekonomik
apo të ngjashme), shfrytëzuesi i PEF-it duhet
të njoftoj ATK-në në pajtueshmëri me
dispozitat e një akti juridik që do të lëshohet
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.

2. Nga paragrafi 1 i këtij Neni nuk obligohen
kategoritë si vijon:


2.1 Ndërmarrjeve që ofrojnë shërbime të
energjisë, shërbime komunale, të
telekomunikacionit si dhe ndërmarrjeve tjera
publike që kompensimi për mallrat e shitur
ose shërbimet e kryera i paguajnë përmes
dorëzimit të faturave të përllogaritjes së
konsumit përmes instrumenteve matëse
(energjia elektrike, ngrohja, uji, telefoni) ose
ndonjë mënyrë tjetër e faturimit si, siç janë
kompanitë e menaxhimit të mbeturinave etj,
deri në kalimin e detyrueshëm prej faturës se
thjeshte në at elektronike sipas paragrafit 1.2
te këtij neni;



1.4 Printing out and issuing fiscal
receipts to clients is mandatory at the
time supply is registered within FED;

1.5 In case of any change in using FED
(location, sale, transfer, termination of
economic activity or similar), FED’s
user must notify TAK in accordance with
the provisions of a legal act to be issued
by the TAK Director General.


2. The obligation from paragraph 1 of this
Article does not cover the following
categories:

2.1 Enterprises providing energy,
utilities, telecommunications services
and other publicly owned enterprises
whereby compensation for goods sold
or services rendered are paid by
submitting bills of calculated
consumption through measuring
instruments (electricity, heating, water,
and telephone) or any other way of
billing, such as waste management
companies etc, until mandatory shift from
ordinanry invoice into electronic invoice
as obligation from paragraph 1.2 of this
article;
Ministarstva Finansija;

1.4 Printiranje i davanje fiskalnih kupona
potrošačima je obavezan u trenutku
registriranja snabdevanja u FEO;

1.5 U slučaju neke izmene u korišćenju
FEO (lokacija, prodaje, transfera, prekida
privredne aktivnosti ili slično), korisnik
FEO treba da obavesti PAK u skladu sa
odredbama pravnog akta koji će se izdati
od strane Generalnog Direktora PAK-a.


2. Obaveze prema stavu 1 ovog Člana
ne obavezuje kategorije u nastavku:


2.1.Preduzeća koja pružaju usluge
energije, komunalija, telekomunikacije
kao i ostalim javnim preduzećima čija se
nadoknada za prodanu robu ili izvršene
usluge se plaćaju kroz dostavljanje
računa se plaćaju kroz dostavu računa
izračunavanja potrošnje kroz merne
instrumente (električna energija, grejanje,
voda, telefon) ili drugi način fakturisanja,
kao što su preduzeća za upravljanje
smećem itd, do obaveznog prelazka od
obicne fature u elektronsku faturu kao
prema stavu 1.2 ovog clana;

2.2 Veprimtarive të institucioneve qeveritare
publike siç janë krijimet artistike dhe letrare,
aktivitetet e arteve teatrale, aktivitetet e
institucioneve artistike, veprimtaritë e
bibliotekave, arkivave dhe muzeut.


3. Personi të cilit i referohet obligimi i
përcaktuar me paragrafin 2 të këtij neni dhe i
cili njëkohësisht kryen edhe aktivitete që nuk
janë të përjashtuara ose të liruara nga detyrimi i
regjistrimit përmes arkës fiskale dhe të
transferimit të të dhënave përmes terminalit të
serveri i ATK-së, në kuptim të paragrafit 1 të
këtij neni, do të jetë i obliguar që çdo qarkullim
individual gjatë kryerjes së këtyre aktiviteteve
të regjistrojë përmes arkës fiskale si dhe t’i
transferojë të dhënat përmes terminalit në server
të ATK-së.

4. Përshkrimi i përgjithshëm i PEF-ve dhe
Sistemeve është si vijon:

4.1 Modeli me PEF përfshin Arkën Fiskale
(AF), Printerin Fiskal (PF) si dhe sistemet
elektronike të pikave të shitjes, pajisjet e
lidhura, pajisjet e transmetimit të të dhënave
dhe sistemet që përfshijnë:

4.1.1 Arka Fiskale lloji jo portabël “stand-
alone” apo i pavarur dhe portabël i

2.2 Activities of public governmental
institutions such as artistic and literary
creations, theatrical arts activities,
activities of artistic institutions, activities
of libraries, archives and museum.


3. A person to whom the obligation defined
in paragraph 2 of this Article is referred
to and who also performs activities not
excluded or exempted from registration
through the fiscal cash register and the
transfer of data through TAK terminal
server, pursuant to paragraph 1 of this
Article, will be bound to register through
fiscal cash register any individual
turnover when performing these activities
and transfer data through the TAK terminal
server.

4. General description of the FED and the
Systems is as follows:

4.1 FED Model includes Fiscal Cash
Register (FCR), Fiscal Printer (FPN) and
Electronic Point of Sale systems,
connected equipment, data transmitting
equipment and systems including:

4.1.1 Fiscal Cash Registers (non-
portable “stand-alone” type or

2.2 Aktivnostima javnih vladinih
institucija kao što su umetnička i
književna stvaralaštva, aktivnosti
pozorišnih predstava, aktivnosti
umetničkih institucija, delovanju
biblioteka, arhiva i muzeja.

3. Lice koje se referiše obavezi stavu 2
ovog člana i koji obavlja i aktivnosti koji
nisu izuzeti ili oslobođeni od obaveza
registriranja kroz fiskalnu blagajnu i prenosa
podataka kroz terminal servera PAK-a, u
smislu stava 1 ovog člana, će biti obavezan
da svaki pojedinačni promet tokom
obavljanja ovih aktivnosti se registriraju
kroz fiskalnu blagajnu kao i da prenosi
podatke kroz terminal u serveru PAK- a.



4. Generalni opis FEO i Sistema je sledeći:


4.1 Model sa FEO uključuje Fiskalnu
Blagajnu (FB), Fiskalni Printer (FP) kao
i elektronske sisteme prodajnih tačaka,
vezanu opremu, opremu prenosa podataka
i sistemi koji uključuju:

4.1.1 Fiskalne Blagajne koje nisu
portabl
pavarur, dhe sistemet e Pikave
Elektronike të Shitjes për regjistrimin dhe
ruajtjen e të dhënave në përputhje me
vendimin e Drejtorit të Përgjithshëm të
ATK–së;


4.1.2 Arka Fiskale ka memorie fiskale të
paprekshme dhe memorien punuese;


4.1.3 Të dhënat që do të regjistrohen dhe
ruhen në memorie (memorien punuese
dhe në memorien fiskale) lidhen me
mallrat e shitura dhe shërbimet e ofruara
për konsumatorët, duke shtypur raportin
fiskal, siç kërkohet me legjislacionin në
fuqi.

4.2 Printeri fiskal është PEF me të gjitha
karakteristikat përkatëse dhe menaxhohet
përmes një softueri aplikativ dhe mund të
përdoret si:

4.2.1. POS e bazuar në kompjuter
personal PC;

4.2.2 Sistemet e veçanta elektronike me
memorie fiskale për regjistrimin e
qarkullimit të shitjeve me pakicë për:

4.2.3. Derivatet e naftës nëpërmes
independent portable type), and
Electronic Points of Sale systems for
registering and storing electronic
fiscal data in accordance with the
decision of the TAK General
Director;

4.1.2. A fiscal cash register will have
an inviolable fiscal memory, along
with a working memory;

4.1.3 The data to be registered and
stored in the memories (working
memories or the fiscal memory) must
relate to the goods sold and the
services rendered to the clients, by
printing fiscal reports as required by
the applicable legislation.

4.2. A fiscal printer is a FED with all
relevant properties and it is managed
through an application software and can be
used as:

4.2.1.PC (Personal Computer) based
POS;

4.2.2.Special electronic systems with
fiscal memory for registration of
retail turnover for:

4.2.3.Fuel products through
“stand-alone” ili samostalni i portabl
samostalni, i sistemi Elektronskih
Prodajnih Tačaka za registriranje i
čuvanje podataka u skladu sa odluka
Generalnog Direktora PAK –a;


4.1.2 Fiskalna Blagajna ima
nedodirljivu fiskalnu memoriju i radnu
memoriju;

4.1.3 Podaci koji će se registrirati i
čuvati u memoriji (radne memorije i
fiskalnu me moriju) povezuju se sa
prodatom robom i pruženim uslugama
za potrošače, štampajući fiskalni
izveštaj, kao što se zahteva važećim
zakonodavstvom.

4.2. Fiskalni Printer je FEO sa svim dotičnim
karakteristikama i upravlja se kroz
primenljivi softver i može da se koristi kao:


4.2.1 POS koji se zasniva na lični
kompjuter (računar) PC;

4.2.2 Posebni elektronski sistemi sa
fiskalnom memorijom za registriranje
prometa prodaje na malo za:

4.2.3. Naftine derivate kroz
pajisjeve/sistemeve llogaritëse për shitjen
e karburanteve të lëngshme (pompat e
gazit, benzinës, dhe të ngjashme);

4.2.4. Shërbimet e autolarjeve,
parkingjeve, transportit, dhe shërbime
tjera; dhe

4.2.5. Kategori të veçanta që mund të
përcaktohen më vonë me akt juridik nga
Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.

5. Çdo pajisje tjetër duke përfshirë edhe
sistemet tjera fiskale, që do të specifikohet me
një akt nënligjor të miratuar nga Ministri, duke
përfshirë kërkesat teknike, funksionale dhe
kohën e fillimit të zbatimit të tyre.



Neni 5
Përkufizimi i llojeve të PEF-ve

1. PEF-ët janë pajisje me memorie fiskale
dhe memorie pune, në të cilat regjistrohen të
dhënat e furnizimeve të mallrave dhe
shërbimeve për klientët në mënyrë adekuate
ashtu që të mundësohet printimi, si dhe të
mundësohet transferi dhe procesimi i mëtejmë i
këtyre të dhënave, sikur që është përshkruar në
këtë Udhëzim Administrativ.

computing devices/systems for sale of
liquid fuels (gas pumps, gasoline, and
similar);

4.2.4.Car wash services, parking,
transportation, and other services; and

4.2.5. Specific categories which may
be determined later under a specific
act issued by the TAK Director
General.

5. Any other equipment including fiscal
systems, which will be specified in a sub-
legal act approved by the Minister,
including technical, functional
requirements and time when the
implementation starts.


Article 5
Definition of FEDs type

1. FEDs are devices with fiscal memory
and working memory where data of
supplies with goods and services to
customers are registered in an adequate
manner which allows printing, and
facilitates the transfer and further processing
of these data, as described in this
Administrative Instruction.

opremu/sisteme izračunavanja za
prodaju tečnih goriva (gasne i
benzinske pumpe, i slično);

4.2.4.Usluge pranja kola, parkinga,
prevoza, i ostale usluge; i

4.2.5.Posebne kategorije koje se
kasnije mogu odrediti pravnim aktom
od Generalnog Direktora PAK-a.


5. Svaka druga oprema uključujući i ostale
fiskalne sisteme, koje će se specifikovati
podzakonskim aktom usvojen od Ministra,
uključujući i tehničke i funkcionalne
zahteve i vreme početka njihove primene.



Član 5
Definicija vrsta FEO

1. FEO su oprema sa fiskalnom memorijom
i radnom memorijom, na kojima se
registriraju podaci snabdevanja robom i
uslugama za klijente na adekvatan način
time što se omogućuje štampanje, kao i
omogućuje se prenos i daljnje procesiranje
ovih podataka, kao što je opisano ovim
Administrativnim Uputstvom.

2. PEF-ët duhet të funksionojnë në mënyrë të
tillë që të dhënat e përgjithshme të ruhen për
secilin transaksion në memorien fiskale dhe
kartelës së memorjes duke mos lejuar ndonjë
ndryshim apo manipulim të të dhënave para,
gjatë dhe pas ruajtjes në memorien fiskale. Këto
të dhëna transmetohen në ATK si përmbledhje
ditore.

3. PEF-ët duhet të kenë parametër të posaçëm
për të rregulluar statusin e shumë-gjuhësisë,
konform legjislacionit në fuqi për përdorimin e
gjuhëve zyrtare në Republikën e Kosovës.


4. Do të ekzistojnë këto lloje të PEF-ve të
autorizuara që të operojnë në Kosovë, të cilat
mund të klasifikohen si më poshtë:

4.1. Arka fiskale portabël;

4.2 Arka fiskale jo portabël; dhe

4.3 Sistemi Elektronik i pikave të shitjes,
me komponentët e autorizuara si printerët
fiskal, pajisjet elektronike fiskale për t’u
instaluar dhe integruar me pikën ekzistuese
të sistemeve të shitjes.




2. FEDs must operate in such a way that
the overall data for each transaction is
stored in fiscal memory and memory card
by not allowing any changes or
manipulation of data before, during and
after storing in fiscal memory. These data
are transmitted to TAK as a daily summary.


3. FED must have a special Multilanguage
status parameter in line with legislation on
the use of official languages in Republic of
Kosovo.


4. There will these types of FEDs authorised
to operate in Kosovo, which can be
classified as follows:

4.1 Portable fiscal cash registers;

4.2 Non-portable fiscal cash registers; and

4.3 Electronic system of Points of Sale
with authorised components as fiscal
printers, fiscal electronic devices to be
installed and integrated with existing
point of sale systems.




2. FEO- treba da se stavlja u funkciji na
način da se očuvaju opšti podaci za svaku
transakciju u fiskalnoj memoriji i memoriskoj
kartici ne dozvoljavajući neku izmenu ili
manipulisanje podataka pre, tokom i nakon
očuvanja u fiskalnoj memoriji. Ovi podaci
se prenose kod PAK kao dnevni
sažetak.

3. FEO treba da ima poseban parametar
radi uređenja statusa korišćenja
mnogostrukih jezika, u skladu sa
zakonodavstvom na snazi za korišćenje
službenih jezika u Republici Kosovo.

4. Postojaće sledeće ovlašćene FEO da
deluju na Kosovo, koje se mogu
klasifikovati kao u nastavku:

4.1.Portabl fiskalne blagajne;

4.2.Ne portabl fiskalne blagajne; i

4.3. Elektronski Sistem prodajnih tačaka,
sa ovlašćenim komponentama kao što su
fiskalni printer, fiskalna elektronska
oprema za instaliranje i integrisanje u
postojećoj tačci prodajnih sistema.



