RU'L ISUKA L KOSO\L~ - l'l.IlYbJlllKA KOCOHO - R EPUBLIC OF KOSOVO
GJYKATA KUSHTETUESE
YCTABHH CYtJ,
CONSTITUTIONAL COURT
Prishtine, m e 20 maj 2016
Nr. r e f. : AGJ943/ 16
AKTGJYKIM
rastin nr. KI132/15
Parashtrues
Manastiri i De~it
Kerkese per vleresimin e kushtetutshmerise se dy vendimeve te
12 qershorit 2015, nr. AC-I-13-0008 dhe nr. AC-I-13-0009, te Kolegjit te
Ankesave te Dhomes se Posa"me te Gjykates Supreme te Repuhlikes se
Kosoves per <;eshtje qe Lidhen me Agjencine Kosovare te Privatizimit
GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKES sit KOSOvES
e perbere nga:
Arta Rama-Hajrizi, kryetare
Ivan Cukalovic, zevendeskryetar
Robert Carolan, gjyqtar
Altay Suroy, gjyqtar
Almiro Rodrigues, gjyqtar
Snezhana Botusharova, gjyqtare
Bekim Sejdiu, gjyqtar
Selvete Gerxhaliu-Krasniqi, gjyqtare dhe
Gresa Caka-Nimani, gjyqtare
Parashtruesiikerkeses
1. Kerkesa eshte parashtruar nga Manastirit i De,parashtruesi i kerkeses), e prezantuar nga Dragutin (Sava) J anjic, kryemurg i
Manastirit te De,Vendimi i kontestuar
2. Parashtruesi konteston dy vendime, nr. AC-I-13-000S dhe nr. AC-I-13-0009,
qe te dyja te 12 qershorit 2015, te Kolegjit te Ankesave te Dhomes se Posa~me
te Gjykates Supreme per Geshtjet qe Lidhen me Agjencine Kosovare te
Privatizimit (ne tekstin e metejme: Kolegji i Apelit), te cilat parashtruesit i jane
dorezuar me 9 korrik 2015.
Objekti i .;eshtjes
3. Parashtruesi kerkon vleresimin e kushtetutshmerise se dy vendimeve te
lartpermendura, me te cilat pretendohet se parashtruesit i jane shkelur te
drejtat e garantuara me nenin 24 [Barazia Para Ligjit], nenin 31 [E Drejta per
Gjykim te Drejte dhe te Paanshem], nenin 32 [E Drejta per Mjete Juridike],
nenin 46 [Mbrojtja e Prones], nenin 54 [Mbrojtja Gjyqesore e te Drejtave] te
Kushtetutes se Republikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Kushtetuta) dhe
nenin 13 [E drejta per zgjidhje efektive] te Konventes Evropiane per Mbrojtjen
e te Drejtave te Njeriut dhe Lirive Themelore (ne tekstin e metejme: KEDNJ).
4. Perve~ kesaj, parashtruesi kerkon nga Gjykata Kushtetuese (ne tekstin e
metejme: Gjykata) qe te vendose mase te perkohshme, respektivisht te
pezullohet ~do procedure gjyqesore, veprim apo vendim i autoriteteve publike
ne lidhje me kete ankese kushtetuese deri ne vendimin perfundimtar te
Gjykates perkitazi me kete kerkese.
Bazajuridike
5. Kerkesa bazohet ne nenet 21.4, 113.7 dhe 116.2 te Kushtetutes, ne nenet 27 dhe
47 te Ligjit per Gjykaten Kushtetuese te Republikes se Kosoves, nr. 03/L-121
(ne tekstin e metejme: Ligji) dhe ne rregullat 54 dhe 55 te Rregullores se punes
te Gjykates (ne tekstin e metejme: Rregullorja e punes).
Procedura ne Gjykate
6. Me 3 nentor 2015, parashtruesi e dorezoi kerkesen ne Gjykate.
7. Me 4 nentor 2015, Kryetarja e Gjykates, me Vendimin GJR. KI132/15, caktoi
gjyqtarin Robert Carolan gjyqtar raportues. Te njejten date, me Vendimin
KSH. KI132/15, Kryetarja e Gjykates caktoi Kolegjin shqyrtues, te perbere nga
gjyqtaret: Altay Suroy (kryesues), Snezhana Botusharova (anetare) dhe Arta
Rama-Hajrizi (anetare).
S. Me 4 nentor 2015, Gjykata e njoftoi parashtruesin per regjistrimin e kerkeses.
Po te njejten date, Gjykata e njoftoi Dhomen e Posa~me te Gjykates Supreme te
Kosoves per Geshtjet qe Lidhen me Agjencine Kosovare te Privatizimit (ne
tekstin e metejme: Dhoma e Posa~me) per regjistrimin e kerkeses dhe kerkoi
nga Dhoma e Posa~me t'i siguroje Gjykates nje liste te caktuar te dokumenteve
shtese.
9. Me 5 nentor 2015, Dhoma e Posa~me dorezoi dokumentet e kerkuara ne
Gjykate.
2
•
10. Me 9 nentor 2015, parashtruesi dorezoi dokumente shtese ne Gjykate.
11. Me 12 nentor 2015, me Vendimin nr. ref. VMP865/15, te publikuar me 3
dhjetor 2015, Gjykata njezeri miratoi masen e perkohshme, konkretisht r;do
vendim gjyqesor, veprim ose vendim i autoriteteve publike ne lidhje me kete
ankese kushtetuese te pezullohet dhe qe kjo mase e perkohshme te zgjase deri
me 29 shkurt 2016.
12. Me 25 janar 2016, perfaqesuesi juridik i ndermarrjeve shoqerore (NSH) "Iliria"
dhe "APIKO" (ne tekstin e metejme: "Iliria" dhe "APIKO"), ka parashtruar nje
kerkese ne Gjykate ku ai kerkonte t'i jepej mundesi per te paraqitur komente
ne kerkesen e parashtruesit.
13. Me 2 shkurt 2016, Gjykata iu pergjigj perfaqesuesit ligjor te "Iliria" -s dhe
"APIKO" -s dhe i ofroi atij mundesine qe te paraqese komentet ne lidhje me
kerkesen, duke i dhene nje afat deri me 16 shkurt 2016.
14. Me 10 shkurt 2016, me Vendimin nr. ref. VMP889/16, te publikuar me 12
shkurt 2016, Gjykata njezeri miratoi vazhdimin e mases se perkohshme, ne
menyre qe te lejohet paraqitja e komenteve shtese ne lidhje me kerkesen.
Vazhdimi i mases se perkohshme deklaronte se r;do vendim gjyqesor, veprim
ose vendim i autoriteteve publike ne lidhje me kete ankese kushtetuese te
pezullohet dhe qe vazhdimi i kesaj mase te perkohshme te zgjase deri me 31
maj 2016.
15. Me 16 maj 2016, tre muaj pas afatit, Gjykata pranoi komentet ne Jidhje me
kerkesen te paraqitura nga perfaqesuesi ligjor i te dy NSH -ve: "Iliria" dhe
"APIKO". Gjykata nuk mund te marre keto komente parasysh per shkak se
ishin dorezuar tre muaj pas skadimit te afatit dhe perfaqesuesi ligjor i NSH-ve
asnjehere nuk ka kerkuar zgjatje te afatit.
16. Me 19 maj 2016, Kolegji shqyrtues shqyrtoi raportin e gjyqtarit raportues dhe
njezeri i rekomandoi Gjykates qe te deklaroje kerkesen te pranueshme dhe te
konstatoje shkeljen.
17. Me 19 maj 2016, Gjykata aprovoi me shumice votash pranueshmerine e
kerkeses. Gjyqtari Bekim Sejdiu votoi kunder pranueshmerise.
18. Te njejten dite, Gjykata votoi me shumice votash per gjetjen e shkeljes. Gjyqtari
Bekim Sejdiu votoi kunder gjetjes se shkeljes.
