Republika e Kosovës
Republika Kosova-Republic of Kosovo

Qeveria-Vlada-Government

Ministria e Financave – Ministarstvo za Finansije - Ministry of finance
___________________________________________________________________________________________________________________

UDHËZIMI ADMINISTRATIV MF-NR. 01/2015 PËR SHFRYTËZIMIN E PAJISJEVE
ELEKTRONIKE DHE SISTEMEVE FISKALE

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION MF-NO. 01/2015 ON THE USE OF FISCAL
ELECTRONIC DEVICES AND SYSTEMS

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO MF-BR. 01/2015 O KORIŠĆENJU
ELEKTRONSKE OPREME I FISKALNIH SISTEMA

2
Ministri i Ministrisë së Financave,

Në mbështetje të nenit 87 dhe të nenit 53,
paragrafi 8, të Ligjit Nr. 03/L-222 për
Administratën Tatimore dhe Procedurat, i
plotësuar dhe ndryshuar me Ligjin Nr. 04/L-
102, me Ligjin 04/L-105 dhe me Ligjin Nr.
04/L-223, të nenit 8, nën paragrafi 1.4. të
Rregullores Nr. 02/2011 për Fushat dhe
Përgjegjësitë Administrative të Zyrës së
Kryeministrit dhe Ministrive dhe të nenit 38,
paragrafit 6 të Rregullores së Qeverisë Nr.
09/2011, nxjerr:


UDHËZIM ADMINISTRATIV MF-NR
01/2015 PËR SHFRYTËZIMIN E
PAJISJEVE ELEKTRONIKE DHE
SISTEMEVE FISKALE

Neni 1
Qëllimi

Me këtë Udhëzim Administrativ përcaktohen
rregullat dhe procedurat për përzgjedhjen,
administrimin, vendosjen dhe përdorimin e
pajisjeve elektronike fiskale dhe softuerëve
gjatë realizimit të veprimtarive ekonomike në
territorin e Republikës së Kosovës, si dhe
mjetet për nxitjen e konsumatorëve për marrje
të kuponit fiskal.

Neni 2
Fushëveprimi

Dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ janë
Minister of the Ministry of Finance,

Based on Article 87 and Article 53 paragraph 8
of the Law No.03/L-222 on Tax
Administration and Procedures as amended
and supplemented by the Law No. 04/L-102,
Law no. 04/L-105 and Law no. 04/L-223,
Article 8, sub-paragraph 1.4 of Regulation no.
02/2011 for fields and Administrative
Responsibilities of the Office of the Prime
Minister and Ministries, and Article 38,
paragraph 6 of Government Regulation no.
09/2011, hereby issues:


ADMINISTRATIVE INSTRUCTION MF –
NO. 02/2015 ON THE USE OF FISCAL
ELECTRONIC DEVICES AND SYSTEMS


Article 1
Purpose

This Administrative Instruction determines the
rules and procedures for selection,
administration, installation and use of fiscal
electronic devices and software during the
trade activity in the Republic of Kosovo,
including the means for stimulating consumers
to obtain fiscal receipts.


Article 2
Scope

The provisions of this Administrative
Ministar Ministarstva Finansija,

U skladu sa članom 87 i članom 53, stav 8,
Zakona Br. 03/L-222 o Poreskoj Administraciji
i Procedurama, izmenjen i dopunjen Zakonom
Br. 04/L-102, i Zakonom 04/L-105 i Zakonom
04/L-223, člana 8, pod stav 1.4. Uredbe Br.
02/2011 o Administrativnim Poljima i
Odgovornostima Ureda Premijera i
Ministarstava i člana 38, stava 6 Vladine
Uredbe Br. 09/2011, usvaja:




ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO MF-
BR. 02/2015 O UPOTREBI
ELEKTRONSKE
OPREME I FISKALNIH SISTEMA

Član 1
Svrha

Ovim Administrativnim Uputstvom se
određuju pravila i procedure za odabiranje,
administriranje, postavljanje i korišćenje
fiskalne elektronske opreme i softvera tokom
realizacije privredne delatnosti na teritoriji
Republike Kosovo, kao i sredstva za
podsticanje potrošača za uzimanje fiskalnog
kupona

Član 2
Delokrug

Odredbe ovog Administrativnog Uputstva su
3
të obligueshme për ATK-në dhe për të gjitha
subjektet tjera që përfshihen në procesin e
fiskalizimit dhe çështjeve tjera të përfshira në
këtë Udhëzim Administrativ.

Neni 3
Shkurtesat dhe Përkufizimet

1. Për qëllime të këtij Udhëzimi Administrativ
shkurtesat në vijim kanë këto kuptime:


1.1 AF- Arkë Fiskale,

1.2 MF- Ministria e Financave;

1.3 ATK- Administrata Tatimore e
Kosovës;

1.4 PEF- Pajisje Elektronike Fiskale;

1.5 PF- Printer Fiskal;

1.6 Firmware – Softuer i sendërtuar për
funksionim të pajisjeve elektronike;

1.7 Karkasa – memorie apo hapësirë e
veçantë në kuadër të memories fiskale për
regjistrimin e ndërhyrjeve në shtëpizën e
PEF-it;

1.8 PC – Kompjuter personal;

1.9 POS – Pikë e Shitjes;

1.10 E-POS –Pikë elektronike e shitjes;
Instruction are mandatory for TAK and all
other entities involved in process of
fiscalisation and other issues included in this
Administrative Instruction.

Article 3
Abbreviations and Definitions

1. For purposes of this Administrative
Instruction, the following abbreviations shall
have this meaning:

1.1 FCR - Fiscal Cash Register,

1.2 MoF- Ministry of Finance;

1.3 TAK- Tax Administration of Kosovo;


1.4 FED- Fiscal Electronic Device;

1.5 FPRN - Fiscal Printers;

1.6 Firmware – Built-in software for
operation of electronic devices;

1.7 Carcase – Memory or a special space in
the framework of the fiscal memory for
recording interventions in FED's case.


1.8 PC – Personal Computer

1.9 POS – Point of Sale;

1.10 E-POS –Electronic Point of Sale;
obavezne za PAK i za sve ostale subjekte koje
se uključuju u procesu fiskalizacije i ostalih
pitanja uključena u ovom Administrativnom
Uputstvom.

Član 3
Skraćenice i Definicije

1. U cilju ovog Administrativnog Uputstva
skraćenice u nastavku imaju sledeće
značenje:

1.1 FB- Fiskalna Blagajna,

1.2 MF- Ministarstvo Finansija;

1.3 PAK- Poreska Administracija Kosova;


1.4 FEO- Fiskalna Elektronska Oprema;

1.5 FP- Fiskalni Printer;

1.6 Firmware – Softver ugrađen za
funkcionisanje elektronske opreme;

1.7 Karkasa – memorija ili poseban prostor
u okviru fiskalne memorije za registriranje
upada u kućici FEO.


1.8 PC – Kompjuter Personal

1.9 POS – Prodajna Tačka;

1.10 E-POS –Elektronska Prodajna Tačka;
4

1.11 TT – Terminal Tatimor;

1.12 GPSR – Standard për Komunikim pa
tela (General Packet Radio Service);


1.13 ROM – memorie vetëm për lexim
(Read Only Memory);

1.14 PROM – ROM i Programueshëm
(Programmable Read Only Memory);

1.15 EPROM – ROM memorie e shlyeshme
dhe e programueshme (Erasable
Programmable Read Only Memory);


1.16 VPN – Rrjet Privat Virtual;

1.17 MD5 –Funksion / algoritëm për
inkriptim të të dhënave;

1.18 NjMAF –Njësia për Menaxhimin e
Arkave Fiskale.

2. Përkufizimet e mëposhtme kanë këto
kuptime dhe përmbajtje:

2.1 Pajisjet Elektronike Fiskale –
përfshijnë ato pajisje elektronike si: arkat
fiskale, pikat elektronike të pajisjeve të
shitjeve, printerët fiskal dhe pajisjet e
ngjashme. PEF është një pajisje ose sistem
elektronik i kompjuterizuar i cili
shfrytëzohet për të lëshuar kuponët e shitjes

1.11 TT – Tax Terminal;

1.12 GPSR – General Packet Radio Service;



1.13 ROM –Read Only Memory;


1.14 PROM –Programmable Read Only
Memory;

1.15 EPROM – Erasable Programmable
Read Only Memory;



1.16 VPN – Virtual Private Network;

1.17 MD5 –Function /data encryption
algorithm;

1.18 FCRMU –Fiscal Cash Register’s
Management Unit

2. The following definitions shall have the
meaning and content as follows:

2.1 Fiscal Electronic Devices - include
those electronic devices such as: fiscal cash
registers, electronic points of sale, fiscal
printers and related devices. FED is a
device or computerised electronic system
used for issuing sales receipts “fiscal
receipt” for retail transactions. A FED

1.11 PT – Poreski Terminal;

1.12 GPSR – Standard o Bez-žičnoj
Komunikaciji (General Packet Radio
Service);

1.13 ROM – memorija samo za
čitanje(Read Only Memory);

1.14 PROM – ROM koji se Programira
(Programmable Read Only Memory);

1.15 EPROM – ROM memorija koje se
može izbrisati i koja se programira
(Erasable Programmable Read Only
Memory);

1.16 VPM –Privatna Virtualna Mreža;

1.17 MD5 –Funkcija / algoritam za
šifrovanje podataka;

1.18 UFB –Jedinica za Upravljanje
Fiskalnih Blagajna

2. Definicije u nastavku imaju ova značenja i
sadržaje:

2.1 Fiskalna Elektronska Oprema –
uključuju elektronsku opremu, kao što su:
fiskalne blagajne, elektronske tačke opreme
prodaje, fiskalne printere i slična oprema.
FEO je jedna oprema i elektronski sistem
koji je kompjuteriziran koji se koristi za
izdavanje prodajnih kupona “fiskalni kupon
5
“kupon fiskal” për transaksionet me pakicë.
Një PEF përfshinë memorien fiskale,
memorien punuese ditore, firmware, orën e
saktë, mekanizmin e shtypjes së kuponit, si
dhe njësitë kontrolluese lidhëse për tastiera,
ekrane dhe nën-njësitë e transmetimit të të
dhënave hyrëse dhe dalëse (sikurse janë
skanerët), të cilat sigurohen të jenë pjesë e
sistemit. Të gjitha komponentët e ofruara
dhe funksionet e PEF-it aprovohen ose
autorizohen nga NjMAF, ndërsa softuer-i
mbështetës (firmware) ose mekanizmi tjetër
verifikues i funksioneve të PEF-it duhet të
jetë në dispozicion të ATK-së.

2.2 Arkat fiskale (AF) janë regjistrues
elektronik të arkave që janë të pajisur
posaçërisht me memorie fiskale, pllombë
fiskale dhe mundësi e pajisje tjera ashtu siç
përkufizohen në specifikacionet teknike dhe
funksionale të publikuara nga ATK-ja.


2.3 Memoria fiskale, një medium i ruajtur
dhe i sigurt, është nën-njësi në të cilën të
gjitha informatat fiskale ruhen dhe mbahen
të pandryshueshme në PEF. Memoria fiskale
është e programuar si memorie vetëm e
lexueshme (read-only, EPROM, ROM i
programuar i shlyeshëm, ose PROM , ROM
i programuar). Qarqet e memories fiskale
mbrohen në kuti të veçantë e cila është e
vendosur në një pjesë të disenjuar
veçanërisht, që është pjesë integrale e
shtëpizës së PEF-it. Në kuadër të memories
fiskale përfshihet edhe komponenti
includes fiscal memory, working daily
memory, firmware, real-time clock, printer
mechanism, as well as other as well as
connectors for keyboards, displays and sub-
units of inflow and outflow data
transmission (such as scanners), secured to
be part of the system. All components
provided and FED’s functions are approved
or authorised by the FCRMU, while the
software-support (firmware) or other
verification mechanism of FED’s functions
should be available to TAK.



2.2 Fiscal Cash Registers (FCR) are
electronic cash registers specifically
equipped with fiscal memory, fiscal seal
and other equipments or options as defined
in the functional and technical
specifications published by TAK.


2.3 Fiscal memory, a stored and safe
medium, is a sub-unit where all fiscal
information is stored and kept unchanged in
FED. Fiscal memory is programmed as
read-only only memory, EPROM - Erasable
Programmable ROM, or PROM -
Programmable ROM). Circuits of fiscal
memory are protected in special box which
is located in a part especially designed,
which is an integral part of the FED case. A
component (carcase) is included within the
fiscal memory which records any omission
or intervention in sheaths (case) of fiscal
” o transakcijama na malo. Jedan FEO
uključuje fiskalnu memoriju, dnevnu radnu
memoriju, firmware, tačno vreme,
mehanizam za štampanje kupona, kao i
povezane kontrolne jedinice o tastaturama,
ekranima i pod-jedinicama prenosa ulaznih i
izlaznih podataka (kao što su skaneri), koje
se obezbeđuju da budu deo sistema. Sve
pružene komponente i funkcije FEO
odobravaju se i ovlašćuju od JUFB-a, dok
softver podrške (firmware) ili drugi
mehanizam overe funkcija FEO treba da
budu na raspolaganju PAK-a.


2.2 Fiskalne Blagajne (FB) su elektronski
registratori blagajna koja su posebno
opremljeni sa fiskalnom memorijom,
fiskalnom plombom i drugim mogućnostima
i opremom kao što se definiše tehničkom i
funkcionalnom specifikacijom objavljene od
strane PAK.

2.3 Fiskalna memorija, jedan očuvani i
bezbedni medijum, je pod-jedinica u kojoj
se čuvaju sve fiskalne jedinice i održavaju
se neizmenjen u FEO. Fiskalna memorija je
programirana kao memorija koja je samo za
čitanje (read-only, EPROM, ROM
programiran da se može izbrisati, ili PROM,
programirani ROM). Qarqet fiskalne
memorije se zaštićuju u posebnoj kutiji koja
je postavljena na jednom posebno
dizajniranom delu, koje je integralni deo
kućice FEO. U okviru fiskalne memorije
uključuje se i komponenta (karkasa) koja
6
(karkasa) që regjistron çdo heqje apo
intervenim në mbështjellësin (shtëpizën) e
memories fiskale.

2.4 Rrjeti i të dhënave fiskale nënkupton
rrjetin komunikues ndërmjet PEF-it dhe
Sistemit Informativ të ATK-së që kanë të
bëjnë me transmetimin e të dhënave fiskale.

2.5 Njësia për Menaxhimin e Arkave
Fiskale nënkupton : Njësinë e themeluar në
kuadër të Strukturës Organizative të ATK-
së, përgjegjëse për menaxhimin e Pajisjeve
Elektronike Fiskale dhe Softuerëve, për të
rishikuar dhe miratuar PEF-ët, operatorët e
PEF-së dhe Teknikët e Autorizuar të PEF-së.

2.6 Çdo referim në PEF përfshin arkat
fiskale dhe çdo referim në arkat fiskale do të
konsiderohet që të përfshijë PEF-ët, përveç
nëse përkufizohet ndryshe (sikurse është në
përkatëse që i referohet regjistruesve
elektronik të parasë së gatshme).

Neni 4
Pajisjet Fiskale


1. Personat e obliguar për pajisje me PEF janë
si vijon:


1.1 Të gjithë personat që bëjnë furnizime të
mallrave dhe/ose shërbimeve në objektet,
njësitë ose vendet të cilat mund të jenë në
qasje të publikut, janë të obliguar që të
memory.



2.4 Fiscal data network means a
communication network linking FED and
TAK Information Systems which relates to
transmission of fiscal data.

2.5 Fiscal Cash Registers Management
Unit means a Unit established within the
TAK organisational structure responsible
for managing the Fiscal Electronic Devices
and software, to review and approve FEDs,
FED operators and FED authorised
technicians.

2.6 Any reference in FED includes fiscal
cash registers and any reference to fiscal
cash registers be deemed to include FEDs
unless defined otherwise (as it is
appropriate to refer to electronic cash
registers).


Article 4
Fiscal Devices

1. Persons liable for equipping with FED are as
follows:


1.1 All persons who make supplies of goods
and/or services or at premises, units or
locations accessible for public are obligated
to use FED and other equipment obligatory
registrira svaku intervenciju na pokrivač
(kućicu) fiskalne memorije.