Neni 6
Arka Fiskale portabël dhe
jo portabël

1. 1. AF portabël dhe jo portabël nëpërmes të së
cilit regjistrohet qarkullimi i shërbimeve dhe
mallrave duhet të ketë këto funksione:

1.1. AF Portabël duhet të ketë dimensione të
përshtatshme dhe të ketë të instaluara bateritë
që rimbushen, të cilat mundësojnë të
printohen së paku 10000 linja pa rimbushje
të baterive. Një AF e tillë nuk është e
obligueshme të ketë monitor për
konsumatorë;

1.2. AF Portabël duhet të ketë të inkorporuar
TT-në apo interfejs për lidhjen dhe
shfrytëzimin e TT-së të jashtëm.

1.3 AF Jo-portabël duhet të ketë një monitor
për konsumatorë, interfejs për të kontrolluar
tërheqjen e të hollave të gatshme dhe së paku
një interfejs për lidhjen me skanerin e
barkodit;

1.4 Çdo PEF duhet të ketë një numër serik të
veçantë i cili është i regjistruar në ATK si
dhe numër serik te memories fiskale.



Article 6
Portable and Non- portable fiscal
cash registers

1. Portable and non-portable FCRs which
registers turnover of goods and services
must have the following functions:

1.1 Portable FCRs must have suitable
dimensions and have incorporated
rechargeable battery which permit to be
printed at least 10 000 lines without
recharging the battery. Such FCR is
notobliged to have a customer display;


1.2 Portable FCRs must have
incorporated the TT or interface for
connection and use of external TT

1.3 Non-portable FCRs must have
customer display, interface to control a
cash withdraw and at least one interface
for connection to a barcode scanner;


1.4. Each FED must have a unique
serial number registered in TAK and
serial number of fiscal memory.



Član 6
Portabl i ne portabl Fiskalne
Blagajne

1. FB portabl i ne portabl kroz koji se
registrira promet usluga i robe treba da ima
sledeće funkcije:

1.1 FB Portabl treba da ima prikladne
dimenzije i da ima instalirane baterije
koje se ponovno pune, koja omogućavaju
da se printiraju najmanje 10000 linja bez
ponovno punjenje baterija. Takva FB nije
obaveznada ima monitor za potrošače;


1.2 FB Portabl treba da ima ugrađen PT
ili interfejs za vezivanje i korišćenje
spoljne PT.

1.3 FB ne-portabl treba da imaju jedan
monitor za potrošače, interfejs radi
kontrolisanja povlačenje novca u
gotovini i najmanje jedan interfejs za
povezivanje sa skanerom barkoda;

1.4. Svaki FEO treba da ima jedan
posebni serijski broj koji je registriran pri
PAK i seriski broj fiskalne memorije.



2. AF mundet të lidhet me një kompjuter, qoftë
direkt apo nëpërmjet rrjetit kompjuterik.


3. Asnjë softuer kompjuterik nuk lejohet të
ndryshojë të dhënat në memorien fiskale.


4. AF duhet të ketë programin (software-in) me
një modul fiskal të pavarur të mbrojtur nga
ndryshimi dhe fshirjet, duke shfrytëzuar
funksionet standarde për regjistrim të mallrave
dhe shërbimeve, ekrani dhe menaxhimi i futjes
së të dhënave në memorien fiskale.

5. AF duhet të ketë mundësinë e shtypjes së
kuponit për furnizimet e bëra për secilin klient.

6. AF duhet të ketë mundësinë e regjistrimit të
të gjitha transaksioneve ditore e mbajtur në një
ditar elektronik të llogarive sikurse është
paraparë në këtë Udhëzim Administrativ.

7. AF duhet të ketë mundësinë e shtypjes së
raporteve menaxheriale pa fshirje si “raportet
X” (parat e gatshme në sirtar), “raportet Z”
(raporti ditor i mbylljes) si dhe raporte të
ndryshme periodike.

8. AF duhet të ketë mundësinë e anulimit të
artikujve në kupon para shtypjes, derisa kthimi i
artikujve bëhet përmes kuponit të
2. FCRs can be connected to a computer,
either directly or through a network to
computer.

3. No computer software is allowed to
change data in the fiscal memory.


4. FCRs must have a software with an
independent fiscal module protected from
change and deletion, using standard
functions for registration of goods and
services, display and management of data
entry into the fiscal memory.

5. FCRs must have the option of printing
the receipt for supplies made to each client.

6. FCRs must have the option of registering
all daily transactions in an electronic
account journal as foreseen under this
Administrative Instruction.

7. FCRs must have the option of printing
management reports without deleting such
as “X reports” (cash in drawer), “Z
reports” (daily closing report) as well as
different periodical reports.

8. FCRs must have the option of cancelling
the items in the receipt before printing,
while the return of items is done by
2. FB može da se poveže sa kompjuterom,
bilo direktno ili kroz kompjutersku mrežu.


3. Nijedan kompjuterski softver se ne
dozvoljava da menja podatke u fiskalnoj
memoriji.

4. FB treba da ima program (softver-e) sa
nezavisnim fiskalnim modulom koji je
zaštićen od izmena i izbrisanja, koristeći
standardne funkcije za registriranje robe i
usluga, monitor i upravljanje ubacivanja
podataka u fiskalnoj memoriji.

5. FB treba da ima mogućnost štampanja
za izvršene nabavke za svakog klijenta.

6. FB treba da ima mogućnost registriranja
svih dnevnih transakcija u elektronski
dnevnik računa, kao što je predviđeno ovim
Administrativnim Uputstvom.

7. FB treba da ima mogućnost štampanja
menadžerskih izveštaja bez izbrisanja kao
“izveštaji X” (gotov novac na blagajni),
“izveštaji Z” (dnevni zaključni izveštaj) kao
i razne periodične izveštaje.

8. FB treba da ima mogućnost anuliranja
artikala u kuponu pre štampanja, dok
vraćanje artikala se izdadom stornog
kthimit/anulimit (storno).

9. Një AF mundë të ketë edhe pajisje shtesë
sikurse: pajisjet e skenimit të bar kodit dhe
terminalin për pagesa me kredit kartë ose pajisje
të tjera që mund të autorizohen me vendim të
veçantë nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.



Neni 7
Sistemi i pikës së shitjes me printerë fiskal si
printer të faturave

1. Sistemet fiskale të pikave të shitjes duhet të
përdorin vetëm Printerin Fiskal. Në një sistem
të tillë, printeri fiskal duhet të lidhet me njësinë
e kontrollit në POS. Është tipike dhe shumë më
fleksibile që njësia e kontrollit të jetë një
kompjuter që udhëhiqet nga programi softuerik.


2.Çdo printer fiskal në sistem duhet të ketë një
numër serik unik i cili është i regjistruar në
ATK si dhe numër serik të memories fiskale.


3. Sistemet e pikave të shitjes (POS) janë të
ndryshëm, specifikacionet funksionale dhe
teknike do të parashikojnë të njëjtat detyrime
dhe obligime me të cilat ngarkohen
shfrytëzuesit e Arkave Fiskale, por nuk do të
returned/canceled receipt.

9. An FCR may also have additional
devices such as: devices for barcode
scanning and terminal for payment through
credit card or other devices that may be
authorised by a special decision of the TAK
Director General.


Article 7
Point of Sale Systems with Fiscal
Printer as receipt printer

1. Fiscal Systems in Point of Sale must to use
a Fiscal Printer only. In such system, Fiscal
Printer must be connected to a control unit
in POS. It is typical and more flexible for
control unit to be a PC run by a software
application.


2. Each Fiscal Printer in the system must
have a unique serial number, registered in
TAK as well as serial number of fiscal
memory.

3. Point of Sales (POS) systems are
different, functional and technical
specifications shall foresee the same
obligations and conditions as those
imposed on the users of the Fiscal Cash
kupona.

9. Jedan FB može da ima i dodatnu
opremu, ako što su: oprema za skeniranje
barkodova i terminala za isplate kredit-
karticom ili drugu opremu koja se može
ovlastiti posebnom odlukom Generalnog
Direktora PAK-a.


Član 7
Sistem prodajne tačke sa fisklanim
printerima kao printer računa

1. Fiskalni sistem prodajnih tačaka treba da
koristi samo Fiskalni Printer. U takvom
sistemu, fiskalni printer treba da se povezuje
sa kontrolnom jedinicom pri POS. Tipično je i
mnogo fleksibilnije da kontrolna jedinica
bude kompjuter koji se upravlja kroz
softverski program.

2. Svaki fiskalni printer u sistemu treba da
ima jedinstven serijski broj koji je
registriran kod PAK i seriski broj fiskalne
memorije.

3. Sistem prodajnih tačaka (POS) su
različiti, funkcionalne i tehničke
karakteristike će predvideti da ista
dugovanja i obaveze sa kojima se terete
korisnici Fiskalnih Blagajni, ali neće
mandatojnë mënyrën se si do të përmbushen
këto obligime.

Neni 8
Softueri dhe hardueri i sendërtuar

1. Hardueri i integruar përfshin mikroprocesorin
ose mikro kontrollorin, si dhe komponentët e
tjerë. Softueri i sendërtuar i quajtur “firmware”,
vepron si sistem i menaxhimit të të dhënave
fiskale dhe gjithashtu vepron si program
kontrollues për pajisjen.

2. Hardueri dhe softueri, që përdoret nga
shfrytëzuesi i PEF-it, duhet që të transferojë të
dhënat të kriptuara fiskale në formatin e kërkuar
nëpërmes KMS dhe TT në server të ATK-së.


3. Instalimi i çdo PEF-i, nga personi i
autorizuar, bëhet në mënyrë që të pamundësojë
ndryshimet në softuerin dhe harduerin origjinal
të autorizuar. Kur të jenë instaluar softueri dhe
hardueri, çdo modifikim bëhet vetëm nëpërmjet
teknikut të autorizuar.







Registers, but shall not mandate the manner
how those obligations are to be fulfilled.

Article 8
Built-in software and hardware

1. The built-in hardware includes the
microprocessor or microcontroller and other
components. The Built-in software, also
called “firmware”, acts as the fiscal data
management system and also as device
control software.

2. The hardware and software used by the
FED user must transfer the user’s fiscal
encrypted data through SCM and TT in
the required format to the TAK.


3. The installation of any FED, by an
authorised person, is done in such a way
that changes cannot be made to the original
authorised software and hardware. Once the
hardware and software have been installed
any modifications must be made through an
authorised technician.






odrediti način kako će se ispuniti te
obaveze.

Član 8
Ugrađeni Softver i hardver

1. Ugrađeni softver uključuje mikroprocesor
ili mikro kontrolor, kao i ostale
komponente. Ugrađeni softver deluje kao
sistem upravljanja fiskalnih podataka i takođe
deluje kao kontrolni program za opremu.


2. Hardver i softver, koji se koristi od
korisnika FEO, m o r a da prenosi p r e k o
S K M i P T fiskalne kriptirane (šifovane)
podatke u t r a z e n o m o b l i k u o d
s t r a n e server PAK-a.

3. Instaliranje svakog FEO, od ovlašćenog
lica, se obavlja radi omogućavanja izmena u
ovlašćenom originalnom softveru i hardveru,
svaka modifikacija se obavlja samo kroz
ovlašćeni tehničar.








Neni 9
Softueri i jashtëm i aplikacionit i përfshirë në
Sistemet Fiskale të POS

1. Softueri i jashtëm i aplikacionit i përfshirë në
sistemin fiskal të POS-it, mbështet pjesën tjetër
të funksioneve sistemore për menaxhim të të
dhënave (kontabiliteti dhe të ngjashme).

2. Në rastet ku softueri i aplikacionit është i
ndërlidhur me përmbajtjen e faturave fiskale,
personi i autorizuar që e bënë instalimin, së
bashku me shfrytëzuesin, si dhe personin e
autorizuar për softuerin e POS-it të ofrojnë
konfirmim me shkrim për ATK-në se softueri
funksionon si duhet në pajtueshmëri me
specifikacionet dhe kushtet për sigurinë e të
dhënave. Testimi, i cili duhet të bëhet para se
PEF të vendoset në funksion, duhet të konfirmoj
se softueri i cili gjeneron kuponët fiskal operon
plotësisht në pajtueshmëri me kërkesat ligjore
tatimore për librat dhe regjistrat, me kërkesat e
këtij Udhëzimi Administrativ, me
specifikacionet teknike dhe funksionale të
aprovuara nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së,
si dhe që nuk cenon në asnjë mënyrë integritetin
e të dhënave fiskale të PEF-it.





Article 9
External application software included in
Fiscal POS Systems

1. External application software included in
Fiscal POS System supports the rest of the
data management system functions
(accounting, similar).

2. In cases where installed application
software is related to the contents of fiscal
receipts, the authorised person making the
installation, along with the user, must
provide written confirmation to the TAK
that the software operates properly in
accordance with specifications and data
security requirements. The testing, which
must be made before the FED is put into
operation, should attest that the software
generating the fiscal receipt fully operates
in accordance with the legal tax
requirements on bookkeeping and
registers, requirements of this
Administrative Instruction, technical and
functional specifications of the TAK
General Director, and does not in any way
violate the integrity of the FED fiscal data.





Član 9
Spoljni softver aplikacije uključen u
Fiskalni Sistem POS-a

1. Spoljni softver aplikacije uključen u
Fiskalni sistem POS-a, podržava drugi deo
sistemskih funkcija za upravljanje podacima
(računovodstvo i slično).

2. U slučajevima kada je softver aplikacije
povezan sa sadržajem fiskalnih računa,
ovlašćeno lice koji obavlja instaliranje,
zajedno sa korisnikom, kao i ovlašćenim
licem za softver POS-a da pruže pismenu
potvrdu za PAK da softver funkcioniše
prikladno u skladu sa specifikacijama i
uslovima o bezbednosti podataka.
Testiranje, koje treba da se obavlja pre
nego se FEO postavi u funkciji, treba da
potvrdi da softver koji generiše fiskalne
kupone radi u potpunosti sa pravnim
poreskim zahtevima o knjigama i registrima,
sa zahtevima ovog Administrativnog
Uputstva, tehničkim i funkcionalnim
specifikacijama odobrenih od Generalnog
Direktora PAK-a, kao i da ne ugrožava na
bilo koji način integritet fiskalnih podataka
FEO.



3. Testimi që konfirmon me shkrim
funksionimin normal të softuerit, përfshin:


3.1. Detajet e plota mbi prodhuesin e
softuerit të aplikacionit;

3.2. Emrin e saktë të shpërndarjes dhe
numrin e versionit aktual të softuerit;

3.3. Një kopje të versionit demonstrues të
softuerit specifik të ruajtur në një format dhe
medium përkatës;

3.4. Të dhënat e plota mbi kërkesat e
softuerit dhe kushtet operuese në kompjuter;


3.5. Funksionimi i PEF-it me një sistem të
ndërlidhur që shfrytëzon softuerin e pa
autorizuar të aplikacionit për lëshimin e
kuponit fiskal është i ndaluar dhe i
nënshtrohet ndëshkimeve siç parashikohet në
legjislacionin përkatës;

3.6. Për specifikacionet funksionale dhe
teknike të softuerëve në rastet e veçanta,
nxirret vendim nga Drejtori i Përgjithshëm i
ATK-së.



