1 
 
Republika e Kosovës
Republika Kosova - Republic of Kosovo
Qeveria –Vlada-Government
____________________________________________________________________________


RREGULLORE NR.11/2011 PËR HIGJIENEN E PRODHIMEVE USHQIMORE

REGULATION NO.11/2011 ON HYGIENE OF FOOD STUFFS

PRAVILNIKA BR.11/2011 O HIGIJENI PREHRAMBENIH PROIZVODA

 2 
 
QEVERIA E REPUBLIKËS SË
KOSOVËS
Në mbështetje të nenit 93 (4) të Kushtetutës
së Republikës së Kosovës,
Në pajtim me nenin 49, paragrafi 3 të Ligjit
Nr.03/L-016 për Ushqimin dhe nenit 4 (3) të
Rregullores së Punës së Qeverisë së Kosovës
Nr. 01/2007 dhe




Duke marrë parasysh Rregulloren (BE),
Nr.852/2004 e Këshillit dhe Parlamentit
Evropian të datës 29 Prill 2004

Nxjerr këtë:

RREGULLORE NR.11/2011 PËR
HIGJIENEN E PRODHIMEVE
USHQIMORE

KREU I
Dispozitat e përgjithshme
Neni 1
Qëllimi

1. Kjo rregullore përcakton rregullat e

THE GOVERNMENT OF KOSOVO,




Pursuant to article 93 (4) of the Constitution
of the Republic of Kosovo.
Pursuant to article 49 paragraph 3 of the Law
Nr. 03/L-016 on Food, and article 4 (3) of the
Regulation on Work of the Kosovo’s
Government Nr. 01/2007
Having in regard Regulation (EU),
Nr.852/2004 of European Parliament and
Council of 29 April 2004
Draws this:

REGULATION NO.11/2011 ON
HYGIENE OF FOODSTUFFS

CHAPTER I
General Provisions
Article 1
Scope

1. The scope of this regulation is to lay down
VLADA REPUBLIKE KOSOVA

Na osnovu člana 93(4) Ustava Republike
Kosova,
U skladu sa članom 49 stav 3 Zakona Br.
03/L-016 o Hrani i člana 4 (3) Pravilnika o
Radu Vlade Kosova Br. 01/2007 i


Uzimajući u obzir Pravilnika (EU),
Br.852/2004 Saveta i Evropskog Parlamenta
od 29 Aprila 2004 godine

Donosi ovog:




PRAVILNIKA BR.11/2011 O HIGIJENI
PREHRAMBENIH PROIZVODA

POGLAVLJE I
Opšte odredbe
Član 1
Cilj


1.Cilj ovog pravilnika je utvrdjivanje opštih
 3 
 
përgjithshme për operatorët e biznesit me
ushqim për higjienen e prodhimeve
ushqimore, duke marrë parasysh në mënyrë
të veçantë parimet në vijim:
1.1. përgjegjësia primare për sigurinë
e ushqimit qëndron te operatorët e
biznesit me ushqim;
1.2 është e domosdoshme të sigurohet
siguria e ushqimit nëpër gjithë
zingjirin e ushqimitit, duke filluar nga
prodhimi primar;
1.3 është me rëndësi, që ushqimi i
cili nuk mund të deponohet sigurt në
temperaturat e ambientit, posaçërisht
ushqimi i ngrirë, të mbajë zingjirin e
ftohjes;
1.4 implementimi i përgjithshëm i
proceduarave të bazuara në parimet
HACCP, së bashku me zbatimin e
praktikave të mira të higjienës, do të
duhej t‘a ngris përgjegjësinë e
ndërmarrjeve ushqimore;
1.5 udhëzuesit për praktika të mira
janë instrument i çmuar për t‘i
ndihmuar operatorët e biznesit me
ushqim të të gjitha niveleve të
general rules for food business operators on
the hygiene of the fioodstuffs, taking in to
particular account of the following principles.

1.1. primary responsibility for food
safety rests with the food
establishment;
1.2 it is necessary to ensure food safety
throughout the food chain, starting with
primary production

1.3 it is important for food that can not
be stored safely at ambient temperature,
particularly frozen food, to maintain the
cold chain;

1.4 general implementation of the
procedures based on the HACCP
principles, together with the application
of good hygiene practice, should
reinforce food establishments’
responsibility;
1.5 guides to good practice are a
valuable instrument to aid food
business operators at all levels of the
food chain with the compliance with
pravila za operatore biznesa sa hranom o
higijeni prehrambenih proizvoda, imajući i
obzir na poseban naćin naćela koje slede;

1.1. primarna odgovornost o
bezbednosti hrane je kod subekta
koji se bave hranom;
1.2 neophodno je obezbediti
bezbednost hrane po celom lancu
hrane, poćevši od priarne
proizvodnje;
1.3 od vaznošti je da hrana koja se ne
može sigurno uskladištiti na
temperaturama okoline, posebno
zamrznuta hrana da zadrži lanac
hladjenja.;
1.4 opšta primena postupaka,
osnovana na principima HACCP,
zajedno sa sprovodjenjem dobrih
praksa higijene trebalo bi povećati
odgovornost prehrambenih
preduzeća;
1.5 uputstva o dobrim praksama su
vredne instrumente za pomaganje
operatore biznesa sa hranom svih
nivoa lanaca hrane da ispunjavaju
 4 
 
zingjirit të ushqimit që t‘i përmbushin
rregullat e higjienës dhe t‘i zbatojnë
parimet HACCP;
1.6 është e rëndësishme të vendoset
kriteri mikrobiologjik dhe kërkesat e
kontrollit të temperaturës, të bazuara
në një vlerësim shkencor të rrezikut;
1.7 është e nevojshme të sigurohet
se ushqimet e importuara nga vendet
e tjera janë së paku me standard të
njejtë të higjienës sikurse ushqimi i
prodhuar në Republikën e Kosovës,
ose janë të një standardi ekuivalent.
Neni 2
Fushëveprimi

1. Kjo rregullore do të zbatohet në të gjitha
fazat e prodhimit, procesimit dhe distribuimit
të ushqimit dhe në eksportet, dhe pa
paragjykim ndaj kërkesave më specifike që
kanë lidhje me higjienën e ushqimit.
2. Kjo rregullore nuk do të zbatohet në:
2.1 prodhim primar për përdorim
privat shtëpiak;
2.2 pergatitjen, përdorimin apo
food hygiene rules and with the
application of the HACCP principles.

1.6 it is necessary to establish
microbiological criteria and
temperature control requirements,
based on the scientific risk assessment;
1.7 it is necessary to ensure that
imported foods are of at least the same
hygiene standard as food produced in
the Republic of Kosovo or are of an
equivalent standard.

Article 2
The cope


1. This regulation shall apply to all stages of
production, processing and distribution of
food and to exports and without prejudice to
more specific requirements relating to food
hygiene.
2. This regulation shall not apply to:
2.1 primary production for private
domestic use;
2.2 the domestic preparation, handling
pravila higijene i da sprovode
principe HACCP;

1.6 važnoj je ispostaviti
mikrobiološki kriterijum i zahteve
kontrole temperature, zasnovanim na
naućnu procenu rizika;
1.7 važno je osiguravati da hrana
koja se uvozi iz drugih zemalja je
najmanje sa istim standardom
higijene kao i hrana proizvedena u
Republici Kosova ili je od jednog
ekuivalentnog standarda.
Član 2
Delokrug



1. Ovaj pravilnik primeniće se u svim fazama
proizvodnje, prerade, distribucije hrane i
izvoza i spećificnih zahteva vezana sa
higijenom hrane.