2.4 Mreža fiskalnih podataka
podrazumeva mrežu komuniciranja između
FEO i Informativnog Sistema PAK-a koja
se tiču prenosa fiskalnih podataka.

2.5 Jedinica za Upravljanje Fiskalnih
Blagajni podrazumeva Jedinicu osnivanu u
okviru Organizacione Strukture PAK-a koja
je odgovorna za upravljanje Fiskalne
Elektronske Opreme i Softvera, radi
pregleda i odobravanja FEO, operatori FEO
i Ovlašćene Tehničare FEO.

2.6 Svako referisanje na FEO uključuje
fiskalne blagajne i svako referisanje na
fiskalne blagajne će se smatrati da uključuje
FEO osim ukoliko se drugačije definiše (kao
što je na dotičnoj koje se referiše na
elektronske registratore gotovog novca).


Član 4
Fiskalna Oprema

1. Lica obavezna da se opreme sa FEO su kao
u nastavku:


1.1 Sva lica koja se snabdevaju robom i/ili
uslugama u objektima, jedinicama i mestima
koja mogu da budu pristupačni po javnost,
obavezni su da koriste FEO i ostala oprema
7
shfrytëzojnë PEF dhe pajiset tjera të
obligueshme për regjistrimin dhe vërtetimin
e furnizimit të mallrave dhe shërbimeve.

1.2 Tatimpaguesit që ushtrojnë ndonjë
veprimtari në cilësi të zejtarëve të vjetër dhe
punimeve të dorës (artizanët) përfshirë këtu
qeleshepunues, poçar, farkëtar dhe ndonjë
kategori e veçantë e përcaktuar më vonë me
vendim nga Ministri i Financave. Kjo
kategori do të subvencionohet nga Ministria
e Financave.


1.3 Printimi dhe dhënia e kuponëve fiskal
konsumatorëve është i detyrueshëm në
momentin e regjistrimit të furnizimit në
PEF.

1.4 Në rast të ndonjë ndryshimi në
shfrytëzimin e PEF-it (lokacionit, shitjes,
transferit, ndërprerjes së aktivitetit ekonomik
apo të ngjashme), shfrytëzuesi i PEF-it duhet
të njoftoj ATK-në në pajtueshmëri me
dispozitat e një akti juridik që do të lëshohet
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.

2. Obligimi nga paragrafi 1 i këtij Neni nuk i
obligon kategoritë si vijon:


2.1 Ndërmarrjeve që ofrojnë shërbime të
energjisë, shërbime komunale, të
telekomunikacionit si dhe ndërmarrjeve tjera
publike që kompensimi për mallrat e shitur
ose shërbimet e kryera i paguajnë përmes
for recording and confirming the supply
with goods and services.


1.2 Taxpayers engaged in any activity as
old craftsmen and hand-made works
(artisans) including locksmiths, potter,
blacksmith and a special category of
specified later under a decision of the
Minister of Finance. This category will be
subsidised by the Ministry of Finance.



1.3 Printing out and issuing fiscal receipts
to clients is mandatory at the time supply is
registered within FED.


1.4 In case of any change in using FED
(location, sale, transfer, termination of
economic activity or similar), FED’s user
must notify TAK in accordance with the
provisions of a legal act to be issued by the
TAK Director General.


2. The obligation from paragraph 1 of this
Article does not cover the following
categories:

2.1 Enterprises providing energy, utilities,
telecommunications services and other
publicly owned enterprises whereby
compensation for goods sold or services
rendered are paid by submitting bills of
koja je obavezna za registriranje i
overavanje snabdevanja robom i uslugama.


1.2 Poreski obveznici koji deluju u nekoj
delatnosti koja je u svojstvu starih zanatlija i
ručnog rada (rukotvorine) uključujući
ključare, grnčare, kovače ili neku posebnu
kategoriju određenu kasnije odlukom
Ministra Finansija. Ova kategorija će se
subvencionisati od Ministarstva Finansija.



1.3 Printiranje i davanje fiskalnih kupona
potrošačima je obavezan u trenutku
registriranja snabdevanja u FEO.


1.4 U slučaju neke izmene u korišćenju FEO
(lokacija, prodaje, transfera, prekida
privredne aktivnosti ili slično), korisnik
FEO treba da obavesti PAK u skladu sa
odredbama pravnog akta koji će se izdati od
strane Generalnog Direktora PAK-a.


2. Obaveze prema stavu 1 ovog Člana ne
obavezuje kategorije u nastavku:


2.1 Preduzeća koja pružaju usluge energije,
komunalija, telekomunikacije kao i ostalim
javnim preduzećima čija se nadoknada za
prodanu robu ili izvršene usluge se plaćaju
kroz dostavljanje računa se plaćaju kroz
8
dorëzimit të faturave të përllogaritjes së
konsumit përmes instrumenteve matëse
(energjia elektrike, ngrohja, uji, telefoni) ose
ndonjë mënyrë tjetër e faturimit, siç janë
kompanitë e menaxhimit të mbeturinave.

2.2 Veprimtarive të institucioneve qeveritare
publike siç janë krijimet artistike dhe letrare,
aktivitetet e arteve teatrale, aktivitetet e
institucioneve artistike, veprimtaritë e
bibliotekave, arkivave dhe muzeut.

3. Personi të cilit i referohet obligimi i
përcaktuar me paragrafin 2 të këtij neni dhe i
cili njëkohësisht kryen edhe aktivitete që nuk
janë të përjashtuara ose të liruara nga detyrimi i
regjistrimit përmes arkës fiskale dhe të
transferimit të të dhënave përmes terminalit të
serveri i ATK-së, në kuptim të paragrafit 1 të
këtij neni, do të jetë i obliguar që çdo qarkullim
individual gjatë kryerjes së këtyre aktiviteteve
të regjistrojë përmes arkës fiskale si dhe t’i
transferojë të dhënat përmes terminalit në
server të ATK-së.

4. Përshkrimi i përgjithshëm i PEF-ve dhe
Sistemeve është si vijon:

4.1 Modeli me PEF përfshin Arkën Fiskale
(AF), Printerin Fiskal (PF) si dhe sistemet
elektronike të pikave të shitjes, pajisjet e
lidhura, pajisjet e transmetimit të të dhënave
dhe sistemet që përfshijnë:


4.1.1 Arka Fiskale lloji jo portabël
calculated consumption through measuring
instruments (electricity, heating, water, and
telephone) or any other way of billing, such
as waste management companies.


2.2 Activities of public governmental
institutions such as artistic and literary
creations, theatrical arts activities, activities
of artistic institutions, activities of libraries,
archives and museum.

3. A person to whom the obligation defined in
paragraph 2 of this Article is referred to and
who also performs activities not excluded or
exempted from registration through the fiscal
cash register and the transfer of data through
TAK terminal server, pursuant to paragraph 1
of this Article, will be bound to register
through fiscal cash register any individual
turnover when performing these activities and
transfer data through the TAK terminal server.



4. General description of the FED and the
Systems is as follows:

4.1 FED Model includes Fiscal Cash
Register (FCR), Fiscal Printer (FPN) and
Electronic Point of Sale systems, connected
equipment, data transmitting equipment and
systems including:


4.1.1 Fiscal Cash Registers (non-portable
dostavu računa izračunavanja potrošnje kroz
merne instrumente (električna energija,
grejanje, voda, telefon) ili drugi način
fakturisanja, kao što su preduzeća za
upravljanje smećem.

2.2 Aktivnostima javnih vladinih institucija
kao što su umetnička i književna
stvaralaštva, aktivnosti pozorišnih
predstava, aktivnosti umetničkih institucija,
delovanju biblioteka, arhiva i muzeja.

3. Lice koje se referiše obavezi stavu 2 ovog
člana i koji obavlja i aktivnosti koji nisu izuzeti
ili oslobođeni od obaveza registriranja kroz
fiskalnu blagajnu i prenosa podataka kroz
terminal servera PAK-a, u smislu stava 1 ovog
člana, će biti obavezan da svaki pojedinačni
promet tokom obavljanja ovih aktivnosti se
registriraju kroz fiskalnu blagajnu kao i da
prenosi podatke kroz terminal u serveru PAK-
a.



4. Generalni opis FEO i Sistema je sledeći:


4.1 Model sa FEO uključuje Fiskalnu
Blagajnu (FB), Fiskalni Printer (FP) kao i
elektronske sisteme prodajnih tačaka,
vezanu opremu, opremu prenosa podataka i
sistemi koji uključuju:


4.1.1 Fiskalne Blagajne koje nisu portabl
9
“stand-alone” apo i pavarur dhe portabël i
pavarur, dhe sistemet e Pikave
Elektronike të Shitjes për regjistrimin dhe
ruajtjen e të dhënave në përputhje me
vendimin e Drejtorit të Përgjithshëm të
ATK –së;

4.1.2 Arka Fiskale ka memorie fiskale të
paprekshme dhe memorien punuese;


4.1.3 Të dhënat që do të regjistrohen dhe
ruhen në memorie (memorien punuese
dhe në memorien fiskale) lidhen me
mallrat e shitura dhe shërbimet e ofruara
për konsumatorët, duke shtypur raportin
fiskal, siç kërkohet me legjislacionin në
fuqi.

4.2 Printeri fiskal është PEF me të gjitha
karakteristikat përkatëse dhe menaxhohet
përmes një softueri aplikativ dhe mund të
përdoret si:

4.2.1. POS e bazuar në kompjuter
personal PC;

4.2.2 Sistemet e veçanta elektronike me
memorie fiskale për regjistrimin e
qarkullimit të shitjeve me pakicë për:


4.2.2.1 Derivatet e naftës nëpërmes
pajisjeve/sistemeve llogaritëse për
shitjen e karburanteve të
lëngshme (pompat e gazit, benzinës,
“stand-alone” type or independent
portable type), and Electronic Points of
Sale systems for registering and storing
electronic fiscal data in accordance with
the decision of the TAK General
Director;

4.1.2 A fiscal cash register will have an
inviolable fiscal memory, along with a
working memory;

4.1.3 The data to be registered and stored
in the memories (working memories or
the fiscal memory) must relate to the
goods sold and the services rendered to
the clients, by printing fiscal reports as
required by the applicable legislation.


4.2 A fiscal printer is a FED with all
relevant properties and it is managed
through an application software and can be
used as:

4.2.1 PC (Personal Computer) based
POS;

4.2.2 Special electronic systems with
fiscal memory for registration of retail
turnover for:


4.2.2.1 Fuel products through
computing devices/systems for sale of
liquid fuels (gas pumps, gasoline, and
similar);
“stand-alone” ili samostalni i portabl
samostalni, i sistemi Elektronskih
Prodajnih Tačaka za registriranje i
čuvanje podataka u skladu sa odluka
Generalnog Direktora PAK –a;


4.1.2 Fiskalna Blagajna ima nedodirljivu
fiskalnu memoriju i radnu memoriju;


4.1.3 Podaci koji će se registrirati i čuvati
u memoriji (radne memorije i fiskalnu
memoriju) povezuju se sa prodatom
robom i pruženim uslugama za
potrošače, štampajući fiskalni izveštaj,
kao što se zahteva važećim
zakonodavstvom.

4.2 Fiskalni Printer je FEO sa svim dotičnim
karakteristikama i upravlja se kroz
primenljivi softver i može da se koristi kao:


4.2.1 POS koji se zasniva na lični
kompjuter (računar) PC;


4.2.2 Posebni elektronski sistemi sa
fiskalnom memorijom za registriranje
prometa prodaje na malo za:

4.2.2.1 Naftine derivate kroz
opremu/sisteme izračunavanja za
prodaju tečnih goriva (gasne i
benzinske pumpe, i slično);
10
dhe të ngjashme);

4.2.2.2. Shërbimet e autolarjeve,
parkingjeve, transportit, dhe shërbime
tjera; dhe

4.2.2.3 Kategori të veçanta që mund të
përcaktohen më vonë me akt juridik
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.


5. Çdo pajisje tjetër duke përfshirë edhe
sistemet tjera fiskale, që do të specifikohet me
një akt nënligjor të miratuar nga Ministri, duke
përfshirë kërkesat teknike, funksionale dhe
kohën e fillimit të zbatimit të tyre.


Neni 5
Përkufizimi i llojeve të PEF-ve

1. PEF-ët janë pajisje me memorie fiskale dhe
memorie pune, në të cilat regjistrohen të dhënat
e furnizimeve të mallrave dhe shërbimeve për
klientët në mënyrë adekuate ashtu që të
mundësohet printimi, si dhe të mundësohet
transferi dhe procesimi i mëtejmë i këtyre të
dhënave, sikur që është përshkruar në këtë
Udhëzim Administrativ.

2. PEF-ët duhet të funksionojnë në mënyrë të
tillë që të dhënat e përgjithshme të ruhen për
secilin transaksion në memorien fiskale duke
mos lejuar ndonjë ndryshim apo manipulim të
të dhënave para, gjatë dhe pas ruajtjes në
memorien fiskale. Këto të dhëna transmetohen


4.2.2.2 Car wash services, parking,
transportation, and other services; and


4.2.2.3 Specific categories which may
be determined later under a specific
act issued by the TAK Director
General.

5. Any other equipment including fiscal
systems, which will be specified in a sub-legal
act approved by the Minister, including
technical, functional requirements and time
when the implementation starts.


Article 5
Definition of FEDs type

1. FEDs are devices with fiscal memory and
working memory where data of supplies with
goods and services to customers are registered
in an adequate manner which allows printing,
and facilitates the transfer and further
processing of these data, as described in this
Administrative Instruction.


2. FEDs must operate in such a way that the
overall data for each transaction is stored in
fiscal memory by not allowing any changes or
manipulation of data before, during and after
storing in fiscal memory. These data are
transmitted to TAK as a daily summary.


4.2.2.2 Usluge pranja kola, parkinga,
prevoza, i ostale usluge; i


4.2.2.3 Posebne kategorije koje se
kasnije mogu odrediti pravnim aktom
od Generalnog Direktora PAK-a.


5. Svaka druga oprema uključujući i ostale
fiskalne sisteme, koje će se specifikovati
podzakonskim aktom usvojen od Ministra,
uključujući i tehničke i funkcionalne zahteve i
vreme početka njihove primene.


Član 5
Definicija vrsta FEO

1. FEO su oprema sa fiskalnom memorijom i
radnom memorijom, na kojima se registriraju
podaci snabdevanja robom i uslugama za
klijente na adekvatan način time što se
omogućuje štampanje, kao i omogućuje se
prenos i daljnje procesiranje ovih podataka,
kao što je opisano ovim Administrativnim
Uputstvom.

2. FEO- treba da se stavlja u funkciji na način
da se očuvaju opšti podaci za svaku transakciju
u fiskalnoj memoriji ne dozvoljavajući neku
izmenu ili manipulisanje podataka pre, tokom i
nakon očuvanja u fiskalnoj memoriji. Ovi
podaci se prenose kod PAK kao dnevni
11
në ATK si përmbledhje ditore.

3. PEF-ët duhet të kenë parametër të posaçëm
për të rregulluar statusin e shumë-gjuhësisë,
konform legjislacionit në fuqi për përdorimin e
gjuhëve zyrtare në Republikën e Kosovës.


4. Do të ekzistojnë këto lloje të PEF-ve të
autorizuara që të operojnë në Kosovë, të cilat
mund të klasifikohen si më poshtë:

4.1 Arka fiskale portabël;

4.2 Arka fiskale jo portabël; dhe

4.3 Sistemi Elektronik i pikave të shitjes, me
komponentët e autorizuara si printerët fiskal,
pajisjet elektronike fiskale për t’u instaluar
dhe integruar me pikën ekzistuese të
sistemeve të shitjes.


Neni 6
Arka Fiskale portabël dhe jo portabël


1. AF portabël dhe jo portabël nëpërmes të së
cilit regjistrohet qarkullimi i shërbimeve dhe
mallrave duhet të ketë këto funksione:

1.1 AF Portabël duhet të ketë dimensione të
përshtatshme dhe të ketë të instaluara
bateritë që rimbushen, të cilat mundësojnë të
printohen së paku 10000 linja pa rimbushje
të baterive. Një AF e tillë nuk është e


3. FED must have a special Multilanguage
status parameter in line with legislation on the
use of official languages in Republic of
Kosovo.