3. The testing which confirms normal
functioning of the software in writting
includes:

3.1. Full details on the manufacturer of
the application software;

3.2.The exact distribution name and the
current version number of this software;

3.3.A copy of a demo version of the
specific software, saved in an
appropriate medium format;

3.4. Full data on the software’s
requirements and operating conditions in
a computer;

3.5.The operation of a FED with an
interconnected system using unauthorised
application software for issuing a fiscal
receipts is strictly forbidden and is
subject to penalties as foreseen by
respctive legislation;

3.6. In special cases, for functional and
technical specifications of the software
shall be issued by the TAK General
Director.



3. Testiranje koje potvrđuje pismeno
normalno funkcionisanje softvera, uključuje:


3.1. Potpune detalje o proizvođaču
softvera aplikacije;

3.2. Tačan naziv raspodele i broj
sadašnje verzije softvera;

3.3. Jednu kopiju verzije za prikazivanje
specifičnog softvera sačuvan u
prikladnom formatu i medijumu;

3.4. Potpuni podaci o zahtevima
softvera i uslovi upotrebe u kompjuter;


3.5. Funkcionisanje FEO sa jednim
povezanim sistemom koji koristi
neovlašćeni softver aplikacije za
izdavanje fiskalnog kupona je zabranjen
i podvrgava se kažnjavanju kao što se
predviđa dotičnim zakonodavstvom;

3.6. Za funkcionalne i tehničke
specifikacije softvera u posebnim
uslovima, usvaja se odluka od
Generalnog Direktora PAK-a.



Neni 10
Rrjeti i Komunikimit

1. Për transmetimin elektronik të të dhënave
fiskale në intervalet e paracaktuara krijohet
rrjeti i komunikimit ndërmjet PEF-it dhe ATK-
së nëpërmes KMS dhe TT.


2. Serveri i ATK-së mundet në çdo kohë të
vendos komunikimin (on demand) me KMS-in
e PEF-it dhe kërkon:

2.1.Raport ditorë;

2.2.Totali i kuponëve fiskal; dhe

2.3. Informata të tjera të kërkuara nga ATK.


3. Rrjetet e të dhënave fiskale të komunikimit
ndërmjet PEF-it dhe ATK-së, duhet të jenë:

3.1 Të sigurta – Të gjitha lidhjet duhet të
operojnë në Rrjete Virtuale Private (VPN),
ndërmjet TT dhe sistemit kompjuterik të
ATK-së, të lidhura përmes internetit.
Ofruesit e telekomunikimit janë përgjegjës
për zbatimin dhe mirëmbajtjen e topologjisë
dhe operimit të VPN-së përmes teknologjisë
GPRS. Ata e mbështesin çdo TT me SIM
kartelë dhe me një adresë dinamike. TT-ja
Article 10
Communication network

1. A communication network shall be
established between FED and the TAK for
the purpose of electronically transmitting
fiscal data on a predetermined interval
throught SCM and TT.

2. TAK Server can at any time establish
communication (on demad) with SCM of
FED and request the following:

2.1.Daily report;

2.2.Total number of fiskalni receipts; and

2.3. Other information as requested by
TAK.

3. Fiscal data communications networks
between FED and the TAK must be:

3.1. Secure - All connections must
operate on a Virtual Private Network
(VPN), between the TT and TAK
computer system, connected to internet.
Telecommunication providers are
responsible for implementation and
maintenance of VPN topology and
operation through GPRS technology.
They support each TT with SIM card
Član 10
Mreža Komuniciranja

1. Za elektronski prenos fiskalnih podataka
u prethodno određenim intervalima od strane
PAK-a stvara se mreža komuniciranja između
PAK-a i FEO preko SKM i PT.


2. Server PAK-a može u bilo koje vreme (on
demad) da uspostavi komunikaciju sa SKM
FEU-a i potrazi :

2.1.Presek stanja;

2.2.Totali fiskalni bonova; i

2.3. I ostale informacije po zahtevu PAK-a.


3. Mreže fiskalnih podataka komuniciranja
između FEO i PAK, treba da budu:

3.1 Bezbedne – Sve vrste povezivanja
koje deluju u Virtualnim Privatnim
Mrežama (VPN), između PT i
kompjuterskog sistema PAK-a, povezane
kroz internet. Provajderi telekomunikacije
su odgovorni za primenu i održavanje
topologije i delovanja VPM-a kroz GPRS
tehnologiju. One podržavaju svaku PT sa
SIM karticama i dinamičkom adresom.
duhet të jetë i konfiguruar që të punojë vetëm
me një PEF;


3.2 PEF komunikon me serverin e ATK-se
brenda nje orari ne kohën e caktuar nga ana e
serverit të ATK-së përmes Kripto Modulit të
Sigurtë. Gjithëashtu serveri i ATK-së mundet
në çdo kohë të vendos komunikimin me
kripto modulin e sigurt të PEF-it;

3.3 Efikase – Nuk lejohet trafik apo rrugëtim
i panevojshëm nëse nuk është përcaktuar nga
serveri i ATK-se. Trafiku i rrjetit duhet të
caktohet në atë mënyrë që do të zvogëlojë
shpenzimet për ATK-në dhe tatimpaguesin,
duke përmbushur njëkohësisht të gjitha
kërkesat e specifikuara;

3.4 Kompatibile – PEF dhe pajisjet
transmetuese duhet të jenë në pajtueshmëri
me të gjitha protokollet dhe standardet e
komunikimit. Komunikimi me serverin e
ATK-së përmes TCP/IP socket sipas
specifikave teknike dhe funksionale te
kërkuara nga ATK-ja.

4. Ofruesit e telekomunikimit duhet të jenë të
autorizuar nga ATK-ja që të ofrojnë shërbime
për bartjen e të dhënave fiskale nga PEF në
sistemin e ATK-së, sipas kërkesave funksionale
dhe teknike të përcaktuara nga ATK-ja.
through dynamic address. The TT must
to be configured to work only with one
FED;

3.2. FED will communicate with TAK
server as per set schedule and set time by
the TAk server through secure crypto
modul. TAK server can at any given time
establish communication with FED’s
secure crypto module;

3.3. Efficient - No unnecessary routing
of traffic is permitted unless determined
by TAK server. Network traffic must
be routed in a manner that minimizes
cost to taxpayers while meeting all
specified requirements;


3.4. Compatible - FED and transmitting
equipment must be in compliance with
all communication protocols and
standards. Comunication with TAK server
is established via TCP/IP socket as per
requested technical specifications from
TAK.

4. Telecommunication providers must be
authorised by TAK to provide services for
transmitting fiscal data by FED into TAK
system, according to the functional and
technical requirements specified by TAK.
PT treba da bude konfigurisan da radi
samo sa jednim FEO;


3.2. FEU komunicira sa PAK serverom po
zadatom rasporedu u zadatom vremenu od
strane PAK server-a preko sigurnog kripto
modula. Server PAK-a može u bilo koje
vreme da uspostavi komunikaciju sa
sigurnim kripto modulom FEU-a

3.3. Efikasno – Ne dozvoljava se
nepotrebno putovanje ukoliko nije
određeno od server PAK-a. Prenos mreže
treba da se odredi na način koji će
smanjiti troškove po PAK i poreskog
obveznika, ispunjavajući u isto vreme sve
naznačene zahteve;

3.4. Kompatibilno – FEO i oprema za
prenos treba da budu u skladu sa svim
protokolima i standardima komuniciranja.
Komunikacija sa PAK serverom je TCP/IP
sockets prema funkcionalnih i tehničkih
zahteva određenih od PAK-a .


4. Provajderi telekomunikacije treba da
budu ovlašćeni od PAK-a za pružanje
usluga prenosa fiskalnih podataka sa FEO
na sistem PAK-a, prema funkcionalnih i
tehničkih zahteva određenih od PAK-a.
Neni 11
Sistemi informativ i integruar në ATK

1. Sistemi i teknologjisë informative në ATK
duhet të pranojë të dhënat fiskale të kriptuara (të
shifruara) dhe të dhënat tjera të transmetuara
nga të gjithë tatimpaguesve të lidhur me
sistemin e ATK-së.

2. Sistemi i TI-së, informatat në një fajll të
veçantë elektronik do t’i procesojë në mënyrë
automatike për secilin tatimpagues.


3. Shpeshtësia e transmetimit të të dhënave do
të përcaktohet në një vendim të Drejtorit të
Përgjithshëm të ATK-së.


Neni 12
Njësia për Menaxhimin e Arkave Fiskale

1. Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të
themelojë Njësinë për Menaxhimin e Arkave
dhe Sistemeve Fiskale (NjMAF) e cila ka për
detyrë:

1.1 Zhvillimin dhe zbatimin e procedurave të
testimit dhe miratimit të PEF-ve dhe
pajisjeve të tjera, duke përfshirë të gjitha
modelet dhe llojet e PEF-ve që do të

Article 11
Information System integrated into TAK

1. TAK Information Technology system
must receive the fiscal encrypted data and
other data of all taxpayers connected to
TAK system.


2. The IT system will automatically
process information into a special
electronic file for each taxpayer.


3. The frequency of transmitting the data
shall be determined by a decision issued by
the TAK General Director.


Article 12
Fiscal Cash Register Management Unit

1. TAK Director General shall establish
Fiscal Cash Register and Systems
Management Unit (FCRMU) which is
responsible for:

1.1 Developing and implementing
procedures for testing and approving
FEDs and other equipment, including all
FED models and types to be authorised

Član 11
Integrisani Informativni Sistem PAK

1. Sistem informativne tehnologije u PAK
treba da primi fiskalne kriptirane (šifovane)
podatke i ostale prenete podatke svih
poreskih obveznika povezani sa sistemom
PAK-a.

2. IT Sistem, informacije u jednom
posebnom elektronskom fajlu će procesirati
na automatski način za svakog poreskog
obveznika.

3. Učestalost prenosa podataka će se
odrediti odlukom Generalnog Direktora PAK-
a.


Član 12
Jedinica za Upravljanje Fiskalnih Blagajni

1. Generalni Direktor PAK-a će osnovati
Jedinicu za Upravljanje Blagajni i Fiskalnih
Sistema (JUFB) koja ima sledeće zadatke:


1.1 Razvoj i primenu procedura testiranja
iodobravanja FEO i ostale opreme,
uključujući sve modele i vrste FEO koja
će se ovlastiti za upotrebu u Republici
autorizohen për shfrytëzim në Republikën e
Kosovës, bazuar në shqyrtimin e
specifikacioneve të prodhuesit për të
përcaktuar nëse i plotësojnë kërkesat teknike
dhe funksionale të përcaktuara për PEF;

1.2 Shqyrtimin e kërkesave të operatorëve të
mundshëm ekonomik për shitje, instalim dhe
mirëmbajtje të PEF-ve, për t’u siguruar që i
plotësojnë kriteret e përcaktuara nga
NjMAF;

1.3 Testimin e modeleve të propozuara të
PEF-ve, për t’u siguruar që i plotësojnë
specifikacionet teknike dhe funksionale; si
dhe CE standardet internacionale;

1.4 Përcaktimin e rregullave në
implementimin e obligimeve të sigurisë dhe
mënyrave për mbikëqyrjen e teknikëve në
lidhje me instalimin dhe riparimin e PEF-ve;


1.5 Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së mund
t’i caktojë Njësisë çdo funksion tjetër që ai e
konsideron të nevojshëm për funksionimin e
drejtë të sistemit të PEF-ve.


2. Zhvillimin e procedurave për aplikim,
autorizim për të shitur, instaluar dhe riparuar
PEF, si dhe procedurat e brendshme dhe
for use in the Republic of Kosovo, based
on review of the manufacturer’s
specifications to determine if they meet
the technical and functional requirements
defined for FED;

1.2 Reviewing applications of potential
economic operators for sales, installation
and maintenance of FEDs, to secure that
they meet the criteria set by FCRMU;


1.3 Testing proposed FED models, to
secure that they meet the technical and
functional specifications and international
CE standards;

1.4 Determining the rules on the
implementation of security obligations
and means of supervising technicians
when it comes to FED installation and
repair;

1.5 The TAK Director General may
assign any other function to the Unit as
he considers necessary for proper
functioning of the FED system.


2. Developing procedures for application,
authorisation to sell, install and repair FEDs,
as well as internal procedures and
Kosovo, na osnovu razmatranja
specifikacija proizvođača radi utvrđivanja
da li ispunjavaju tehničke i funkcionalne
zahteve određenih za FEO;


1.2 Razmatranje zahteva mogućih
ekonomskih operatera za prodaju,
instaliranje i održavanje FEO, radi
osiguranja da ispunjavaju kriterije
određenih JUFB;

1.3 Testiranje predloženih modela FEO,
radi osiguranja da ispunjavaju tehničke ,
funkcionalne zahteve i međunarodne CE
standarde ;

1.4 Određivanje pravila za sprovođenje
obaveza sigurnosti i načina za nadzor
tehničara u vezi sa instaliranjem i
popravkom FEO;


1.5 Generalni Direktor PAK-a može da
odredi Jedinici svaku drugu funkciju koju
on smatra potrebnim za pravilno
funkcionisanje FEO.


2. Razvoj procedura za apliciranje,
instaliranje i popravku FEO, kao i
unutrašnje procedure i funkcionisanje ove
funksionimin e kësaj Njësie do të përcaktohen
me Përshkrimin e Detyrave të Punës si dhe në
bazë të dokumenteve strategjike të ATK-së.


Neni 13
Autorizimet për Operatorët e Licencuar

1. Operatorët e Licencuar sipas dispozitave të
Udhëzimit Administrativ Nr. 1/2015,
konsiderohen të jenë të autorizuar për
zhvillimin e procesit të fiskalizimit të
tatimpaguesve me PEF, deri në përmbylljen e
periudhës kalimtare, apo deri me një vendim
tjetër nga ATK.

2. Operatori Ekonomik obligohet të përkrahë
me pjesë rezervë dhe mirëmbajë PEF të cilat
janë në shfrytëzim nga tatimpaguesit për të
paktën pesë (5) vite nga data e fundit e shitjes së
PEF-it në tregun e Kosovës.

3. Në qoftë se një model i PEF nuk ri-
certifikohet nga OE për çfarëdo arsye, atëherë
ky model nuk ka të drejtë të shitet nga OE dhe
nga Tatimpaguesi si Pajisje Elektronike Fiskale.