2. Ovaj pravilnik ne primenjuje se na:

2.1 primarnu proizvodnju za privatnu
domaćinstvu;

2.2 pripremu, upotrebu i kućnu
 5 
 
deponimin shtëpiak të ushqimit për
konsumim privat shtëpiak;
2.3 furnizim direkt të sasive të vogla
të produkteve primare nga prodhuesi
tek konsumatorët e fundit, dyqaneve,
lokaleve me pakicë që furnizojnë në
mënyrë direkte konsumatorin e
fundit;
2.4 qendrat e grumbullimit dhe
fabrikat e lëkurës që hyjnë brenda
definicionit të biznesit të ushqimit
vetëm për arsye se ato përdorin
material të papërpunuar - si lëndë të
parë për prodhim të zhelatinës apo
kolagjenit.
3. Qeveria e Kosovës, bazuar në Ligjin
Nr.03/L-016 për Ushqimin, do të hartojë
rregullat që do të përcaktojnë aktivitetet e
referuara në paragrafin 2.3 të këtij Neni që të
sigurojnë arritjen e objektivave të
përcaktuara me këtë rregullore.
Neni 3
Përkufizimet

1. Për kuptimin e kësaj rregulloreje, termat e
përdorur, kanë këtë domethënie:
or storage of food for private domestic
consumption;
2.3 the direct supply, by the producer,
of small quantities of primary products
to the final consumer or to local retail
establishments, directly supplying the
final consumer;t;

2.4 collection centres and tanneries
which fall within the definition of food
business only because they handle raw
material for the production of gelatine
or collagen

3. The Government of Kosovo, based on Law
No.03/L-016 on foods shall establish rules,
governing the activities, referred to in
paragraph 2.3 of this regulation such rules
shall ensure the achievement of the objectives
set out in this regulation
Article 3
Definitions


1.For purposes of this regulation, terms used
uskladištenje hrane za privatnu-kućnu
potrošnju;

2.3 direktno snabdevanje malih
kolićina primarnih proizvoda od
proizvodjača do poslednjeg
potrošača, prodavnicama, lokalima na
malo koja direktno snabdevaju
poslednjeg potrošača;
2.4 otkupne centre i fabrike kože
koja su unutar definicije biznesa sa
hranom iz razloga što one
upotrbljavaju nepreradjenog
materijala - sirovinu za želatinu ili
kolagena.

3. Qeveria e Kosovës, na osnovu Zakona No
Br.03/L-016 o Hrani uspostaviće pravila koja
će utvrdjivati aktivnosti referisane u stavu 2.3,
ovog pravilnika, kako bi se obezbedilo
postizanje ciljeva, utvrdjenim ovim
pravilnikom.
Član 3
Definicije

1. Za razumevanje ovog pravilnika
 6 
 






1.1“prodhimet primare” nënkupton
prodhimet primare, duke përfshirë
prodhimet nga toka, të fermave
blegtorale, të gjyetisë dhe të peshkimit;
1.2 “institucion/fabrikë” nënkupton
çdo njësi të biznesit me ushqim;


1.3 “autoriteti kompetent” nënkupton
Agjencinë e Ushqimit dhe të
Veterinarisë si autoritet shtetëror i
Republikës së Kosovës, kompetent për
sigurimin e përmbushjes së kërkesave të
këtij udhëzimi administrativ; ai
gjithashtu do të përfshijë, aty ku është e
nevojshme, autoritetin përkatës/
korespondues të shtetve anëtare të BE
ose një shteti

1.4 “ekuivalente” nënkupton, një lidhje
me sisteme të ndryshme, që janë në
gjendje t’i plotësojë objektivat e njëjta,

1.5 “uji i pijshëm” nënkupton ujin pa
erë, pa shije dhe pa ngjyrë i cili është i
sigurtë për shëndetin e njerëzve,


1.6 “ujë deti i pastër” nënkupton ujë
deti natyral, artificial apo të purifikuar
apo ujë i njelmët i cili nuk përmban
shall mean
1.1 ”primary products” means
products of primary production
including products of the soil ,of stock
farming ,of hunting and fishing;
1.2 “establishment/institution” means
any unit of food business;


1.3 ”competent authority” means Food
and Veterinary Agency as a state
authority of the Republic of Kosovo
competent to ensure compliance with the
requirements of this regulation,and
where appropriate it shall also include
respective /corresponding authority of
EU member state or a third country


1.4“ekuivalent” means in respect of
different systems capable of meeting the
same objectives,

1.5 “potable water “ means water with
no smell ,colour and taste ,safety for
human consumption


1.6 “clean seawater” means
natural,artificial,or purified seawater or
upotrebljeni izrazi imaju sledeći smisao:
1.1“primarne proizvode” odrazumeva
primarne proizvode, obuhvatajući proizvode
iz zemlje, stoćnih farmi, lova i ribolova;
1.2 “institucija/fabrika”podrazumeva
svaku jedinicu biznesa sa hranom;
1.3 “nadležni organ” podrazumeva
Agenciju Hrane i Veterinarstva kao
državni organ Republike Kosova,
nadležan za obezbedjivanje ispunjavanja
zahteva ovog pravilnika, on takodjer će
obuvatiti tu gde je potrebno i odredjeni-
korespodentni autoritet države članice EU
ili druge države;
1.4 “ekuivalentna” podrazumeva jednu
vezu sa razlićitim sistemima koja je u
stanju da ispunjava iste objektive,

1.5 “pitka voda” podrazumeva vodu
bez mirisa, bez ukusa, i bez boje koja je
sigurna za zdravlje ljudi,

1.6 “ćista morska voda” podrazumeva
vodu prirodnog mora, veštackog ili
 7 
 
mikro-organizma, substanca të dëmshme
apo plankton toksik të detit në ato sasi që
janë në gjendje të ndikojnë në mënyrë
direkte apo indirekte në cilësinë
shëndetësore të ushqimit;


1.7 “ujë i pastër” nënkupton ujë deti të
pastër dhe ujë të freskët të një cilësie të
ngjajshme;



1.8 “mbështjellja” nënkupton
vendosjen e prodhimit ushqimor në një
mbështjellës apo kontejner në kontakt të
drejtpërdrejtë me prodhimin ushqimor në
fjalë, dhe vet mbështjellësin apo
kontejnerin;



1.9 “paketimi” nënkupton vendosjen e
një apo më shumë prodhimeve
ushqimore të mbështjellura në një
kontejner të dytë, dhe vet kontejnerin e
fundit;

1.10 “kontejneri i mbyllur
hermetikisht” nënkupton një kontejner
që është i dizanjuar dhe destinuar të jetë
i siguruar ndaj hyrjes së hazardeve;

1.11 ”procedimi” nënkupton çfarëdo
veprimi që substancialisht tjetërson
brackish water that does not contain,
micro-organisms ,harmful substances or
toxic marine plankton in quantities
capable of directly or indirectly affecting
the health quality of food;



1.7 “clean water” shall mean sea clean
water and fresh water of the same
quality;

1.8 “wrapping” means placing of a
foodstuff in a wrapper or container in
direct contact with the foodstuff
concerned ,and the wrapper or container
itself;


1.9 “packaging “ means placing of one
or more wrapped foodstuffs in a second
container ,and the latter container itself;


1.10 “hermetically sealed container”
means a container that is designed and
intended to be secure against the entry of
hazards;

1.11 “processing” means any action that
substantially alters the initial produkt,
purifikovanog ili slana voda koja ne
sadrži mikro-organizme, štetne
substance ili toksićki planton mora u
onim kolićinama koja su u stanju da
direktno ili indirektno utiću u
zdravstveni kvalitet hrane;
1.7 “ćista voda” podrazumeva ćistu
morsku voda, i svežu vodu slićnog
kvaliteta;

1.8 “omotavanje” podrazumeva
postavljanje prehrambenog proizvoda na
jednom omatuču ili kontejneru na
posredan kontakt sa odredjenim
prehrambenim proizvodom i sam omotač
ili kontejner;
1.9”pakovanje”odrazumevapostavljanje
jednog ili više omotanih prehrambenih
proizvoda na jednom drugom kontejneru
i samposljedni kontejner ;
1.10“hermetićni zatvoreni kontejner”
podrazumeva jedan kontejner koji je
dizajniran i namenjen da bude bezbedan
prema ulazku hazarda;
1.11 “preradjivanje” podrazumeva bilo
koju radnju koja substancijalno menja
 8 
 
produktin fillestar, përfshirë ngrohjen,
tymosjen, thartimin-konzervimin,
pjekjen, tharjen, marinimin, nxjerrjen,
shtrydhjen apo një kombinim të këtyre
proceseve;

1.12 “prodhimet e paprocesuara”
nënkupton prodhimet ushqimore që nuk
iu kanë nënshtruar procesimit, dhe
përfshijnë prodhimet të cilat janë ndarë,
coptuar, rriskuar, larguar nga eshtrat,
grirë-bluar, hequr nga lëkura, prerë,
pastruar, hequr nga lëvozhga, ftohur,
ngrirë, ngrirje te thellë dhe terur.


1.13 “prodhimet e proceduara”
nënkupton prodhimet ushqimore që
rezultojnë nga procesimi i prodhimeve të
paprocesuara. Këto prodhime mund të
përmbajnë përbërës që janë të
domosdoshëm për fabrikimin e tyre apo i
japin atyre karakteristika specifike.