19. Aktgjykimi mund te plotesohet me mendime konkurruese.
3
Permhledhje e shkurter e fakteve
20. Me 28 qershor 1946, duke u bazuar ne paragrafin 2, neni 18 i Ligjit mbi
Reformen Agrare dhe Kolonizimin te Brendshem te Serbise, "Keshilli
Ekzekutiv Popullor i Rrethit per Kosove e Metohi", me seli ne Prizren, i
Republikes Socialiste Federative te Jugosllavise se atehershme, nxori Vendimin
Uf. 2649, duke i shpronesuar parashtruesit te kerkeses disa ngastra toke.
21. Me 5 nentor 1997, Qeveria e Republikes se Serbise lidhi Marreveshje mbi
Dhurimin, Uf. 04 Uf. 464-2914-97, me parashtruesin e kerkeses. Me kete
Marreveshje mbi Dhurimin, nje pjese e tokes se konfiskuar iu kthye
parashtruesit te kerkeses dhe u regjistrua ne kadaster me numer 464-2914/97.
22. Me 26 prill 2000, te dy NSH-te: "Iliria" dhe "APIKO", ushtruan padi ne
Gjykaten Komunale te De~an kunder parashtruesit te kerkeses, Komunes se
De~nit Republikes se Serbise, duke kerkuar anulimin e Marreveshjes se
Dhurimit, te 5 nentorit 1997.
23. Me 7 dhjetor 2007, Agjencia Kosovare e Mirebesimit Cne tekstin e metejme:
AKM) aplikoi per heqjen e rastit nga Gjykata Komunale ne pajtim me nenin 4.5
te Rregullores se UNMIK-ut, Uf. 2002/13, bazuar ne juridiksionin ekskluziv te
AKM-se mbi Ndermarrjet Shoqerore dhe asetet e tyre.
24. Ne vitin 2008, Dhoma e Posa~me e Gjykates Supreme te Kosoves per Geshtjet
qe Lidhen me Agjencine Kosovare te Mirebesimit Cne tekstin e metejme:
Dhoma e Posa~me) i mori dy raste lidhur me pronen ne fjale. Njeri rast kishte
te bente me padine e NSH "APIKO", e perfaqesuar nga AKM-ja dhe
parashtruar me numer SCC-08-0226. Rasti tjeter kishte te bente me padine e
NSH "Iliria", perfaqesuar nga AKM-ja dhe regjistruar me numer SCC-08-0227.
25. Me 17 nentor 2008, Dhoma e Posa~me mbajti sean cat e para lidhur me keto dy
raste: me AKM-ne, qe perfaqesonte palet "APIKO" dhe "Iliria", dhe Republiken
e Serbise, me Komunen e De~anit dhe me parashtruesin e kerkeses, qe
paraqitej si pale e paditur ne te dy rastet.
26. Me 24 nentor 2008, ne procedurat prane Dhomes se Posa~me, AKM-ja
paraqiti propozimin per perjashtimin e Republikes se Serbise dhe te Komunes
se De~anit, si te paditur ne procedure. Komuna e De~nit dhe Republika e
Serbise, qe te dyja, u pajtuan me kete perjashtim, duke lene parashtruesin e
kerkeses si te vetmen pale te paditur.
27. Komuna e De~anit, me parashtrese te ve~ante, kerkoi nga Dhoma e Posa~me qe
ta lejoje te jete e perfshire ne te dy rastet, por kesaj radhe ne anen e paditesit.
Dhoma e Posa~me nuk e pranoi kete kerkese. Me refuzimin e kesaj kerkese,
Komuna e De~anit u hoq si pale nga procedura.
28. Me 26 nentor 2008, perfaqesuesi i autorizuar i "Iliria"-s dhe "APIKO"-s
paraqiti nje parashtrese, duke kerkuar nga Dhoma e Posa~me qe te konstatonte
se AKM-ja nuk ishte e autorizuar te perfaqesonte keto dy ndermarrje, pasi qe e
njejta nuk kishte legjitimitet aktiv dhe, per me teper, nuk perfaqesonte
ndermarrjet ne pajtueshmeri me interesat e tyre.
4
29. Me 10 mars 2009, Trupi gjykues i Dhomes se Posar;me (ne tekstin e metejme:
Trupi gjykues) vendosi ne Vendimin nr. SCC-06-0484, qe:
"a) Zyra per (:eshtje Ligjore e UNMIK e ka kapacitetinjuridik ne kete rast
si perJaqesues iAKM"; dhe
"b) ajo ka te drejten e vetme per te perJaqesuar interesat e Ilirise dhe
APIKO-s prane Dhomes se PosQl;me ver;anerisht ne kete rast."
30. Ne maj 2009, Trupi gjykues e ftoi Agjencine Kosovare te Privatizimit (ne
tekstin e metejme: AKP) qe te merrte pjese ne procedure si pale potencialisht e
interesuar per shkak te ndonje interesi eventual qe mund te kishte ne kete rast.
31. Me 12 maj 2009, AKM-ja (e perfaqesuar nga Zyra per <;eshtje Ligjore e
UNMIK-ut) paraqiti parashtrese lidhur me te dy rastet, SCC-08-0226 dhe SCC­
08-0227, dhe beri kerkese per degjim. Ne parashtrese thuhej se AKM-ja
pranonte qe parashtruesi i kerkeses kishte te drejta te plota te pronesise mbi
parcelat kadastrale kontestuese qe gjendeshin ne Zonen e Ver;ante te Mbrojtur
te krijuar me Vendim Ekzekutiv te UNMIK-ut Nr. 2005/05, dhe se AKM-ja do
te hiqte dore, ne emer te paditesve ne rastet, nga r;do pretendim per te drejta
pronesore qe mund te kene ne raport me keto parcela. Trupi gjykues nuk
pranoi kete zgjidhje, pasi qe nuk ishte ne formen perkatese te cilen e kerkonte
Trupi gjykues per vendimin e tij.
32. Me 19 maj 2009, ne seancen e mbajtur ne te dy rastet, SCC-09-0226 dhe SCC­
08-0227, ne prani te Trupit gjykues, AKM-ja (e perfaqesuar nga Zyra per
<;eshtje Ligjore e UNMIK-ut) dhe parashtruesi nenshkruan nje ujdi sipas se
ciles paditesi (AKM) i njeh te paditurit (parashtruesit) pronesine mbi ngastrat
ne fjale ne kontestin ndermjet "Iliria" -s dhe "APIKO" -s, ndersa i padituri
(parashtruesi), ne shenje te vullnetit te mire, ia dha si dhurate Komunes se
Der;anit dy ngastrat e prones se paluajtshme te cilat gjenden ne qender te
Der;anit.
33. Ne nje date te paspecifikuar, Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) paraqiti
ankese kunder ketij vendimi, duke pretenduar se ishte e vetmja perfaqesuese e
autorizuar e ketyre dy ndermarrjeve shoqerore, AKM-ja (e perfaqesuar nga
Zyra per (eshtje Ligjore e UNMIK-ut) nuk ishte e autorizuar.
34. Me 24 korrik 2010, me Vendi min nr. ASC-09-0025, Kolegji i Apelit te Dhomes
se Posar;me (ne tekstin e metejme: Kolegji i Apelit) hodhi poshte ankesen e
AKP-se dhe konfirmoi vendimin e Trupit gjykues, te 10 marsit 2009, perkitazi
me konfirmimin se Zyra per (eshtje Ligjore te UNMIK-ut kishte qendrim ligjor
ne kete rast si perfaqesuese e AKM-se.
35. Me 1 janar 2012, hyri ne fuqi Ligji i ri nr. 04/L-033 per Dhomen e Posar;me te
Gjykates Supreme te Kosoves per <;eshtjet qe Lidhen me Agjencine Kosovare te
Privatizimit, me te cilin u themeluan Dhomat e Specializuara te Dhomes se
Posar;me. Dy rastet ne lidhje me pronen e parashtruesit iu caktuan Dhomes se
Specializuar per Kontest Pronesor te Dhomes se Posar;me (ne tekstin e
metejme: Kolegji Pronesor).