4. Pajisja Elektronike Fiskale e cila për 5 vite
është përdorur nga i njëjti tatimpagues, dhe e
cila më tutje nuk përkrahet me pjesë reserve dhe
mbështetje nga Operatori Ekonomik, nuk mund
të përdoret si PEF.
functioning of this Unit shall be determined
by their job descriptions and based on TAK
strategic documents.


Article 13
Authorisations for Licensed Operators

1. The Operators licensed under the
provisions of Administrative Instruction no
1/2015 are deemed to be authorised to
develop taxpayer’s fiscalisation process
with FED until the end of the transitional
period, or until another decision by TAK.


2. The Economic Operator is obliged to
support the spare parts and maintain PEFs
that are in use by the taxpayer for at least
five (5) years from the last date of FED's sale
to the Kosovo market.

3. If a PEF model is not re-certified by EO
for any reason, then this model is not eligible
to be sold by EO and Taxpayer as Fiscal
Electronic Appliances.

4. The Fiscal Electronic Device that has been
used by the same taxpayer for 5 years and
which is not supported by reserve parts and
support by the Economic Operator can not be
used as FED.
Jedinice će se odrediti Opisom Radnih
Zadataka kao i na osnovu strateških
dokumenata PAK-a.


Član 13
Ovlašćenja za Licencirane Operatore

1. Licencirani Operatori od dotične Komisije
prema odredbama Administrativnog Uputstva
Br. 1/2015, smatraju se da su ovlašćeni za
razvoj procesa fiskalizacije poreskih
obveznika sa FEO, do kraja prelaznog perioda,
ili do druge odluke PAK-a.


2. Ekonomski operater je obavezan da podrži
rezervne delove i održava PEF-ove koje
poreski obveznik koristi u periodu od najmanje
pet (5) godina od poslednjeg datuma prodaje
FED-a na tržište Kosova.

3. Ako FEO model ne preusmeri EO iz bilo
kog razloga, onda ovaj model nije podoban za
prodaju od strane EO i poreskog obveznika kao
fiskalnih elektronskih uređaja.

4. Fiskalni elektronski uređaj koji je isti poreski
obveznik koristio 5 godina i koji nije podržan
rezervnim delovima i podrškom od strane
ekonomskog operatera ne može se koristiti kao
FEO.
5. Përjashtim nga paragrafi 4 i këtij neni, Pajisja
Elektronike Fiskale e cila edhe pas 5 viteve të
përdorimit, i përmbush kërkesat teknike dhe
funksionale si dhe përkrahet nga Operatori
Ekonomik, mund të përdoret si PEF.


Neni 14
Aplikimi për Operator dhe Pajisje

1. Çdo prodhues, importues ose montues i PEF,
mund të bëhet Operator i autorizuar i PEF, për
një apo më shumë modele specifike në çdo kohë
sipas kritereve të publikuara nga Njësia për
Menaxhimin e Arkave Fiskale (NjMAF).


2. Kërkesa për të qenë operator i autorizuar,
dorëzohet në çdo kohë, mirëpo shitja e pajisjeve
fiskale mund të bëhet vetëm pas aprovimit nga
NjMAF.

3. Certifikimi i PEF-ve bëhet nga Institutet,
Laboratorët apo Institucionet kompetente dhe të
autorizuara për testimin dhe verifikimin e
përmbushjes së kërkesave teknike dhe
funksionale të përcaktuara me kërkesa të
veçanta.

4. Autorizimi i Instituteve, Laboratorëve apo
Institucioneve kompetente bëhet në bazë të

5. Except as provided in paragraph 4 of this
Article, the Electronic Fiscal Device, which
even after 5 years of use meets the technical
and functional requirements and is supported
by the Economic Operator, may be used as
FED.

Article 14
Applications for Operator and Equipment

1. Any FED manufacturer, importer or
assembler may become FED authorised
operator, for one or more specific models
at any time according to the criteria
published by the Fiscal Cash Management
Register Unit (FCRMU).

2. An application to become authorised
operator is submitted at any time, but the
sale of fiscal devices can be made only
after the approval by FCRMU.

3. Certification of FED shall be made by
institutes, laboratories or institutions
competent and authorised for testing and
verification of compliance with technical
and functional requirements laid down by
special requirements.

4. Authorization of Institutes, Laboratories
or competent institutions shall be made

5. Osim što je predviđeno u stavu 4 ovog člana,
Elektronski fiskalni uređaj, koji čak i nakon 5
godina upotrebe zadovoljava tehničke i
funkcionalne zahtjeve koji je podržan od strane
ekonomskog operatera, može se koristiti kao
FEO

Član 14
Apliciranje za Operatora i Opremu

1. Svaki proizvođač, ili monter FEO, može
da postane ovlašćeni Operator za FEO, za
jedan ili više specifičnih modela u bilo koje
vreme prema kriterijumima objavljenih od
Jedinice za Upravljanje Fiskalnih Blagajni
(JUFB).

2. Zahtev da se postane ovlašćeni operator,
dostavlja se blagovremeno, ali prodaja
fiskalne opreme može da uradi samo nakon
odobravanja od JUFB.

3. Certifikacija FEO se obavlja od
Institucija, Laboratorija ili nadležnih i
ovlašćenih Institucija za testiranje i
overavanje tehničkih i funkcionalnih zahteva
koje su određene posebnim zahtevima.


4. Ovlašćenje Institucija, Laboratorija ili
kompetentnih Institucija se obavlja na
kritereve të përcaktuara nga NjMAF.

5. Instalimi dhe mirëmbajtja e PEF-ve, bëhet
vetëm nga personeli i operatorit të autorizuar,
që ka shitur PEF-ët.

6. NjMAF është përgjegjës të kërkojë dhe të
verifikoj çdo informatë dhe të dhënë, duke
përfshirë: dëshminë e përvojës, solvencën,
kredibilitetin, personelin teknik dhe të dhëna të
ngjashme.

7. NjMAF brenda 60 ditësh nga data e pranimit
të kërkesave dhe informatave vendos për
dhënien apo jo të autorizimit për operatorin
ekonomik.

8. NjMAF është përgjegjës të tërheqë dhe
anulojë autorizimin e dhënë në rast se:


8.1 Përdoruesit ballafaqohen me probleme
serioze;

8.2 Operatori ekonomik e ka shkelur ndonjë
dispozitë të këtij apo ndonjë akti tjetër
nënligjor të lëshuar lidhur me PEF-ët;


8.3 Operatori ekonomik nuk dorëzon
deklaratat tatimore ose nuk kryen në kohë
obligimet tatimore;
according to criteria set by FCRMU.

5. Installation and maintenance of the FED
shall be made only by authorized personnel
of operator selling FEDs.

6. FCRMU shall be responsible to seek
and verify all information and data,
including proven experience, solvency,
credibility, technical personnel and similar
data.

7. FCRMU within 60 days from the date
of receiving applications and information
decides to grant an authorisation or not to
the economic operator.

8. FCRMU shall be responsible to
withdraw and cancel the authorisation
granted if:

8.1. users are facing serious problems;


8.2. The economic operator violated any
provision of this or any other sub-legal
act issued for FEDs;


8.3. The economic operator does not
submit tax declarations or does not timely
setlle tax obligations;
osnovu kriterija određenih od JUFB.

5. Instaliranje i održavanje FEO, se obavlja
samo od osoblja ovlašćenog operatora, koji
je prodao FEO.

6. JUFB je odgovoran da zahteva i da
overi svaku informaciju i podatak,
uključujući: dokaz o iskustvu, solventnost,
kredibilnost, tehničko osoblje i slični podaci.


7. JUFB unutar 60 dana od datuma prijema
zahteva i informacija odlučuje za davanje ili
ne ovlašćenja za ekonomskog operatera.


8. JUFB je odgovoran da povlači i anulira
dato ovlašćenje u slučaju da:


8.1. Korisnici se suočavaju ozbiljnim
problemima;

8.2. Ekonomski operator je prekršio neku
odredbu ovog ili nekog drugog
podzakonskog akta koji je usvojen
vezano sa FEO;

8.3. Ekonomski operator ne dostavlja
poreske deklaracije ili ne obavlja na
vreme ili ne izvršava na vreme poreske

8.4 Në rast të ndryshimit të kushteve sipas të
cilave është dhënë autorizimi.

9. Kundër vendimit të NJMAF-së mund të
ushtrohet ankesë në gjykatën kompetente.
Gjykata mund të kërkojë ndonjë mendim
këshillues duke u bazuar në shqyrtimin e
fakteve dhe njohurive për pajisjet elektronike
fiskale nga një ekspert i pavarur i TI-së.

10. Testet e kohëpaskohshme, sipas kërkesësë,
nëpërmjet kontrollit për operim të duhur të
pajisjeve mund të bëhen nga NjMAF, ose nga
institucionet, laboratorët apo organizatat e
caktuara të autorizuara prej kësaj Njësie, për t’u
siguruar që pas aprovimit fillestar pajisjet
elektronike fiskale dhe sistemet vazhdojnë të
përmbushin kërkesat përkatëse dhe të veprojnë
me besueshmëri edhe pas instalimit në pika të
shitjes.

11. ATK-ja ka të drejtën e rishikimit të çdo
instalimi të PEF-ve të bërë nga çdo operator, për
t’u siguruar se ajo punon në përputhje me
kërkesat dhe specifikacionet e vendosura.
Përveç kësaj, ATK-ja ka të drejtën të rishikojë
regjistrimet e çdo operatori për t’u siguruar se ai
i përmbush të gjitha kërkesat e vendosura në
lidhje me autorizimin e tyre për të vepruar si
shitës i PEF-ve.


8.4. conditions under which the
authorisation is granted are changed.

9. An appeal against FCRMU’s decision is
filed in the competent court. The court
may request an advisory opinion based on
the review of the facts and expertise in
fiscal electronic devices from an
independent IT expert.

10. The occasional tests, upon request,
through checks for proper operation of the
equipment can be carried out by FCRMU
or institutions, laboratories, or other
organisations authorised by this unit, to
ensure that after the initial approval, fiscal
electronic devices and systems continue to
comply relevant requirements and operate
reliably even after installation in point of
sale.

11. TAK shall be entitled to review any
FED installation made by any operator to
ensure that it works in accordance with
the set forth requirements and
specifications. In addition, TAK shall be
entitled to review records of each operator
to ensure that it meets all the requirements
set regarding their authorisation to act as a
FED vendor.
obaveze;

8.4. U slučaju izmene uslova prema
kojima je dato ovlašćenje.

9. Protiv odluke JUFB može da se podnese
žalba u nadležnom sudu. Sud može da
zahteva neko savetodavno mišljenje na
osnovu razmatranja činjenica i znanja o
fiskalnoj elektronskoj opremi od nekog
nezavisnog stručnjaka za IT.

10. Povremeni testovi, na osnovu zahteva,
kroz kontrolu za prikladno operisanje
opreme može da se uradi od JUFB, ili
institucija, laboratorija ili određenih
organizacija ovlašćenih od ove Jedinice, radi
osiguranja da nakon početnog odobravanja
elektronska fiskalna oprema i sistem
nastavlja da ispunjavaju odgovarajuce
zahteve i da deluju verodostojno i nakon
instaliranja u prodajnim mesta.

11. PAK ima pravo pregleda svake
instalacije FEO od svakog operatora, radi
obezbeđenja da rade u skladu sa
uspostavljenim zahtevima i specifikacijama.
Osim toga, PAK ima pravo pregleda
registriranja svakog operatora radi
obezbeđenja da ispunjava sve uspostavljene
zahteve u vezi sa njihovim ovlašćenjem da
deluje kao prodavac FEO.
12. ATK-ja me aprovimin e Ministrit nxjerr akt
nënligjor që përshkruan procedurat që duhet të
ndiqen dhe dokumentet që duhet të dorëzohen
kur të kërkohet autorizimi për të shitur dhe
instaluar PEF-të. Në akt nënligjor, përveç
kërkesave tjera që NjMAF mund t’i vendosë,
duhet të kërkojë që:


12.1 Operatori të garantojë punën me një
garanci bankare, apo forma tjera të
garantimit të pranueshëm. Operatori duhet të
ofrojë dëmshpërblim, në rast se pajisja e
shitur dhe e instaluar është gjetur se nuk
plotëson specifikacionet teknike dhe
funksionale, të përcaktuara në aktet në fuqi
në kohën e instalimit;


12.2 Për çdo mosrespektim të kushteve të
parashtruara nga NjMAF gjatë kryerjes së
aktiviteteve të veta në shitjen, instalimin dhe
riparimin e PEF-ve, operatorët ekonomik do
të jenë përgjegjës direkt dhe do t’i
nënshtrohen përgjegjësive ligjore të parapara
me legjislacionin e aplikueshëm;

12.3 Për nevoja të kontrollit nga ATK-ja,
operatori përgatit një manual përdorimi për
qasjen dhe nxjerrjen e informatave nga PEF;


12. TAK, under the approval of the
Minister shall issue a sub-legal act
describing the procedures to be followed
and documents to be submitted when
requesting authorisation to sell and install
FEDs. In sub-legal acts, besides other
requirements that FCRMU may decide
upon, it shall require that:

12.1 . The operator guarantees its
performance through a bank guarantee or
other acceptable forms of guarantee. The
operator must provide an indemnity for
purchasers in the event that the
equipment sold and installed is found to
not meet the technical and functional
specifications determined by acts in
force at the time of installation;

12.2.For any breach of the conditions
set forth by FCRMU when carrying out
its activities of sale, installation and
repair of the FED, economic operators
shall be directly responsible and be
subject to legal responsibilities foreseen
by applicable legislation;

12.3.The operator, for TAK audit needs,
shall prepare a user guide on access and
retrieval of information from the FED;


12. PAK uz odobrenje Ministra donosi
podzakonski akt koji opisuje procedure koje
treba da se prate i dokumenta koji treba da
se dostave kada se zahteva ovlašćenje za
prodaju i instaliranje FEO. Jedan
podzakonski akt, osim ostalih zahteva da
JUFB može da postavi, treba da zahteva da:


12.1 . Operator garantuje rad bankarskom
garancijom, ili drugim oblikom
prihvatljivog garantiranja. Operator treba
da pruži obeštećenje, u slučaju da
prodata ili instalirana oprema je utvrđeno
da ne ispunjava tehničke i funkcionalne
specifikacije, određenih odredbama na
snazi u vremenu instaliranja;


12.2 Za svako nepoštovanje uslova
predviđenih sa JUFB tokom izvršavanja
svojih aktivnosti tokom prodaje,
instaliranja i popravke FEO, ekonomski
operatori će biti direktno odgovorni i
podvrgavaće se pravnoj odgovornosti
predviđena zakonodavstvom na snazi;