4. There will these types of FEDs authorised to
operate in Kosovo, which can be classified as
follows:

4.1 Portable fiscal cash registers;

4.2 Non-portable fiscal cash registers; and

4.3 Electronic system of Points of Sale with
authorised components as fiscal printers,
fiscal electronic devices to be installed and
integrated with existing point of sale
systems.


Article 6
Portable and Non- portable fiscal cash
registers

1. Portable and non-portable FCRs which
registers turnover of goods and services must
have the following functions:

1.1 Portable FCRs must have suitable
dimensions and have incorporated
rechargeable battery which permit to be
printed at least 10 000 lines without
recharging the battery. Such FCR is not
sažetak.

3. FEO treba da ima poseban parametar radi
uređenja statusa korišćenja mnogostrukih
jezika, u skladu sa zakonodavstvom na snazi za
korišćenje službenih jezika u Republici
Kosovo.

4. Postojaće sledeće ovlašćene FEO da deluju
na Kosovo, koje se mogu klasifikovati kao u
nastavku:

4.1 Portabl fiskalne blagajne;

4.2 Ne portabl fiskalne blagajne; i

4.3 Elektronski Sistem prodajnih tačaka, sa
ovlašćenim komponentama kao što su
fiskalni printer, fiskalna elektronska oprema
za instaliranje i integrisanje u postojećoj
tačci prodajnih sistema.


Član 6
Portabl i ne portabl Fiskalne Blagajne


1. FB portabl i ne portabl kroz koji se registrira
promet usluga i robe treba da ima sledeće
funkcije:

1.1 FB Portabl treba da ima prikladne
dimenzije i da ima instalirane baterije koje
se ponovno pune, koja omogućavaju da se
printiraju najmanje 10000 linja bez ponovno
punjenje baterija. Takva FB nije obavezna
12
obligueshme të ketë monitor për
konsumatorë.

1.2 AF Portabël duhet të ketë të inkorporuar
TT-në apo interfejs për lidhjen dhe
shfrytëzimin e TT-së të jashtëm.


1.3 AF Jo-portabël duhet të ketë një monitor
për konsumatorë, interfejs për të kontrolluar
tërheqjen e të hollave të gatshme dhe së
paku një interfejs për lidhjen me skanerin e
barkodit.

1.4 Çdo PEF duhet të ketë një numër serik të
veçantë i cili është i regjistruar në ATK.

2. AF mundet të lidhet me një kompjuter, qoftë
direkt apo nëpërmjet rrjetit kompjuterik.

3. Asnjë softuer kompjuterik nuk lejohet të
ndryshojë të dhënat në memorien fiskale.


4. AF duhet të ketë programin (software-in) me
një modul fiskal të pavarur të mbrojtur nga
ndryshimi dhe fshirjet, duke shfrytëzuar
funksionet standarde për regjistrim të mallrave
dhe shërbimeve, ekrani dhe menaxhimi i futjes
së të dhënave në memorien fiskale;


5. AF duhet të ketë mundësinë e shtypjes së
kuponit për furnizimet e bëra për secilin klient;


obliged to have a customer display.


1.2 Portable FCRs must have incorporated
the TT or interface for connection and use
of external TT


1.3 Non-portable FCRs must have customer
display, interface to control a cash withdraw
and at least one interface for connection to a
barcode scanner.


1.4 Each FED must have a unique serial
number registered in TAK.

2. FCRs can be connected to a computer, either
directly or through a network to computer.

3. No computer software is allowed to change
data in the fiscal memory.


4. FCRs must have a software with an
independent fiscal module protected from
change and deletion, using standard functions
for registration of goods and services, display
and management of data entry into the fiscal
memory;


5. FCRs must have the option of printing the
receipt for supplies made to each client;


da ima monitor za potrošače.


1.2 FB Portabl treba da ima ugrađen PT ili
interfejs za vezivanje i korišćenje spoljne
PT.


1.3 FB ne-portabl treba da imaju jedan
monitor za potrošače, interfejs radi
kontrolisanja povlačenje novca u gotovini i
najmanje jedan interfejs za povezivanje sa
skanerom barkoda.

1.4 Svaki FEO treba da ima jedan posebni
serijski broj koji je registriran pri PAK.

2. FB može da se poveže sa kompjuterom, bilo
direktno ili kroz kompjutersku mrežu.

3. Nijedan kompjuterski softver se ne
dozvoljava da menja podatke u fiskalnoj
memoriji.

4. FB treba da ima program (softver-e) sa
nezavisnim fiskalnim modulom koji je zaštićen
od izmena i izbrisanja, koristeći standardne
funkcije za registriranje robe i usluga, monitor
i upravljanje ubacivanja podataka u fiskalnoj
memoriji;


5. FB treba da ima mogućnost štampanja za
izvršene nabavke za svakog klijenta;


13
6. AF duhet të ketë mundësinë e regjistrimit të
të gjitha transaksioneve ditore në një rrollne të
arkivës të printuar të librit të llogarive, apo e
mbajtur në një ditar elektronik të llogarive
sikurse është paraparë në këtë Udhëzim
Administrativ;

7. AF duhet të ketë mundësinë e shtypjes së
raporteve menaxheriale pa fshirje si “raportet
X” (parat e gatshme në sirtar), “raportet Z”
(raporti ditor i mbylljes) si dhe raporte të
ndryshme periodike.


8. AF duhet të ketë mundësinë e anulimit të
artikujve në kupon para shtypjes, derisa kthimi
i artikujve bëhet përmes regjistrimit në librin e
furnizimeve të kthyera.

9. Një AF mundë të ketë edhe pajisje shtesë
sikurse: pajisjet e skenimit të bar kodit dhe
terminalin për pagesa me kredit kartë ose
pajisje të tjera që mund të autorizohen me
vendim të veçantë nga Drejtori i Përgjithshëm i
ATK-së.

Neni 7
Sistemi i pikës së shitjes me printerë fiskal si
printer të faturave

1. Sistemet fiskale të pikave të shitjes duhet të
përdorin vetëm Printerin Fiskal. Në një sistem
të tillë, printeri fiskal duhet të lidhet me njësinë
e kontrollit në POS. Është tipike dhe shumë më
fleksibile që njësia e kontrollit të jetë një
kompjuter që udhëhiqet nga programi softuerik.
6. FCRs must have the option of registering all
daily transactions in a archived printed roll of
ledger, or keeping an electronic account
journal as foreseen under this Administrative
Instruction;


7. FCRs must have the option of printing
management reports without deleting such as
“X reports” (cash in drawer), “Z reports”
(daily closing report) as well as different
periodical reports.


8. FCRs must have the option of cancelling the
items in the receipt before printing, while the
return of items is done by registering them
within supplies returned book.

9. An FCR may also have additional devices
such as: devices for barcode scanning and
terminal for payment through credit card or
other devices that may be authorised by a
special decision of the TAK Director General.


Article 7
Point of Sale Systems with Fiscal Printer as
receipt printer

1. Fiscal Systems in Point of Sale must to use a
Fiscal Printer only. In such system, Fiscal
Printer must be connected to a control unit in
POS. It is typical and more flexible for control
unit to be a PC run by a software application.

6. FB treba da ima mogućnost registriranja svih
dnevnih transakcija u jednoj rolni printirane
arhive knjige računa, ili održan u elektronski
dnevnik računa, kao što je predviđeno ovim
Administrativnim Uputstvom;


7. FB treba da ima mogućnost štampanja
menadžerskih izveštaja bez izbrisanja kao
“izveštaji X” (gotov novac na blagajni),
“izveštaji Z” (dnevni zaključni izveštaj) kao i
razne periodične izveštaje.


8. FB treba da ima mogućnost anuliranja
artikala u kuponu pre štampanja, dok vraćanje
artikala se obavlja kroz registriranje na knjizi
vraćenih snabdevanja.

9. Jedan FB može da ima i dodatnu opremu,
ako što su: oprema za skeniranje barkodova i
terminala za isplate kredit-karticom ili drugu
opremu koja se može ovlastiti posebnom
odlukom Generalnog Direktora PAK-a.


Član 7
Sistem prodajne tačke sa fisklanim
printerima kao printer računa

1. Fiskalni sistem prodajnih tačaka treba da
koristi samo Fiskalni Printer. U takvom
sistemu, fiskalni printer treba da se povezuje sa
kontrolnom jedinicom pri POS. Tipično je i
mnogo fleksibilnije da kontrolna jedinica bude
kompjuter koji se upravlja kroz softverski
14


2. Çdo printer fiskal në sistem duhet të ketë një
numër serik unik i cili është i regjistruar në
ATK.

3. Sistemet e pikave të shitjes (POS) janë të
ndryshëm, specifikacionet funksionale dhe
teknike do të parashikojnë të njëjtat detyrime
dhe obligime me të cilat ngarkohen
shfrytëzuesit e Arkave Fiskale, por nuk do të
mandatojnë mënyrën se si do të përmbushen
këto obligime.

Neni 8
Softueri dhe hardueri i sendërtuar

1.Hardueri i integruar përfshin mikroprocesorin
ose mikro kontrollorin, si dhe komponentët e
tjerë. Softueri i sendërtuar i quajtur “firmware”,
vepron si sistem i menaxhimit të të dhënave
fiskale dhe gjithashtu vepron si program
kontrollues për pajisjen.

2. Hardueri dhe softueri, që përdoret nga
shfrytëzuesi i PEF-it, është në gjendje që të
transferojë në server të ATK-së të dhënat
fiskale të shfrytëzuesit në formatin e kërkuar
nëpërmes terminalit tatimor (TT), për përpunim
të mëtejmë.

3. Instalimi i çdo PEF-i, nga personi i
autorizuar, bëhet në mënyrë që të pamundësojë
ndryshimet në softuerin dhe harduerin origjinal
të autorizuar. Kur të jenë instaluar softueri dhe
hardueri, çdo modifikim bëhet vetëm nëpërmjet


2. Each Fiscal Printer in the system must have
a unique serial number, registered in TAK.


3. Point of Sales (POS) systems are different,
functional and technical specifications shall
foresee the same obligations and conditions as
those imposed on the users of the Fiscal Cash
Registers, but shall not mandate the manner
how those obligations are to be fulfilled.


Article 8
Built-in software and hardware

1. The built-in hardware includes the
microprocessor or microcontroller and other
components. The Built-in software, also called
“firmware”, acts as the fiscal data management
system and also as device control software.


2. The hardware and software used by the FED
user is able to transfer the user’s fiscal data to
the TAK Server in the required format through
Tax Terminal (TT) for further processing.



3. The installation of any FED, by an
authorised person, is done in such a way that
changes cannot be made to the original
authorised software and hardware. Once the
hardware and software have been installed any
program.

2. Svaki fiskalni printer u sistemu treba da ima
jedinstven serijski broj koji je registriran kod
PAK.

3. Sistem prodajnih tačaka (POS) su različiti,
funkcionalne i tehničke karakteristike će
predvideti da ista dugovanja i obaveze sa
kojima se terete korisnici Fiskalnih Blagajni,
ali neće odrediti način kako će se ispuniti te
obaveze.


Član 8
Ugrađeni Softver i hardver

1. Ugrađeni softver uključuje mikroprocesor ili
mikro kontrolor, kao i ostale komponente.
Ugrađeni softver deluje kao sistem upravljanja
fiskalnih podataka i takođe deluje kao
kontrolni program za opremu.


2. Hardver i softver, koji se koristi od korisnika
FEO, je u stanju da prenosi u server PAK-a
fiskalne podatke korisnika u traženom obliku
kroz poreski terminal (PT), za daljnju preradu.



3. Instaliranje svakog FEO, od ovlašćenog lica,
se obavlja radi omogućavanja izmena u
ovlašćenom originalnom softveru i hardveru,
svaka modifikacija se obavlja samo kroz
ovlašćeni tehničar.
15
teknikut të autorizuar.


Neni 9
Softueri i jashtëm i aplikacionit i përfshirë
në Sistemet Fiskale të POS

1. Softueri i jashtëm i aplikacionit i përfshirë në
sistemin fiskal të POS-it, mbështet pjesën tjetër
të funksioneve sistemore për menaxhim të të
dhënave (kontabiliteti dhe të ngjashme).

2. Në rastet ku softueri i aplikacionit është i
ndërlidhur me përmbajtjen e faturave fiskale,
personi i autorizuar që e bënë instalimin, së
bashku me shfrytëzuesin, si dhe personin e
autorizuar për softuerin e POS-it të ofrojnë
konfirmim me shkrim për ATK-në se softueri
funksionon si duhet në pajtueshmëri me
specifikacionet dhe kushtet për sigurinë e të
dhënave. Testimi, i cili duhet të bëhet para se
PEF të vendoset në funksion, duhet të
konfirmoj se softueri i cili gjeneron kuponët
fiskal operon plotësisht në pajtueshmëri me
kërkesat ligjore tatimore për librat dhe
regjistrat, me kërkesat e këtij Udhëzimi
Administrativ, me specifikacionet teknike dhe
funksionale të aprovuara nga Drejtori i
Përgjithshëm i ATK-së, si dhe që nuk cenon në
asnjë mënyrë integritetin e të dhënave fiskale të
PEF-it.

3. Testimi që konfirmon me shkrim
funksionimin normal të softuerit, përfshin:


modifications must be made through an
authorised technician.

Article 9
External application software included in
Fiscal POS Systems

1. External application software included in
Fiscal POS System supports the rest of the data
management system functions (accounting,
similar).

2. In cases where installed application software
is related to the contents of fiscal receipts, the
authorised person making the installation,
along with the user, must provide written
confirmation to the TAK that the software
operates properly in accordance with
specifications and data security requirements.
The testing, which must be made before the
FED is put into operation, should attest that the
software generating the fiscal receipt fully
operates in accordance with the legal tax
requirements on bookkeeping and registers,
requirements of this Administrative
Instruction, technical and functional
specifications of the TAK General Director,
and does not in any way violate the integrity of
the FED fiscal data.



3. The testing which confirms normal
functioning of the software in writting
includes:




Član 9
Spoljni softver aplikacije uključen u
Fiskalni Sistem POS-a

1. Spoljni softver aplikacije uključen u Fiskalni
sistem POS-a, podržava drugi deo sistemskih
funkcija za upravljanje podacima
(računovodstvo i slično).

2. U slučajevima kada je softver aplikacije
povezan sa sadržajem fiskalnih računa,
ovlašćeno lice koji obavlja instaliranje, zajedno
sa korisnikom, kao i ovlašćenim licem za
softver POS-a da pruže pismenu potvrdu za
PAK da softver funkcioniše prikladno u skladu
sa specifikacijama i uslovima o bezbednosti
podataka. Testiranje, koje treba da se obavlja
pre nego se FEO postavi u funkciji, treba da
potvrdi da softver koji generiše fiskalne
kupone radi u potpunosti sa pravnim poreskim
zahtevima o knjigama i registrima, sa
zahtevima ovog Administrativnog Uputstva,
tehničkim i funkcionalnim specifikacijama
odobrenih od Generalnog Direktora PAK-a,
kao i da ne ugrožava na bilo koji način
integritet fiskalnih podataka FEO.



3. Testiranje koje potvrđuje pismeno normalno
funkcionisanje softvera, uključuje:


16
3.1 Detajet e plota mbi prodhuesin e
softuerit të aplikacionit;

3.2 Emrin e saktë të shpërndarjes dhe
numrin e versionit aktual të softuerit;

3.3 Një kopje të versionit demonstrues të
softuerit specifik të ruajtur në një format dhe
medium përkatës;

3.4 Të dhënat e plota mbi kërkesat e
softuerit dhe kushtet operuese në kompjuter;

3.5 Funksionimi i PEF-it me një sistem të
ndërlidhur që shfrytëzon softuerin e pa
autorizuar të aplikacionit për lëshimin e
kuponit fiskal është i ndaluar dhe i
nënshtrohet ndëshkimeve siç parashikohet
në legjislacionin përkatës;

3.6 Për specifikacionet funksionale dhe
teknike të softuerëve në rastet e veçanta,
nxirret vendim nga Drejtori i Përgjithshëm i
ATK-së.

Neni 10
Rrjeti i Komunikimit

1. Për transmetimin elektronik të të dhënave
fiskale në intervalet e paracaktuara krijohet
rrjeti i komunikimit ndërmjet PEF-it dhe ATK-
së.