1.14 “ udhëzuesit nacional për
praktikë të mirë” nënkupton
përmbledhjen e rregullave të hartuara
nga autoriteti kompetent për zbatimin e
praktikave të mira të higjienës.
2. Përkufizimet e parashtruara në Ligjin Nr.
including heating ,smoking ,curing,
maturing ,,drying ,marinating
,extraction, or a combination of these
processes;

1.12 “unprocessed products” means
foodstuffs that have not undergone
processing ,and includes products that
have been divided ,parted ,severed
,sliced boned ,,minced ,skinned ,ground
,cut ,cleaned ,trimmed ,husked ,milled
,chilled ,frozen ,,deep frozen or thawed ;


1.13 “processed products” means
foodstuffs resulting from processing of
unprocessed products .These products
may contain ingredients that are
necessary for their manuacture or to give
them specific charachteristics.
1.14 “national guides to good
practice” shall mean a summary of rules
drafted by the competent authority for
application of good hygiene practises.

2.Definitions laid down in Law Nr.03/L-016
poćetni proizvod, obuhvatajući grejanje,
dimljenje, kiselenje/konzerviranje,
pećenje, sušenje, mariniranje, vadjenje,
cedjenje ili jednu kombinaciju ovih
procesa;

1.12 “nepreradjivani proizvodi”
podrazumeva prehrambebene proizvode
koji nisu podvrgnuti preradi, i obuhvata
proizvode koje su odvojeni, predeljeni
narezani(odvojeni u komadu), odvojeni
od kostiju, mleveni, odvojeni od
kože, sećeni, očišćeni, dimljeni, odvojeni
od ljuške, hladjeni, zamrznuti, duboko
zamrznuti i sušeni.

1.13 “preradjivani proizvodi”
podrazumeva prehrambene proizvode
koji rezultiraju od preradjivanja
nepreradjivanih proizvoda. Ovi
proizvodi mogu sadržati sastojke koji su
neophodni za njihovu preradu ili daju
njima specificne karakteristike.
1.14 “ nacionalna uputstva o dobroj
praksi” podrazumeva skup pravila
izradjene od nadležnog autoriteta za
sprovodjenje dobrih praksa higijene.
2. Definicije koje su utvrdjene Zakonom Br.
 9 
 
03/L-016 për Ushqimin do të zbatohen në
këtë rregullore dhe në anekset e saj.
3. Në anekset e kësaj rregullore, termet
“aty ku është e “nevojshme”,
“përshtatshme”,‘adekuate”nënkuptojnë e
nevojshme, e përshtatshme, adekuate për
arritjen e objektivave te kësaj rregullorje.
KREU II
OBLIGIMET E OPERATORËVE TË
BIZNESIT ME USHQIM
Neni 4
Obligimet e përgjithshme

Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
sigurojnë se të gjitha fazat e prodhimit,
procesimit dhe distribuimit të ushqimit nën
kontrollin e tyre i plotësojnë kërkesat
relevante higjienike të përcaktuara me këtë
rregullore.
Neni 5
Kërkesat e përgjithshme dhe specifike të
higjienës

1. Operatorët e biznesit me ushqim, të cilat
merren me prodhimin primar dhe me
on food shall apply in this regulation and its
Anexes  
3. In Annexes of this regulation.Terms
“where necessary,”appropriate “, adequate
“shall mean necessary, appropriate, adequate
to achieve bjectives of this regulation

CHAPTER II
FOOD BUSINESS OPERATORS’
OBLIGATION
Article 4
General obligations

Food business operators’ shall ensure that all
stages of production, processing and
distribution of food under their control satisfy
the relevant hygiene requyirements laid down
in this regulation.

Article 5
General and specific hygiene requirements


1. Food business operators carrying out
primary production and those associated
03/L-016 o Hrani sprovodiće se na ovaj
pravilnik i njenim aneksima.
3. U aneksima ovog pravilnika izrazi “ tu gde
je “potrebno”, ”prilagogno”, ”adekvatno”,
podrazumevaju, potrebno, prilagodno,
adekvatno radi postizanja objektive ovog
pravilnika.
POGLAVJE II
OBAVEZE OPERATORA BIZNESA SA
HRANOM
Član 4
Opšte obaveze


Operatori biznesa sa hranom treba
osiguravati da se sve faze proizvodnje,
prerade i distribucije hrane pod njihovim
kontrolom ispunjavaju relevantne higijenske
zahteve predvidjene ovim pravilnikom

Ćlan 5
Opšte i specifićne zahteve higijene


1. Operatori biznesa sa hranom, koji se bave
primarnom proizvodnjom i pratećim
 10 
 
veprimet përcjellëse të vëna në listë në
Aneksin I të kësaj rregullorje duhet të
veprojnë në pajtim me dispozitat e
përgjithshme të higjienës, të parashtruara në
pjesën A të Aneksit I dhe me kërkesat
specifike të dhëna në Rregulloren Nr.12
/2011 për Rregullat specifike higjienike të
ushqimit me prejardhje shtazore.
2. Operatorët e biznesit me ushqim, të cilët e
zbatojnë njërën nga fazat të prodhimit,
procesimit dhe distribuimit të ushqimit pas
atyre fazave të cilave iu referohet paragrafi 1,
do t’i përmbushin kërkesat e përgjithshme të
higjienës të parashtruara në Aneksin II dhe
secilën kërkesë specifike, të dhënë në
Rregulloren Nr.12/2011 Për Rregullat
specifike higjenike të ushqimit me prejardhje
shtazore.
3. Operatorët e biznesit duhet t’i zbatojnë
masat e veçanta të higjienës, të cilat i harton
Autoriteti Kompetent per:
3.1 përmbushjen e kriterit
mikrobiologjik për prodhimet
ushqimore;
3.2 procedurat e nevojshme për
plotësimin e synimeve të vendosura
operations listed in Annex 1 this regulation
shall comply with the general hygiene
provisions laid down in a part A of Annex 1
and any specific requirements provided for in
regulation No.12/2011 On hygiene
requirements of foodstuffs of animal origin.


2. Food business operators carrying out any
stage of production, processing and
distribution of food after those stages to
which paragraph 1 applies shall comply with
the general hygiene requirements laid down in
Annex II and any specific requirements
provided for in regulation No.12/2010 on
hygiene requirements of foodstuffs of animal
origin.

3. Food business operators shall as
appropriate adopt the following specific
hygiene measures, drafted by competent
authority:
3.1 compliance with microbiological
criteria for foodstuffs;
3.2 procedures necessary to meet
targets set to achieve the objectives of
aktivnostima, stavljena u listi u Aneksu I,
ovog pravilnika treba da se usaglase sa opštim
pravilima higijene utvrdjene u deo A Aneksa
I i sa specifićnim zahtevima datim u
Pravilniku Br.12/2011 o Specifićnim
pravilima higijene hrane životinjskog porekla.

2. Operatori biznesa sa hranom koji sprovode
jednu od faza proizvodnje, prerade i
distribucije hrane nakon onih faza kojima se
referiše stav 1, ispuni će opšte zhteve higijene
predvidjene Aneksom II i svaki specifićni
zahtev utvrdjenim Pravilnikom Br.12/2010 o
Specifićnim pravilima higijene hrane
životinjskog porekla.


3.Operatori biznesa sa hranom treba sprovesti
posebne mere higijene koje izradjuje nadležni
organ, i to:


3.1 ispunjavanje mikrobiološkog
kritera o prehrambenim proizvodima;

3.2 potrebne postupke za ispunjavanje
cilja ispostavljene radi postizanje
 11 
 
për t’u arritur objektivat e kësaj
rregullorje;
3.3 përmbushjen e kërkesave të
kontrollit të temperaturës për
prodhimet ushqimore;
3.4 ruajtjen e zingjirit të ftohjes;
3.5 mostrimin dhe analizat.
4. Në rast se kjo rregullore, dhe Rregullorja
Nr.12/2011 Për Rregullat Specifike
Higjienike për Prodhimet ushqimore me
Origjinë Shtazore dhe masat e përcaktuara
me dispozitat e tyre nuk specifikojnë
metodat e mostrimit apo analizimit, atëherë
ndërmarrjet ushqimore mund të përdorin
metoda të përshtatshme të përcaktuara me
legjislacionin e Republikës së Kosovës. Në
mungesë të metodave të tilla, mund të
zbatojnë metodat që ofrojnë rezultate
ekuivalente me ato të fituara - duke përdorë
metodën referente, nëse ato janë shkencërisht
të vlefshme në pajtim me rregullat apo
protokolet e pranuara ndërkombëtarisht
5. Operatorët e biznesit me ushqim mund të
përdorin udhëzuesit e dhënë në nenin 8 dhe
9 të kësaj rregullorje si ndihmë për
përmbushjen e obligimeve të tyre , të cilat
this regulation;

3.3 complioance with temperature
control requirements for foodstuffs;

3.4 maintenance of the cold chain;
3.5 sampling and analyses.
4. When this regulation and the regulation No.
12/2011 For hygiene rules of the foodstuffs of
animal origin and measures laid down in their
provisions do not specify sampling and
analyzing methods ,then food establishments
may use appropriate methods set out by the
legislation of the Republic of Kosovo .In
absence of such methods ,methods that offer
equivalent results to those obtained ,using the
reference method ,if they are scientifically
validated in accordance with internationally
recognized rules or protocols.