5
36. Me 16 tetor 2012, ne perputhje me kerkesen e Zyres per <;eshtje Ligjore te
UNMIK-ut dhe pas opinionit te Kolegjit te Ankesave, Kolegji Pronesor mbajti
seance. Palet, AKM-ja (e perfaqesuar nga Zyra per <;eshtje Ligjore e UNMIK­
ut) dhe parashtruesi, sir; ishin percaktuar ne vendimin e Kolegjit te Apelit te 24
korrikut 2010, ishin te ftuara ne kete seance. Paleve u ishte urdheruar qe
Gjykates t'i siguronin dokumentacion qe do te konfirmonte autoritetin e tyre
per te perfaqesuar palet ne arritjen e ujdise se pretenduar.
37. Me 27 dhjetor 2012, Kolegji Pronesor vendosi ne dy aktgjykimet, nr. SCC-0226
dhe nr. SCC-0227, me tekst identik, me te cilin kerkesepadia e "Iliria"-s dhe e
"APIKO" -s ishte refuzuar si e pabazuar. Sa i perket pyetjes se paleve te
autorizuara ne procedure, Kolegji Pronesor deklaroi:
"Ne nje aktvendim tjeter te Kolegjit te Ankesave, date 27 dhjetor 2011,
lenda me nr, ASC-JI-0038, ne ankesen kunder Aktvendimit te Trupit
Gjykues te dates 9 shkurt 2011 ne lendet me nr, SCC08-0226 dhe SCC-08­
0227, eshte persel'itur se perfaqesimi i NSH-se nga AKM-ja dhe Zyra per
I$eshtje Ligjore e UNMIK-ut eshte perfundimtar dhe si i tille i detyrueshem
dhe se nuk mund te vihet ne pikepyetje me dhe bile te konsiderohet si res
judicata nga Kolegji i Apelit. Ne kohen e leshimit te atij Aktvendimi, Ligji i
ri mbiAKP-ne 111'.04/1.-034 veyse ishte nefuqi.
Nuk eshte I'elevante nese perberja aktuale e Kolegjit te Specializual'
pajtohet me ate konstatim ose jo, aktvendimet e formes se prere jane
detyruese jo vetem per palet, pOI' edhe pel' ato, vel$ nese nje ligj i ri e
rregullon kete fushe ndryshe, pas adaptimit te nje aktvendimi te tille te
formes se prere ne nje I$eshtje procedurale. Parashikimi dhe pari met e
sigurise ligjol'e kerkojne qe aktvendimet/ aktgjykimet e formes se prere
nuk mund te kundel'shtohen me tutje, pa man'e parasysh nese jane te
sakte apojo, vel$ nese ekziston nje Injet tjetel'juridik ijashtezakonshem (qe
akoma i nenshtrohet afatit kohol' specijikJ. Nuk ka asnje deshmi apo
njojtim ne dosje qe tregon se ndonje pale apo person i trete qe pretendon
ndonje intel'es ne kete lende e ka kundel'shtual' kushtetutshmerine e
aktvendimeve te Kolegjit te Ape/it apo qe ka ap/ikuar per mjete juridike te
jashtezakonshme ne kete lende.
Per lenden ne jjale, Kolegji i Apelit, ne aktvendimin e vet te dates 24 korrik
2010, ka vendosur se Zyra per geshtje Ligjore e UNMIK-ut, e cila ka te
dl'ejten e vetme per te perfaqesuar NSH-ne ne kohen kur Ligji mbi AKP-ne
dhe Kushtetuta e Republikes se Kosoves kane qene nefuqi. [ ...J"
38. Me 23 janar 2013, AKP-ja ushtroi ankese ne Kolegjin e Apelit ndaj
aktgjykimeve nr. SCC-08-0226 dhe nr. SCC-08-0227. Ne ankesen e saj, AKP-ja
deklaroi se pretendimet e parashtruesit mbi pronesine ishin bazuar ne praktika
diskriminuese dhe se AKM-ja nuk ishte e autorizuar e as kompetente qe te
perfaqesonte ndermarrjet "APIKO" dhe "Iliria".
39. Me 24 janar 2013, perfaqesuesi ligjor i "Iliria" -s dhe "APIKO" -s ushtroi ankese
ndaj aktgjykimeve nr. SCC-0226 dhe nr. SCC-0227. Ankesa thoshte se AKM-ja
nuk ishte e autorizuar per te perfaqesuar Ndermarrjet, se Ndermarrjet ishin
6
perfaqesuar ne kundershtim me interesin e tyre, se pretendimet e parashtruesit
mbi pronesine ishin bazuar ne praktika diskriminuese.
40. Me 29 janar 2013, Komuna e Der;anit gjithashtu u ankua ne aktgjykimet nr.
SCC-0226 dhe nr. SCC-0227. Kishte deklaruar se ne menyre te padrejte ishte
perjashtuar nga procedurat, pasi kishte pasur interes Iigjor mbi pronen dhe se
AKM-ja nuk ishte e autorizuar per te perfaqesuar Ndermarrjet.
41. Ne te gjitha pergjigjet e veta ne keto tri ankesa, parashtruesi ka perseritur: (1)
Vendimi per perfaqesuesit e autorizuar ishte vendosur ne instancen e fundit
dhe ishte r;eshtje res judicata nga ana e Kolegjit te Ankesave; (2) Asnje nga
ankuesit nuk kishte te drejte ankimi pasi qe ata ne instancen e fundit ishin
deklaruar si persona te cilet nuk ishin te autorizuar ne procedure; dhe, (3)
Kolegji i Apelit nuk kishte te drejte te shqyrtonte parashtresat e tyre.
42. Me 12 qershor 2015, Kolegji i Apelit nxori vendimin perfundimtar, nr. AC-I-13­
0008 dhe nr. AC-I-13-0009, duke vendosur:
(1) Ankesat ishin te bazuara;
(2) Anulohen aktgjykimet e Kolegjit te Pronesise, nr. SCC-08-0226 dhe nr.
SCC-08-0227; dhe,
(3) Dhoma e Posar;me nuk ishte kompetente te gjykonte kete r;eshtje.
43. Ne pajtueshmeri me kete konkludim, Kolegji i Ankesave ktheu kete rast dhe
r;eshtjet ne kontest ne Gjykaten Themelore ne Peje - Dega ne Der;an.
44. Ne vendimin e vet, Kolegji i Apelit theksoi se ankesat e parashtruesit ishin te
bazuara dhe se Dhoma e Posar;me nuk eshte kompetente per te gjykuar kete
r;eshtje, sepse asnjera nga palet e paditura ne kete rast nuk hyn ne definicionin
e pales se te paditures te autorizuar ne kerkesat para Dhomes se Posar;me, sir;
definohet me Rregulloren e UNMIK-ut 2002/13, e ndryshuar me Rregulloren e
UNMIK-ut 2008/4. Ne menyre te ver;ante, Kolegji i Ankesave aplikoi nje
interpretim te ndryshem te kuptimit te dispozitave qe permbajne nenet 4 dhe 5
te Rregullores se UNMIK-ut 2002/13, si e ndryshuar, lidhur me ate se cilat
pale mund te pranohen si "pale te paditura" ne kerkesat para Dhomes se
Posar;me.
45. Ne baze te ketij interpretimi te ndryshuar te Iigjit, Kolegji i Apelit tani gjeti se
vetem nje ndermarrje shoqerore ose AKM-ja (ose me pas AKP-ja) mund te
autorizohen te veprojne si "pale te paditura" ne rastet para Dhomes se
Posar;me. Kolegji i Apelit verejti se parashtruesi i kerkeses eshte institucion i
religjionit, perderisa Komuna e Der;anit dhe AKM-ja jane autoritete publike,
andaj asnjera prej tyre nuk mund te veproje ne cilesine e "pales se paditur" ne
procedurat para Dhomes se Posar;me. Me fjale te tjera, vetem kur parashtruesi i
kerkeses do te vepronte ne cilesine e "pales paditese", por jo edhe ne cilesine e
"pales se paditur", Dhoma e Posar;me do te mund te kishte juridiksion ne kete
rast.