2. Rrjetet e të dhënave fiskale të komunikimit
ndërmjet PEF-it dhe ATK-së, duhet të jenë:

3.1 Full details on the manufacturer of the
application software;

3.2 The exact distribution name and the
current version number of this software;

3.3 A copy of a demo version of the specific
software, saved in an appropriate medium
format;

3.4 Full data on the software’s requirements
and operating conditions in a computer;

3.5 The operation of a FED with an
interconnected system using unauthorised
application software for issuing a fiscal
receipts is strictly forbidden and is subject
to penalties as foreseen by respctive
legislation;

3.6 In special cases, for functional and
technical specifications of the software shall
be issued by the TAK General Director.


Article 10
Communication network

1. A communication network shall be
established between FED and the TAK for the
purpose of electronically transmitting fiscal
data on a predetermined interval.

2. Fiscal data communications networks
between FED and the TAK must be:

3.1 Potpune detalje o proizvođaču softvera
aplikacije;

3.2 Tačan naziv raspodele i broj sadašnje
verzije softvera;

3.3 Jednu kopiju verzije za prikazivanje
specifičnog softvera sačuvan u prikladnom
formatu i medijumu;

3.4 Potpuni podaci o zahtevima softvera i
uslovi upotrebe u kompjuter;

3.5 Funkcionisanje FEO sa jednim
povezanim sistemom koji koristi
neovlašćeni softver aplikacije za izdavanje
fiskalnog kupona je zabranjen i podvrgava
se kažnjavanju kao što se predviđa dotičnim
zakonodavstvom;

3.6 Za funkcionalne i tehničke specifikacije
softvera u posebnim uslovima, usvaja se
odluka od Generalnog Direktora PAK-a.


Član 10
Mreža Komuniciranja

1. Za elektronski prenos fiskalnih podataka u
prethodno određenim intervalima stvara se
mreža komuniciranja između FEO i PAK.


2. Mreže fiskalnih podataka komuniciranja
između FEO i PAK, treba da budu:

17
2.1 Të sigurta – Të gjitha lidhjet duhet të
operojnë në Rrjete Virtuale Private (VPN),
ndërmjet TT dhe sistemit kompjuterik të
ATK-së, të lidhura përmes internetit.
Ofruesit e telekomunikimit janë përgjegjës
për zbatimin dhe mirëmbajtjen e topologjisë
dhe operimit të VPN-së përmes teknologjisë
GPRS. Ata e mbështesin çdo TT me SIM
kartelë dhe me një adresë dinamike. TT-ja
duhet të jetë i konfiguruar që të punojë
vetëm me një PEF;

2.2 Direkte – Transmetimi i të dhënave
fiskale duhet të jetë direkt nga PEF në server
të ATK-së përmes TT-së. Iniciativa për
kyçje bëhet nga operatori i sistemit fiskal.
Të dhënat e bartura fiskale verifikohen
përmes procesit MD5 “kontrollimi i
shumës” (check sum). Ky kontroll i shumës
shtypet në një raport transferi nga PEF pasi
serveri FTP të ketë pranuar fajllin e
transferuar të të dhënave. MD5 përfshihet në
fajllin e transferuar për të mundësuar
verifikimin e fajllit në hapat e mëtutjeshëm.

2.3 Efikase – Nuk lejohet trafik apo rrugëtim
i panevojshëm nëse nuk është përcaktuar
nga ATK. Trafiku i rrjetit duhet të caktohet
në atë mënyrë që do të zvogëlojë shpenzimet
për ATK-në dhe tatimpaguesin, duke
përmbushur njëkohësisht të gjitha kërkesat e
specifikuara.

2.4 Kompatibile – PEF dhe pajisjet
transmetuese duhet të jenë në pajtueshmëri
me të gjitha protokollet dhe standardet e
2.1 Secure - All connections must operate
on a Virtual Private Network (VPN),
between the TT and TAK computer system,
connected to internet. Telecommunication
providers are responsible for
implementation and maintenance of VPN
topology and operation through GPRS
technology. They support each TT with
SIM card through dynamic address. The TT
must to be configured to work only with
one FED;

2.2 Direct - Transmission of fiscal data
must be direct from the FED through TT to
TAK server. The initiative for connection is
made by an operator of the fiscal system.
The transferred fiscal data is verified
through MD5 check sum. This check sum is
printed on a transfer report by FED after
FTP server receives transferred data file.
The MD5 is included in transferred file to
allow the file to be verified on next steps.



2.3 Efficient - No unnecessary routing of
traffic is permitted unless determined by
TAK. Network traffic must be routed in a
manner that minimizes cost to taxpayers
while meeting all specified requirements.



2.4 Compatible - FED and transmitting
equipment must be in compliance with all
communication protocols and standards.
2.1 Bezbedne – Sve vrste povezivanja koje
deluju u Virtualnim Privatnim Mrežama
(VPM), između PT i kompjuterskog sistema
PAK-a, povezane kroz internet. Provajderi
telekomunikacije su odgovorni za primenu i
održavanje topologije i delovanja VPM-a
kroz GPRS tehnologiju. One podržavaju
svaku PT sa SIM karticama i dinamičkom
adresom. PT treba da bude konfigurisan da
radi samo sa jednim FEO;


2.2 Direktne – prenos fiskalnih podataka
treba da bude direktno sa FEO na server
PAK-a kroz PT. Inicijativa za priključak se
vrši od strane operatora fiskalnog sistema.
Preneti fiskalni podaci se overavaju kroz
proces MD5 “kontrolisanje iznosa” (check
sum). Ova kontrola iznosa se štampa u
jednom izveštaju prenosa od FEO nakon što
server FTP prima preneti fajl podataka.
MD5 se uključuje u preneti fajl radi
omogućavanja overavanja fajla u daljnjim
koracima.

2.3 Efikasno – Ne dozvoljava se nepotrebno
putovanje ukoliko nije određeno od PAK-a.
Prenos mreže treba da se odredi na način
koji će smanjiti troškove po PAK i poreskog
obveznika, ispunjavajući u isto vreme sve
naznačene zahteve.


2.4 Kompatibilno – FEO i oprema za prenos
treba da budu u skladu sa svim protokolima
i standardima komuniciranja.
18
komunikimit.

3. Ofruesit e telekomunikimit duhet të jenë të
autorizuar nga ATK-ja që të ofrojnë shërbime
për bartjen e të dhënave fiskale nga PEF në
sistemin e ATK-së, sipas kërkesave funksionale
dhe teknike të përcaktuara nga ATK-ja.


Neni 11
Sistemi informativ i integruar në ATK

1. Sistemi i teknologjisë informative në ATK
duhet të pranojë të dhënat fiskale dhe të dhënat
tjera të transmetuara në mënyrë periodike nga
memoriet fiskale të PEF-it të të gjithë
tatimpaguesve të lidhur me sistemin e ATK-së.

2. Sistemi i TI-së, informatat në një fajll të
veçantë elektronik do t’i procesojë në mënyrë
automatike për secilin tatimpagues.

3. Shpeshtësia e transmetimit të të dhënave do
të përcaktohet në një vendim të Drejtorit të
Përgjithshëm të ATK-së.


Neni 12
Njësia për Menaxhimin e Arkave Fiskale

1. Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të
themelojë Njësinë për Menaxhimin e Arkave
dhe Sistemeve Fiskale (NjMAF) e cila ka për
detyrë:

1.1 Zhvillimin dhe zbatimin e procedurave


3. Telecommunication providers must be
authorised by TAK to provide services for
transmitting fiscal data by FED into TAK
system, according to the functional and
technical requirements specified by TAK.


Article 11
Information System integrated into TAK

1. TAK Information Technology system must
receive the fiscal and other periodical data
transmitted from the FED’s fiscal memories of
all taxpayers connected to TAK system.


2. The IT system will automatically process
information into a special electronic file for
each taxpayer.

3. The frequency of transmitting the data shall
be determined by a decision issued by the
TAK General Director.


Article 12
Fiscal Cash Register Management Unit

1. TAK Director General shall establish Fiscal
Cash Register and Systems Management Unit
(FCRMU) which is responsible for:


1.1 Developing and implementing


3. Provajderi telekomunikacije treba da budu
ovlašćeni od PAK-a za pružanje usluga
prenosa fiskalnih podataka sa FEO na sistem
PAK-a, prema funkcionalnih i tehničkih
zahteva određenih od PAK-a.


Član 11
Integrisani Informativni Sistem PAK

1. Sistem informativne tehnologije u PAK
treba da primi fiskalne podatke i ostale prenete
podatke na periodičan način sa fiskalnih
memorija FEO svih poreskih obveznika
povezani sa sistemom PAK-a.

2. IT Sistem, informacije u jednom posebnom
elektronskom fajlu će procesirati na automatski
način za svakog poreskog obveznika.

3. Učestalost prenosa podataka će se odrediti
odlukom Generalnog Direktora PAK-a.



Član 12
Jedinica za Upravljanje Fiskalnih Blagajni

1. Generalni Direktor PAK-a će osnovati
Jedinicu za Upravljanje Blagajni i Fiskalnih
Sistema (JUFB) koja ima sledeće zadatke:


1.1 Razvoj i primenu procedura testiranja i
19
të testimit dhe miratimit të PEF-ve dhe
pajisjeve të tjera, duke përfshirë të gjitha
modelet dhe llojet e PEF-ve që do të
autorizohen për shfrytëzim në Republikën e
Kosovës, bazuar në shqyrtimin e
specifikacioneve të prodhuesit për të
përcaktuar nëse i plotësojnë kërkesat teknike
dhe funksionale të përcaktuara për PEF;

1.2 Shqyrtimin e kërkesave të operatorëve të
mundshëm ekonomik për shitje, instalim dhe
mirëmbajtje të PEF-ve, për t’u siguruar që i
plotësojnë kriteret e përcaktuara nga
NjMAF;

1.3 Testimin e modeleve të propozuara të
PEF-ve, për t’u siguruar që i plotësojnë
specifikacionet teknike dhe funksionale;

1.4 Përcaktimin e rregullave në
implementimin e obligimeve të sigurisë dhe
mënyrave për mbikëqyrjen e teknikëve në
lidhje me instalimin dhe riparimin e PEF-ve;

1.5 Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së mund
t’i caktojë Njësisë çdo funksion tjetër që ai e
konsideron të nevojshëm për funksionimin e
drejtë të sistemit të PEF-ve.

2. Zhvillimin e procedurave për aplikim,
autorizim për të shitur, instaluar dhe riparuar
PEF, si dhe procedurat e brendshme dhe
funksionimin e kësaj Njësie do të përcaktohen
me Përshkrimin e Detyrave të Punës si dhe në
bazë të dokumenteve strategjike të ATK-së.

procedures for testing and approving FEDs
and other equipment, including all FED
models and types to be authorised for use in
the Republic of Kosovo, based on review of
the manufacturer’s specifications to
determine if they meet the technical and
functional requirements defined for FED;


1.2 Reviewing applications of potential
economic operators for sales, installation
and maintenance of FEDs, to secure that
they meet the criteria set by FCRMU;


1.3 Testing proposed FED models, to secure
that they meet the technical and functional
specifications;

1.4 Determining the rules on the
implementation of security obligations and
means of supervising technicians when it
comes to FED installation and repair;

1.5 The TAK Director General may assign
any other function to the Unit as he
considers necessary for proper functioning
of the FED system.

2. Developing procedures for application,
authorisation to sell, install and repair FEDs, as
well as internal procedures and functioning of
this Unit shall be determined by their job
descriptions and based on TAK strategic
documents.

odobravanja FEO i ostale opreme,
uključujući sve modele i vrste FEO koja će
se ovlastiti za upotrebu u Republici Kosovo,
na osnovu razmatranja specifikacija
proizvođača radi utvrđivanja da li
ispunjavaju tehničke i funkcionalne zahteve
određenih za FEO;


1.2 Razmatranje zahteva mogućih
ekonomskih operatera za prodaju,
instaliranje i održavanje FEO, radi
osiguranja da ispunjavaju kriterije određenih
JUFB;

1.3 Testiranje predloženih modela FEO, radi
osiguranja da ispunjavaju tehničke i
funkcionalne zahteve;

1.4 Određivanje pravila za sprovođenje
obaveza sigurnosti i načina za nadzor
tehničara u vezi sa instaliranjem i
popravkom FEO;

1.5 Generalni Direktor PAK-a može da
odredi Jedinici svaku drugu funkciju koju
on smatra potrebnim za pravilno
funkcionisanje FEO.

2. Razvoj procedura za apliciranje, instaliranje
i popravku FEO, kao i unutrašnje procedure i
funkcionisanje ove Jedinice će se odrediti
Opisom Radnih Zadataka kao i na osnovu
strateških dokumenata PAK-a.


20

Neni 13
Autorizimet për Operatorët e Licencuar

Operatorët e Licencuar nga Komisioni përkatës
sipas dispozitave të Udhëzimit Administrativ
Nr. 12/2009, konsiderohen të jenë të autorizuar
për zhvillimin e procesit të fiskalizimit të
tatimpaguesve. Brenda periudhës që lidhet me
kontrollin e rregullt të PEF-ve, këta operator
duhet të përtërijnë autorizimin nga NjMAF.


Neni 14
Aplikimi për Operator dhe Pajisje

1. Çdo prodhues, importues ose montues i PEF,
mund të bëhet Operator i autorizuar i PEF, për
një apo më shumë modele specifike në çdo
kohë sipas kritereve të publikuara nga Njësia
për Menaxhimin e Arkave Fiskale (NjMAF).


2. Kërkesa për të qenë operator i autorizuar,
dorëzohet në çdo kohë, mirëpo shitja e
pajisjeve fiskale mund të bëhet vetëm pas
aprovimit nga NjMAF.

3. Certifikimi i PEF-ve bëhet nga Institutet,
Laboratorët apo Institucionet kompetente dhe të
autorizuara për testimin dhe verifikimin e
përmbushjes së kërkesave teknike dhe
funksionale të përcaktuara me kërkesa të
veçanta.

4. Autorizimi i Instituteve, Laboratorëve apo

Article 13
Authorisations for Licensed Operators

The Operators licensed by the concerned
Committee under the provisions of
Administrative Instruction no 12/2009 are
deemed to be authorised to develop taxpayers’
fiscalisation process. Within the period related
to the regular FED control, the operator must
renew authorisation from FCRMU.


Article 14
Applications for Operator and Equipment

1. Any FED manufacturer, importer or
assembler may become FED authorised
operator, for one or more specific models at
any time according to the criteria published by
the Fiscal Cash Management Register Unit
(FCRMU).

2. An application to become authorised
operator is submitted at any time, but the sale
of fiscal devices can be made only after the
approval by FCRMU.

3. Certification of FED shall be made by
institutes, laboratories or institutions
competent and authorised for testing and
verification of compliance with technical and
functional requirements laid down by special
requirements.

4. Authorization of Institutes, Laboratories or

Član 13
Ovlašćenja za Licencirane Operatore

Licencirani Operatori od dotične Komisije
prema odredbama Administrativnog Uputstva
Br. 12/2009, smatraju se da su ovlašćeni za
razvoj procesa fiskalizacije poreskih
obveznika. Unutar perioda koji se povezuje sa
redovnom kontrolom FEO, ovi operatori treba
da obnove ovlašćenje od JUFB.


Član 14
Apliciranje za Operatora i Opremu

1. Svaki proizvođač, ili monter FEO, može da
postane ovlašćeni Operator za FEO, za jedan ili
više specifičnih modela u bilo koje vreme
prema kriterijumima objavljenih od Jedinice za
Upravljanje Fiskalnih Blagajni (JUFB).


2. Zahtev da se postane ovlašćeni operator,
dostavlja se blagovremeno, ali prodaja fiskalne
opreme može da uradi samo nakon
odobravanja od JUFB.

3. Certifikacija FEO se obavlja od Institucija,
Laboratorija ili nadležnih i ovlašćenih
Institucija za testiranje i overavanje tehničkih i
funkcionalnih zahteva koje su određene
posebnim zahtevima.


4. Ovlašćenje Institucija, Laboratorija ili
21
Institucioneve kompetente bëhet në bazë të
kritereve të përcaktuara nga NjMAF.

5. Instalimi dhe mirëmbajtja e PEF-ve, bëhet
vetëm nga personeli i operatorit të autorizuar,
që ka shitur PEF-ët.

6. NjMAF është përgjegjës të kërkojë dhe të
verifikoj çdo informatë dhe të dhënë, duke
përfshirë: dëshminë e përvojës, solvencën,
kredibilitetin, personelin teknik dhe të dhëna të
ngjashme.