5. Food business operators may use the guides
provided for in in articles 8 and 9 of this
regulation as an aid to compliance with their
objektiva ovog pravilnika;


3.3 ispunjavanje zahteva kontrole
temperature za prehrambene
proizvode;

3.4 očuvanje lanca hladjenja;

3.5 mostriranje i analize.

4. U slučaju da ovaj pravilnik i Pravilnik
Br.12/2011 o Specifićnim pravilima higijene
hrane životinjskog porekla i merama
utvrdjene dredbama ovih ravilnika ne
specifiraju metode uzorkovanja, ili analize,
onda prehrambene preduzeće mugu
upotrebljavati povoljne metode koje su
utvrdjene zakonodavstvom na snazi
Republike Kosova. U nedostatku takvih
metoda, mogu se primeniti metode koje
pružaju ekvivalentne rezultate sa onim
dobijenim – upotrebivši referentnu metodu, u
koliko su naučno vredne u skladu sa
medjunorodnim prihvatljivim pravilima ili
protokolima.
5. Operatori biznesa sa hranom za
ispunjavanje njihovih obaveza koja proizilaze
iz odredaba ovog administrativnog uputstva,
kao pomoć mogu upotrbljavati uputstva koja
 12 
 
dalin nga dispozitat e kësaj rregullore.
Neni 6
Analizat e hazardeve dhe pikat kritike të
kontrollit

1.Operatorët e biznesit me ushqim do t’i
vendosin, zbatojnë dhe mbajnë një procedurë
apo procedura të përhershme, të bazuara në
parimet e HACCP.
2. Parimet e HACCP, të referuara në
paragrafin 1 të këtij neni përbëhen nga:

2.1 identifikimi i çdo hazardi i cili
duhet të parandalohet, eliminohet apo
reduktohet në nivelet e pranueshme;
2.2 identifikimi i pikave kritike të
kontrollit në fazat ku kontrolli është
esencial për parandalimin apo
eliminimin e një hazardi ose
reduktimin e tij në nivele të
pranueshme;
2.3 vendosja e limiteve kritike në
pikat kritike të kontrollit të cilat
ndajnë kriteret e pranueshme nga ato
të papranueshme për parandalimin,
eliminimin apo reduktimin e
obligations under this regulation
Article 6
Hazard analyses and critical control points


1. Food business operators shall put in place,
implement and maintain a procedure or
permanent procedure based on HACCP
principles.
2. The HACCP principles referred to in
paragraph 1 of this article consist of
following:
2.1 identifying any hazards that must
be prevented, eliminated or reduced
to acceptable levels;
2.2 identifying critical control points
at steps which control is essential to
prevent or eliminate a hazard or to
reduce it to acceptable levels;


2.3 establishing critical limits at
critical control points which separate
acceptability from unacceptability for
the prevention, elimination, or
su data u članu 8 i 9 ovog pravilnika.
Član 6
Analize hazarda i kritične tačke kontrole


1. Operatori biznesa sa hranom će ispostaviti,
sprovesti i držati jednu ili stalne procedure,
zasnovane u principima HACCP.

2. Principi HACCP, referisana u stavu 1
ovog člana sastoje se od:

2.1 identifikacije svakog hazarda
koji treba da se spreći, eliminira ili
reducira na prihvatljivim nivoima;
2.2 identifikacija kritićnih taćka
kontrole u fazama gde kontrola je
esencialna, radi preventive ili
eliminisanja jednog hazarda ili njenog
reduciranja na prihvatljivim nivoima;

2.3 postavljanje kritićnih granica u
kritićnim taćkama kontrole koje
odvajaju prihvatljive krterijume od
neprihvatljivih, radi sprećavanja,
 13 
 
hazardeve të identifikuara;
2.4 vendosja dhe zbatimi i
procedurave efektive të monitorimit
në pikat kritike të kontrollit;
2.5 krijimi i veprimeve korrektuese
në rast se monitorimi tregon se pika
zbatohen kritike e kontrollit nuk është
nën kontrollë;
2.6 krijimi i procedurave të cilat do të
rregullisht, për të verifikuar se masat
e nënvizuara në nënparagrafet 2.1
deri 2.5 funksionojnë në mënyrë
efektive; dhe
2.7 krijimi i dokumenteve dhe
regjistrave konform madhësisë,
kapacitetit dhe natyrës së ndëmarrjes
ushqimore për të demonstruar zbatim
efektiv të masave të cekura në
nënparagrafët 2.1 deri 2.6.
3 Në rast se kemi ndryshime në produkte,
proces, apo fazë të procesit, operatorët e
biznesit me ushqim do të rishikojnë
procedurën dhe do të bëjnë ndryshimet e
nevojshme në të.
4. Paragrafi 1 do të zbatohet vetëm për
reduction of identified hazards;
2.4 establishing and implementing
effective monitoring procedures at
points critical control;
2.5 establishing corrective actions when
monitoring indicates that a critical
control point is not under control;
2.6 establishing procedures, which
shall be carried out regularly, to
verify that the measures outlined in
subparagraphs 2.1 to 2.5 are working
effectively; and
2.7 establishing documents and
records commensurate with the nature
and size of the food establishment to
demonstrate that effective application
of the measures outlined in
subparagraphs 2.1 to 2.6.
3. When any modification is made in the
product, process or any step, food
establishments shall review the procedure and
make the necessary, changes to it.

4. Pragraph 1 shall apply only to food
eliminisanja ili reduciranja
identifikovanih hazarda;
2.4 postavljanje i sprovodjenje
efektivnih postupaka monitoriranja na
kritičnim tačkama kontrole;
2.5 izrada korektivnih radnji u
slućaju da monitorisanje pokazuje da
se kritična tačka nije pod kontrolom.i
2.6 izrada postupaka koje će se
redovno primenjivati, radi
proveravanja mera iz podstava
2.1 do 2.5 funksioniraju na efektan
naćin; i

2.7 izrada dokumentacije i registara
shodno velićine, kapaciteta i prirode
prehrambenog preduzeća, radi
demonstriranja efektivne primene mera
naglašene u podstav 2.1 do 2.6.


3. U slučaju promena na proizvode, procesu
ili fazu procesa – operatori biznesa sa hranom
razmatrat će procedure i vrši će potrebne
promene.

4. Stav 1 će se primenjivati samo za one
 14 
 
operatorët e biznesit me ushqim të cilët
kryejnë cilën do fazë të prodhimit, procesimit
apo distribuimit të ushqimit, pas prodhimit
primar dhe atyre veprimeve përcjellëse në
listën e Aneksit I te kesaj Rregullore.
5. Operatorët e biznesit me ushqim do të:
5.1 sigurojnë për autoritetin
kompetent dëshmitë e plotësimit të
kërkesave nga paragrafi 1 siç
kërkohet nga ajo, duke marrë
parasysh natyrën dhe madhësinë e
biznesit të ushqimit;
5.2 sigurojnë që secili dokument që
përshkruan procedurat e hartuara në
pajtim me këtë nen janë të
përditësuara dhe plotësuara në çdo
kohë;
5.3 ruajnë dokumentacionin për një
periudhë të caktuar ne perputhje me
legjislacionin ne fuqi.
Neni 7
Kontrollat zyrtare, regjistrimi dhe
aprovimi

1. Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
bashkëpunojnë me autoritetin kompetent në
establishments carrying out any stage of
production, processing and distribution of
food after primary production and those
associated operations listed in Annex 1.

5. Food business operators shall:

5.1 provide the competent authority
with evidence of their compliance with
paragraph 1 in the manner that the
competent authority requires, taking in
to account of nature and size of the
food business
5.2 ensure that any documents
describing the procedure developed in
accordance with this article are up-to
date at all times;

5.3 retain any other documents and
records for an appropriate period
according to legjislation in force.

Article 7
Official controls, registration and
Approval


1. Food business operators shall cooperate
with the competent authority in accordance
subjekte kojie se bave hranom koji vrše bilo
koju fazu proizvodnje, prerade ili distribucije
hrane nakon primarne proizvodnje i
propratnih radnji sa liste Aneksa I.

5. Operatori biznesa sa hranom će:

51 obezbediti za nadlezni autoritet
dokaze o ispunjavanju zahteva iz
stava 1- onako kako se zahteva od
nje uzimajući u obzir prirodu i
velicinu biznesa sa hranom;

5.2 obezbede da svaki dokumenat
koji opisuje izradjene postupke u
skladu sa ovim članom su na svaka
doba ažurnirane i popunjene.