46. Vendimet nr. AC-I-13-ooo8 dhe nr. AC-I-13-0009 po ashtu permbajne
mendimin mospajtues te perbashket te dy gjyqtareve. Mendimi mospajtues
sheh vendimin si te gabuar, pasi:
7
a. baza juridike dhe qendrimi per interpretimin e dispozitave relevante te
Rregullores se UNMIK-ut nr. 2002/13, ne kohen kur ~eshtja u mor nga
Dhoma e Posa~me ishte e atille qe ishte e mundur qe palet te cilat do te
vepronin ne cilesine e "pales paditese" ne procedura do te mund te ishin
AKM-ja dhe parashtruesi; dhe
b. qe ne kete rast kemi vendimet perfundimtare dhe te detyrueshme te
Kolegjit te Apelit lidhur me ate se kush jane palet ne procedure dhe se keto
vendime kane karakter res judicata.
Kerkesat e parashtruesit dhe kerkesa per mase te perkohshme
47. Parashtruesi kerkon vleresimin e kushtetshmerise se dy vendimeve, me numrat
AC-I-13-000S dhe AC-I-13-0009, te dyja te 12 qershorit 2015, te Kolegjit te
Apelit te Dhomes se Posa~me te Gjykates Supreme te Kosoves per <;eshtjet qe
Lidhen me Agjencine Kosovare te Privatizimit. Parashtruesi pretendon se keto
vendime kane shkelur te drejtat e parashtruesit te garantuara me nenin 24
[Barazia para Ligjit], nenin 31 [E Drejta per Gjykim te Drejte dhe te
Paanshem], nenin 32 [E Drejta per Mjete Juridike], nenin 46 [Mbrojtja e
Prones], nenin 54 [Mbrojtja Gjyqesore e te Drejtave] te Kushtetutes, dhe
nenin 13 [E drejta per mjetejuridike] te KEDNJ-se.
4S. Lidhur me te drejten per gjykim te drejte, parashtruesi argumenton se ajo
eshte shkelur ne dy menyra, respektivisht:
(1) E drejta e sigurise ligjore eshte shkelur ne dy menyra, sepse:
(a) Kolegji i Apelit ka pranuar pale te caktuara per te paraqitur ankese
ku i njejti Kolegj i Apelit me pare kishte vendosur qe vetem
parashtruesi dhe AKM-ja ishin pale te autorizuara ne kete rast. Kolegji i
Apelit e pranoi kete ankese dhe e gjykoi ate ne baze te meritave,
pavaresisht nga fakti se keto pale nuk ishin autorizuara per te paraqitur
kete ankese; dhe
(b) per shkak se Kolegji i Apelit ka aplikuar nje interpretim te ri te
ligjeve ne fuqi me ane te te cilit eshte vendosur qe Dhoma e Posa~me
nuk kishte asnjehere juridiksion mbi rastin, pavaresisht nga fakti se
Dhoma e Posa~me, ne te gjitha nivelet (ne nivel te Trupit gjykues,
Kolegjit te Specializuar per Pronesi dhe Kolegjit te Apelit), kishte
pranuar paraprakisht juridiksionin e saj dhe kishte marre vendime ne
kete rast qe nga viti 200S.
(2) E drejta per percaktimin e te drejtave dhe detyrimeve civile brenda nje
afati te arsyeshem ishte shkelur per shkak se procedurat kane marre gati me
shume se 15 vjet dhe tani Dhoma e Posa~me e ka referuar lenden perseri ne
Gjykaten Themelore ku duhet rinisur de novo.
49. Ne mbeshtetje te ketyre argumenteve, parashtruesi i referohet praktikes
gjyqesore te Gjykates Evropiane te te Drejtave te Njeriut, duke theksuar: "E
drejta per siguri juridike si nje prej garancive fondamentale te cilen e ofron
parimi i te drejtes per gjykim te drejte, garanton qe vendimet gjyqesore te
8
formes se prere nuk mund te jene objekt i rishqyrtimit ne proceduren e
rregullt (Ryabykh kunder Rusise, 52854/99), perkatesisht qe me qellim te
ruajtjes se sigw'ise juridike te gjykohet sipas ligjeve dhe praktikes gjyqesore
qe kane qene nefuqi ne kohen e inicimit te kontestit (Masirevic kunder Serbise,
30671/08). Pel' me teper, sistemetjuridike qe karakterizohen me rishqyrtimin
e pakufizuar te aktgjykimeve te formes se prere dhe ne te cilat ekziston
rreziku i vazhdueshem i anulimit te aktgjykimeve teformes se prere, sigurisht
e shkelin nenin 6.1 te Konventes Evropiane per Mbrojtjen e te Drejtave te
Njel"iut dhe Lirive Themelore (Sovransavto Holding kunder Ukraines,
48553/99)".
50. Perkitazi me te drejten e barazise para ligjit, parashtruesi argumenton se kjo
ishte shkelur per shkak se palet te cilat ish in perjashtuar nga procedura me
vendimin res judicata te Kolegjit te Apelit, me pas u lejuan te parashtrojne
ankese, ndersa parashtruesi ishte perjashtuar nga procedura mbi bazen se ishte
nje "institucion religjioz".
51. Perfundimisht, parashtruesi pohon se ka vepruar ne perputhje me obligimin
per te shteruar te gjitha mjetet juridike para se te parashtronte nje kerkese ne
Gjykate. Parashtruesi i kerkeses pohon:
"Me vendimin e tij, Kolegji i Apelit i Dhomes se Posa<;me te Gjykates
SupI'eme e kishte kthyer <;eshtjen ne Gjykaten Themelore ne Peje, Dega ne
De<;an. Megjithate, ne konsiderojme se jane shteruar te gjitha mjetet
juridike ne dispozicion te parashtruesit te ankeses kushtetuese. Mejjale te
tjera, sipas interpretimeve juridike te Gjykates Evropiane per te Drejtat e
Njeriut (McFarlane kunder Irlandes, 31333/06; EI-Masri kunder ish­
Republikes Jugosllave te Maqedonise, 39630/09) shprehimisht kerkohet qe
mjetet jul"idike te jene 'mjajt te sigurta', jo vetem ne teori, pOI' edhe ne
praktike, si dhe efikase edhe ne ligj edhe ne praktike ne menyre qe te
konsidel"Ohen si 'mjete juridike ne dispozicion' ne kuptimin e shterimit te
mjeteve juridike.
Duke pasur parasysh se e tere procedura zgjat pesembedhjete vjet, se
zenda ka qene nje here ne Gjykaten e atehershme Komunale ne De<;an dhe
se pl"Ocedura para marrjes se len des nga ana e Dhomes se Posa<;me eshte
zhvilluar pel' tete vjet, si dhe qe ne Gjykaten Komunale ne De<;an te drejtat
e parashtruesit te ankeses kushtetuese tashme jane shkelur, konsiderojme
se te gjitha mjetetjuridike efikase ne kete lendejane shteruQl' me vendimin
e pritur te shkalles se dyte te Kolegjit te Apelit te Dhomes se Posa<;me.
Mendojme se per ndonje efikasitet te kthimit te procedures as qe mund te
flitet ne nje situate kur procedura nga instanca me e larte gjyqesore -
Gjykata Supreme, pas pesembedhjete vjetesh, kthehet ne instancen me te
ulet - Degen e Gjykates Themelore.
Ne baze te asaj qe u tha, konsiderojme se kerkesat per shterimin e mjeteve
juridike ne dispozicion nga neni 113.7 i Kushtetutes jane plotesuar ne kete
rast, dhe i propozojme Gjykates Kushtetuese te mQlTe lenden ne shqYI'tim".
52. Parashtruesi gjithashtu kerkoi nga Gjykata qe te:
9
"Miratohet masa e perkohshme ne kete lende dhe te ndalohet ifaredo
procedure e cilesdo gjykate apo organi publik ne lendet e lidhum me kete
ankese kushtetuese, deri ne perfundimin e procedures para Gjykates
Kushtetuese te Republikes se Kosoves".
Vleresimi i pranueshmerise se kerkeses
53. Ne menyre qe te jete ne gjendje te vendose per ankesen e parashtruesit,
Gjykata se pari shqyrton nese ankesa i ka permbushur kriteret per
pranueshmeri, te percaktuara me Kushtetute dhe te specifikuara me tej ne Ligj
dhe ne Rregullore te punes.