12.3 Za kontrolne potrebe PAK-a,
operator priprema jedan priručnik za
pristup i i vađenje informacija sa FEO;

12.4 Operatori, duhet të sigurojë se
telekomunikimi, ndërmjet pajisjes dhe
sistemit informativ të ATK-së realizohet
nëpërmjet një operatori të telekomunikimit të
autorizuar nga ATK-ja;

12.5 Operatori ekonomik i autorizuar lidhë
marrëveshje me operatorin e autorizuar për
telekomunikim e cila përmban, ndër të tjera,
garancinë e duhur për mundësi të
vazhdueshme telekomunikimi ndërmjet
pajisjes së instaluar dhe sistemit informativ
në ATK, në rast se kompania e
telekomunikimit pushon operimet e veta apo
vendos të mos vazhdojë të ofrojë shërbime;


12.6 Marrëveshja e operatorit të autorizuar
me kompaninë telekomunikuese të
autorizuar, duhet të parashikojë
zëvendësimin apo riparimin e garantuar të
pajisjeve të veta të komunikimit (modem dhe
pajisje të ngjashme), brenda 48 orëve, pasi të
jetë raportuar problemi;


12.7 Marrëveshja e operatorit të autorizuar
me operatorin telekomunikues të autorizuar,
parasheh dëmshpërblimin dhe zëvendësimin
në rast se pajisja komunikuese është
konstatuar se nuk i plotëson specifikacionet

12.4. The operator must ensure that
telecommunications between the device
and TAK Information System is
executed through a telecommunication
operator authorised by TAK;

12.5 The authorised economic operator
enters into agreement with an authorised
telecommunication provider which, inter
alia, contains adequate guarantee for
continued telecommunications capability
between the device installed and
Information System in TAK in the event
the telecommunications company ceases
its operations or decides to terminate
offering the service;

12.6 The authorised operator’s
agreement with the authorised
telecommunications company provide for
guaranteed replacement or repair of its
communication device (modem and
similar devices) within 48 hours after a
problem with the device has been
reported;

12.7 The authorised operator’s
agreement with the authorised
telecommunications provider foresees
indemnity and substitution in the event
that the communication device is found

12.4 Operator, treba da obezbedi da
telekomunikacija, između opreme i
informativnog sistema PAK-a se realizuje
pomoću jednog operatora
telekomunikacije ovlašćenog od PAK;

12.5 Ovlašćeni ekonomski operator
sklapa sporazum sa ovlašćenim
operatorom iza telekomunikaciju koja
sadrži, između ostalog, prikladnu garanciju
za kontinuiranu mogućnost
telekomunikacije kroz instaliranu opremu
i informativnog sistema PAK-a, u slučaju
da kompanija telekomunikacije prestaje
sa svojim aktivnostima ili odluči da ne
nastavi sa pružanjem usluga;

12.6 Sporazum ovlašćenog operatora sa
ovlašćenom kompanijom za
telekomunikacijom, treba da predviđa
zamenu ili garantovanu popravku svoje
opreme komuniciranja (modem i slične
opreme), unutar 48 časova, nakon što je
problem izveštavan;


12.7 Sporazum ovlašćenog operatora sa
ovlašćenim operatorom telekomunikacije,
predviđa obeštećenje i zamenu u slučaju
da je utvrđeno oprema ne ispunjava
tehničke i funkcionalne specifikacije, u
teknike dhe funksionale në kohën kur është
instaluar pajisja.


Neni 15
Lëshimi i numrit unik të autorizimit

Pas kalimit me sukses të të gjitha testeve për
modelin specifik të pajisjes, NjMAF i jep
operatorit një numër unik të mbrojtur të
autorizimit. Ky autorizim, është dëshmi për
blerësit se ai operator është i autorizuar për të
shitur atë pajisje dhe se i plotëson të gjitha
specifikimet dhe kushtet për shfrytëzim si PEF.
NjMAF në bazë të rezultateve në testim duhet të
nxjerrë vendim për certifikim të pajisjeve
përkatëse brenda 15 ditësh pas aplikimit të
operatorit të autorizuar për certifikim të pajisjes
përkatëse.


Neni 16
Mirëmbajtja e të dhënave lidhur me
operatorët e autorizuar, PEF-ët e instaluar
dhe shfrytëzuesit

1. ATK-ja mban evidencë elektronike të të
dhënave, për të gjithë PEF-ët e instaluar, në të
cilin përfshihen:

1.1 identifikimi i pajisjes së instaluar, lloji i
pajisjes PEF, numri serik i PEF-it, numri
to not meet the technical and functional
specifications at the time the device was
installed.

Article 15
Issuance of unique authorisation number

Once a FED model has successfully passed
all tests, the FCRMU shall issue and give
to the operator a special protected
authorisation unique number. This
authorisation shall serve as evidence to
customers that the operator is authorised to
sell that model and that it meets all
specifications and terms for use as a FED.
FCRMU based on test results must issue a
decision on the certification of respective
devices within 15 days after the authorised
operator applies for certification of the
related device.

Article 16
Maintenance of Data regarding
Authorised Operator, installed FEDs and
Users

1. An electronic inventory shall be kept
by TAK for all installed FEDs which
include:

1.1 identification of the device installed
– type of FED device, FED serial
vremenu kada je instalirana oprema;



Član 15
Izdavanje jedinstvenog broja ovlašćenja

Nakon uspešnog polaganja svih testova za
specifični model opreme, JUFB daje
operatoru zaštićeni jedinstveni broj
ovlašćenja. Ovo ovlašćenje je dokaz za kupce
da taj operator je ovlašćen za prodaju te
opreme i da ispunjava sve specifikacije i
uslove za korišćenje kao jedan FEO. JUFB
na osnovu rezultata sa testiranja treba da
donosi jednu odluku o certfikaciji dotične
opreme unutar 15 dana nakon apliciranja
ovlašćenog operatora za certfiikaciju dotične
opreme.


Član 16
Održavanje podataka u vezi sa ovlašćenim
operatorima, instalirane FEO i korisnike


1. PAK održava elektronsku evidenciju
podataka, za sve instalirane FEO, na kojima
se uključuju:

1.1 Identifikacija instalirane opreme,
vrstu opreme FEO, serijski broj FEO,
serik i memorjes fiskale, numri serik i KK,
prodhuesi dhe modeli i PEF dhe të dhënat
tjera të përshkruara në specifikat teknike;


1.2 data kur është instaluar pajisja dhe kur
është aprovuar nga ATK-ja;


1.3 emri, adresa dhe numri fiskal i
shfrytëzuesit;

1.4 vendi ku është instaluar pajisja;

1.5 emrin e operatorit të autorizuar, adresën e
tij, numrin fiskal dhe numrin e TVSH-së të
personit të autorizuar;

1.6 numrin e autorizimit të lëshuar për
operatorin, për llojin e caktuar të PEF-it;

1.7 të dhënat për personat e autorizuar nga
operatori që shesin dhe instalojnë PEF;

1.8 personat e autorizuar për të riparuar PEF-
ët, ku përfshihet lloji i PEF-it që personi
është i autorizuar të riparojë, emrin dhe
adresën e tij, numrin identifikues të kartelës,
numrin personal identifikues dhe datën e
skadimit të autorizimit;

1.9 numrin e autorizimit të lëshuar për secilin
number, fiscal memory serial number,
CC se r i a l number , manufacturer and
FED model and other data required as per
technical specifications;

1.2 date the device was installed and
approved by TAK;


1.3 name address, and Fiscal Number of
the user;

1.4 location where the device is installed;

1.5 name of authorised operator, his
address, fiscal number and VAT number
of the authorised person;

1.6 authorisation number issued for
the operator for particular type of FED;

1.7 data on authorised persons selling
and installing FED;

1.8 persons authorised to repair FEDs
including the type of FED which the
person is authorised to repair, his
name and address, ID card number,
personal ID number, and the expiration
date of the authorisation;

1.9 authorisation number issued for each
seriski broj fiskalne memorije, serski broj
KK, proizvođač i model FEO i ostale
podatke opisane u tehicke specifikacije;


1.2 Datum kada je instalirana oprema u
kada je odobren od PAK-a;


1.3 ime, adresa i fiskalni broj korisnika;


1.4 mesto gde je instalirana oprema;

1.5 ime ovlašćenog operatora, njegovu
adresu, fiskalni broj i broj PDV-a
ovlašćenog lica;

1.6 broj ovlašćenja izdatog od operatora,
za određenu vrstu FEO;

1.7 podaci za ovlašćena lica od operatora
da prodaju i instaliraju FEO;

1.8 ovlašćena lica za popravku FEO, gde
se uključuje vrsta FEO da je lice
ovlašćeno da popravi, njegovo ime
i adresu identifikacioni broj kartice,
lični identifikacioni broj i datum
prestanka važenja ovlašćenja;

1.9 broj ovlašćenja izdatog za svaki
PEF specifik.

2. ATK-ja, mirëmban dhe freskon bazën e të
dhënave për evidencën elektronike.


Neni 17
Teknikët e autorizuar


1. Operatori i autorizuar, emëron teknikët që
instalojnë dhe riparojnë PEF-ët, për të cilat
është i autorizuar të shesë. Instalimi i PEF-it të
autorizuar duhet të bëhet vetëm nga tekniku i
caktuar. Operatori i autorizuar mund të
kontraktojë persona të tretë që nuk janë të
punësuar tek ai për të riparuar PEF-ët.
Megjithatë, kjo nuk i heq operatorit
përgjegjësinë për të siguruar se riparimi është
bërë në mënyrë korrekte dhe në përputhje me
procedurat e përcaktuara.

2. Operatori i autorizuar, dorëzon në NjMAF,
emrat, adresat dhe numrat identifikues personal
të teknikëve, përpara se ata të jenë autorizuar
për instalimin dhe riparimin e PEF-ve.
Operatori i autorizuar duhet të përfshijë të gjitha
të dhënat e nevojshme të kompanisë dhe
personale (përfshirë këtu edhe kualifikimin
teknik) dhe dokument identifikimi me fotografi.


specific FED;

2. TAK shall maintain and update the
database on the electronic inventory.


Article 17
Authorised Technicians


1. An authorised operator appoints
technicians who install and repair FEDs for
which is licensed to sell. Installation of
authorised FEDs must be done by the
designated technician. The authorised
operator may contact third persons who are
not employees to repair FEDs. However,
this shall not absolve the operator from the
responsibility of ensuring that repairs are
done correctly and in accordance with
defined procedures.

2. The authorised operator must submit the
names, addresses, and personal identification
numbers of technicians to the FCRMU
before they are authorised to install or
repair FEDs. The authorised operator must
include all necessary company and
personal data (including technical
qualifications) and a photo Identification
Document

specifični FEO.

2. PAK održava i osvežava bazu podataka
za elektronsku evidenciju.


Član 17
Ovlašćeni tehničari


1. Ovlašćeni operator, imenuje tehničare da
instaliraju i poprave FEO, za koje je
ovlašćen da prodaje. Instaliranje ovlašćenog
FEO treba da se izvrši samo od određenog
tehničara. Ovlašćeni operator može da
ugovori treća lica koji nisu zaposleni kod
njega da poprave FEO. Ipak, to ne oslobađa
operatora od odgovornosti za osiguranje da
popravka je izvršena na korektan način i u
skladu sa određenim procedurama.


2. Ovlašćeni operator, dostavlja pri JUFB,
imena, adrese i lične identifikacione brojeve
tehničara, pre nego se one ovlaste za
instaliranje i popravku FEO. Ovlašćeni
operator treba da uključi sve potrebne
podatke kompanije i lične podatke
(uključujući i tehničku kvalifikaciju) I
dokument identifikacije sa fotografijom.


3. NjMAF shqyrton të dhënat e dorëzuara, nga
operatori i autorizuar, si dhe mund të kërkojë
sqarime të nevojshme, para lëshimit ose
refuzimit të autorizimit, për teknikët që do të
instalojnë ose riparojnë PEF-ët.

4. Pas aprovimit të teknikut, NjMAF do të
kërkojë nga njësia përgjegjëse brenda ATK-së,
që të sigurojë kartelë identifikuese me fotografi
e cila identifikon këtë individ, si teknik për
instalim dhe riparim. Tekniku, pajiset me
numrin unik identifikues i cili do të krahasohet
me numrin identifikues personal të atij/asaj në
bazën e të dhënave të mbajtur nga ATK-ja,
përshkruar në këtë Udhëzim Administrativ.


5. Kartela Identifikuese përmban:

5.1. Emrin dhe mbiemrin e teknikut;

5.2. Numrin unik identifikues;

5.3. Datat deri kur kartela identifikuese është
evlefshme.

6. Deklaratën se individi është i autorizuar dhe i
certifikuar për të instaluar dhe riparuar PEF-in e
caktuar;



3. FCRMU shall review the data submitted
by the authorised operator and may require
necessary explanations prior to issuing, or
rejecting the authorisation for technicians to
install or repair FEDs.

4. Upon approving the technician, the
FCRMU will request TAK to provide a
picture identification card identifying the
individual as a technician for installation and
repair. The technician will be equipped
with a unique identification number that
will be cross- referenced to his/her personal
identification number in the data base
maintained by TAK described in this
Administrative Instruction.

5. The identification card must contain:

5.1. Technician’s name and surname;

5.2. Unique identification number;

5.3. Identification Card validity date.


6. A statement that the individual is
authorised and licensed to install and repair
designated FEDs;



3. JUFB razmatra dostavljene podatke od
Ovlašćenog operatora, kao i može da
zahteva potrebna objašnjenja, pre izdavanja
ili odbijanja ovlašćenja, za tehničare da
instaliraju ili poprave FEO.

4. Nakon odobravanja tehničara, JUFB će
zahtevati od odgovorne jedinice unutar PAK-
a, da obezbedi identifikacionu karticu sa
fotografijom koja ga identifikuje kao
pojedinca, kao tehničari za instaliranje i
popravku. Tehničar se opremi jedinstvenim
identifikacionim brojem koji će se uporediti
sa njegovim/njenim ličnim identifikacionim
brojem na bazi podataka održanim od PAK,
opisan ovim Administrativnim Uputstvom.