5.3 očuvaju dokumentaciju za
odredjeni period u skladu sa
zakonodavstvom na anazi.

Član 7
Službene kontrole, registracija i
odobravajanje


1. Operatori biznesa sa hranom sardjivat će sa
 15 
 
pajtim me legjislacionin e Republikës së
Kosovës.
2. Operatorët e biznesit me ushqim të cilët
kryejnë ndonjë fazë të prodhimit, procesimit
apo distribuimit të ushqimit me prejardhje
shtazore do të aprovohen nga autoriteti
kompetent.
3. Operatorët tjerë të biznesit me ushqim me
të gjitha njësitë e tyre do të regjistrohen nga
autoriteti kompetent.
4. Operatorët e biznesit me ushqim do të
sigurojnë që autoriteti kompetent gjithmonë
ka informata të rregullta mbi lokalet,
përfshirë njoftimin e çdo ndryshimi të
rëndësishëm në aktivitetet e tyre dhe
mbylljen eventuale të lokalit ekzistues.
5. Autoriteti Kompetent me akt nënligjor do
t’i përcaktojë kriteret e regjistrimit dhe
aprovimit të operatorëve të biznesit me
ushqim.
6. Operatorët e biznesit me ushqim me
prejardhje shtazore do të aprovohen nga
autoriteti kompetent, pas plotësimit të
kritereve dhe se paku nje vizite ne vendin e
operatorit te biznesit nga autoriteti kompetent
with legislation of the Republic of Kosovo.




2. Food business operators that carries out
any of the stages of production, processing
and distribution of food of animal origin shall
be approved by the competent authority ,



3.Whereas other food business operators shall
be registered by the competent authority


4. Food business operators shall also ensure
that the competent authority always has up-to
-date the information on food business
operators by notifying any significant change
in activities and any closure of an existing
establishment.


5.The competent authority pursuant to legal
documents shall set out criteria for
registration and approval of food business
operators

6. Food business operators are to ensure that
they are approved by competent authority ,
after at least one site visit, if the approval has
been required

nadleznim organom u skladu sa
zakonodavstvom Republike Kosova.
[[
2. Operatori biznesa sa hranom koji vrše bilo
koju fazu proizvodnje, prerade ili distribucije
hrane životinjskog porekla odobravat ce od
nadležnog organa,

3. Ostali operatori biznesa sa hranom sa svim
svojim jedinicama registrovat ce se od
nadležnog organa.

4. Operatori biznesa sa hranom će se
obezbediti da nadležni argan stalno ima
redovne informacije o lokalima, ukljućujući i
informacije o svakoj bitnoj promeni aktivnosti
prehrambenih preduzeća, i o eventualnom
zatvaranju postojećeg lokala.

5. Nadležni organ sa posebnim zakonskim
aktom, utvrdiće kriterijume za registraciju i
odobravanje subjekata koji se bave hranom.

6. Subjekti koji se bave hranom životinjskog
porekla se odobravaju od nadležnog organa
nakon ispunjavanaja uslova i nakon najmanje
jedne posete mesta i objekta.

 16 
 
KREU III
UDHËZUESIT PËR PRAKTIKË TË
MIRË
Neni 8
Hartimi, shpërndarja dhe përdorimi i
udhëzuesëve

1. Autoriteti kompetent do të inicojë
hartimin e udhëzuesëve nacional për praktikë
të mirë higjienike dhe për aplikimin e
principeve HACCP në pajtim me kete Nen të
kësaj rregullorje.
2.Autoriteti kompetent do të organizojë
shpërndarjen dhe aplikimin e udhëzuesëve
nacional dhe do të inkurajojë aplikimin e
tyre. Sidoqoftë, operatorët e biznesit me
ushqim mund t’i përdorin udhëzuesit në baza
vullnetare.
Neni 9
Udhëzuesit

1. Autoriteti kompetent harton
udhëzuesit për praktikë të mirë, dhe do ua
shpërndajnë të gjitha sektoreve të bizneseve
të ushqimit.
1.1. në konsultim me përfaqësuesit e
CHAPTER III
GUIDES TO GOOD PRACTICE

Article 8
Development, dissemination and use of
guides

1. The competent authority shall initiate the
development of national guides to good
practice for hygiene and for the application of
HACCP principles in accordance with this
article of this regulation.
2. The dessimination and application of
national guides are to be carried out by the
competent authority. Nevertheless, food
business operators may use these guides on a
voluntary basis.

Article 9
Guides

1. When guides to good practice are
developed, by the competent authority they
shall be developed and disseminated to all
sectors of food business operators.

1.1. in consultation with
POGLAVLJE III
UPUTNICI O DOBROJ PRAKSI
Član 8
Izrada, raspodela i upotrebljavanje
uputnika

1. Nadležni organ, inicira će izradu
nacionalnih uputnika (priručnika) o dobroj
higijenskoj praksi i primenu principa HACCP
u skladu sa ovim članom ovog pravilnika.

2. Nadležni organ će organizovati raspodelu
i primenu nacionalnih uputnika i podržat će
njihovu primenu. Subjekti koji se bave
hranom mugu upotrebljavati uputnike na
dobrovoljnoj osnovi.



Član 9
Uputnici

1.Nadležni organ izradiće uputnike o dobroj
praksi i raspodelit će svim sektorima
biznesima hrane:





1 .1. 1u konsultaciju sa predstavnicima
 17 
 
palëve, interesat e të cilëve mund të
cenohen në mënyrë substanciale, siç
janë autoritetet ndërlidhëse
kompetente dhe grupet e
konsumatorëve;
1.2 duke pasë parasysh kodet
relevante të praktikës së Codex
Alimentarius; dhe
1.3 kur kanë të bëjnë me prodhimin
primar dhe ato veprime të cekura në
Aneksin I, duke marrë parasysh
rekomandimet e cekura në Pjesën B
të Aneksit I.
2. Autoriteti kompetent do të vlerësojë
udhëzuesit, në mënyrë që të sigurohet se:
2.1 ato janë hartuar në pajtim me
paragrafin1;
2.2.përmbajtjet e tyre janë të
zbatueshme për sektorët që ato i
referohen; dhe
2.3 janë të përshtatshëm si udhëzues
dhe janë në përputhje me nenet 4, 5
dhe 6 të kësaj rregullorje në sektorët
dhe operatorët e biznesit me ushqim
representatives of parties whose
interests may be substantially affected,
such as competent authorities, and
consumers groups;



1.2 having regard to relevant codes of
practice of the Codex Alimentarius; and

1.3 when they concern primary
production and those associated
operations, listed in Annex I, having
regard to recommendations set out in a
Part B of Annex I.
2. The competent authority shall assesi guides
in order to ensure that:
2.1 they have been developed in
accordance with paragraph 1;
2.2 their contents are practible for the
sectors to which they refer, and

2.3 they are suitable as guides to
compliance with Articles 4, 5 and 6 of
this regulation in sectors and food
business operators, covered
stranaka, čiji interesi mogu se bitno
ugrožavati, kao što su povezani
nadležni organi i grupe potrošaća;



1.2 imajući u obzir relevantna pravila
prakse Codex Alimentariusa; i

1.3 kada se tiće primarne proizvodnje
i aktivnostima pomenutim u Aneksa I,
uzimajući u obzir preporuke koje su
navedene u Deo B Aneksa I.



2. Nadležni organ će vrednovati nacionalne
uputnike kako bi se obezbedilo da:

2.1 suone izradjene u skladu sa
satavom 1;  


2.2 njihovi sadžaji su primenljivi za
sektore kojima su namenjeni; i



2.3 uputnici su povoljni i u skladu sa
članom 4, 5 i 6 ovog pravilnika u
sektorima i subjekata koji se bave
hranom koje pokriva uptnik.
 18 
 
të cilët i mbulon udhëzuesi.

KREU IV
IMPORTET DHE EKSPORTET
Neni 10
Importet

Sa i përket higjienës së ushqimit të
importuar, kërkesat relevante nga neni 13 të
Ligjit Nr.03/L-016 për Ushqimin do të
përfshijë kërkesat e parashtruara në nenet 4
deri 7 të kësaj rregullore.

Neni 11
Eksportet

Sa i përket higjienës së ushqimit të
eksportuar apo ri-eksportuar, kërkesat
relevante nga neni 14 i Ligjit Nr.03/L-016
për Ushqimin do të përfshijnë kërkesat e
parashtruara në nenet 4 deri 7 të kësaj
rregullore.




CHAPTER IV
IMPORTS AND EXPORTS
Article 10
Imports


As regrads the hygiene of imported foods,
relevant requirements of Article 13 of the
Food Law No.03/L-016 shall inmclude
requirements laid down in article 4 to 7 of this
regulation.