7. NjMAF brenda 60 ditësh nga data e pranimit
të kërkesave dhe informatave vendos për
dhënien apo jo të autorizimit për operatorin
ekonomik.

8. NjMAF është përgjegjës të tërheqë dhe
anulojë autorizimin e dhënë në rast se:

8.1 përdoruesit ballafaqohen me probleme
serioze;

8.2 operatori ekonomik e ka shkelur ndonjë
dispozitë të këtij apo ndonjë akti tjetër
nënligjor të lëshuar lidhur me PEF-ët;


8.3 operatori ekonomik nuk dorëzon
deklaratat tatimore ose nuk kryen në kohë
obligimet tatimore;


8.4 në rast të ndryshimit të kushteve sipas të
cilave është dhënë autorizimi.
competent institutions shall be made according
to criteria set by FCRMU.

5. Installation and maintenance of the FED
shall be made only by authorized personnel of
operator selling FEDs.

6. FCRMU shall be responsible to seek and
verify all information and data, including
proven experience, solvency, credibility,
technical personnel and similar data.


7. FCRMU within 60 days from the date of
receiving applications and information decides
to grant an authorisation or not to the
economic operator.

8. FCRMU shall be responsible to withdraw
and cancel the authorisation granted if:

8.1 users are facing serious problems;


8.2 The economic operator violated any
provision of this or any other sub-legal act
issued for FEDs;


8.3 The economic operator does not submit
tax declarations or does not timely setlle tax
obligations;

8.4 conditions under which the
authorisation is granted are changed.

kompetentnih Institucija se obavlja na osnovu
kriterija određenih od JUFB.

5. Instaliranje i održavanje FEO, se obavlja
samo od osoblja ovlašćenog operatora, koji je
prodao FEO.

6. JUFB je odgovoran da zahteva i da overi
svaku informaciju i podatak, uključujući:
dokaz o iskustvu, solventnost, kredibilnost,
tehničko osoblje i slični podaci.


7. JUFB unutar 60 dana od datuma prijema
zahteva i informacija odlučuje za davanje ili ne
ovlašćenja za ekonomskog operatera.


8. JUFB je odgovoran da povlači i anulira dato
ovlašćenje u slučaju da:

8.1 Korisnici se suočavaju ozbiljnim
problemima;

8.2 Ekonomski operator je prekršio neku
odredbu ovog ili nekog drugog
podzakonskog akta koji je usvojen vezano
sa FEO;

8.3 Ekonomski operator ne dostavlja
poreske deklaracije ili ne obavlja na vreme
ili ne izvršava na vreme poreske obaveze;

8.4 U slučaju izmene uslova prema kojima
je dato ovlašćenje.

22

9. Kundër vendimit të NJMAF-së mund të
ushtrohet ankesë në gjykatën kompetente.
Gjykata mund të kërkojë ndonjë mendim
këshillues duke u bazuar në shqyrtimin e
fakteve dhe njohurive për pajisjet elektronike
fiskale nga një ekspert i pavarur i TI-së.

10. Testet e kohëpaskohshme, sipas kërkesësë,
nëpërmjet kontrollit për operim të duhur të
pajisjeve mund të bëhen nga NjMAF, ose nga
institucionet, laboratorët apo organizatat e
caktuara të autorizuara prej kësaj Njësie, për t’u
siguruar që pas aprovimit fillestar pajisjet
elektronike fiskale dhe sistemet vazhdojnë të
përmbushin kërkesat përkatëse dhe të veprojnë
me besueshmëri edhe pas instalimit në pika të
shitjes.

11. ATK-ja ka të drejtën e rishikimit të çdo
instalimi të PEF-ve të bërë nga çdo operator,
për t’u siguruar se ajo punon në përputhje me
kërkesat dhe specifikacionet e vendosura.
Përveç kësaj, ATK-ja ka të drejtën të rishikojë
regjistrimet e çdo operatori për t’u siguruar se
ai i përmbush të gjitha kërkesat e vendosura në
lidhje me autorizimin e tyre për të vepruar si
shitës i PEF-ve.

12. ATK-ja me aprovimin e Ministrit nxjerr akt
nënligjor që përshkruan procedurat që duhet të
ndiqen dhe dokumentet që duhet të dorëzohen
kur të kërkohet autorizimi për të shitur dhe
instaluar PEF-të. Në akt nënligjor, përveç
kërkesave tjera që NjMAF mund t’i vendosë,
duhet të kërkojë që:
9. An appeal against FCRMU’s decision is
filed in the competent court. The court may
request an advisory opinion based on the
review of the facts and expertise in fiscal
electronic devices from an independent IT
expert.


10. The occasional tests, upon request, through
checks for proper operation of the equipment
can be carried out by FCRMU or institutions,
laboratories, or other organisations authorised
by this unit, to ensure that after the initial
approval, fiscal electronic devices and systems
continue to comply relevant requirements and
operate reliably even after installation in point
of sale.


11. TAK shall be entitled to review any FED
installation made by any operator to ensure
that it works in accordance with the set forth
requirements and specifications. In addition,
TAK shall be entitled to review records of
each operator to ensure that it meets all the
requirements set regarding their authorisation
to act as a FED vendor.


12. TAK, under the approval of the Minister
shall issue a sub-legal act describing the
procedures to be followed and documents to be
submitted when requesting authorisation to sell
and install FEDs. In sub-legal acts, besides
other requirements that FCRMU may decide
upon, it shall require that:
9. Protiv odluke JUFB može da se podnese
žalba u nadležnom sudu. Sud može da zahteva
neko savetodavno mišljenje na osnovu
razmatranja činjenica i znanja o fiskalnoj
elektronskoj opremi od nekog nezavisnog
stručnjaka za IT.


10. Povremeni testovi, na osnovu zahteva, kroz
kontrolu za prikladno operisanje opreme može
da se uradi od JUFB, ili institucija, laboratorija
ili određenih organizacija ovlašćenih od ove
Jedinice, radi osiguranja da nakon početnog
odobravanja elektronska fiskalna oprema i
sistem nastavlja da ispunjavaju odgovarajuce
zahteve i da deluju verodostojno i nakon
instaliranja u prodajnim mesta.


11. PAK ima pravo pregleda svake instalacije
FEO od svakog operatora, radi obezbeđenja da
rade u skladu sa uspostavljenim zahtevima i
specifikacijama. Osim toga, PAK ima pravo
pregleda registriranja svakog operatora radi
obezbeđenja da ispunjava sve uspostavljene
zahteve u vezi sa njihovim ovlašćenjem da
deluje kao prodavac FEO.


12. PAK uz odobrenje Ministra donosi
podzakonski akt koji opisuje procedure koje
treba da se prate i dokumenta koji treba da se
dostave kada se zahteva ovlašćenje za prodaju i
instaliranje FEO. Jedan podzakonski akt, osim
ostalih zahteva da JUFB može da postavi, treba
da zahteva da:
23

12.1 Operatori të garantojë punën me një
garanci bankare, apo forma tjera të
garantimit të pranueshëm. Operatori duhet të
ofrojë dëmshpërblim, në rast se pajisja e
shitur dhe e instaluar është gjetur se nuk
plotëson specifikacionet teknike dhe
funksionale, të përcaktuara në aktet në fuqi
në kohën e instalimit;


12.2 Për çdo mosrespektim të kushteve të
parashtruara nga NjMAF gjatë kryerjes së
aktiviteteve të veta në shitjen, instalimin dhe
riparimin e PEF-ve, operatorët ekonomik do
të jenë përgjegjës direkt dhe do t’i
nënshtrohen përgjegjësive ligjore të parapara
me legjislacionin e aplikueshëm.

12.3 Për nevoja të kontrollit nga ATK-ja,
operatori përgatit një manual përdorimi për
qasjen dhe nxjerrjen e informatave nga PEF.


12.4 Operatori, duhet të sigurojë se
telekomunikimi, ndërmjet pajisjes dhe
sistemit informativ të ATK-së realizohet
nëpërmjet një operatori të telekomunikimit
të autorizuar nga ATK-ja;

12.5 Operatori ekonomik i autorizuar lidhë
marrëveshje me operatorin e autorizuar për
telekomunikim e cila përmban, ndër të tjera,
garancinë e duhur për mundësi të
vazhdueshme telekomunikimi ndërmjet
pajisjes së instaluar dhe sistemit informativ

12.1 The operator guarantees its
performance through a bank guarantee or
other acceptable forms of guarantee. The
operator must provide an indemnity for
purchasers in the event that the equipment
sold and installed is found to not meet the
technical and functional specifications
determined by acts in force at the time of
installation;

12.2 For any breach of the conditions set
forth by FCRMU when carrying out its
activities of sale, installation and repair of
the FED, economic operators shall be
directly responsible and be subject to legal
responsibilities foreseen by applicable
legislation.

12.3 The operator, for TAK audit needs,
shall prepare a user guide on access and
retrieval of information from the FED


12.4 The operator must ensure that
telecommunications between the device and
TAK Information System is executed
through a telecommunication operator
authorised by TAK;

12.5 The authorised economic operator
enters into agreement with an authorised
telecommunication provider which, inter
alia, contains adequate guarantee for
continued telecommunications capability
between the device installed and

12.1 Operator garantuje rad bankarskom
garancijom, ili drugim oblikom
prihvatljivog garantiranja. Operator treba da
pruži obeštećenje, u slučaju da prodata ili
instalirana oprema je utvrđeno da ne
ispunjava tehničke i funkcionalne
specifikacije, određenih odredbama na snazi
u vremenu instaliranja;


12.2 Za svako nepoštovanje uslova
predviđenih sa JUFB tokom izvršavanja
svojih aktivnosti tokom prodaje, instaliranja
i popravke FEO, ekonomski operatori će biti
direktno odgovorni i podvrgavaće se
pravnoj odgovornosti predviđena
zakonodavstvom na snazi;

12.3 Za kontrolne potrebe PAK-a, operator
priprema jedan priručnik za pristup i i
vađenje informacija sa FEO.


12.4 Operator, treba da obezbedi da
telekomunikacija, između opreme i
informativnog sistema PAK-a se realizuje
pomoću jednog operatora telekomunikacije
ovlašćenog od PAK;

12.5 Ovlašćeni ekonomski operator sklapa
sporazum sa ovlašćenim operatorom iza
telekomunikaciju koja sadrži, između
ostalog, prikladnu garanciju za kontinuiranu
mogućnost telekomunikacije kroz
instaliranu opremu i informativnog sistema
24
në ATK, në rast se kompania e
telekomunikimit pushon operimet e veta apo
vendos të mos vazhdojë të ofrojë shërbime;


12.6 Marrëveshja e operatorit të autorizuar
me kompaninë telekomunikuese të
autorizuar, duhet të parashikojë
zëvendësimin apo riparimin e garantuar të
pajisjeve të veta të komunikimit (modem
dhe pajisje të ngjashme), brenda 48 orëve,
pasi të jetë raportuar problemi;

12.7 Marrëveshja e operatorit të autorizuar
me operatorin telekomunikues të autorizuar,
parasheh dëmshpërblimin dhe zëvendësimin
në rast se pajisja komunikuese është
konstatuar se nuk i plotëson specifikacionet
teknike dhe funksionale në kohën kur është
instaluar pajisja.

Neni 15
Lëshimi i numrit unik të autorizimit

Pas kalimit me sukses të të gjitha testeve për
modelin specifik të pajisjes, NjMAF i jep
operatorit një numër unik të mbrojtur të
autorizimit. Ky autorizim, është dëshmi për
blerësit se ai operator është i autorizuar për të
shitur atë pajisje dhe se i plotëson të gjitha
specifikimet dhe kushtet për shfrytëzim si PEF.
NjMAF në bazë të rezultateve në testim duhet
të nxjerrë vendim për certifikim të pajisjeve
përkatëse brenda 15 ditësh pas aplikimit të
operatorit të autorizuar për certifikim të pajisjes
përkatëse.
Information System in TAK in the event the
telecommunications company ceases its
operations or decides to terminate offering
the service;

12.6 The authorised operator’s agreement
with the authorised telecommunications
company provide for guaranteed
replacement or repair of its communication
device (modem and similar devices) within
48 hours after a problem with the device has
been reported;

12.7 The authorised operator’s agreement
with the authorised telecommunications
provider foresees indemnity and
substitution in the event that the
communication device is found to not meet
the technical and functional specifications
at the time the device was installed.

Article 15
Issuance of unique authorisation number

Once a FED model has successfully passed all
tests, the FCRMU shall issue and give to the
operator a special protected authorisation
unique number. This authorisation shall serve
as evidence to customers that the operator is
authorised to sell that model and that it meets
all specifications and terms for use as a FED.
FCRMU based on test results must issue a
decision on the certification of respective
devices within 15 days after the authorised
operator applies for certification of the related
device.
PAK-a, u slučaju da kompanija
telekomunikacije prestaje sa svojim
aktivnostima ili odluči da ne nastavi sa
pružanjem usluga;

12.6 Sporazum ovlašćenog operatora sa
ovlašćenom kompanijom za
telekomunikacijom, treba da predviđa
zamenu ili garantovanu popravku svoje
opreme komuniciranja (modem i slične
opreme), unutar 48 časova, nakon što je
problem izveštavan;

12.7 Sporazum ovlašćenog operatora sa
ovlašćenim operatorom telekomunikacije,
predviđa obeštećenje i zamenu u slučaju da
je utvrđeno oprema ne ispunjava tehničke i
funkcionalne specifikacije, u vremenu kada
je instalirana oprema;


Član 15
Izdavanje jedinstvenog broja ovlašćenja

Nakon uspešnog polaganja svih testova za
specifični model opreme, JUFB daje operatoru
zaštićeni jedinstveni broj ovlašćenja. Ovo
ovlašćenje je dokaz za kupce da taj operator je
ovlašćen za prodaju te opreme i da ispunjava
sve specifikacije i uslove za korišćenje kao
jedan FEO. JUFB na osnovu rezultata sa
testiranja treba da donosi jednu odluku o
certfikaciji dotične opreme unutar 15 dana
nakon apliciranja ovlašćenog operatora za
certfiikaciju dotične opreme.

25


Neni 16
Mirëmbajtja e të dhënave lidhur me
operatorët e autorizuar, PEF-ët e instaluar
dhe shfrytëzuesit

1. ATK-ja mban evidencë elektronike të të
dhënave, për të gjithë PEF-ët e instaluar, në të
cilin përfshihen:

1.1 identifikimi i pajisjes së instaluar, lloji i
pajisjes PEF, numri serik, prodhuesi dhe
modeli i PEF;

1.2 data kur është instaluar pajisja dhe kur
është aprovuar nga ATK-ja;

1.3 emri, adresa dhe numri fiskal i
shfrytëzuesit;

1.4 vendi ku është instaluar pajisja;

1.5 emrin e operatorit të autorizuar, adresën
e tij, numrin fiskal dhe numrin e TVSH-së të
personit të autorizuar;

1.6 numrin e autorizimit të lëshuar për
operatorin, për llojin e caktuar të PEF-it;

1.7 të dhënat për personat e autorizuar nga
operatori që shesin dhe instalojnë PEF;

1.8 personat e autorizuar për të riparuar
PEF-ët, ku përfshihet lloji i PEF-it që
personi është i autorizuar të riparojë, emrin


Article 16
Maintenance of Data regarding Authorised
Operator, installed FEDs and Users


1. An electronic inventory shall be kept by
TAK for all installed FEDs which include:


1.1 identification of the device installed –
type of FED device, serial number,
manufacturer and FED model;

1.2 date the device was installed and
approved by TAK;

1.3 name address, and Fiscal Number of the
user;

1.4 location where the device is installed;

1.5 name of authorised operator, his
address, fiscal number and VAT number of
the authorised person;

1.6 authorisation number issued for the
operator for particular type of FED;

1.7 data on authorised persons selling and
installing FED;

1.8 persons authorised to repair FEDs
including the type of FED which the person
is authorised to repair, his name and


Član 16
Održavanje podataka u vezi sa ovlašćenim
operatorima, instalirane FEO i korisnike


1. PAK održava elektronsku evidenciju
podataka, za sve instalirane FEO, na kojima se
uključuju:

1.1 Identifikacija instalirane opreme, vrstu
opreme FEO, serijski broj, proizvođač i
model FEO;

1.2 Datum kada je instalirana oprema u kada
je odobren od PAK-a;

1.3 ime, adresa i fiskalni broj korisnika;


1.4 mesto gde je instalirana oprema;

1.5 ime ovlašćenog operatora, njegovu
adresu, fiskalni broj i broj PDV-a
ovlašćenog lica;

1.6 broj ovlašćenja izdatog od operatora, za
određenu vrstu FEO;

1.7 podaci za ovlašćena lica od operatora da
prodaju i instaliraju FEO;

1.8 ovlašćena lica za popravku FEO, gde se
uključuje vrsta FEO da je lice ovlašćeno da
popravi, njegovo ime i adresu,
26
dhe adresën e tij, numrin identifikues të
kartelës, numrin personal identifikues dhe
datën e skadimit të autorizimit;

1.9 numrin e autorizimit të lëshuar për
secilin PEF specifik.
2. ATK-ja, mirëmban dhe freskon bazën e të
dhënave për evidencën elektronike.