54. Ne kete drejtim, neni 113, paragrafi 7, i Kushtetutes parasheh:
"Individet jane te autorizuar te ngl'ene shkeljet nga autoritetet publike te
te drejtave dhe lil'ive te tyre individuale, te gamntuara me Kushtetute,
mil'epo vetem pasi te kene shteruar te gjitha mjetet juridike te percaktuara
me lig/'.
55. Gjykata veren se, ne pajtim ne pajtim me nenin 21.4 te Kushtetutes, i cili
parashikon se "te drejtat dhe lirite themelore te parashikuara ne Kushtetute,
vlejne edhe pel' pel'sonatjuridike, per aq sajane te zbatueshme", parashtruesi
i kerkeses ka te drejte te paraqese ankese kushtetuese, duke kerkuar te drejtat
themelore te cilat vlejne per individe por edhe per persona juridike (shih,
mutatis mutandis, Aktvendimi i 27 janarit 2010, rasti Kl41/09, Universiteti
AAB-RIINVEST LLC, Prishtine kunder Qeverise se Republikes se Kosoves) .
56. Gjykata veren se parimi dhe ankesa themelore qe gjendet ne kete kerkese eshte
se e drejta e parashtruesit te kerkeses per gjykim te drejte eshte shkelur nga
Kolegji i Apelit ne vendimet e saj nr. AC-I-13-0008 dhe nr. AC-I-13 -0009, kur
ka pranuar ankesen nga AKP-ja dhe nga dy NSH-te kunder Aktgjykimeve te
Kolegjit te Pronesise, nr. SCC-08-0226 dhe nr. SCC-08-0227. Parashtruesi
pretendon se, duke pranuar kete apel, Kolegji i Apelit nuk ka trajtuar
aktgjykimet e Kolegjit te pronesise si te formes se prere dhe te detyrueshme, ne
shkelje te pari mit res judicata, te themeluar qe nje kohe te gjate.
57. Gjykata veren se, ne vendi met e tij nr. AC-I-13-0008 dhe AC-I-13-0009, te 12
qershorit 2015, Kolegji i Apelit ka deklaruar Dhomen e Posaltme si
jokompetente per te vendosur ne kerkesat pronesore dhe kishte referuar
kontestin ne lidhje me pronesine e pronave perseri ne gjykatat e rregullta per
rishqyrtim ab initio. Si te tilla, keto vendime te Kolegjit te Apelit sugjerojne se
kontesti i parashtruesit ne lidhje me pronesine e prones nuk eshte perfunduar
ende me vendim gjyqesor te formes se prere.
58. Megjithate, silt verehet me lart, kjo kerkese kryesisht ka te beje me pretendimin
per gjykim te drejte. yeshtja qe duhet te adresohet eshte nese Kolegji i
Ankesave kishte ose jo juridiksion per te degjuar ankesat e paleve kundershtare
AKP, "Iliria" dhe "APIKO", dhe per te marre vendi met e tij nr. 1-13-0008 dhe
AC-I-13-0009, duke pasur parasysh se i njejti Kolegj i Apelit, me 24 korrik
2010, me Vendimin nr. ASC-09-0025, kishte percaktuar paraprakisht se keto
10
pale kundershtare: AKP, "Iliria" dhe "APIKO" nuk ishin pale te autorizuara ne
kete rast.
59. Gjykata veren qe parashtruesi pretendon se ishte refuzuar si pale ne ate ankese
nga ana e Kolegjit te Apelit dhe rrjedhimisht nuk ka mundur t'i mbroje
pretendimet e veta. Per me teper, parashtruesi pretendon se Kolegji i Apelit
nuk ishte kompetent per te degjuar ankesat e AKP-se, "Iliria" -s dhe "APIKO" -s,
sepse vendimi i Kolegjit te Apelit, i 24 korrikut 2010, ishte bere res judicata
dhe per kete arsye nuk i nenshtrohet ndonje shqyrtimi te metejshem gjyqesor.
Parashtruesi pretendon se kjo eshte konfirmuar nga Paneli i Pronesise ne
vendimet nr. SCC-0226 dhe nr. SCC-0227, te 27 dhjetorit 2012.
60. Gjykata rikujton praktiken gjyqesore te Gjykates Evropiane te te Drejtave te
Njeriut (GJEDNJ) ne lidhje me ~eshtjen e shterimit te mjeteve juridike, ku ka
deklaruar se duhet te shterohen vetem ato mjete juridike te cilat kane te bejne
me shkeljen e pretenduar te te drejtave. Ne menyre te ve~ante, Gjykata rikujton
aktgjykimin e GJEDNJ-se, te 28 korrikut 1999, nr. 25803/94, Selmouni
kunder Frances, ku GJEDNJ-ja ka deklaruar, nder te tjera:
"75. [. ..] Te vetmet mjete te cilat Neni 35 i Konventes kerkon te shterenjane
ato qe kane te hejne me shkeljet e pretendllara dhe ne te njejten kohe jane
ne dispozicion dhe te mjaftlleshme. Ekzistenca e ketyre mjeteve duhet te
jete mjaftueshem e sigurt jo vetem ne teori por edhe ne praktike, me
deshtimin e te cilave do te kene mungese te qasjes se dllhll1' dhe
efektivitetit;[. ..]
77. Gjykata do te theksoje se aplikimi i ketij rreglllli duhet te beje
kompensim te dllhllr, per kontekstin. [ ... ] Eshte e njohllr me tej se rreglllli i
shterimit te mjeteve [jllridike] nllk eshte as absolut as ne gjendje te
zbatohet alltomatikisht [. ..]".
61. Ne kete drejtim, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj, te 20 majit 2014, ne rastin
nr. Kllo/14, Shoqeria aksionare Raiffeisen Bank SHA. ne Kosove, ku Gjykata
konstatoi se parashtruesi i kerkeses ka shteruar te gjitha mjetet juridike me
qellim per te konstatuar shkeljen e te drejtave kushtetuese ku Gjykata
Supreme, pa njoftuar parashtruesin apo pa i dhene parashtruesit mundesine
per t'u degjuar, ne menyre te njeanshme dhe ex parte ka kthyer rastin e
parashtruesit ne Gjykaten Themelore per rigjykim.
62. Ne aktgjykimin e vet, Gjykata u shpreh se parashtruesi nuk kishte nevoje per te
rihapur rastin ne Gjykaten Themelore, e cila nuk kishte autoritet per te gjykuar
nese Gjykata Supreme kishte shkelur te drejtat kushtetuese te parashtruesit,
para se shkelja e saj e pretenduar kushtetuese do te mund te degjohej nga kjo
Gjykate.
63. Ne kerkesen e tanishme, Kolegji i Apelit nuk ka lejuar parashtruesin, nje pale
me interes te ve~ante ne kete rast, qe te marre pjese ne procedure, por ne
menyre te njeanshme ka injoruar faktin se aktgjykimi i saj i mehershem, i 24
korrikut 2010, ne lidhje me palet e autorizuara, ishte resjlldicata.
11
64. Ngjashem me rastin Kllo/14, Gjykata thekson se parashtruesi nuk e ka te
nevojshme te ri-gjykoje rastin ne gjykatat e rregullta, te cilat nuk kane autoritet
per te gjykuar nese Kolegji i Apelit ka shkelur te drejtat kushtetuese te
parashtruesit, para se shkelja kushtetuese e pretenduar e parashtruesit te
mund te degjohet nga kjo Gjykate.
65. Si citohet me lart ne Aktgjykimin e Gjykates Evropiane ne Selmouni kunder
Frances, kerkohet te shterohen vetem ato mjete juridike qe permbushin qe te
tri parimet ne vijim:
a. mjeti juridik ka te beje me shkeljen e pretenduar;
b. mjeti juridik eshte ne dispozicion te parashtruesit (parimi i qasjes); dhe
c. mjeti juridik eshte i mjaftueshem per te riparuar shkeljen (parimi 1
efektivitetit).