Article 11
Exports

As regards to the exported or re-exported
food, the relevant requirements of Article 14
of the Food Law No.03/L-016 shall include
the requirements laid down in article 4 to 7 of
this regulation.







POGLAVLJE IV
UVOZI I IZVOZI
Član 10
Uvozi

Što se tiće higijene uvezane hrane, relevantnti
zahtevi iz člana 13 Zakona Br.03/L-016 o
Hrani obuhatit će zahteve koje su utvrdjene
članom 4 do 7 ovog pravilnika.

Član 11
Izvozi

Što se tiće higijene izvozene ili ponovno
izvozene hrane relevantnti zahtevi iz člana 14
Zakona Br.03/L-016 o Hrani obuhatit će
zahteve koje su utvrdjenve članom 4 do 7
ovog pravilnika.






 19 
 
KREU V
DISPOZITAT PËRFUNDIMTARE
Neni 12
Dispozitat kalimtare
[
1. Rregullat e parapara te Neni 2.3 të kësaj
Rregullore duhet të miratohen 12 muaj pas
hyres në fuqi të kësaj Rregullore.
2. Kriteret e parapara në Nenin 5.1, 5.2 dhe
6. të kësaj Rregullore duhet të përmbushën
brenda 2 vite pas hyrjes në fuqi te kësaj
Rregullore.
3. Aprovimi i operatoreve të biznesit me
ushqim sipas Nenit 7.2 të kësaj Rregullore
duhet të përmbushen brenda 6 muajve pas
hyrjes në fuqi të kësaj Rregullore.
4. Akti nënligjor i parapara në Nenin 7.5 të
kësaj Rregullore duhet të miratohet brenda 6
muajve pas hyrjes në fuqi të kësaj
Rregullore.
5. Udhezuesit e parapar në Nenet 8 dhe 9 të
kësaj Rregullore duhet të miratohet brenda
12 muajve pas hyrjes në fuqi të kësaj
Rregulloreje.

6. Autoriteti Kompetent mund të nxjerr akte
të veçanta për zbatimin e kësaj Rregullore.
CHAPTER V
FINAL PROVISIONS
Article 12
Transitional provisions

1. Rules laid down in Article 2.3 of this
Regulaion must be approved 12 months after
entry into force of this Regulation
2. The criteria laid down in Article 5.1,5.2
and 6 of this Regulation shall be fulfilled
within 2 years after entry into force of this
Regulation .
3. The approval of the fond business operators
nder rticle 7.2 of this Regulation shall be
completed within 6 months after entry into
force of this Regulation .
4. The by-law dokument laid down in Article
7.5 of this Regulation shall be approved
within 6 months after entry into force of this
Regulation .
5. The guidelines laid down in Articles 8 and
9 of this Regulation shall be approved within
12 months after entry into force of this
Regulation.

6.For the implementation of this Regulation
,the kompetent authority shall issue the
specifik by-law documents.
POGLAVLJE V
ZAVRŠNE ODREDBE
Član 12
Prelazne odredbe
1. Pravila utvrdjene članom 2.3. ovog
Pravilnika treba da se usvoje 12 meseci nakon
stupanja na snazi ovog Pravilnika.
2. Kriteriji predvodjeni članom 5.1,5.2 i 6
ovog Pravilnika trebe da se ispunjavaju utoku
2 godine nakon stupanje na smagu ovog
Pravilnika.
3. Odobrenje operatora biznesa sa hranom
prema članu 7.2. ovog Pravilnika treba da se
ispunjavaju utoku 6 meseci nakon stupanje
na smagu ovog Pracvilnika.
4. Podzakonski akt predvidjen članom 7.5.
ovog Pravilnika treba da se usvoji u toku 6
meseci nakon stupanje na smagu ovog
Pravilnika.
5. Upitnici predvidjenih u članu 8 i 9 ovog
Pravilnika treba da se usvoje u toku 12 meseci
nakon stupanje na smagu ovog Pravilnika.


6. Nadležni organ može da donori posebne
akte za sprovodjenje ovog Pravilnika.

 20 
 

Neni 13
Pjesë përbërse e kësaj rregulloreje janë
anekset I dhe II.
Neni 14
Shfuqizimi

Te gjitha dispozitat e legjislacionit sekondar
që nuk janë në kundërshtim me këtë
Rregullore do të zbatohen deri në hyrjen në
fuqi të kësaj rregulloreje.

Neni 15
Hyrja ne fuqi

Kjo rregullore hyn në fuqi 15 ditë pas
nënshkrimit nga Kryeministri i Republikës së
Kosovës.
Hashim Thaçi
_________________
Kryeministër i Republikës së Kosovës
30.09. 2011

Article 13
The content part of this Regulation Are
Annexes I and II
Article 14
Repealing

Until entry into force of this Regulation ,all
provisions of the secondary legislation which
are not in contradiction with this Regulation
shall be applied .

Article 15
Entry into force

This Regulation enters into force 15 days after
signature by the Primeminster of the Republic
of Kosovo.
Hashim Thaçi
________________
Prime Minister of the Republic of Kosovo
30.09. 2011


Član 13

Sastavni deo ovog Pravilnika su Aneksi I i II

Član 14
Satavljanje van snage

Sve odredbe podzakonskih akata koje nisu u
suprotrnosti sa hovim Pravilnikom
primenjivaće se do stupanje na smagu ovog
Pravilnika.


Član 15
Stupanje na smagu

Ovaj Pravilnik supa na smagu 15 dana od
potpisivanju od strane Premijera Republike
Kosova.

Hashim Thaçi
_________________
Premijer Republike Kosova
30.09.2011
 21 
 
ANEKSI I
PRODHIMI PRIMAR
PJESA A
Dispozitat e përgjithshme të higjienës për
prodhim primar dhe veprimet përcjellëse
I. Fushëveprimi
1.Dispozitat e këtij aneksi do të zbatohen për
prodhimet primare dhe veprimet përcjellëse
në vijim:
1.1. transporti, deponimi dhe
manipulimi me prodhimet primare në
vendin e prodhimit, me kusht që mos
t’a ndryshojnë substancialisht natyrën
e tyre;

1.2. transport të kafshëve të gjalla, në
raste ku është e nevojshme të
arrihenobjektivat e kësaj rregullore,
dhe
1.3. në rast të prodhimeve primare me
origjinë bimore, produkteve të
peshkut dhe kafshëve të egra, natyra e
së cilave nuk është ndryshuar
substancialisht gjatë transportit nga
vendi i prodhimit deri në ndërmarrje-
ANNEX I
PRIMARY PRODUCTION
PART A
Geeneral hygiene provisions for primary
production and associated operations
I. Scope
1.Provisions of this Annex shall be applied to
primary production and following associated
operations:
1.1. the transport, storage and
handling of primary products at the
place of production, provided that this
does not substantially alter their
nature;

1.2. the transport of live animals,
where this is necessary to achieve
theobjectives of this regulation ,and

1.3. in case of the primary products of
plant origin, fishery products and wild
game, the nature of which has not
been substantially altered during the
transport from the place of production
to an establishment –shop.
ANEKS I
PRIMARNA PROIZVODNJA
DEO A
Opšte odredbe higijene o primarnoj
proizvodnji i prateče aktivnosti
I. I. Delpkrug
1.Odredbe ovog aneksa će se primeniti za
primarnu proizvodnju i prateće aktivnosti:

1.1.prevoz, skladištenje i
anipuliranje sa primarnim
proizvodima na mestu
proizvodnje, pod uslovom da
bitno ne promene njihovu
prirodu;
1.2. prevoz živih životinja kada je
potrebno postizati ciljeve ovog
pravilnika; i

1.3.u slučaju primarnih proizvoda
biljnog porekla, ribljih proizvoda i
divljih životinja, priroda kojih nije
bitno promenjena tokom prevoza sa
mesta proizvodnje do preduzeća-
prodavnice.
 22 
 
dyqan.