Neni 17
Teknikët e autorizuar

1. Operatori i autorizuar, emëron teknikët që
instalojnë dhe riparojnë PEF-ët, për të cilat
është i autorizuar të shesë. Instalimi i PEF-it të
autorizuar duhet të bëhet vetëm nga tekniku i
caktuar. Operatori i autorizuar mund të
kontraktojë persona të tretë që nuk janë të
punësuar tek ai për të riparuar PEF-ët.
Megjithatë, kjo nuk i heq operatorit
përgjegjësinë për të siguruar se riparimi është
bërë në mënyrë korrekte dhe në përputhje me
procedurat e përcaktuara.

2. Operatori i autorizuar, dorëzon në NjMAF,
emrat, adresat dhe numrat identifikues personal
të teknikëve, përpara se ata të jenë autorizuar
për instalimin dhe riparimin e PEF-ve.
Operatori i autorizuar duhet të përfshijë të
gjitha të dhënat e nevojshme të kompanisë dhe
personale (përfshirë këtu edhe kualifikimin
teknik) dhe dokument identifikimi me fotografi.

3. NjMAF shqyrton të dhënat e dorëzuara, nga
address, ID card number, personal ID
number, and the expiration date of the
authorisation;

1.9 authorisation number issued for each
specific FED;
2. TAK shall maintain and update the database
on the electronic inventory.


Article 17
Authorised Technicians

1. An authorised operator appoints technicians
who install and repair FEDs for which is
licensed to sell. Installation of authorised FEDs
must be done by the designated technician.
The authorised operator may contact third
persons who are not employees to repair FEDs.
However, this shall not absolve the operator
from the responsibility of ensuring that repairs
are done correctly and in accordance with
defined procedures.


2. The authorised operator must submit the
names, addresses, and personal identification
numbers of technicians to the FCRMU before
they are authorised to install or repair FEDs.
The authorised operator must include all
necessary company and personal data
(including technical qualifications) and a photo
Identification Document

3. FCRMU shall review the data submitted by
identifikacioni broj kartice, lični
identifikacioni broj i datum prestanka
važenja ovlašćenja;

1.9 broj ovlašćenja izdatog za svaki
specifični FEO.
2. PAK održava i osvežava bazu podataka za
elektronsku evidenciju.


Član 17
Ovlašćeni tehničari

1. Ovlašćeni operator, imenuje tehničare da
instaliraju i poprave FEO, za koje je ovlašćen
da prodaje. Instaliranje ovlašćenog FEO treba
da se izvrši samo od određenog tehničara.
Ovlašćeni operator može da ugovori treća lica
koji nisu zaposleni kod njega da poprave
FEO. Ipak, to ne oslobađa operatora od
odgovornosti za osiguranje da popravka je
izvršena na korektan način i u skladu sa
određenim procedurama.


2. Ovlašćeni operator, dostavlja pri JUFB,
imena, adrese i lične identifikacione brojeve
tehničara, pre nego se one ovlaste za
instaliranje i popravku FEO. Ovlašćeni
operator treba da uključi sve potrebne podatke
kompanije i lične podatke (uključujući i
tehničku kvalifikaciju) i dokument
identifikacije sa fotografijom.

3. JUFB razmatra dostavljene podatke od
27
operatori i autorizuar, si dhe mund të kërkojë
sqarime të nevojshme, para lëshimit ose
refuzimit të autorizimit, për teknikët që do të
instalojnë ose riparojnë PEF-ët.

4. Pas aprovimit të teknikut, NjMAF do të
kërkojë nga njësia përgjegjëse brenda ATK-së,
që të sigurojë kartelë identifikuese me fotografi
e cila identifikon këtë individ, si teknik për
instalim dhe riparim. Tekniku, pajiset me
numrin unik identifikues i cili do të krahasohet
me numrin identifikues personal të atij/asaj në
bazën e të dhënave të mbajtur nga ATK-ja,
përshkruar në këtë Udhëzim Administrativ.


5. Kartela Identifikuese përmban:

5.1 Emrin dhe mbiemrin e teknikut;

5.2 Numrin unik identifikues;

5.3 Datat deri kur kartela identifikuese është
e vlefshme.

6. Deklaratën se individi është i autorizuar dhe i
certifikuar për të instaluar dhe riparuar PEF-in
e caktuar;

7. Listën e llojeve të PEF-ve, të cilat tekniku
është i autorizuar t’i instalojë apo riparoje;

8. NjMAF, mund të autorizojë edhe teknikë të
tjerë për të riparuar PEF-in. Personi, që kërkon
të autorizohet si teknik për riparim, dorëzon
kërkesë në NjMAF, përpara se të bëjë ndonjë
the authorised operator and may require
necessary explanations prior to issuing, or
rejecting the authorisation for technicians to
install or repair FEDs.

4. Upon approving the technician, the FCRMU
will request TAK to provide a picture
identification card identifying the individual as
a technician for installation and repair. The
technician will be equipped with a unique
identification number that will be cross-
referenced to his/her personal identification
number in the data base maintained by TAK
described in this Administrative Instruction.


5. The identification card must contain:

5.1 Technician’s name and surname;

5.2 Unique identification number;

5.3 Identification Card validity date.


6. A statement that the individual is authorised
and licensed to install and repair designated
FEDs;

7. List of FED types which the individual is
authorised to install or repair;

8. FCRMU may authorize other technicians to
repair FEDs. The person requesting to be
authorised as a repair technician must submit
an application to FCRMU, before making any
Ovlašćenog operatora, kao i može da zahteva
potrebna objašnjenja, pre izdavanja ili
odbijanja ovlašćenja, za tehničare da instaliraju
ili poprave FEO.

4. Nakon odobravanja tehničara, JUFB će
zahtevati od odgovorne jedinice unutar PAK-a,
da obezbedi identifikacionu karticu sa
fotografijom koja ga identifikuje kao
pojedinca, kao tehničari za instaliranje i
popravku. Tehničar se opremi jedinstvenim
identifikacionim brojem koji će se uporediti sa
njegovim/njenim ličnim identifikacionim
brojem na bazi podataka održanim od PAK,
opisan ovim Administrativnim Uputstvom.

5. Identifikaciona kartica sadrži:

5.1 Ime i prezime tehničara;

5.2 Jedinstveni identifikacioni broj;

5.3 Datume dokle identifikaciona kartica je
važeća.

6. Izjavu da je pojedinac ovlašćen i certfikovan
za instaliranje i popravku određenog FEO;


7. Spisak vrsta FEO, za koje je tehničare
ovlašćen da instalira i popravi;

8. JUFB, može da ovlasti i druge tehničare za
FEO. Lice koje traži da se ovlasti kao tehničar
za popravku dostavlja zahtev pri JUFB, pre
nego preduzme neku popravku FEO. Zahtev za
28
riparim të PEF-it. Kërkesa për autorizim
përfshin: emrin, adresën, numrin identifikues
personal, historinë e punësimit, përvojën
teknike dhe një dokument identifikimi me
fotografi. Bashkëngjitur me kërkesën, dorëzon
certifikatën nga operatori i autorizuar se
teknikisht është i aftë për të riparuar PEF-in,
kopje të diplomave apo certifikatave për
trajnim teknik e njohuri për PEF.


9. NjMAF, shqyrton kërkesën dhe merr
vendim. Në rast të refuzimit të kërkesës, bëhet
njoftimi me shkrim për arsyet e refuzimit.
Kërkesat refuzohen, vetëm nëse
dokumentacioni nuk është i plotë, apo kërkuesi
nuk plotëson kushtet për të qenë teknik i
autorizuar për riparim. Nëse aprovohet kërkesa
e aplikantit si teknik për riparim, NjMAF,
zbaton procedurat e paragrafit 4 të këtij neni.


10. Vlefshmëria e autorizimit për teknikët për
instalim dhe riparim do të jetë 3 vite pas së
cilës periudhë duhet të aplikojë për vazhdim të
autorizimit. Teknikët e riparimit dhe instalimit,
i dorëzojnë NjMAF-së një kërkesë për
ripërtëritje, së paku 45 ditë para skadimit të
autorizimit ekzistues. Kërkesa për ripërtëritje,
përfshin të dhënat dhe certifikatat e kërkuara
sipas kushteve në fuqi në kohën e ri aplikimit.
Vazhdimi i autorizimit do të aprovohet nga
NjMAF, përveç nëse ka dëshmi se tekniku ka
ndonjë pengesë teknike apo ligjore për instalim
dhe riparim të PEF-ve.

repair to FED. The application for
authorisation must include: name, address,
personal identification number, employment
history, technical experience and a photo
identification document. Attached to the
application, he must submit a certificate from
the authorised operator being technically
capable to repair FEDs, copies of diplomas or
certificates for technical training and
knowledge for FEDs.

9. FCRMU shall review the application and
make a decision. In case of rejection, a notice
in writing with the reasons for the rejection
shall be provided. Applications shall be
rejected only if the documentation is
incomplete, or the applicant is not eligible to
be an authorised repair technician. If the
applicant’s request for a repair technician is
approved, FCRMU shall follow the procedures
in paragraph 4 of this Article.

10. The validity of the authorisation for
installation and repair technicians shall be 3
years after which period they should apply for
extending the authorisation. Installation and
repair technicians must submit an application
for renewal to the FCRMU at least 45 days
before the current authorisation expires. The
application for renewal must include the same
data and certifications required of first-time
applicants. Renewals will be approved by the
FCRMU, unless there is evidence that the
technician is technically or legally unfit to be
authorised to install or repair FEDs.

ovlašćenje uključuje: ime, adresu, lični
identifikacioni broj, istorijat zapošljavanja,
tehničko iskustvo i identifikacioni dokumenat
sa fotografijom. Priloženim uz zahtev dostavlja
certifikat od ovlašćenog operatora da je
tehnički je sposoban da popravi FEO, kopije
diploma ili certifikata za tehničku obuku za
tehničku obuku i znanje iz FEO.



9. JUFB, razmatra zahtev i donosi odluku. U
slučaju odbijanja zahteva, pismeno se
obaveštava o razlozima odbijanja. Zahtevi se
odbijaju samo ako dokumentacija nije potpuna,
ili podnosilac zahteva ne ispunjava uslove da
bude ovlašćeni tehničar za popravku. Ukoliko
se odobri zahtev aplikanta kao tehničara za
popravku, JUFB primenjuje procedure stava 4
ovog člana.


10. Validnost ovlašćenja za tehničare za
instaliranje i popravku će biti 3 godine, nakon
kojeg perioda treba da aplicira za nastavak
ovlašćenja. Tehničari popravke i instaliranja
dostavljaju pri JUFB jedan zahtev za
obnavljanje, najmanje 45 dana pre prestanka
važenja postojećeg ovlašćenja. Zahtev za
obnovu će se odobriti od strane JUFB, osim
ukoliko ima dokaza da tehničar ima neku
fizičku ili pravnu smetnju za instaliranje i
popravku FEO.



29
11. Nëse një teknik i autorizuar për riparim dhe
instalim, ndërprenë aktivitetin për çfarë është i
autorizuar, përpara skadimit të autorizimit,
operatori ekonomik njofton ATK-në (revokon
autorizimin dhe kthen kartelën identifikuese)
brenda 30 ditësh pas ndërprerjes së aktivitetit.



Neni 18
Siguria e qasjes në brendi të PEF-it

1. Siguria e qasjes në brendi të PEF-it, mbrohet
me një dado (bulon) të veçantë, e cila lidh
pjesën e sipërme të PEF-it me pjesën e
poshtme. Kjo dado është vënë në pjesën e
dukshme të kapakut të shtëpizës së PEF-it në
mënyrë që, ndërhyrja brenda PEF-it, të jetë e
pamundur pa heqjen e dados (bulonit)
mbrojtëse.

2. Vula e sigurisë - pllomba, shfrytëzohet për të
vulosur dadon (bulonin) e cila nuk lejon
gërvishtjen dhe është bërë në atë mënyrë që
bënë të pamundur heqjen pa e dëmtuar atë.

3. Nëse një teknik apo operator i autorizuar
zbulon se vula e pllombës është dëmtuar në
PEF, tekniku duhet të lajmërojë urgjentisht
rastin tek njësia përkatëse në ATK. Tekniku,
nuk bënë asnjë ndërhyrje deri sa nuk
autorizohet nga ATK-ja.

4. Nëse i punësuari i ATK-së, identifikon një
vulë të dëmtuar, lajmëron menjëherë zyrtarin
përgjegjës në ATK që të nxjerr nga funksioni
11. If an authorised installation and repair
technician terminates the activity for what he is
authorised for, before the expiration of
authorisation, the economic operator shall
notify the TAK (revokes the authorisation and
returns the identification card) within 30 days
after the activity is terminated.


Article 18
Secured Access to the Inside of the FED

1. The security of access to the inside of the
FED must be protected by a special screw
connecting the upper part of the FED with the
lower part. This screw is fitted in a visible part
of the cover of the FED so that access to the
inside of the FED is impossible without the
removal of the protective screw.


2. A lead security seal must be used for sealing
the screw which does not tolerate scrapings
and it is made in such a manner that is
impossible to remove without damaging it.

3. If an authorised technician or operator
discovers that a lead seal on a FED has been
broken, the technician shall urgently inform
the designated unit within TAK for the case.
The technician must not make any intervention
until authorised to do so by the TAK.

4. If a TAK employee discovers that a seal is
broken, the employee must immediately
contact the designated TAK employee and
11. Ukoliko neki ovlašćeni tehničar za
popravku i instaliranje, prekida aktivnost za šta
je ovlašćen, pre prestanka važenja ovlašćenja,
ekonomski operator obaveštava PAK (odustaje
od ovlašćenja i vraća identifikacionu karticu)
unutar 30 dana nakon prestanka sa aktivnošću.



Član 18
Sigurnost pristupa unutar FEO

1. Sigurnost pristupa unutar FEO zaštićuje se
posebnim zavrtnjem, koja povezuje gornji deo
FEO sa donjim delom. Ovaj zavrtanj je stavljen
na vidno mesto kapaka kućice FEO na način da
upad unutar FEO da bude nemoguće bez
otklanjanja zaštitnog zavrtnja.



2. Pečat sigurnosti-plomba, koristi se za
pečatiranje zavrtnja, koja ne dozvoljava
ogrebanje i urađeno je na taj način da čini
nemogućim njeno otklanjanje bez oštećivanja.

3. Ukoliko neki ovlašćeni tehničar ili operator
ovlašćen otkrije da pečat plombe je oštećen u
FEO, tehničar treba hitno da javi slučaj kod
dotične jedinice pri PAK. Tehničar ne
preduzima ništa dok se ne ovlasti od PAK-a.


4. Ukoliko zaposleni kod PAK-a, identifikuje
oštećeni pečat, odmah to javlja odgovornom
službeniku PAK-a da stavlja van funkcije FEO
30
PEF-in nga furnizimi i rrymës dhe të mos
përdoret deri sa të jetë ekzaminuar dhe
përcaktuar se funksionon normalisht.


Neni 19
Teknikët e autorizuar - kodi kontrollues i
qasjes

1. Hapja dhe ri-pllombimi i një PEF-i, bëhet
vetëm nga tekniku i autorizuar nga NJMAF në
pajtim me nenin 16 te këtij Udhëzimi.


2. Tekniku i autorizuar aplikon konfigurime
përkatëse me një program softuerik të PEF-it,
duke përdorur një algoritëm të veçantë, kod
qasjeje dhe fjalëkalim.