66. Si e tille, Gjykata konstaton se ne rrethanat e kerkeses se tanishme, rifillimi i
procedurave gjyqesore per kontestin pronesor nuk i permbush kerkesat e
"mjaftueshmerise" dhe te "efektivitetit" per t'u konsideruar mjete juridike te
cilat parashtruesi i kerkeses eshte e nevojshme t'i shteroje para se te sjell
kerkesen ne Gjykate, ne kuptim te nenit 113.7 te Kushtetutes, per shkak se keto
procedura ligjore nuk mund te adresojne pretendimin e parashtruesit per
shkeljen e se drejtes ne gjykim te drejte nga ana e Kolegjit te Apelit.
67. Per me teper, neni 48 i Ligjit, percakton:
"Parashtl'uesi i kerkeses ka per detyre qe ne kel'kesen e tij te qartesoj
saktesisht se cilat te dl'ejta dhe Uri pretendon se ijane cenuar dhe cili eshte
akti konkret i autol'itetit publik te cilin parashtruesi deshiron ta
kontestoje".
68. Pas ekzaminimit te vezhgimeve te parashtruesit ne substance te ankesave te tij,
Gjykata konsideron se kerkesa ngre ~eshtje serioze te faktit dhe te ligjit te cilat
jane te kompleksitetit te tille sa qe percaktimi i tyre duhet te varet nga
shqyrtimi i meritave. Kerkesa nuk mundet, prandaj, te konsiderohet si qartazi e
pabazuar brenda kuptimit te rregullit 36 (1) (d) te Rregullores dhe nuk eshte
krijuar asnje baze tjeter per ta shpallur ate te papranueshme.
Vleresimi i meritave te kerkeses
69. Gjykata veren se pretendimi paresor i parashtruesit ka te beje me shkeljen e se
drejtes per gjykim te drejte, si~ mbrohet me nenin 31 te Kushtetutes dhe me
nenin 6 te KEDNJ-se.
70. Parashtruesi pretendon se Kolegji i Apelit ka shkelur te drejten e tij per gjykim
te drejte duke:
a. rihapur nje vendim te mehershem qe eshte bere res judicata;
b. mos lejuar qellimisht parashtruesin, nje pale e autorizuar me nje interes
te ve~ante pronesor ne procedure, qe te marre pjese ne procedura; dhe
c. duke lejuar palet e deklaruara me pare si te "paautorizuara" nga e njejta
gjykate qe pastaj te marrin pjese ne ato procedura.
12
71. Ne menyre te vec;ante, parashtruesi pretendon se ne vendi met e tij, nr. AC-I-13­
0008 dhe AC-1-l3-0009, te dyja te 12 qershorit 2015, Kolegji i Apelit rihapi nje
rast qe tashme ishte bere i formes se prere, si rezultat i vendi mit te tij te
mehershem te 24 korrikut 2010 Cnr. ASC-09-0025). Ne ate vendim te
mehershem, Kolegji i Apelit, ne instancen e fundit, kishte percaktuar palet e
autorizuara per rastin. Parashtruesi pretend on se ky percaktim perfundimtar
per palet e autorizuara ishte konfirmuar nga Paneli i Pronesise ne vendimet e
tij nr. SCC-0226 dhe SCC-0227, te 27 dhjetorit 2012, ku Kolegji i Pronesise
kishte deklaruar percaktimin e pal eve te autorizuara si res judicata. Per me
teper, parashtruesi deklaron se Kolegji i Apelit ia kishte refuzuar parashtruesit
te drejten qe te njihet si pale ne apel, duke i mohuar keshtu parashtruesit te
kerkeses te drejten qe te paraqese rastin e tij.
72. Gjykata rikujton nenin 31, paragrafi 2, te Kushtetutes, i cili thote:
"2. (:dokush gezon te drejten per shqyrtim publik te drejte dhe te
paanshem Zidhur me vendi met per te drejtat dhe obligimet ose per cilendo
akuze penale qe grihet kunder sajjtij brenda nje afati te arsyeshem, nga
nje gjykate e paVQl·ur dhe e paanshme, e themeluar me Zigj".
73. Gjykata gjithashtu rikujton nenin 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se, i cili thote, nder
te tjera:
"1. Ne percaktimin e te drejtave dhe detyrimeve te tij civile ose te r;do akuze
penale kunder tij, r;do person ka te drejte qe r;eshtja e tij te degjohet
drejtesisht, pubZikisht [ ... J".
74. Ne kete kerkese, c;eshtje kryesore eshte nese Kolegji i Apelit ishte i autorizuar te
pranonte ankesen nga AKP-ja dhe te dy NSH-te. Kolegji i Apelit kishte
percaktuar me pare ne instancen e fundit se cilat ishin saktesisht palet e
autorizuara ne kete rast, e megjithate Kolegji i Apelit pranoi nje ankese nga te
njejtat pale, te cilat i kishte deklaruar paraprakisht si te paautorizuara. Ne te
njejten kohe, Kolegji i Apelit ia ka refuzuar parashtruesit statusin e pales se
autorizuar, te cilen e kishte konfirmuar paraprakisht ne instancen e fundit.
75. Si e tille, Gjykata konsideron se c;eshtja qe do te adresohet eshte nese rihapja e
nje vendimi te gjykates qe eshte bere res judicata eshte ose jo ne pajtueshmeri
me kerkesat e nenit 31 te Kushtetutes dhe te nenit 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se.
76. Ne kete drejtim, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj, te 12 prillit 2012, ne rastin
nr. KI103/1O, Shaban Mustafa, ku gjeti shkelje kushtetuese te se drejtes per
gjykim te drejte, ku Gjykata Supreme e Kosoves kishte vepruar ne lidhje me te
drejtat kontraktuale te parashtruesit pa e njoftuar me pare dhe pa i dhene
parashtruesit te kerkeses mundesine per t'u degjuar.
77. Standardi i njejte vlen ne kerkesen e tanishme, ku parashtruesit i ishte mohuar
e drejta per t'u degjuar si pale para Kolegjit te Apelit dhe per kete arsye nuk ka
pasur mundesine per te paraqitur argumentet e veta per c;eshtjen e
juridiksionit te Dhomes se Posac;me. Kjo eshte pjese fondamentale e barazise se
pal eve ne nje rast qe parashtruesit i eshte ofruar mundesia qe te degjohet ne te
gjitha fazat e proceseve gjyqesore.
13
78. Gjykata gjithashtu rikujton aktgjykimin e saj te 19 qershorit 2012, ne rastin nr.
KI51/n, Rexhep Rahimaj, ku u shpreh se Gjykata e Qarkut ne Gjilan ka
vepruar ne kundershtim me nenin 31 te Kushtetutes, duke mos ekzekutuar nje
vendim te meparshem res judicata qe ndikonte ne te drejtat e parashtruesit
per pronen e paiuajtshme.
79. Ne ate aktgjykim, Gjykata konsideroi qe autoritetet kompetente kane nJe
obJigim pozitiv per te krijuar nje sistem te zbatimit te vendimit, i eili eshte
efektiv si edhe kuptimin Jigjor edhe ne ate praktik, si dhe i eili siguron zbatimin
e tyre pa vonesa te panevojshme. Ekzekutimi i nje vendimi te nxjerre nga nje
gjykate duhet te konsiderohet si pjese perberese e se drejtes per gjykim te
drejte, te garantuar me nenin 31 te Kushtetutes dhe me nenin 6 te KEDNJ-se.
Parashtruesi nuk do te duhej te ishte privuar nga perfitimi prej vendimit, i eili
kishte marre forme res judicata, ne favorin te tij (Shih, mutatis mutandis,
aktgjykimi i GJEDNJ-se, i 6 nentorit 2002, Sovtransavto Holding v. Ukraine,
nr. 48553/99)·
80. Per me teper, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj te 17 dhjetorit 2010, ne rastin
nr. KI08/09, Sindikata e Pavarur e Punetoreve te IMK (:elikut Fabrika
Ferizaj. Ai aktgjykim kishte te bente me mosekzekutimin e nje vendimi te
formes se prere qe ishte bere res judicata. Ne ate ~eshtje, Gjykata deklaroi ne
paragrafet 61-62, nder te tjera:
"61. Ne lidhje me kete, Gjykata thekson qe e drejta e inicimit te procedures
gjyqesore ne raste civile, sit; parashihet me Nenin 31 te Kushtetutes se
Kosoves, si dhe Nenin 6 ne lidhje me Nenin 13 te Konventes Evropiane per
te Drejtat e Njeriut (KEDNJ), do te ishte i/uzol·e, nese sistemi ligjor i
Kosoves do te lejonte nje vendim gjyqesor perfundimtar dhe te
plotfuqishem qe te mbetej i paefektshem ne dem te nje pale. Do te ishte e
pakuptueshme qe keto nene t'i pershkruajne ne hollesi garancite
procedurale qe i ofrohen paleve ne procedure -procedura qe jane te drejta,
publike dhe ekspeditive -pa mbrojtjen e zbatimit te vendimeve gjyqesore.