5. Identifikaciona kartica sadrži:

5.1. Ime i prezime tehničara;

5.2. Jedinstveni identifikacioni broj;

5.3. Datume dokle identifikaciona kartica
je važeća.

6. Izjavu da je pojedinac ovlašćen i
certfikovan za instaliranje i popravku
određenog FEO;



7. Listën e llojeve të PEF-ve, të cilat tekniku
është i autorizuar t’i instalojë apo riparoje;

8. NjMAF, mund të autorizojë edhe teknikë të
tjerë për të riparuar PEF-in. Personi, që kërkon
të autorizohet si teknik për riparim, dorëzon
kërkesë në NjMAF, përpara se të bëjë ndonjë
riparim të PEF-it. Kërkesa për autorizim
përfshin: emrin, adresën, numrin identifikues
personal, historinë e punësimit, përvojën
teknike dhe një dokument identifikimi me
fotografi. Bashkëngjitur me kërkesën, dorëzon
certifikatën nga operatori i autorizuar se
teknikisht është i aftë për të riparuar PEF-in,
kopje të diplomave apo certifikatave për trajnim
teknik e njohuri për PEF.


9. NjMAF, shqyrton kërkesën dhe merr vendim.
Në rast të refuzimit të kërkesës, bëhet njoftimi
me shkrim për arsyet e refuzimit. Kërkesat
refuzohen, vetëm nëse dokumentacioni nuk
është i plotë, apo kërkuesi nuk plotëson kushtet
për të qenë teknik i autorizuar për riparim. Nëse
aprovohet kërkesa e aplikantit si teknik për
riparim, NjMAF, zbaton procedurat e paragrafit
4 të këtij neni.



10. Vlefshmëria e autorizimit për teknikët për
instalim dhe riparim do të jetë 3 vite pas së cilës
7. List of FED types which the individual
is authorised to install or repair;

8. FCRMU may authorize other technicians
to repair FEDs. The person requesting to
be authorised as a repair technician must
submit an application to FCRMU, before
making any repair to FED. The application
for authorisation must include: name,
address, personal identification number,
employment history, technical experience
and a photo identification document.
Attached to the application, he must submit
a certificate from the authorised operator
being technically capable to repair FEDs,
copies of diplomas or certificates for
technical training and knowledge for FEDs.

9. FCRMU shall review the application
and make a decision. In case of rejection, a
notice in writing with the reasons for the
rejection shall be provided. Applications
shall be rejected only if the documentation
is incomplete, or the applicant is not
eligible to be an authorised repair
technician. If the applicant’s request for a
repair technician is approved, FCRMU shall
follow the procedures in paragraph 4 of this
Article.

10. The validity of the authorisation for
installation and repair technicians shall be
7. Spisak vrsta FEO, za koje je tehničare
ovlašćen da instalira i popravi;

8. JUFB, može da ovlasti i druge tehničare
za FEO. Lice koje traži da se ovlasti kao
tehničar za popravku dostavlja zahtev pri
JUFB, pre nego preduzme neku popravku
FEO. Zahtev za ovlašćenje uključuje: ime,
adresu, lični identifikacioni broj, istorijat
zapošljavanja, tehničko iskustvo i
identifikacioni dokumenat sa fotografijom.
Priloženim uz zahtev dostavlja certifikat od
ovlašćenog operatora da je tehnički je
sposoban da popravi FEO, kopije diploma
ili certifikata za tehničku obuku za tehničku
obuku i znanje iz FEO.


9. JUFB, razmatra zahtev i donosi odluku.
U slučaju odbijanja zahteva, pismeno se
obaveštava o razlozima odbijanja. Zahtevi
se odbijaju samo ako dokumentacija nije
potpuna, ili podnosilac zahteva ne
ispunjava uslove da bude ovlašćeni
tehničar za popravku. Ukoliko se odobri
zahtev aplikanta kao tehničara za popravku,
JUFB primenjuje procedure stava 4 ovog
člana.


10. Validnost ovlašćenja za tehničare za
instaliranje i popravku će biti 3 godine,
periudhë duhet të aplikojë për vazhdim të
autorizimit. Teknikët e riparimit dhe instalimit, i
dorëzojnë NjMAF-së një kërkesë për
ripërtëritje, së paku 45 ditë para skadimit të
autorizimit ekzistues. Kërkesa për ripërtëritje,
përfshin të dhënat dhe certifikatat e kërkuara
sipas kushteve në fuqi në kohën e ri aplikimit.
Vazhdimi i autorizimit do të aprovohet nga
NjMAF, përveç nëse ka dëshmi se tekniku ka
ndonjë pengesë teknike apo ligjore për instalim
dhe riparim të PEF-ve.


11. Nëse një teknik i autorizuar për riparim dhe
instalim, ndërprenë aktivitetin për çfarë është i
autorizuar, përpara skadimit të autorizimit,
operatori ekonomik njofton ATK-në (revokon
autorizimin dhe kthen kartelën identifikuese)
brenda 30 ditësh pas ndërprerjes së aktivitetit.



Neni 18
Siguria e qasjes në brendi të PEF-it

1. Siguria e qasjes në brendi të PEF-it, mbrohet
me një dado (bulon) të veçantë, e cila lidh
pjesën e sipërme të PEF-it me pjesën e poshtme.
Kjo dado është vënë në pjesën e dukshme të
kapakut të shtëpizës së PEF-it në mënyrë që,
ndërhyrja brenda PEF-it, të jetë e pamundur pa
heqjen e dados (bulonit) mbrojtëse.
3 years after which period they should apply
for extending the authorisation. Installation
and repair technicians must submit an
application for renewal to the FCRMU at
least 45 days before the current
authorisation expires. The application for
renewal must include the same data and
certifications required of first-time
applicants. Renewals will be approved by
the FCRMU, unless there is evidence that
the technician is technically or legally unfit
to be authorised to install or repair FEDs.

11. If an authorised installation and repair
technician terminates the activity for what he
is authorised for, before the expiration of
authorisation, the economic operator shall
notify the TAK (revokes the authorisation
and returns the identification card) within
30 days after the activity is terminated.


Article 18
Secured Access to the Inside of the FED

1. The security of access to the inside of
the FED must be protected by a special
screw connecting the upper part of the FED
with the lower part. This screw is fitted in a
visible part of the cover of the FED so that
access to the inside of the FED is
impossible without the removal of the
nakon kojeg perioda treba da aplicira za
nastavak ovlašćenja. Tehničari popravke i
instaliranja dostavljaju pri JUFB jedan
zahtev za obnavljanje, najmanje 45 dana pre
prestanka važenja postojećeg ovlašćenja.
Zahtev za obnovu će se odobriti od strane
JUFB, osim ukoliko ima dokaza da tehničar
ima neku fizičku ili pravnu smetnju za
instaliranje i popravku FEO.




11. Ukoliko neki ovlašćeni tehničar za
popravku i instaliranje, prekida aktivnost za
šta je ovlašćen, pre prestanka važenja
ovlašćenja, ekonomski operator obaveštava
PAK (odustaje od ovlašćenja i vraća
identifikacionu karticu) unutar 30 dana
nakon prestanka sa aktivnošću.


Član 18
Sigurnost pristupa unutar FEO

1. Sigurnost pristupa unutar FEO zaštićuje
se posebnim zavrtnjem, koja povezuje gornji
deo FEO sa donjim delom. Ovaj zavrtanj je
stavljen na vidno mesto kapaka kućice FEO
na način da upad unutar FEO da bude
nemoguće bez otklanjanja zaštitnog zavrtnja.


2. Vula e sigurisë - pllomba, shfrytëzohet për të
vulosur dadon (bulonin) e cila nuk lejon
gërvishtjen dhe është bërë në atë mënyrë që
bënë të pamundur heqjen pa e dëmtuar atë.


3. Nëse një teknik apo operator i autorizuar
zbulon se vula e pllombës është dëmtuar në
PEF, tekniku duhet të lajmërojë urgjentisht
rastin tek njësia përkatëse në ATK. Tekniku,
nuk bënë asnjë ndërhyrje deri sa nuk autorizohet
nga ATK-ja.


4. Nëse i punësuari i ATK-së, identifikon një
vulë të dëmtuar, lajmëron menjëherë zyrtarin
përgjegjës në ATK që të nxjerr nga funksioni
PEF-in nga furnizimi i rrymës dhe të mos
përdoret deri sa të jetë ekzaminuar dhe
përcaktuar se funksionon normalisht.



Neni 19
Teknikët e autorizuar - kodi kontrollues i
qasjes

1. Hapja dhe ri-pllombimi i një PEF-i, bëhet
vetëm nga tekniku i autorizuar nga NJMAF në
pajtim me nenin 16 te këtij Udhëzimi.
protective screw.

2. A lead security seal must be used for
sealing the screw which does not tolerate
scrapings and it is made in such a manner
that is impossible to remove without
damaging it.

3. If an authorised technician or operator
discovers that a lead seal on a FED has
been broken, the technician shall urgently
inform the designated unit within TAK for
the case. The technician must not make any
intervention until authorised to do so by the
TAK.

4. If a TAK employee discovers that a seal
is broken, the employee must immediately
contact the designated TAK employee and
disconnect the FED from the power supply
so that it cannot be used until it has been
examined and determined to be functioning
properly.


Article 19
Authorised technicians – Access
control code

1. Opening and re-sealing of an FED can
be carried out only by a technician
authorised by the FCRMU in accordance


2. Pečat sigurnosti-plomba, koristi se za
pečatiranje zavrtnja, koja ne dozvoljava
ogrebanje i urađeno je na taj način da čini
nemogućim njeno otklanjanje bez oštećivanja.


3. Ukoliko neki ovlašćeni tehničar ili
operator ovlašćen otkrije da pečat plombe je
oštećen u FEO, tehničar treba hitno da javi
slučaj kod dotične jedinice pri PAK.
Tehničar ne preduzima ništa dok se ne ovlasti
od PAK-a.


4. Ukoliko zaposleni kod PAK-a,
identifikuje oštećeni pečat, odmah to javlja
odgovornom službeniku PAK-a da stavlja
van funkcije FEO od snabdevanja strujom i
da se koristi dok se ne ispita i ustanovi da
normalno funkcioniše.



Član 19
Ovlašćeni tehničari –kontrolni kod
pristupa

1. Otvaranje i ponovno plombiranje jednog
FEO, se obavlja samo od ovlašćenog
tehničara od JUFB-a u skladu sa članom

2. Tekniku i autorizuar aplikon konfigurime
përkatëse me një program softuerik të PEF-it,
duke përdorur një algoritëm të veçantë, kod
qasjeje dhe fjalëkalim.


Neni 20
Ditari i instalimit, riparimit, mirëmbajtjes
dhe servisimit

1. Çdo PEF, duhet të shoqërohet me ditar të
instalimit, riparimit, mirëmbajtjes dhe
servisimit, të dhënë nga ofruesi i shërbimeve të
tij.

2. Pronari i PEF-it, detyrohet të mbajë ditarin
dhe t’ia paraqesë atë në çdo rast sipas kërkesës
nga ATK.

3. Para instalimit të PEF-it operatori i
autorizuar, duhet të informojë ATK-në për
blerësin e PEF-it, numrin fiskal të blerësit,
numrin serik të PEF-it që do të instalohet, llojin
e PEF-it dhe datën e pritur të instalimit.



4. Gjatë instalimit, tekniku zhvillon testin e
komunikimit për të siguruar se është në gjendje
të vendos lidhjen komunikuese të TT-së me
with Article 16 of this Instruction.

2. The authorised technician applies
respective configurations through the FED
special software memory using a special
algorithm, access code, password.


Article 20
Installation, Repairing, Maintenance and
Service Journal

1. Every FED must be accompanied by an
“Installation, Repairing, Maintenance and
Service Journal”, given by its service
provider.

2. The owner of the FED has the obligation
to keep the journal and present it in any
case to TAK.

3. Prior to installation of a FED, the
authorised operator must inform TAK of the
FED purchaser, the fiscal number of the
purchaser, the serial number of the FED to
be installed, the type of FED to be
installed, and the expected date of
installation.

4. During installation, the technician must
conduct a communication test to ensure that
it is capable of establishing a connection
16 ovog Uputstva.

2. Ovlašćeni tehničar primenjuje prikladne
konfiguracije programom softvera FEO,
koristeći poseban algoritam, kod za pristup
i lozinku.


Član 20
Dnevnik instaliranja, popravke,
održavanje i servisiranja

1. Svaki FEO, treba da se pridružuje
dnevnikom instaliranja, popravke, održavanja
i servisiranja, data od provajdera njegovih
usluga.

2. Vlasnik FEO, obavezuje se da održi
dnevnik i da ga predstavlja u svakom slučaju
prema zahtevu od PAK-a.

3. Pre instaliranja FEO Ovlašćeni operator
treba da informiše PAK za kupca FEO,
fiskalni broj kupca, serijski broj FEO koji
će se instalirati, vrstu FEO i očekivani
datum instaliranja.



4. Tokom instaliranja, tehničar obavlja test
komuniciranja radi osiguranja da je u stanju
da uspostavlja vezu komunikacije PT sa
sistemin informativ të ATK-së.


5. Pas instalimit të PEF-it operatori i autorizuar,
raporton në ATK për PEF-in e instaluar duke
përfshirë të dhënat e faturës së shitjes,
funksionalitetin e pajisjes, si dhe datën e
instalimit.

6. Pas riparimit të PEF-it, që ka pasur defekt,
tekniku i riparimit i dorëzon ATK-së raportin që
përshkruan defektin, datën dhe kohën kur ka
ndodhur defekti dhe datën dhe kohën kur PEF-i
është kthyer në punë.


7. Secili PEF i shitur dhe instaluar duhet t’i
nënshtrohet një kontrolli të rregullt teknik në
baza të rregullta çdo 24 muaj. Raporti i
kontrollit të rregullt dhe çfarëdo kontrolli tjetër
duhet t’i dërgohet ATK-së, në formën
elektronike, brenda 5 ditëve, pas kontrollit të
kryer. Për pajisjet e tatimpaguesve të
fiskalizuar, periudha 24 mujore aplikohet pas
kontrollit të parë, pas hyrjes në fuqi të këtij
Udhëzimi Administrativ. Për arsye të ruajtjes së
standardit të sigurisë së sistemit, çdo KK i
nënshtrohet ndryshimeve çdo 12 muaj.


8. Pas instalimit, riparimit të defektit ose
mirëmbajtjes së rregullt, tekniku i autorizuar
line between TT and TAK Information
system.

5. After installation, the authorised operator
reports to TAK for FED installed including
sales invoice data, device functionality, and
the date of installation.


6. After repairing a malfunctioned FED, the
repair technician must submit a report to
TAK describing the malfunction, the date
and time the malfunction occurred, and the
date and time the FED was placed back in
service.

7. Each FED sold and installed must be
subject to regular technical inspection on
regular basis every 24 months. Regular
control report and any other control should
be sent to TAK, in electronic form, within
5 days after examination is performed. For
equipment of fiscalised taxpayers, the period
of 24 months is applied after the first
control upon entry into force of this
Administrative Instruction. Due to security
standards and security of the systems, every
CC must undergo changes every 12 months.