II. Dispozitat e higjienës
1. Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
sigurohen se prodhimet primare janë të
mbrojtura nga kontaminimi, duke pasur
parasysh çfarëdo procesimi të cilit do t’i
nënshtrohet.
2. Pavarësisht nga detyra e përgjithshme e
parashtruar në paragrafin 1 operatorët e
biznesit me ushqim, duhet t’i përmbushin
dispozitat e legjislacionit të Republikës së
Kosovës që kanë lidhje me kontrollin e
hazardeve në prodhim primar dhe veprimet
përcjellëse, përfshirë:
2.1. masat për t’a kontrolluar
kontaminimin që rrjedh nga ajri, toka,
uji, ushqimi i kafshëve, fertilizatorët,
produktet mjekësore veterinare,
produktet për mbrojtjen e bimëve,
biocideve si dhe deponimit,
përdorimit dhe hedhjes së
mbeturinave, dhe

2.2. masat që kanë lidhje me
shëndetin dhe mirëqenien e kafshëve
si dhe shëndetin e bimëve që ndikojnë
në shëndetin e njerëzëve, duke

II. Hygiene provisions
1. Food business operators are to ensure thjat
primary products are protected against
contamination, having regarded any
processing which primary products shall
undergo.
2. Notwithstanding from general duty laid
down in paragraph 1 ,food business operators
are to comply with appropriate provisions of
the legislation of the Republic of Kosovo
,relating to the control of hazards in primary
production and associated operations
,including:
2.1. measures to control contamination
arising from the air,,soil,water ,feed
,fertilizers ,veterinary medicinal
products ,plant protection products
and biocides ,and the storage ,handling
and disposal of waste, and

2.2. measures relating to animal health
and welfare, and plant health that have
implication for human health,
including programmes for monitoring


II. Odredbe higijene
1. Operatori biznesa sa hranom treba se
obezbediti da su primarni proizvodi zaštićeni
od kontaminacije, imajući u obzir bilo koju
preradu će da podlegnu.

2. Nezavisno od opštih obaveza iz stava 1,
operatori biznesa sa hranom treba da
ispunjavaju potrene nacionalne zakonske
odredbe koje su vezane sa kontrolom hazarda
u primarnoj proizvodnji i prateće aktivnost,
obuhvatajući:

2.1. mere za kontrolisanje
kontaminacije koja teće iz
vazduha, zemlje, vode, stočne
hrane, veštačkih djubriva,
medicinskih veterinarskih
proizvoda, proizvoda za zaštitu
bilja, biocidima kao i skladištenju,
upotrebe i bacanja smeča, i

2.2. mere životinja koje imaju veze sa
zdravljem i dobrobit i zdravljem
biljaka, koje utiču na zdravlje
ljudi, obuhvatajući programe
 23 
 
përfshirë programet e monitorimit
dhe kontrollin e zoonozave dhe
agjentëve zoonotik.
3. Operatorët e biznesit me ushqim që
mbajnë apo gjuajnë kafshë ose prodhojnë
prodhime primare me origjinë shtazore duhet
të marrin masa adekuate, të përshtatshme:
3.1. të mbajnë të pastra hapësirat që
përdoren në lidhje me prodhim
primar dhe veprimet përcjellëse, duke
përfshirë hapësirat për deponim dhe
përdorim të ushqimit të kafshëve, aty
ku është e nevojshme pas pastrimit të
dezinfektohen në mënyrën e duhur,
3.2. paisjet, kontejnerët, arkat,
makinat dhe anijet të mbahen të
pastra, dhe aty ku është e nevojshme
pas pastrimit, të dezinfektohen në
mënyrë të duhur;
3.3. të sigurohet pastërtia e kafshëve
që shkojnë në therrtore dhe e
kafshëve të prodhimit;

3.4. për parandalimin e kontaminimit
të përdoret ujë i pijshem, ose ujë i
pastër.
3.5. të sigurohet se personeli që
manipulon me ushqim është në
shëndet të mirë dhe i është nënshtruar
and control of zoonoses and zoonotic
agents.

3. Food business operators, rearing,
harvesting or hunting animals, or producing
primary products of animal origin are to take
adequate measures, as appropriate:
3.1.to keep any facilities used in
connection with primary production
and associated operations, including
facilities used to store and handle feed,
clean and where necessary after
cleaning to disinfect them in an
appropriate manner;

3.2. to keep clean and where necessary
after cleaning ,to disinfect ,in an
appropriate manner ,equipment,
containers ,crates ,vehicles and
vessels;
3.3. to ensure a cleanliness of animals
going to slaughter and, where
necessary production animals;

3.4. to use potable water, or clean
water, whenever necessary to prevent
contamination.
3.5. to ensure that staff handling
foodstuffs are in good health and
monitorisanja i kontrolu zoonoza i
zoonotićnih agenata.

3. Operatori biznesa sa hranom koje drže ili
love životinje ili proizvode primarne
proizvode životinjskog porekla, terba da
preduzmaju povoljne, adekvatne mere:
3.1. prostorije koja se upotrbljavajuza
primarnu proizvodnju i prateće
aktivnosti, i prostorije za uskladištenje
i upotrebu stočne hrane održe ćiste a
gde je potrebno dezinfektirati na
potreban naćin;





3.2. uredjaji, kontejneri, kase, mašine i
brodovi održe ćiste i gde je potrebno
nakon oćišsćenja dezinfektirati na
potreban naćin;

3.3. da se obezbedi ćistoća životinja
koja idu na klanici i životinja
za proizvodnju;

3.4. radi sprečavanja kontaminacije,
upotrebiti pitku ili čistu vodu.



3.5. da se obezbeidi da osoblje koje se
bavi hranom je u dobrom
 24 
 
trajnimit për reziqet e shëndetit;
3.6. për aq sa të jetë e mundur të
parandalohet prezenca e kafshëve dhe
e brejtesëve që shkaktojnë
kontaminimin;

3.7.për parandalimin e kontaminimit
të bëhet deponimi dhe menaxhimi i
mbeturinave dhe substancave
hazarde;
3.8.të parandalohet paraqitja dhe
përhapja e sëmundjeve ngjitëse që
barten te njerëzit nëpërmjet ushqimit,
përfshirë këtu edhe marrjen e masave
paraprake me rastin e hyrjes së
kafshëve të reja dhe raportimin tek
autoriteti kompetent të rasteve të
dyshimta të sëmundjeve të tilla;
3.9. të merren parasysh rezultatet e
analizave relevante në mostrat e
marrura nga kafshët ose mostrat e
tjera që kanë rëndësi për shëndetin e
njerëzve, dhe
3.10. aditivët e ushqimit të kafshëve
dhe produktet mjekësore veterinare të
përdoren në mënyrë korrekte, siç
kërkohet me legjislacionin përkatës.

4. Operatorët e biznesit me ushqim që
undergo training on health risks;

3.6. as far as possible to prevent
animals and pests from causing
contamination;

3.7. to store and handle waste and
hazardous substances so as to prevent
contamination;

3.8. to prevent the introduction and
spread of contagious disease
transmissible to humans through food
including by taking precautionary
measures when introducing new
animals and reporting suspected
outbreaks of such diseasae to the
competent authority ;
3.9. to take in to account the results of
any relevant analyses carried out on
samples taken from animals or other
samples that have importance to
human health ,and
3.10. to use feed additives and
veterinary medicinal products
correctly,as required by legislation in
force.

4. Food business operators producing or
zdravlju i da je podležen obuci
o rizicima zdravlja;
3.6. sprećavati koliko je moguće
prisutnost životinja i glodara koji
prozrokuju kontaminaciju;

3.7. radi sprećavanja kontaminacije
izvršiti uskladištenje i menadžiranje
ostataka i hazardnih substanci;

3.8. sprečavati pojavu i proširenje
zaraznih bolesti koja se hranom
prenese kod ljudi, obuhvativši i
preduzimanje prethodnih mera
prilikom ulaska novih (mladih)
životinja i zveštavanje kod
nadleznog autoriteta osumljene
takve bolesti;

3.9.uzimati u obzir rezultate
relevantnih analiza na uzorke
preuzetim od životinja ili
ostale uzorke od važnosti za
ljudsko zdravlje; i
3.10.aditive stočne hrane i medicinske
veterinarske proizvode upotrebiti na
korektan način kako se zahteva
dotičnim zakonodavstvom.
4.Operatori biznesa sa hranom koje proizvode
 25 
 
prodhojnë apo korrin prodhime bimore duhet
t’i marrin masat adekuate, të përshtatshme:
4.1. të mbahen të pastra dhe pas
pastrimit, të dezinfektohen në mënyrë
të duhur, hapësirat, pajisjet,
kontejnerët, arkat, makinat dhe
anijet;
4.2. të sigurohet, prodhim, transport
dhe deponim higjienik dhe pastërti e
prodhimeve bimore;