Interpretimi i neneve te lartpermendura si ekskluzivisht te lidhura me
qasjen ndaj gjykates dhe administrimi dhe efektshmeria e procedurave do
te kishte mundesi te t;onte ne situata qe nukjane ne perputhje me parimin
e sundimit te ligjit, te cilin autoritetet e Kosoves jane te obliguara ta
respektojne (shih, mutatis mutandis, aktgjykimin e ECtHR-se ne rastin
Romashov kundel· Ukraines, Parashtresa nr. 67534/01, aktgjykimi i 25
korrikut 2004).
62. Sundimi i ligjit eshte nje prej parimeve themelm·e te nje shoqerie
demokratike, presupozon respektimin e pQ1·imit te sigurise juridike,
sidomos ne lidhje me vendimet gjyqesore qe kane marre formen res
judicata. Asnje pale ntlk ka te drejte te kerkoje rishikimin e nje aktgjykimi
perfundimtar dhe te plotftlqishem thjesht per qellimin e fitimit te
rishikimit dhe rishqyrtimit te fresket te rastit (shih, per shembull
Sovransavto Holding ktlnder Ukraines, nr. 48553/99, § 72, ECHR 2002­
VII, si dhe Ryabykh kunder Rusise, nr. 52854/99, § 52, ECHR 2003-IX).
Po te mos ishte keshtu, kthimi prapa i vendimeve perfundimtare do te
t;onte ne nje klime te pergjithshme te pasigurise juridike, duke zvogeltlar
14
keshtu besimin publik ne sistemin gjyqesor, si dhe rrjedhimisht edhe ne
sundimin e ligjit. [. ..J."
81. Gjykata gjithashtu rikujton aktgjykimin e Gjykates Evropiane per te drejtat e
Njeriut (GJEDNJ), te 3 prillit 2008, Ponomaryov kunder Ukraines, kerkesa
nr. 3236/03, ku GJEDNJ-ja ka theksuar ne paragrafin 40, nder te tjera:
"40. Gjykata rithekson se e drejta per nje gjykim te drejte nga nje gjykate
sit; garantohet me nenin 6 § 1 te Konventes duhet te interpretohet ne driten
e preambules se Konventes, e cila deklaron, ne pjesen e saj perkatese, qe
sundimi i ligjit te jete pjese e trashegimise se perbashket te shteteve
kontraktuese. Nje nga aspektet themelore til sundimit te ligjit eshte parimi
i sigurise juridike, i cili presupozon respektimin e parimit te res judicata,
qe eshte parimi i formes se prere te vendimeve gjyqesore. Ky parim
thekson se asnje pale nuk ka te drejte te kerkoje rishikimin e nje vendimi te
formes se prere dhe te plotfuqishem thjesht per qellimin e fitimit te
rishikimit dhe rishqyrtimit te fresket te rastit. [ ...J Nje shmangie nga ky
parim justifikohet vetem kur behet e nevojshme nga rrethanat e nje
karakteri substancial ose bindes (shih, mutatis mutandis, Ryabykh v.
Rusise, m'. 52854/99, § 52, ECHR 2003- X)."
82. Per me teper, Gjykata rikujton aktgjykimin e GJEDNJ-se, te 24 korrikut 2003,
Ryabykh kunder Rusise, kerkesa nr. 52854/99, ku GJEDNJ-ja ka elaboruar
lidhur me parimin e sigurise juridike ne raport me te drejten per nje gjykim te
drejte, ne paragrafet 52-57:
"52, Siguria juridike presupozon respektimin e parimit te res judicata
(ibid. § 62), qe eshte parimi i plotfuqishmerise se aktgjykimeve, Ky parim
thekson se asnje pale nuk ka te drejte te kerkoje rishikimin e nje vendimi te
formes se prere dhe te plotfuqishiim thjesht per qellimin e fitimit te
rishikimit dhe rishqyrtimit tefresket te rastit. Fuqia e rishikimit nga ana e
gjykatave me te larta duhet te ushtrohet per te korrigjuar gabimet
gjyqesore dhe deshtimeve ne dhenien e drejtesise, por jo per te kryer nje
ekzaminim te serishem. Rishikimi nuk duhet te trajtohet si nje apel i
fshehur, dhe mundesia e thjeshte e ekzistimit te dy pikepamjeve mbi kete
lende nuk eshte nje baze per rishqyrtim. Shmangia nga ky parim
justifikohet vetem kur behet e nevojshme nga rrethanat e nje karakteri
substancial ose bindes.
53. Ne rastin e parashtruesit, megjithate, aktgjykimi i 8 qershor 1998 u
anulua me 19 mars te vitit 1999 nga ana e Presidiumi i Gjykates Rajonale
Belgorod me arsyetimin se gjyqtari Lebedinskaya i Gjykates se Qarkut te
Novooskolskiy kishte keqinterpretuar ligjet perkatese. Presidiumi hodhi
poshte pretendimet e ankuesit dhe e mbylli t;eshtjen, duke vendosur keshtu
te pavlefshem nje proces te tere gjyqesor i cili kishte perfunduar ne nje
vendim qe juridikisht eshte i detyrueshem sipas nenit 208 te Kodit te
Procedures Civile dhe ne lidhje me te cilat kishin filluar procedurat e
ekzekutimit.
54. Gjykata veren se shqyrtimi mbikeqyres i aktgjykimit te 8 qershorit
1998 ishte vene ne levizje nga Kryetari i Gjykates Rajonale Belgorod - i cili
15
nuk ishte pale ne procedure - mbi te cilin pushteti i tille i eshte dhene nga
nenet 319 dhe 320 te Kodit te Procedures Civile. Ashtu si dhe me situaten
sipas ligjit te Rumanise te ekzaminuar ne Brumarescu, te cituar me lart,
ushtrimi i ketij pushteti nga Presidenti nuk i eshte nenshtruar ndonje afati
kohor, ne menyre qe aktgjykimet ishin te mundshme per t'u kontestuar per
nje kohe te pacaktuar.
56. Gjykata konsideron se e drejta e pales ndergjyqese ne nje gjykate do te
jete po aq iluzore nese sistemi ligjor i nje Shteti Kontraktues ka lejuar nje
vendim gjyqesor i cili ishte bere iformes se prere dhe i detyrueshem qe te
anulohet nga nje gjykate me e larte ne nje kerkese te bere nga nje zyrtar
shteteror.
57. Duke perdorul' proceduren e rishqyrtimit mbikeqyres per te lene
menjane aktgjykimin e 8 qershorit 1998, Presidiumi i Gjykates Rajonale
Belgorod ka cenuar pm'imin e sigurise juridike dhe "te drejten e
parashtruesit per t'iu drejtuar gjykates" ne baze te nenit 6 § 1 te
Konventes."
83. Rasti i vete Gjykates, Sindikata e Pavarur e Punetoreve te IMK <;elikut
Fabrika Ferizaj, i cituar me lart, ka te beje me ekzekutimin e nje vendimi te
formes se prere qe ishte bere res judicata. Rasti Ryabykh kunder Rusise ka te
beje me rihapjen e nje vendimi te formes se prere nga nje zyrtar publik. Te dyja
rastet, si dhe rasti i cituar Ponomaryov kunder Ukraines, ne menyre te qarte
dhe eksplicite theksojne se e drejta per gjykim te drejte, sip as nenit 6 te
KEDNJ-se dhe sip as nenit 31 te Kushtetutes, perfshin pari min e sigurise
juridike, qe ngerthen ne vete parimin se vendimet e plotfuqishme gjyqesore te
cilat jane bere res judicata duhet te respektohen dhe nuk mund te rihapen ose
te behen objekt i ankesave.