8. After the installation, the repair of a
malfunction, or annual maintenance, the
informativnim sistemom PAK-a.


5. Nakon instaliranja FEO Ovlašćeni
operator, izveštava pri PAK za instalirani
FEO uključujući podatke računa prodaje,
funkcionalnost opreme, kao i datum
instaliranja.

6. Nakon popravke FEO koji je imao kvar,
tehničar popravke dostavlja pri PAK
izveštaj koji opisuje kvar, datum i vreme kada
je nastao kvar i datum i vreme kada je FEO
vraćena u upotrebi.


7. Svaki prodati i instalirani FEO treba da
se podvrgava redovnoj tehničkoj kontroli na
redovnim osnovama svakih 24 meseci.
Izveštaj redovne kontrole i bilo koja
kontrola treba da se pošalje PAK-u, u
elektronskoj formi, unutar 5 dana nakon
izvršene kontrole. Za opremu fiskaliziranih
poreskih obveznika, period od 24 meseci se
primenjuje nakon prve kontrole, nakon
stupanja na snazi ovog Administrativnog
Uputstva. Zbog zacuvanja sigurnosnih
standard i bezbednosti sistema svaki KK
podlezi se promeni svakih 12 meseci.

8. Nakon instaliranja, popravke kvara ili
redovnog održavanja, ovlašćeni tehničar
plotëson detajet e defektit në ditar dhe do të
regjistrojë informatat siç janë të përshkruara në
kartelën identifikuese, së bashku me të dhënat
dhe kohën e fillimit dhe përfundimit të procesit
të instalimit dhe riparimit.



9. Përpara largimit nga objekti pas një riparimi,
instalimi, apo mirëmbajtje, tekniku duhet të
verifikojë se PEF-i është funksional.


10. ATK-ja ka të drejtën të rishikojë çdo riparim
apo mirëmbajtje të PEF-it, të bërë nga tekniku i
autorizuar, për të siguruar se riparimet dhe
mirëmbajtja janë bërë në përputhje me kërkesat
dhe kushtet e vendosura. Përveç kësaj, ATK-ja
ka të drejtën të rishikojë regjistrimet e çdo
riparimi apo mirëmbajtjeje të dhënë, për të
siguruar se ofruesi i mirëmbajtjes apo riparimit i
përmbushë të gjitha kërkesat e vendosura në
lidhje me autorizimin e tyre për të vepruar si një
teknik riparues i PEF-ve.



Neni 21
Shfrytëzimi i kuponit tatimor

Në rast të prishjes së përkohshme të PEF-it,
shfrytëzuesi është i detyruar të lëshojë një
authorized technician must fill in the details
of the malfunction in the journal and must
write down information as they are
displayed on identification card together
with the date and the time of beginning
and termination of the installation or
repairing process.

9. Before leaving the premises following a
repair, installation, or maintenance, the
technician must verify that the FED is
operating properly.

10. TAK shall have the right to review
any FED repair or maintenance made by
any authorised technician to ensure that
repairs and maintenance are made in
accordance with set forth requirements and
specifications. In addition, the TAK shall
have the right to review records of any
repair or maintenance provided to ensure
that the maintenance or repair provider is
complying with all requirements set forth
regarding their authorisation to act as a
FEDs repair technician.


Article 21
Use of Tax Vouchers

In case of a temporary FED malfunction,
user is obliged to issue a written tax
ispunjava kvar u dnevniku i registriraće
informacije kao što su opisane
u identifikacionoj kartici, zajedno sa
podacima i vremenom početka i završetka
procesa instaliranja i popravke.



9. Pre odlaska od objekta nakon popravke,
instaliranja ili održavanja, tehničar treba da
overava da je FEO funkcionalan.


10. PAK ima pravo da pregleda svaku
popravku ili održavanje FEO, izvršenu od
ovlašćenog tehničara, radi osiguranja da
popravke i održavanje su izvršene u skladu
sa zahtevima i postavljenih uslova. Osim
toga, PAK ima pravo da pregleda
registriranja svake popravke ili održavanja,
radi osiguranja da provajder održavanja ili
popravke ispunjava sve uspostavljene
zahteve u vezi sa njihovim ovlašćenjem za
delovanje kao tehničar za popravke FEO.



Član 21
Korišćenje poreskog kupona

U slučaju privremenog kvara FEO, korisnik
je obavezan da izdaje jedan pisani poreski
kupon të shkruar tatimor për çdo shitje të bërë.
Nga ATK, do të fiskalizohet blloku tatimor, i
cili përmban numrat serik. Për të gjitha faturat e
lëshuara të shitjes si rezultat i prishjes së PEF-it
bëhet një raport me shkrim. Pas riparimit të
PEF-it, përdoruesi, menjëherë e kthen atë në
punë. Detajet lidhur me kuponin tatimor
përcaktohen nga ATK-ja.


Neni 22
Regjimi i leximit (raporti X)

Çdo Sistem i PEF-ve duhet të lejojë leximin dhe
printimin e të dhënave të regjistruara në
memorien fiskale nëpërmes tastierës për një
mori të raporteve statistikore, të cilat janë vetëm
për qëllime statistikore, e jo për qëllime
tatimore. Kushtet për regjimin e leximit
përcaktohen nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-
së.


Neni 23
Regjimi i mbylljes (raporti Z)

1.Çdo sistem i PEF-ve përmban kushtet e
përcaktuara sipas specifikave funksionale dhe
teknike të përcaktuar nga ATK-ja, si vijon:



voucher for each sale made. A tax note
book will be fiscalised by TAK which will
contain serial numbers. A manual record
will be made of all sales invoices issued as
a result of FED malfunction. After the
repair of FEDs, the user must immediately
place it back in service. Further details
regarding tax vouchers will be determined
by TAK.

Article 22
Reading Mode (report X)

Every FED System must allow reading and
printing out of the data registered in the
fiscal memory through the keyboard for a
variety of statistical reports, for statistical
purposes only, not for tax purposes. The
specifications for the Reading Regime shall
be determined by the TAK General
Director.


Article 23
The Closure Mode ( Report Z)

1. Each FED System must comply with
terms determined as per functional and
technical specifications specified by the
TAK General Director as follows:


kupon za svaku prodaju. Od PAK-a će se
fiskalizirati poreski blok, koji sadrži serijske
brojeve. Za sve izdate račune prodavca kao
rezultat kvara FEO pravi se pisani izveštaj.
Nakon popravke FEO, korisnik ga odmah
vraća na posao. Detalji u vezi sa poreskim
kuponom se određuju od PAK-a.



Član 22
Režim očitavanja (izveštaj X)

Svaki Sistem FEO treba da dozvoli čitanje
i printiranje podataka registriranih na
fiskalnoj memoriji kroz tastaturu za niz
statističkih podataka, koje su samo za
statističke ciljeve, a nemaju poreske ciljeve.
Uslovi za režim očitavanja se određuju od
Generalnog Direktora PAK-a.



Član 23
Režim zatvaranja (izveštaj Z)

1. Svaki sistem FEO sadrži uslove
određene prema funkcionalnim i tehničkim
specifikacijama određenim od PAK-a, kao u
nastavku:


1.1. përgatitjen e mbylljes fiskale të
qarkullimit ditor, printimin e raportit tatimor
ditor dhe të dhënat të cilat duhet të
transmetohen në ATK;

1.2 mundësinë e leximit të përmbajtjes së
memories fiskale nëpërmes raporteve
periodike tatimore në pajtueshmëri me
specifikacionet e publikuara;

1.3 sigurimin e kushteve për kryerjen e
verifikimit, për çdo raport tatimor ditor për
qëllime të kontrollit të saktësisë së
funksionimit të memories fiskale;


1.4 ofrimin e raporteve ditore dhe raporte
tjera periodike tatimore që karakterizohen
me titullin e raportit të shoqëruar me shenjën
Z, si dhe të përmbajë në fund të kuponit (ne
bold) logon fiskale dhe emërtimin
“RAPORTI TATIMOR”.










1.1 Preparing the fiscal closure of the
daily turnover, printing out of the Daily
Tax Report, and the data which must be
transmitted to the TAK;

1.2 Allow the reading of the content of
the fiscal memory through periodical tax
reports in conformity with published
specifications;

1.3 securing conditions for performing
verifications with respect of each daily
tax report for the purposes of the
control of accurate functioning of the
fiscal memory;

1.4.generate daily and other periodical
tax reports characterised by the title of
the report associated with the sign (Z) and
must contain at the end of the receipt
(in bold) the fiscal logo and
denomination “TAX REPORT”.










1.1. Priprema fiskalnog zatvaranja
dnevnog prometa, štampanje dnevnog
poreskog izveštaja i podaci koji se treba
preneti u PAK;

1.2. mogućnost očitavanja sadržaja
fiskalne memorije kroz periodične poreske
izveštaje u skladu sa objavljenim
specifikacijama;

1.3. osiguranje uslova za obavljanje
overavanja, za svaki dnevni poreski
izveštaj za kontrolne ciljeve tačnosti
funkcionisanjafiskalne memorije;


1.4. pružanje dnevnih izveštaja i ostalih
periodičnih poreskih izveštaja koje se
karakterišu nazivom izveštaja pridružen
uz znak Z, kao i sadrži na kraju kupona (u
bold) fiskalni logo i naziv “PORESKI
IZVEŠTAJ ”.










Neni 24
Moduli i Programimit (P)

1. Secili Sistem i PEF-it, përmban përveç
tjerash:

1.1 mundësinë e regjistrimit në memorien
fiskale të të dhënave të tatimpaguesit, të cilat
duhet të paraqiten në kuponin tatimor;

1.2 mundësinë e programimit së paku të
katër (4) normave tatimore. Normat tatimore,
janë të shkruara në memorien fiskale. Kjo
lejohet në momentin e instalimit ose pas
mbylljes së raportit tatimor ditor dhe
transmetimit të të dhënave Z në ATK. Duhet
të ekzistojë mundësia për të paraqitur normat
e ndryshme tatimore me shkronjat prej “A”
deri “E”. Shkronja “A” nënkupton normën
tatimore të përjashtuar, ndërsa shkronjat “B”
deri në “E” format e ndryshme të normave
tatimore të parapara me ligj. Ndryshimi i
normës tatimore, ndodh vetëm pasi që raporti
tatimor ditor të finalizohet dhe të dhënat
përkatëse të jenë transmetuar në memorien
fiskale relevante. Ndryshimet në memorien
fiskale mund të bëhen brenda përmbajtjes
speciale për ndryshimin e normave tatimore.
Ndryshimet e normës fiskale, kryhen nga
mirëmbajtësi në bazë të manualit të posaçëm
për ndryshimin e normave tatimore.

Article 24
Programming Mode (P)

1. Each FED System must, among
other things:

1.1 allow registration in the fiscal
memory of specified Taxpayer’s data,
which have to appear on the tax receipt;

1.2 allow programming of not less than
four (4) tax rates. The tax rates are
written in fiscal memory. This is allowed
at the moment of the installation or
after the closure of the daily tax report
and the transmission of the Z data to the
TAK. The possibility must exist to
display the different tax rates lettered
from “A” to “E”. The letter “A” means
the exempt tax rate, whereas letters “B”
to “E” the different percentages of the
tax rates foreseen by law. The change of
a tax rate may happen only after the
daily tax report is finalised and the
related data transmitted into relevant
fiscal memory. The changes in the fiscal
memory can be made within the special
content for changing tax rates. The change
of fiscal rate is made by serviceman
according the special manual for the
changing tax rates.

Član 24
Modul Programiranja (P)

1. Svaki Sistem FEO između ostalog sadrži:


1.1 mogućnost registriranja u fiskalnoj
memoriji podataka poreskog obveznika,
koja će se prikazati u poreskom kuponu;

1.2 mogućnost programiranja najmanje
cetri ( 4 ) poreskih stopa. Poreske stope su
pisane u fiskalnoj memoriji. To se očitava
u trenutku instaliranja ili nakon
zaključenja dnevnog poreskog izveštaja i
prenosa podataka Z pri PAK. Treba da
postoji i mogućnost za prikazivanje
različitih poreskih stopa sa slovima od
“A” do “E”. Slovo “A” podrazumeva
izuzetu poresku stopu, dok slova“B” do
“E” različite oblike poreskih stopa
predviđene zakonom. Izmena poreskih
stopa se dešava samo nakon što dnevni
poreski izveštaj se završi i dotični
podaci su preneti na relevantnu fiskalnu
memoriju. Izmene fiskalne stope mogu
da se obave unutar specijalnog sadržaja
za promenu poreskih stopa. Promene
fiskalne stope se obavljaju od lica koje
vrši održavanje na osnovu posebnog
priručnika za promenu poreskih stopa.

1.3 Lejimin e programimit të parametrave
komunikues me rrjetën komunikuese të
ATK-së për transmetimin e raporteve
tatimore periodike.

1.4 Lejimin e konfigurimit dhe leximit të
memories fiskale.

2. Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të
nxjerrë vendim shpjegues publik për të kufizuar
dhe vendosur funksionet dhe specifikacionet për
regjimin programues.


Neni 25
Ditari elektronik i kuponëve fiskal

1. Ruan kuponat fiskal në formën elektronike si
dhe në ditarin elektronik (kartelën e memories).


2. Kërkesat dhe specifikat teknike për ditarin
elektronik të kuponëve fiskal do të miratohen
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.


Neni 26
Nxitjet dhe Motivimet për marrje të
kuponëve fiskal

1. Për të gjithë klientët të cilët dëshirojnë të
participojne në nxitje dhe motivim për marrjen e
1.3 Allow programming of
communication parameters with TAK
communication network for transmitting
periodical tax reports.

1.4 Allow configuration and reading
fiscal memory.

2. TAK Director General of shall issue
public explanatory decision to limit and
establish the functions and specifications
for programming mode.


Article 25
Electronic Journal for fiscal receipts

1. Record fiscal receipts in electronic format
and electronic journal (memory card)


2. Technical requirements and specifications
for the electronic journal of fiscal receipts
shall approved by the TAK Director General


Article 26
Incentives and motivationfor taking fiscal
receipts

1. For all clients who want to participate in
incentives and motivations for taking fiscal
1.3 Dozvoljavanje programiranja
parametara komunikacije sa mrežom
komuniciranja PAK-a o prenosu
periodičnih poreskih izveštaja.

1.4 Dozvoljavanje konfiguracije i
očitavanje fiskalne memorije.

2. Generalni Direktor PAK-a će doneti
odluku javnog objašnjenja radi
ograničavanja i odredjivanja funkcija i
specifikacija za režim programiranja.