Neni 20
Ditari i instalimit, riparimit, mirëmbajtjes
dhe servisimit

1. Çdo PEF, duhet të shoqërohet me ditar të
instalimit, riparimit, mirëmbajtjes dhe
servisimit, të dhënë nga ofruesi i shërbimeve të
tij.

2. Pronari i PEF-it, detyrohet të mbajë ditarin
dhe t’ia paraqesë atë në çdo rast sipas kërkesës
nga ATK.

3. Para instalimit të PEF-it operatori i
autorizuar, duhet të informojë ATK-në për
blerësin e PEF-it, numrin fiskal të blerësit,
disconnect the FED from the power supply so
that it cannot be used until it has been
examined and determined to be functioning
properly.

Article 19
Authorised technicians – Access control
code

1. Opening and re-sealing of an FED can be
carried out only by a technician authorised by
the FCRMU in accordance with Article 16 of
this Instruction.

2. The authorised technician applies respective
configurations through the FED special
software memory using a special algorithm,
access code, password.


Article 20
Installation, Repairing, Maintenance and
Service Journal

1. Every FED must be accompanied by an
“Installation, Repairing, Maintenance and
Service Journal”, given by its service provider.


2. The owner of the FED has the obligation to
keep the journal and present it in any case to
TAK.

3. Prior to installation of a FED, the authorised
operator must inform TAK of the FED
purchaser, the fiscal number of the purchaser,
od snabdevanja strujom i da se koristi dok se
ne ispita i ustanovi da normalno funkcioniše.



Član 19
Ovlašćeni tehničari –kontrolni kod pristupa


1. Otvaranje i ponovno plombiranje jednog
FEO, se obavlja samo od ovlašćenog tehničara
od JUFB-a u skladu sa članom 16 ovog
Uputstva.

2. Ovlašćeni tehničar primenjuje prikladne
konfiguracije programom softvera FEO,
koristeći poseban algoritam, kod za pristup i
lozinku.


Član 20
Dnevnik instaliranja, popravke, održavanje
i servisiranja

1. Svaki FEO, treba da se pridružuje
dnevnikom instaliranja, popravke, održavanja i
servisiranja, data od provajdera njegovih
usluga.

2. Vlasnik FEO, obavezuje se da održi dnevnik
i da ga predstavlja u svakom slučaju prema
zahtevu od PAK-a.

3. Pre instaliranja FEO Ovlašćeni operator
treba da informiše PAK za kupca FEO, fiskalni
broj kupca, serijski broj FEO koji će se
31
numrin serik të PEF-it që do të instalohet, llojin
e PEF-it dhe datën e pritur të instalimit.


4. Gjatë instalimit, tekniku zhvillon testin e
komunikimit për të siguruar se është në gjendje
të vendos lidhjen komunikuese të TT-së me
sistemin informativ të ATK-së.

5. Pas instalimit të PEF-it operatori i autorizuar,
raporton në ATK për PEF-in e instaluar duke
përfshirë të dhënat e faturës së shitjes,
funksionalitetin e pajisjes, si dhe datën e
instalimit.

6. Pas riparimit të PEF-it, që ka pasur defekt,
tekniku i riparimit i dorëzon ATK-së raportin
që përshkruan defektin, datën dhe kohën kur ka
ndodhur defekti dhe datën dhe kohën kur PEF-i
është kthyer në punë.

7. Secili PEF i shitur dhe instaluar duhet t’i
nënshtrohet një kontrolli të rregullt teknik në
baza të rregullta çdo 24 muaj. Raporti i
kontrollit të rregullt dhe çfarëdo kontrolli tjetër
duhet t’i dërgohet ATK-së, në formën
elektronike, brenda 5 ditëve, pas kontrollit të
kryer. Për pajisjet e tatimpaguesve të
fiskalizuar, periudha 24 mujore aplikohet pas
kontrollit të parë, pas hyrjes në fuqi të këtij
Udhëzimi Administrativ.

8. Pas instalimit, riparimit të defektit ose
mirëmbajtjes së rregullt, tekniku i autorizuar
plotëson detajet e defektit në ditar dhe do të
regjistrojë informatat siç janë të përshkruara në
the serial number of the FED to be installed,
the type of FED to be installed, and the
expected date of installation.

4. During installation, the technician must
conduct a communication test to ensure that it
is capable of establishing a connection line
between TT and TAK Information system.

5. After installation, the authorised operator
reports to TAK for FED installed including
sales invoice data, device functionality, and the
date of installation.


6. After repairing a malfunctioned FED, the
repair technician must submit a report to TAK
describing the malfunction, the date and time
the malfunction occurred, and the date and
time the FED was placed back in service.

7. Each FED sold and installed must be subject
to regular technical inspection on regular basis
every 24 months. Regular control report and
any other control should be sent to TAK, in
electronic form, within 5 days after
examination is performed. For equipment of
fiscalised taxpayers, the period of 24 months is
applied after the first control upon entry into
force of this Administrative Instruction.


8. After the installation, the repair of a
malfunction, or annual maintenance, the
authorized technician must fill in the details of
the malfunction in the journal and must write
instalirati, vrstu FEO i očekivani datum
instaliranja.


4. Tokom instaliranja, tehničar obavlja test
komuniciranja radi osiguranja da je u stanju da
uspostavlja vezu komunikacije PT sa
informativnim sistemom PAK-a.

5. Nakon instaliranja FEO Ovlašćeni operator,
izveštava pri PAK za instalirani FEO
uključujući podatke računa prodaje,
funkcionalnost opreme, kao i datum
instaliranja.

6. Nakon popravke FEO koji je imao kvar,
tehničar popravke dostavlja pri PAK izveštaj
koji opisuje kvar, datum i vreme kada je nastao
kvar i datum i vreme kada je FEO vraćena u
upotrebi.

7. Svaki prodati i instalirani FEO treba da se
podvrgava redovnoj tehničkoj kontroli na
redovnim osnovama svakih 24 meseci. Izveštaj
redovne kontrole i bilo koja kontrola treba da
se pošalje PAK-u, u elektronskoj formi, unutar
5 dana nakon izvršene kontrole. Za opremu
fiskaliziranih poreskih obveznika, period od 24
meseci se primenjuje nakon prve kontrole,
nakon stupanja na snazi ovog Administrativnog
Uputstva.

8. Nakon instaliranja, popravke kvara ili
redovnog održavanja, ovlašćeni tehničar
ispunjava kvar u dnevniku i registriraće
informacije kao što su opisane u
32
kartelën identifikuese, së bashku me të dhënat
dhe kohën e fillimit dhe përfundimit të procesit
të instalimit dhe riparimit.


9. Përpara largimit nga objekti pas një riparimi,
instalimi, apo mirëmbajtje, tekniku duhet të
verifikojë se PEF-i është funksional.

10. ATK-ja ka të drejtën të rishikojë çdo
riparim apo mirëmbajtje të PEF-it, të bërë nga
tekniku i autorizuar, për të siguruar se riparimet
dhe mirëmbajtja janë bërë në përputhje me
kërkesat dhe kushtet e vendosura. Përveç kësaj,
ATK-ja ka të drejtën të rishikojë regjistrimet e
çdo riparimi apo mirëmbajtjeje të dhënë, për të
siguruar se ofruesi i mirëmbajtjes apo riparimit
i përmbushë të gjitha kërkesat e vendosura në
lidhje me autorizimin e tyre për të vepruar si
një teknik riparues i PEF-ve.




Neni 21
Shfrytëzimi i kuponit tatimor

Në rast të prishjes së përkohshme të PEF-it,
shfrytëzuesi është i detyruar të lëshojë një
kupon të shkruar tatimor për çdo shitje të bërë.
Nga ATK, do të fiskalizohet blloku tatimor, i
cili përmban numrat serik. Për të gjitha faturat e
lëshuara të shitjes si rezultat i prishjes së PEF-it
bëhet një raport me shkrim. Pas riparimit të
PEF-it, përdoruesi, menjëherë e kthen atë në
punë. Detajet lidhur me kuponin tatimor
down information as they are displayed on
identification card together with the date and
the time of beginning and termination of the
installation or repairing process.

9. Before leaving the premises following a
repair, installation, or maintenance, the
technician must verify that the FED is
operating properly.

10. TAK shall have the right to review any
FED repair or maintenance made by any
authorised technician to ensure that repairs and
maintenance are made in accordance with set
forth requirements and specifications. In
addition, the TAK shall have the right to
review records of any repair or maintenance
provided to ensure that the maintenance or
repair provider is complying with all
requirements set forth regarding their
authorisation to act as a FEDs repair
technician.


Article 21
Use of Tax Vouchers

In case of a temporary FED malfunction, user
is obliged to issue a written tax voucher for
each sale made. A tax note book will be
fiscalised by TAK which will contain serial
numbers. A manual record will be made of all
sales invoices issued as a result of FED
malfunction. After the repair of FEDs, the user
must immediately place it back in service.
Further details regarding tax vouchers will be
identifikacionoj kartici, zajedno sa podacima i
vremenom početka i završetka procesa
instaliranja i popravke.


9. Pre odlaska od objekta nakon popravke,
instaliranja ili održavanja, tehničar treba da
overava da je FEO funkcionalan.


10. PAK ima pravo da pregleda svaku
popravku ili održavanje FEO, izvršenu od
ovlašćenog tehničara, radi osiguranja da
popravke i održavanje su izvršene u skladu sa
zahtevima i postavljenih uslova. Osim toga,
PAK ima pravo da pregleda registriranja svake
popravke ili održavanja, radi osiguranja da
provajder održavanja ili popravke ispunjava
sve uspostavljene zahteve u vezi sa njihovim
ovlašćenjem za delovanje kao tehničar za
popravke FEO.



Član 21
Korišćenje poreskog kupona

U slučaju privremenog kvara FEO, korisnik je
obavezan da izdaje jedan pisani poreski kupon
za svaku prodaju. Od PAK-a će se fiskalizirati
poreski blok, koji sadrži serijske brojeve. Za
sve izdate račune prodavca kao rezultat kvara
FEO pravi se pisani izveštaj. Nakon popravke
FEO, korisnik ga odmah vraća na posao.
Detalji u vezi sa poreskim kuponom se
određuju od PAK-a.
33
përcaktohen nga ATK-ja.


Neni 22
Regjimi i leximit (raporti X)

Çdo Sistem i PEF-ve duhet të lejojë leximin
dhe printimin e të dhënave të regjistruara në
memorien fiskale nëpërmes tastierës për një
mori të raporteve statistikore, të cilat janë
vetëm për qëllime statistikore, e jo për qëllime
tatimore. Kushtet për regjimin e leximit
përcaktohen nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-
së.

Neni 23
Regjimi i mbylljes (raporti Z)

1. Çdo sistem i PEF-ve përmban kushtet e
përcaktuara sipas specifikave funksionale dhe
teknike të përcaktuar nga ATK-ja, si vijon:


1.1 përgatitjen e mbylljes fiskale të
qarkullimit ditor, printimin e raportit tatimor
ditor dhe të dhënat të cilat duhet të
transmetohen në ATK;

1.2 mundësinë e leximit të përmbajtjes së
memories fiskale nëpërmes raporteve
periodike tatimore në pajtueshmëri me
specifikacionet e publikuara;

1.3 sigurimin e kushteve për kryerjen e
verifikimit, për çdo raport tatimor ditor për
qëllime të kontrollit të saktësisë së
determined by TAK.


Article 22
Reading Mode (report X)

Every FED System must allow reading and
printing out of the data registered in the fiscal
memory through the keyboard for a variety of
statistical reports, for statistical purposes only,
not for tax purposes. The specifications for the
Reading Regime shall be determined by the
TAK General Director.


Article 23
The Closure Mode ( Report Z)

1. Each FED System must comply with terms
determined as per functional and technical
specifications specified by the TAK General
Director as follows:

1.1 Preparing the fiscal closure of the daily
turnover, printing out of the Daily Tax
Report, and the data which must be
transmitted to the TAK;

1.2 Allow the reading of the content of the
fiscal memory through periodical tax
reports in conformity with published
specifications;

1.3 securing conditions for performing
verifications with respect of each daily tax
report for the purposes of the control of



Član 22
Režim očitavanja (izveštaj X)

Svaki Sistem FEO treba da dozvoli čitanje i
printiranje podataka registriranih na fiskalnoj
memoriji kroz tastaturu za niz statističkih
podataka, koje su samo za statističke ciljeve, a
nemaju poreske ciljeve. Uslovi za režim
očitavanja se određuju od Generalnog
Direktora PAK-a.


Član 23
Režim zatvaranja (izveštaj Z)

1. Svaki sistem FEO sadrži uslove određene
prema funkcionalnim i tehničkim
specifikacijama određenim od PAK-a, kao u
nastavku:

1.1 Priprema fiskalnog zatvaranja dnevnog
prometa, štampanje dnevnog poreskog
izveštaja i podaci koji se treba preneti u
PAK;

1.2 mogućnost očitavanja sadržaja fiskalne
memorije kroz periodične poreske izveštaje
u skladu sa objavljenim specifikacijama;
1.3 osiguranje uslova za obavljanje
overavanja, za svaki dnevni poreski izveštaj
za kontrolne ciljeve tačnosti funkcionisanja
34
funksionimit të memories fiskale;

1.4 ofrimin e raporteve ditore dhe raporte
tjera periodike tatimore që karakterizohen
me titullin e raportit të shoqëruar me shenjën
Z, si dhe të përmbajë në fund të kuponit (ne
bold) logon fiskale dhe emërtimin
“RAPORTI TATIMOR”.


Neni 24
Moduli i Programimit (P)

1. Secili Sistem i PEF-it, përmban përveç
tjerash:

1.1 mundësinë e regjistrimit në memorien
fiskale të të dhënave të tatimpaguesit, të cilat
duhet të paraqiten në kuponin tatimor;

1.2 mundësinë e programimit së paku të
pesë (5) normave tatimore. Normat tatimore,
janë të shkruara në memorien fiskale. Kjo
lejohet në momentin e instalimit ose pas
mbylljes së raportit tatimor ditor dhe
transmetimit të të dhënave Z në ATK. Duhet
të ekzistojë mundësia për të paraqitur
normat e ndryshme tatimore me shkronjat
prej “A” deri “E”. Shkronja “A” nënkupton
normën tatimore të përjashtuar, ndërsa
shkronjat “B” deri në “E” format e
ndryshme të normave tatimore të parapara
me ligj. Ndryshimi i normës tatimore, ndodh
vetëm pasi që raporti tatimor ditor të
finalizohet dhe të dhënat përkatëse të jenë
transmetuar në memorien fiskale relevante.
accurate functioning of the fiscal memory;

1.4 generate daily and other periodical tax
reports characterised by the title of the
report associated with the sign (Z) and must
contain at the end of the receipt (in bold)
the fiscal logo and denomination “TAX
REPORT”


Article 24
Programming Mode (P)

1. Each FED System must, among other
things:

1.1 allow registration in the fiscal memory
of specified Taxpayer’s data, which have to
appear on the tax receipt;

1.2 allow programming of not less than five
(5) tax rates. The tax rates are written in
fiscal memory. This is allowed at the
moment of the installation or after the
closure of the daily tax report and the
transmission of the Z data to the TAK. The
possibility must exist to display the
different tax rates lettered from “A” to “E”.
The letter “A” means the exempt tax rate,
whereas letters “B” to “E” the different
percentages of the tax rates foreseen by law.
The change of a tax rate may happen only
after the daily tax report is finalised and the
related data transmitted into relevant fiscal
memory. The changes in the fiscal memory
can be made within the special content for
fiskalne memorije;

1.4 pružanje dnevnih izveštaja i ostalih
periodičnih poreskih izveštaja koje se
karakterišu nazivom izveštaja pridružen uz
znak Z, kao i sadrži na kraju kupona (u
bold) fiskalni logo i naziv “PORESKI
IZVEŠTAJ ”.