84. Ne rastin konkret, Gjykata veren se Kolegji i Ankesave, ne vendimin e vet te 24
korrikut 2010, ka percaktuar ne instancen e fundit palet e autorizuara per
rastin. Prandaj, kyvendim ishte bere resjudicata.
85. Ne ver;anti, Gjykata veren se palet qe nuk jane pranuar si pale te autorizuara
per rastin me vendi min e Kolegjit te Apelit, te 12 korrikut 2010, perkatesisht
AKP-ja, dy NSH-te: "APIKO" dhe "Iliria", dhe Komuna e Der;anit, kishin
mundesi ne ate kohe per te paraqitur kerkese ne kete Gjykate per te pretenduar
shkeljen e te drejtave te tyre kushtetuese si rezultat i ketij vendimi. Asnje nga
keto pale nuk kishte adresuar ndonje ankese ne Gjykaten Kushtetuese. Si
pasoje e ketij deshtimi, ky vendim i Kolegjit te Apelit nuk pati mundesi te
kontestohet me.
86. Kolegji i Pronesise, ne instancen e pare, ka konsideruar veten te detyruar nga
ky vendim i plotfuqishem i Kolegjit te Apelit dhe ne menyre eksplicite thuhet
ne aktgjykimet e tij te 27 dhjetorit 2012 Cnr. SCC-08-0226 dhe nr. 08-SCC­
0227) se vendimi j Kolegjit te Apelit per palet e autorizuara ishte res judicata
dhe se, per kete arsye "Nuk eshte relevante, nese perberja aktuale e Kolegjit te
Specializuar [pel' Pronesinej bie dakord me kete perjundim ose jo. Vendi met e
plotfuqishme jane te detyl'ueshme jo vetem pel' palet pOI' edhe pel' te gjitha
Gjykatat perver; nese ndonje Ligji i ri rregullol1 kete jushe ndryshe pas
16
miratimit te nje Vendimi te tille te plotfuqishem perfundimtar per nje c;eshtje
procedurale".
87. Gjykata veren se ne vendimet e kontestuara te Kolegjit te Apelit nuk
permendeshin vendi met e meparshme te Kolegjit te Apelit ne kete rast. Per me
teper, Kolegji i Apelit fillimisht ka pranuar ankesen nga palet paraprakisht te
deklaruara si te paautorizuara, ka refuzuar te pranoje parashtruesit si pale ne
keto procedura dhe me pas e shpalli Dhomen e Posa<;me jokompetente per te
vendosur kontestin.
88. Ne keto rrethana, Gjykata konsideron se parashtruesi i kerkeses ka pasur pritje
legjitime qe rasti i tij te ishte vendosur ne instancen e fundit nga Paneli i
pronesise dhe se ajo nuk ka mundur te rihapet para Kolegjit te Apelit. Si i tille,
parashtruesi duhet te kete pare aktgjykimet e Kolegjit te Pronesise te
ekzekutuara.
89. Si<; citohet me lart, Gjykata rithekson se, "Nje nga aspektet fondamentale te
sundimit te ligjit eshte parimi i sigurisejuridike, i cili presupozon respektimin
e parimit res judicata, qe eshte parimi i plotfuqishmerise se aktgjykimeve. Ky
parim thekson se asnje pale nuk ka te drejte te kerkoje rishikimin e nje
vendimi teformes se prere dhe te plotfuqishem thjesht per qellimin efitimit te
rishikimit dhe rishqyrtimit te fresket te rastit."
90. Duke u bazuar ne keto konsiderata dhe ne praktiken e vet gjyqesore, si dhe ne
ate te GJEDNJ-se, Gjykata konkludon se aktgjykimet e Kolegjit te Apelit, te 27
dhjetorit 2012 (nr. SCC-08-0226 dhe nr. SCC-08-0227), ishin bere res judicata
ne baze te vendimit te meparshem te formes se prere dhe te detyrueshem te
Kolegjit te Apelit, te 24 korrikut 2010, ne lidhje me palet e autorizuara.
91. Duke perdorur proceduren e ankeses per te anuluar keto aktgjykime te Panelit
te Pronesise dhe per te referuar kontestin origjinal te pronesise perseri ne
gjykatat e rregullta, Gjykata konstaton se, me vendimet e tij te 12 qershorit
2015 (nr. AC-I-13-0008 dhe nr. AC-1-13-0009), Kolegji i Ankesave ka cenuar
pari min e sigurise juridike dhe i ka mohuar parashtruesit nje gjykim te drejte
dhe te paanshem per te drejtat dhe detyrimet e tij brenda kuptimit te nenit 31,
paragrafi 2, te Kushtetutes dhe te nenit 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se.
92. Gjykata konkludon se ka pasur shkelje te se drejtes se parashtruesit per nje
proces te drejte dhe te paanshem, si<; eshte i mbrojtur me nenin 31, paragrafi 2,
te Kushtetutes, ne lidhje me nenin 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se.
93. Gjykata veren se ky perfundim ekskluzivisht ka te beje me vendi met e
kontestuara te Kolegjit te Apelit, te 12 qershorit 2015, dhe ne asnje menyre,
qofie ne menyre te favorshme apo te pafavorshme, nuk reflekton mbi
Iigjshmerine e procedurave te shumta dhe te ndryshme te cilat u zhvilluan para
vendimeve e kontestuara, sepse kjo eshte jashte fusheveprimit te juridiksionit
te kesaj Gjykate.
94. Me gjetjen e shkeljes se te drejtes se parashtruesit per gjykim te drejte dhe te
paanshem sipas nenit 31 te Kushtetutes, Gjykata nuk e konsideron te
nevojshme per te ekzaminuar pretendimet e metejshme te parashtruesit ne
17
Iidhje me nenet 24 [Barazia para Ligjit], 32 [E Drejta per Mjete juridike], 46
[Mbrojtja e Prones] dhe 54 [Mbrojtja Gjyqesore e te Drejtave] te Kushtetutes,
dhe me nenin 13 [E drejta per mjetejuridike] te KEDNJ-se.
PER KETO ARSYE
Gjykata Kushtetuese, ne mbeshtetje te nenit 21.4 dhe 113.7 te Kushtetutes, ne
mbeshtetje te nenit 20 te Ligjit dhe ne mbeshtetje te rregullit 56 (1) te Rregullores se
punes, ne seancen e mbajtur me 19 maj 2016, me shumice votash
VENDOS
I. TA DEKLAROJE kerkesen te pranueshme;
II. TE KONSTATOJE qe ka pasur shkelje te nenit 31 te Kushtetutes, ne
lidhje me nenin 6 te Konventes Evropiane per te Drejtat e Njeriut;
III. TE KONSTATOJE qe nuk eshte e nevojshme te ekzaminoje nese ka
pasur shkelje te neneve 24, 32, 46 dhe 54 te Kushtetutes, dhe te nenit 13
te Konventes Evropiane per te Drejtat e Njeriut;
IV. TE KONSTATOJE qe dy vendimet e Kolegjit te Ankesave te Dhomes se
Posa~me te Gjykates Supreme te Republikes se Kosoves per (:eshtje qe
Lidhen me Agjencine Kosovare te Privatizimit, te 12 qershorit 2015, nr.
AC-I-13-0008 dhe nr. AC-1-13-0009, jane te pavlefshme, dhe se dy
vendi met e Kolegjit te Specializuar per Pronesine te Dhomes se
Posa~me te Gjykates Supreme per (:eshtjet qe Lidhen me Agjencine
Kosovare te Privatizimit te 27 dhjetorit 2012, nr. SCC-08-0226 dhe nr.
SCC-08-0227, jane perfundimtare te detyrueshme dhe, si te tilla, jane
,·esjudicata;
v. T'UA KUMTOJE kete vendim pal eve;
VI. TA PUBLIKOJE kete vendim ne Gazeten Zyrtare, ne pajtim me nenin
20-4 te Ligjit;
VII. Ky vendim hyn ne fuqi menjehere.
Gjyqtari raportues etarja e Gjykates Kushtetuese
18