Član 25
Elektronski dnevnik fiskalnih kupona

1. Čuva fiskalne kupona u elektronskom
formatu u elektronskom dnevniku
(memoriska karta).

2. Zahtevi i tehniče specifikacije za
elektronski dnevnik fiskalnih kupona
usvojiće se od Generalnog Direktora PAK-a.


Član 26
Podsticaji i Motiviranje za uzimanje
fiskalnih kupona

1. Za sve klijente koji zele da ucestvuju u
podsticajima i motivacijama za uzimanje
kuponave fiskal, forma e nxitjes vendoset nga
ATK, pas aprovimit të Ministrit të Financave.


2. Procedurat për zbatimin e kësaj dispozite do
të përcaktohen me një Udhëzues të veçantë të
miratuar nga Drejtori Gjeneral i ATK-së i cili
definon procedurat për verifikim elektronik të
kuponave fiskal.


Neni 27
Gjobat dhe Ndëshkimet

1. Sanksionimet në bazë të legjislacionit
tatimor janë si vijon:

1.1.Dështimi për të deklaruar një informatë
ose ai që deklaron një deklaratë të pasaktë
apo jo komplete, duke përfshirë
informacionet e aplikimit për të marrë lejen
për shfrytëzim, lidhur me punën e një PEF-i,
siç është përcaktuar në dispozitat e këtij
Udhëzimi, do t’i nënshtrohen sanksioneve të
përcaktuara në paragrafin 1 të Nenit 53, të
Ligjit bazik Nr. 03/L-222, i ndryshuar dhe i
plotësuar me Ligjin Nr. 04/L-102, Ligjin Nr.
04/L-105 dhe Ligjin Nr. 04/L-223 mbi
Administratën Tatimore dhe Procedurat;


1.2.Mos mbajtja e regjistrimit të qarkullimit
coupons, the form of promotion is decided
by TAK, after the approval of the Minister of
Finance

2. The procedures for implementing this
provision shall be determined by a specific
guide approved by TAK General Director
who will define procedures for electronic
verification of fiscal cupons.


Article 27
Fines and Penalties

1. Sanctions on basis of tax legislation are
as follows:

1.1 The failure to declare an information
or who files an inaccurate or incomplete
statement including in particular the
application information for obtaining
permission for use regarding the
operation of any FED as defined in
paragraph 1 of Article 53, the Basic Law
no. 03 / L-222, as amended and
supplemented by Law no. 04/L-102,
Law no. 04/L-105 and Law no. 04/L-
223 on Tax Administration and
Procedures;


1.2 The failure to create or retain
fiskalnih kupona, formu promocije odlucuje
PAK, uz saglasnost Ministra Finansija.


2. Procedure za primenu ove odredbe će se
odrediti posebnim Uputstvom usvojenim od
Generalnog Direktora PAK-a koj definise
procedure za elektronsku verifikaciju fiskalnih
kupona.


Član 27
Novčane kazne i kazne

1. Sankcionisanje na osnovu
poreskog zakonodavstva su kao što sledi:

1.1 Neuspeh u izjavljivanju jedne
informacije ili on koji izjavljuje netačno
i nekompletno, uključujući informacije
primene za dobijanje dozvole za
korišćenje, u vezi sa radom nekog FEO,
kao što je određeno odredbama ovog
Uputstva, podvrgavaće se kaznama
određene u stavu 1 Člana 53, osnovnog
Zakona Br. 03/L-222, izmenjen i
dopunjen Zakonom Br. 04/L- 102,
Zakonom Br. 04/L-105 i Zakonom Br.
04/L-223 o Poreskoj Administraciji i
Procedurama;

1.2 Ne održavanje registriranja prometa u
në formë elektronike, në veçanti programet e
softuerit dhe harduerit dhe përshkrimet e çdo
Pajisje të Shfrytëzuar Elektronike Fiskale, që
shfrytëzohet sipas këtij akti nënligjor, i
nënshtrohet sanksioneve të përcaktuara në
paragrafin 2, të Nenit 53 të ligjit bazik Nr.
03/L-222 të përmendur në paragrafin 1 të
këtij Neni;


1.3.Rregullat procedurale, sipas përcaktimit
në paragrafin 4, të Nenit 53 të Ligjit bazik
Nr. 03/L-222 referuar në paragrafin 1.1 të
këtij Neni, që përcaktojnë kohën brenda së
cilës transaksionet duhet të regjistrohen në
libra, duke përfshirë shënimet elektronike
dhe librat e llogarive që do të mbahen ose do
t’i komunikohen ATK-së në bazë të këtij
Akti nën-ligjor, do të jenë të aplikueshme;


1.4.Mos ofrimi i informacionit të librave dhe
shënimeve, përfshirë shënimet elektronike,
programet dhe përshkrimet teknike, i
nënshtrohen sanksioneve, sipas parashikimit
në paragrafin 5, të Nenit 53 të Ligjit bazik
Nr. 03/L-222 referuar në paragrafin 1.1 të
këtij Neni;

1.5.Humbja e ditarit apo dështimit për ta
ofruar atë me kërkesën e të punësuarit të
ATK-së apo teknikut të autorizuar për
turnover records in electronic form, in
particular the software and hardware
programs and descriptions of any used
Fiscal Electronic Device as used on basis
of this sub-legal act shall be subject to
the sanctions defined in paragraph 2 of
article 53 of the basic law No. 03/L-222
mentioned under Paragraph 1 of this
article;

1.3 The procedural rules as referred to
in Paragraph 4 of Article 53 of the Basic
Law No. 03/L-222 referred to in
paragraph 1.1 of this Article, setting the
time within which transactions should
be entered into the books, including the
electronic records and journals to be kept
or to be communicated to TAK on the
basis of this Sub-legal act, will be
applicable;

1.4 The failure to provide access to
books and records including electronic
records, software and technical
descriptions is subject to the sanctions as
referred to in paragraph 5 of article 53
of the Law No. 03/L-222 referred to in
paragraph 1.1 of this Article;

1.5 Loss of diary or the failure to
provide it upon request of TAK
employee or authorised repair technician
elektronskom obliku, posebno programi
softvera i hardvera i opisi svake
Korišćene Fiskalne Elektronske Opreme
koja se koristi prema ovom
podzakonskom aktu, podvrgava se
kaznama određene u stavu 2, Člana 53
osnovnog zakona br. 03/L-222
pomenutom u stavu 1 ovog Člana;


1.3. Proceuralna pravila, prema
određivanju u stavu 4, Člana 53 osnovnog
zakona br. 03/L-222 referisanim u stavu
1.1 ovog Člana, koja određuju vreme
unutar kojeg transakcije treba da se upišu
u knjige, uključujući elektronske podatke
i knjige računa koja će se održati ili će
se komunicirati PAK-u na osnovu ovog
podzakonskog Akta, biće primenljive;


1.4 Ne pružanje informacija u
knjigama i beleškama, uključujući
elektronske podatke, programe i tehničke
opise, podvrgavaju se kaznama kao što
se predviđa stavom 5, Člana 53
osnovnog Zakona Br. 03/L-222
referisanim u stavu 1.1 ovog Člana;

1.5 Gubitak dnevnika ili neuspeha za
njegovo pružanje na zahtev radnika PAK-
a ili ovlašćenog tehničara za popravku koji
riparim që i përgjigjet kërkesës për riparim
përveç sanksionimit sipas legjislacionit bazik
të ATK-së i nënshtrohet edhe ndjekjes
penale;


1.6.Thyerja e një vule nga një person i
paautorizuar do ta vejë biznesin para një
gjobe dhe ndjekje penale të mundshme;


1.7.Çdo shfrytëzues ose operator i autorizuar
i PEF-it, që lejon një person të paautorizuar
që të instalojë ose riparojë një PEF, i
nënshtrohet masave ndëshkuese ligjore duke
përfshirë edhe anulimin e autorizimit.

1. 2.Gjobat e përcaktuara në paragrafët 1.1, 1.2,
1.3,1.4, 1.5,1.6, dhe 1.7 të neni 27 shqiptohen
nëse janë në kuadër të limitit të përcaktuar për
sanksionet kundërvajtëse, sipas legjislacionit në
fuqi për kundërvajtje. Nëse ndonjë gjobë është
mbi limitin e përcaktuar, shqiptohet gjoba që
është në limitin e lejuar sipas legjislacionit për
kundërvajtje.







responding to the repair request besides
sanctioning according to TAK basic
legislation, it shall also be subject to
criminal prosecution;


1.6 Breach of any seal by an
unauthorised person shall face the
business with a penalty and eventual
criminal prosecution;

1.7 Any FED’s authorised user or
operator allowing an unauthorised
person to install or repair a FED, is
subject to legal sanctions including
revocation of authorization

2. The fines set forth in paragraphs 1.1, 1.2,
1.3,1.4, 1.5,1.6 and 1.7 of Article 27 shall be
pronounced if they are within the limits set
for misdemeanor sanctions, according to the
applicable minor offense legislation. If a fine
is above the prescribed limit, a fine that is
within the limit allowed by the minor offense
legislation is imposed.







odgovara zahtevu za popravku osim
kažnjavanja prema osnovnom
zakonodavstvu PAK-a podvrgava se i
krivičnom gonjenju;


1.6. Lomljenje nekog pečata od
neovlašćenog lica će dovesti vlasnika
biznisa pred kažnjavanjem i mogućom
krivičnom gonjenju;

1.7 Svaki korisnik ili operator ovlašćen za
FEO, koji dozvoljava neko neovlašćeno
lice da instalira ili popravi jedan FEO,
podvrgava se pravnim kaznenim merama
uključujući i anuliranje ovlašćenja.

2. Novčane kazne utvrđene u paragrafima 1.1,
1.2, 1.3.1.4, 1.5.1.6 i 1.7 člana 27, izriču se
ako su u granicama utvrđenim za prekršajne
sankcije, u skladu sa važećim prekršajnim
propisima. Ako je novčana kazna iznad
propisanog limita, novčana kazna koja je u
granicama dozvoljenoj zakonom prekršajnog
prekršaja.







Neni 28
Dispozitë kalimtare

1. Me qëllim të zbatimit të këtij Udhëzimi
Administrativ ATK-ja siguron që:


1.1. Brenda tre (3) muajve nga hyrja në fuqi
e këtij Udhëzimi Administrativ të përgatit
planin e veprimit për zbatimin e saj dhe të
njoftojë palët e prekura nga ky Udhëzim
Administrativ; dhe


1.2. Personat e pajisur me PEF sipas
kritereve të përcaktuara në Udhëzimin
Administrativ MF-Nr. 01/2015 për
Shfrytëzimin e Pajisjeve Elektronike dhe
Sistemeve Fiskale, dhe Udhëzimin
Administrativ MF-Nr. 01/2017 për plotësim
dhe ndryshimin e Udhëzimit Administrativ
MF-Nr 01/2015 për Shfrytëzimin e Pajisjeve
Elektronike dhe Sistemeve Fiskale, të mund
të vazhdojnë të përdorin pajisje të njëjta
derisa të jenë funksionale.







Article 28
Transitional provision

1. For the purpose of implementing this
Administrative Instruction, TAK ensures
that:

1.1. Within three (3) months from the
entry into force of this Administrative
Instruction to prepare an action plan for
its implementation and to notify the
parties affected by this Administrative
Instruction; and

1.2. Persons equipped with FED
according to the criteria set out in the
Administrative Instruction MoF-No.
01/2015 on the Use of Electronic Devices
and Fiscal Systems, and the
Administrative Instruction MoF-No.
01/2017 on supplementing and amending
the Administrative Instruction MoF- No.
01/2015 on the Use of Electronic Devices
and Fiscal Systems, may continue to use
the same devices as long as they are
functional.






Član 28
Prelazne odredbe

1. U cilju sprovođenja ovog Administrativnog
uputstva , PUK obezbeđuje da:


1.1. U roku od tri (3) meseca od dana
stupanja na snagu ovog Administrativnog
uputstva pripremi akcioni plan za njegovo
sprovođenje i informiše stranke koje su
pogođene ovim Administrativnim
uputstvom; i

1.2. Osobe opremljene EFU prema
određenim kriterijumima u
Administrativnom uputstvu MF- br.
01/2015 o korišćenju elektronskih uređaja i
fiskalnih sistema i Administrativnom
uputstvu MF br. 01/2017 o izmenama i
dopunama Administrativnog uputstva br
01/2015 o korišćenju elektronskih uređaja i
fiskalnih sistema, da mogu da nastave da
koriste iste uređaje dok su funkcionalni.







Neni 29
Dispozitat Shfuqizuese

1. Ky Udhëzim Administrativ shfuqizon:


1.1. Udhëzimin Administrativ MF-Nr.
01/2015 për Shfrytëzimin e Pajisjeve
Elektronike dhe Sistemeve Fiskale; dhe

1.2 Udhëzimin Administrativ MF-Nr.
01/2017 për plotësim dhe ndryshimin e
Udhëzimit Administrativ MF-Nr 01/2015 për
Shfrytëzimin e Pajisjeve Elektronike dhe
Sistemeve Fiskale.


Neni 30
Hyrja në fuqi

Ky Udhëzim Administrativ hyn në fuqi shtatë
(7) ditë pas publikimit në Gazetën Zyrtare të
Republikës së Kosovës.



Bedri Hamza


Minister i Financave

Data: 18/05/2018
Article 29
Abrogative Provisions

1. This Administrative Instruction
abrogates:

1.1. Administrative Instruction Mof-No.
01/2015 on Using Electronic Equipment
and Fiscal Systems

1.2. Administrative Instruction MoF-No.
01/2017 on Amending and Supplementing
the Administrative Instruction Mof-No.
01/2015 on Using Electronic Equipment
and Fiscal Systems.


Article 30
Entry into force

This Administrative Instruction shall enter
into force seven (7) days after its publication
in Official Gazzetee of the Republic of
Kosovo.


Bedri Hamza


Minister of Finance

Date: 18/05/2018
Član 29
Odredbe stavljanja van snage

1.Ovo Administrativno Uputstvo ukini:


1.1. Administrativn Uputstv MF-Br
01/2015 o Upotrebi Elektronskih Uređaja i
Fiskalnih Sistema; i

1.2. Administrativno Uputstvo Mf – Br.
01/2017 za izmene i dopune
Administrativnog Uputstva MF-Br 01/2015
o Upotrebi Elektronskih Uređaja i
Fiskalnih Sistema.


Član 30
Stupanje na snagu

Ovo Administrativno Uputstvo stupa na snagu
sedam (7) dana nakon objavljivanja u
Službenim novinu Republike Kosovo.



Bedri Hamza


Ministar Finansija

Datum: 18/05/2018