Član 24
Modul Programiranja (P)

1. Svaki Sistem FEO između ostalog sadrži:

1.1 mogućnost registriranja u fiskalnoj
memoriji podataka poreskog obveznika,
koja će se prikazati u poreskom kuponu;

1.2 mogućnost programiranja najmanje pet
(5) poreskih stopa. Poreske stope su pisane
u fiskalnoj memoriji. To se očitava u
trenutku instaliranja ili nakon zaključenja
dnevnog poreskog izveštaja i prenosa
podataka Z pri PAK. Treba da postoji i
mogućnost za prikazivanje različitih
poreskih stopa sa slovima od “A” do “E”.
Slovo “A” podrazumeva izuzetu poresku
stopu, dok slova“B” do “E” različite oblike
poreskih stopa predviđene zakonom. Izmena
poreskih stopa se dešava samo nakon što
dnevni poreski izveštaj se završi i dotični
podaci su preneti na relevantnu fiskalnu
memoriju. Izmene fiskalne stope mogu da
se obave unutar specijalnog sadržaja za
promenu poreskih stopa. Promene fiskalne
35
Ndryshimet në memorien fiskale mund të
bëhen brenda përmbajtjes speciale për
ndryshimin e normave tatimore. Ndryshimet
e normës fiskale, kryhen nga mirëmbajtësi
në bazë të manualit të posaçëm për
ndryshimin e normave tatimore.

1.3 Lejimin e programimit të parametrave
komunikues me rrjetën komunikuese të
ATK-së për transmetimin e raporteve
tatimore periodike.


1.4 Lejimin e konfigurimit dhe leximit të
memories fiskale.


2. Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të
nxjerrë vendim shpjegues publik për të kufizuar
funksionet dhe specifikacionet për regjimin
programues.

Neni 25
Ditari elektronik i kuponëve fiskal

1. Përveç ruajtjes së kuponëve fiskal në kopje
të letrës ose rrotullat e letrës, mund të
shfrytëzohet edhe ruajtja në formatin elektronik
të kuponit fiskal në ditar elektronik.
2. Kërkesat dhe specifikat teknike për ditarin
elektronik të kuponëve fiskal do të miratohen
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.




changing tax rates. The change of fiscal rate
is made by serviceman according the
special manual for the changing tax rates.




1.3 Allow programming of communication
parameters with TAK communication
network for transmitting periodical tax
reports.


1.4 Allow configuration and reading fiscal
memory.

2. TAK Director General of shall issue public
explanatory decision to limit the functions and
specifications for programming mode.



Article 25
Electronic Journal for fiscal receipts

1. In addition to preserving the fiscal receipt in
copy paper or paper reels, fiscal receipts can be
also preserved in electronic format in an
electronic journal.

2. Technical requirements and specifications
for the electronic journal of fiscal receipts shall
approved by the TAK Director General



stope se obavljaju od lica koje vrši
održavanje na osnovu posebnog priručnika
za promenu poreskih stopa.




1.3 Dozvoljavanje programiranja
parametara komunikacije sa mrežom
komuniciranja PAK-a o prenosu periodičnih
poreskih izveštaja.


1.4 Dozvoljavanje konfiguracije i očitavanje
fiskalne memorije.

2. Generalni Direktor PAK-a će doneti odluku
javnog objašnjenja radi ograničavanja funkcija
i specifikacija za režim programiranja.



Član 25
Elektronski dnevnik fiskalnih kupona

1. Osim čuvanja fiskalnih kupona u papirnim
kopijama ili papirnih rolni, može da se koristi i
očuvanje u elektronskom formatu fiskalnog
kupona u elektronskom dnevniku.

2. Zahtevi i tehniče specifikacije za elektronski
dnevnik fiskalnih kupona usvojiće se od
Generalnog Direktora PAK-a.



36
Neni 26
Nxitjet dhe Motivimet për marrje të
kuponëve fiskal

1. Për të gjithë klientët që dërgojnë kuponët
fiskal në ATK do të aplikohet rimbursimi i
vlerës së tatueshme të të gjithë kuponëve fiskal
në muajin pasues të çdo tremujori, sipas këtyre
kritereve:

1.1. Grupi I - Plikot me më shume se 30
kupon dhe me vlerë nga 250€ deri në 500€
do të rimbursohen në vlerën 10 €;


1.2. Grupi II - Plikot me më shume se 40
kupon dhe me vlerë nga 501€ deri në 800€
do të rimbursohen ne vlerën 15€;


1.3. Grupi III - Plikot me më shume se 50
kupon dhe me vlerë mbi 800 € do të
rimbursohen ne vlerën 20€;

2. Klientët do të dërgojnë kuponët fiskal në
Regjionin më të afërt të ATK-së, në pliko të
mbyllura me të dhënat personale dhe numrin e
xhirollogarisë personale në njërën nga Bankat
Komerciale në Kosovë.

3. Procedurat për zbatimin e kësaj dispozite do
të përcaktohen me një Udhëzues të veçantë të
miratuar nga ATK-ja.



Article 26
Incentives and motivation for taking
fiscal receipts

1. For all customers who send fiscal receipts
to TAK, a reimbursement of taxable value for
all fiscal receipts shall apply in the following
month of each quarter, according to these
criteria:

1.1 Group I - Envelopes with more than 30
receipts and value from €250 to €500 will
be reimbursed in the amount of €10;


1.2 Group II - Envelopes with more than 40
receipts and value from €501 to €800 will
be reimbursed in the amount of €15;

1.3 Group III - Envelopes with more than
50 receipts and value over €800 will be
reimbursed in the amount of €20;


2. Customers will send tax receipts in the
closest TAK region, in a sealed envelope with
personal data and personal account number in
one of the commercial banks in Kosovo.

3.The procedures for implementing this
provision shall be determined by a specific
guide approved by TAK




Član 26
Podsticaji i Motiviranje za uzimanje
fiskalnih kupona

1. Za sve klijente koja šalju fiskalne kupone u
PAK primeniće se refundiranje oporezive
vrednosti svih fiskalnih kupona u narednom
mesecu svakog tromesečja, prema ovim
kriterijumima:

1.1. Grupa I – Koverte sa više od 30 kupona
sa vrednošću od 250€ do 500€ će se
refundirati u iznosu od 10 €;


1.2. Grupa II - Koverte sa više od 40 kupona
sa vrednošću od 501€ do 800€ će se
refundirati u iznosu od 15€;

1.3. Grupa III - Koverte sa više od 50
kupona sa vrednošću od 800 € će se
refundirati u iznosu od 20€;


2. Klijenti će poslati fiskalne kupone u
najbližoj regiji PAK-a, u zatvorenim
kovertama sa ličnim podacima i brojem ličnog
žiroračuna u jednoj od poslovnih banaka na
Kosovo.

3. Procedure za primenu ove odredbe će se
odrediti posebnim Uputstvom usvojenim od
PAK-a.



37
Neni 27
Gjobat dhe Ndëshkimet

1. Sanksionimet në bazë të legjislacionit
tatimor janë si vijon:

1.1 Dështimi për të deklaruar një informatë
ose ai që deklaron një deklaratë të pasaktë
apo jo komplete, duke përfshirë
informacionet e aplikimit për të marrë lejen
për shfrytëzim, lidhur me punën e një PEF-i,
siç është përcaktuar në dispozitat e këtij
Udhëzimi, do t’i nënshtrohen sanksioneve të
përcaktuara në paragrafin 1 të Nenit 53, të
Ligjit bazik Nr. 03/L-222, i ndryshuar dhe i
plotësuar me Ligjin Nr. 04/L-102, Ligjin Nr.
04/L-105 dhe Ligjin Nr. 04/L-223 mbi
Administratën Tatimore dhe Procedurat;

1.2 Mos mbajtja e regjistrimit në formë të
letrës apo në formë elektronike, në veçanti
programet e softuerit dhe harduerit dhe
përshkrimet e çdo Pajisje të Shfrytëzuar
Elektronike Fiskale, që shfrytëzohet sipas
këtij akti nënligjor, i nënshtrohet
sanksioneve të përcaktuara në paragrafin 2,
të Nenit 53 të ligjit bazik Nr. 03/L-222 të
përmendur në paragrafin 1 të këtij Neni;


1.3 Rregullat procedurale, sipas përcaktimit
në paragrafin 4, të Nenit 53 të Ligjit bazik
Nr. 03/L-222 referuar në paragrafin 1.1 të
këtij Neni, që përcaktojnë kohën brenda së
cilës transaksionet duhet të regjistrohen në
libra, duke përfshirë shënimet elektronike
Article 27
Fines and Penalties

1. Sanctions on basis of tax legislation are as
follows:

1.1 The failure to declare an information or
who files an inaccurate or incomplete
statement including in particular the
application information for obtaining
permission for use regarding the operation
of any FED as defined in paragraph 1 of
Article 53, the Basic Law no. 03 / L-222, as
amended and supplemented by Law no.
04/L-102, Law no. 04/L-105 and Law no.
04/L-223 on Tax Administration and
Procedures;


1.2 The failure to create or retain records in
paper form or in electronic form, in
particular the software and hardware
programs and descriptions of any used
Fiscal Electronic Device as used on basis of
this sub-legal act shall be subject to the
sanctions defined in paragraph 2 of article
53 of the basic law No. 03/L-222 mentioned
under Paragraph 1 of this article;


1.3 The procedural rules as referred to in
Paragraph 4 of Article 53 of the Basic Law
No. 03/L-222 referred to in paragraph 1.1 of
this Article, setting the time within which
transactions should be entered into the
books, including the electronic records and
Član 27
Novčane kazne i kazne

1. Sankcionisanje na osnovu poreskog
zakonodavstva su kao što sledi:

1.1 Neuspeh u izjavljivanju jedne
informacije ili on koji izjavljuje netačno i
nekompletno, uključujući informacije
primene za dobijanje dozvole za korišćenje,
u vezi sa radom nekog FEO, kao što je
određeno odredbama ovog Uputstva,
podvrgavaće se kaznama određene u stavu 1
Člana 53, osnovnog Zakona Br. 03/L-222,
izmenjen i dopunjen Zakonom Br. 04/L-
102, Zakonom Br. 04/L-105 i Zakonom Br.
04/L-223 o Poreskoj Administraciji i
Procedurama;

1.2 Ne održavanje registriranja u pismenom
obliku ili elektronskom obliku, posebno
programi softvera i hardvera i opisi svake
Korišćene Fiskalne Elektronske Opreme
koja se koristi prema ovom podzakonskom
aktu, podvrgava se kaznama određene u
stavu 2, Člana 53 osnovnog zakona br.
03/L-222 pomenutom u stavu 1 ovog Člana;



1.3 Proceuralna pravila, prema određivanju
u stavu 4, Člana 53 osnovnog zakona br.
03/L-222 referisanim u stavu 1.1 ovog
Člana, koja određuju vreme unutar kojeg
transakcije treba da se upišu u knjige,
uključujući elektronske podatke i knjige
38
dhe librat e llogarive që do të mbahen ose do
t’i komunikohen ATK-së në bazë të këtij
Akti nën-ligjor, do të jenë të aplikueshme;

1.4 Mos ofrimi i informacionit të librave dhe
shënimeve, përfshirë shënimet elektronike,
programet dhe përshkrimet teknike, i
nënshtrohen sanksioneve, sipas parashikimit
në paragrafin 5, të Nenit 53 të Ligjit bazik
Nr. 03/L-222 referuar në paragrafin 1.1 të
këtij Neni;

1.5 Humbja e ditarit apo dështimit për ta
ofruar atë me kërkesën e të punësuarit të
ATK-së apo teknikut të autorizuar për
riparim që i përgjigjet kërkesës për riparim
përveç sanksionimit sipas legjislacionit
bazik të ATK-së i nënshtrohet edhe ndjekjes
penale;

1.6 Thyerja e një vule nga një person i
paautorizuar do ta vejë biznesin para një
gjobe dhe ndjekje penale të mundshme;


1.7 Çdo shfrytëzues ose operator i autorizuar
i PEF-it, që lejon një person të paautorizuar
që të instalojë ose riparojë një PEF, i
nënshtrohet masave ndëshkuese ligjore duke
përfshirë edhe anulimin e autorizimit.






journals to be kept or to be communicated
to TAK on the basis of this Sub-legal act,
will be applicable;

1.4 the failure to provide access to books
and records including electronic records,
software and technical descriptions is
subject to the sanctions as referred to in
paragraph 5 of article 53 of the Law No.
03/L-222 referred to in paragraph 1.1 of this
Article;

1.5 loss of diary or the failure to provide it
upon request of TAK employee or
authorised repair technician responding to
the repair request besides sanctioning
according to TAK basic legislation, it shall
also be subject to criminal prosecution;


1.6 breach of any seal by an unauthorised
person shall face the business with a penalty
and eventual criminal prosecution;


1.7 Any FED’s authorised user or operator
allowing an unauthorised person to install
or repair a FED, is subject to legal sanctions
including revocation of authorisation.







računa koja će se održati ili će se
komunicirati PAK-u na osnovu ovog
podzakonskog Akta, biće primenljive;

1.4 Ne pružanje informacija u knjigama i
beleškama, uključujući elektronske podatke,
programe i tehničke opise, podvrgavaju se
kaznama kao što se predviđa stavom 5,
Člana 53 osnovnog Zakona Br. 03/L-222
referisanim u stavu 1.1 ovog Člana;


1.5 Gubitak dnevnika ili neuspeha za
njegovo pružanje na zahtev radnika PAK-a
ili ovlašćenog tehničara za popravku koji
odgovara zahtevu za popravku osim
kažnjavanja prema osnovnom
zakonodavstvu PAK-a podvrgava se i
krivičnom gonjenju;

1.6 Lomljenje nekog pečata od
neovlašćenog lica će dovesti vlasnika
biznisa pred kažnjavanjem i mogućom
krivičnom gonjenju;

1.7 Svaki korisnik ili operator ovlašćen za
FEO, koji dozvoljava neko neovlašćeno lice
da instalira ili popravi jedan FEO,
podvrgava se pravnim kaznenim merama
uključujući i anuliranje ovlašćenja.






39
Neni 28
Dispozitat Shfuqizuese

Ky Udhëzim Administrativ shfuqizon
Udhëzimin Administrativ Nr. 06/2009 mbi
Shfrytëzimin e Pajisjeve Elektronike Fiskale në
Kosovë, Udhëzimin Administrativ Nr. 12/2009
Plotësim dhe Ndryshim i Udhëzimit
Administrativ Nr. 06/2009 si dhe dispozitat e
nenit 21 të Udhëzimit Administrativ Nr.
15/2010 për Zbatimin e Ligjit bazik Nr. 03/L-
222 për Administratën Tatimore dhe
Procedurat, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjin
Nr. Nr. 04/L-102, Ligjin 04/L-105 dhe me
Ligjin Nr. 04/L-223.


Neni 29
Hyrja në fuqi

1. Ky Udhëzim Administrativ hyn në ditën e
nënshkrimit nga Ministri i Financave.


2. Zbatimi i nenit 26 do të fillojë nga data 01
prill 2015.


Avdullah HOTI

__________________
Ministër i Financave

Datë: 17/03/2015

Article 28
Abrogative Provisions

This Administrative Instruction abrogates the
Administrative Instruction no. 06/2009 on the
Use of Electronic Fiscal Devices in Kosovo,
Administrative Instruction No. 12/2009 on
Amending and Supplementing the
Administrative Instruction no. 06/2009 and
provisions of Article 21 of the Administrative
Instruction no. 15/2010 for implementation of
Basic Law No. 03/L-222 on Tax
Administration and Procedures, as amended by
Law no. 04/L-102, Law no. 04/L-105 and Law
No. 04/L-223.


Article 29
Entry into force

1. This Administrative Instruction shall on the
day when signed by the Minister of Finance.


2. Application of Article 26 shall start from 01
April 2015.


Avdullah HOTI

__________________
Minister of Finance

Date: 17/03/2015


Član 28
Odredbe stavljanja van snage

Ovo Administrativno Uputstvo Br. 06/2009 o
Korišćenju Fiskalne Elektronske Opreme na
Kosovo, Administrativno Uputstvo Br.
12/2009 o Izmenama i Dopunama
Administrativnog Uputstva Br. 15/2010 o
primeni Osnovnog Zakona Br. 03/L-222 o
Poreskoj Administraciji i Procedurama,
izmenjen i dopunjen Zakonom Br. 04/L-102,
Zakonom 04/L-105 i Zakonom Br. 04/L-223.





Član 29
Stupanje na snagu

1. Ovo Administrativno Uputstvo stupa na
snagu na dan potpisivanja od Ministra
Finansija.

2. Primena člana 26 će početi od datuma 01
April 2015.


Avdullah HOTI

____________________
Ministar finansija

Datum: 17/03/2015
40