4.3. për parandalim të kontaminimit,
të përdoret ujë i pijshëm ose ujë i
pastër;
4.4. të sigurohet se personeli që
manipulon me ushqim është në
shëndet të mirë dhe i është nënshtruar
trajnimit për reziqet e shëndetit;
4.5. për aq sa të jetë e mundur, të
parandalohet që kafshët dhe insektet
të mos e shkaktojnë kontaminimin;
4.6. të deponohen dhe menaxhohen
mbeturinat dhe substancat hazarde në
mënyrë që të parandalohet
kontaminimi;
4.7. të merren parasysh rezultatet e
analizave relevante, të bëra në
mostrat e marrura nga bimët apo
harvesting plant products are to take adequate
measures, as appropriate:
4.1. to keep clean and ,where
necessary, after cle aaning ,to disinfect
,in appropriate manner ,facilities
,equipment ,containers, crates
,vehicles and vessels;
4.2. where necessary, to ensure
hygienic production, transport and
storage conditions for, and cleanliness
of plant products;

4.3. to prevent contamination, to be
used potable water or clean water,

4.4. to ensure that staff handling
foodstuffs are in a good health and
undergo training on health risks;

4.5. as far as possible to prevent
animals and pests from causing
contamination;

4.6. to store and handle waste and
hazardous substances so as to prevent
contamination;


4.7. to take account the results of any
relevant analyses carried out on
samples taken from plants or other
ili sakpljaju biljne proizvode treba da
preduzimaju adekvatne mere:

4.1. prostorije, uredjaji, kontejneri,
kase, mašine i brodove
održati ćiste i nakon ćišćenja
dezinfektirati na potreban
naćin;

4.2. obezbediti higijenski proizvod,
prevoz, skladištenje i ćistoću biljnih
proizvoda;

4.3. za sprećavanje kontaminacije
upotrebiti pitku ili ćistu vodu,


4.4. da se obezbeidi da osoblje koje se
bavi hranom je u dobrom zdravlju i
da je podležen obuci o rizicima
zdravlja;
4.5. sprečavati koliko je moguće
kontaminaciju od životinja i štetnika;

4.6. radi sprečavanja kontaminacije,
izvršiti uskladištenje i menadžiranje
ostataka i hazardnih substanci;

4.7. uzimati u obzir rezultate
relevantnih analiza na
uzorke preuzetim od bilja ili
 26 
 
mostrat e tjera që kanë rëndësi për
shëndetin e njerëzve, dhe
4.8. të përdoren prodhimet për
mbrojtjen e bimëve dhe biocidet në
mënyrë korrekte, siç kërkohet me
legjislacionin përkatës.

5. Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
ndërmarrin veprime të duhura përmirësuese
sapo të informohen për probleme të
identifikuara gjatë kontrollave zyrtare.

III. Mbajtja e regjistrave
1. Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
mbajnë dhe ruajnë regjistra që kanë lidhje me
masat e ndërmarra për kontroll të hazardeve
në mënyrë të duhur dhe për një periudhë të
duhur, në përputhje me natyrën dhe
kapacitetin e tyre.
2. Operatorët e biznesit me ushqim duhet t’i
vëjnë informatat relevante të përmbajtura në
këta regjistra në dispozicion të autoritetit
kompetent.
3. Operatorët e biznesit me ushqim që rrisin
kafshë apo prodhojnë prodhime primare me
origjinë shtazore, duhet në mënyrë të
samples that have importance to
human health ,and
4.8. to use plant protection products
and biocides, correctly, as requyired
by relevant legislation.


5. Food business operators are to take
appropriate remedial action when informed of
problems identified during official controls.

III. Record keeping
1. Food business operators are to keep and
retain records relating to measures put in
place to control hazards in an appropriatye
manner and for an appropriate period,
commensurate with nature and size of food
establishment.
2. Food business operators are to make
relevant information contained in these
records available to the competent authority.

3. Food business operators , rearing animals
or producing primary products of animal
origin are, in particular, to keep rercords on:
ostale uzorke od važnosti za
ljudsko zdravlje; i


4.8. upotrebiti na korektan način
proizvode i biocide za zaštitu bilja
kako se zahteva relevantnim
zakonodavstvom.


5. Prehrambene preduzeće treba da preduzmu
potrebne popravne radnje ćim budu
informisani o problemima, identifikovanim
tokom službene kontrole.

III.Držanje registara
1. Operatori biznesa sa hranom, treba da vode
i sačuvaju registre vezano sa merama koje su
preuzete za kontrolu havarda na pravilan
načain i za odredjeni period u skladu sa
prirodom i njihovim kapacitetima.

2.Operatori biznesa sa hranom ove relevantne
informacije sadržane u ovim registrima treba
stavljati na raspolaganje nadleznom
autoritetu.
3. Operatori biznesa sa hranom koja raste
životinje ili proizvode primarne proizvode
životinjskog porekla, terba na poseban način
 27 
 
veçantë, të mbajnë regjistra mbi:
3.1. natyrën dhe origjinën e ushqimit
të kafshëve me të cilin janë ushqyer
kafshët;
3.2.produktet mjekësore veterinare
apo trajtimet e bëra kafshëve, datat e
dhënies dhe periudhat e tërheqjes nga
organizmi;
3.3. paraqitjen e sëmundjeve që mund
të ndikojnë në sigurinë e produkteve
me origjinë shtazore,

3.4. rezultatet e çdo analize të bërë në
mostrat e marrura nga kafshët apo
mostrat tjera, të marrura për qëllime
të diagnostifikimit e që kanë rëndësi
për shëndetin e njerëzëve, dhe

3.5. çfarëdo raporti relevant mbi
verifikimet e bëra në kafshë apo në
prodhime me origjinë shtazore.

4. Operatorët e biznesit me ushqim, që
prodhojnë apo korrin prodhime bimore
duhet, në veçanti, të mbajnë regjistra mbi:
4.1. çdo përdorim të prodhimeve për
mbrojtje të bimëve dhe biocideve;
4.2. çdo paraqitje të pesteve apo

3.1. the nature and origin of feed, fed
to the animals;

3.2. veterinary medicinal products or
other treatment administered to the
animals, dates of administration and
withdrawal period;
3.3. the ocurrence of disease that may
affect the safety of products of animal
origin,

3.4. the results of any analyses carried
out in samples taken from animals or
other samples taken for diagnosis
purposes that have importance for
human halth, and

3.5. any relevant reports on checks
carried out on animals or products of
animal origin.

4. Food business operators , producing or
harvesting plant products, are in particular, to
keep records on:
4.1. any use of plant protection
products and biocides;
4.2. any occurrence of pests or disease
održati registre o:
3.1. prirodu i poreklu stočne hrane,
kojom su one nahranjene;
3.2. medicinskim veterinaeskim
proizvodima ili tretiranja izvršene
životinjama, datum davanja i
periode povlačenja;
3.3. prijavljivanju bolesti koje mugu
uticati na sigurnost proizvoda
životinjskog porekla;

3.4. rezultate svake analize izvršene na
uzorke preuzetim od životinja ili
ostale uzorke preuzetim radi
diagnostificiranja a koje su važne za
zdravlje ljudi; i

3.5. bilo koji relevantni izveštaj o
izvršenim verifikacijama na
životinje ili na proizvode
životinjskog porekla.

4. Operatori biznesa sa hranom, koji
proizvode ili sakupljaju biljne proizvode treba
da drže registre o:
4.1. svakoj upotrebi proizvoda za
zaštitu bilja i biocidima;
4.2. svakoj pojavi štetnih životinja ili
 28 
 
sëmundjeve që mund të ndikojnë në
sigurinë e produkteve me origjinë
bimore,dhe
4.3. rezultatet e çdo analize relevante
të bërë në mostrat e marra nga bimët
apo mostrat tjera që kanë rëndësi për
shëndetin e njeriut.

5. Operatorët e biznesit me ushqim për
mbajtjen e regjistrave mund të asistohen nga
personat e tjerë, siç janë veterinerët,
agronomët dhe teknikët e fermave.

PJESA B
Rekomandimet për udhëzuesit për
praktikë të mirë të higjienës
1. Udhëzuesit e referuar në nenin 8 dhe 9 të
kësaj rregullorje do të duhej të përmbajnë
udhëzime për praktikë të mirë të higjienës
për kontrollin e hazardeve në prodhimin
primar dhe veprimet përcjellëse.
2. Udhëzuesit për praktikë të mirë të
higjienës do të duhej të përfshijnë
informimin e duhur mbi hazardet që mund të
dalin në prodhimin primar, veprimet
përcjellëse dhe veprimet për kontrollë të
that may affect the safety of products
of plant origin, and

4.3. the results of any relevant
analyses, carried out on samples taken
from plants or other samples that have

importance to human health.

5. Food business operators may be assisted by
other persons such as veterinarians,
agronoimists and farm technicians, with the
keeping of records.

PART B
Recommandations for guides to good
hygiene practise
1. Guides, referred to in articles 8 and 9 of
this regulation should contain the guidance on
good hygiene practise for the control of
hazards in primary production and associated
operations.
2. Guidance to good hygiene practise should
include appropriate information on hazards
that may arise in primary production and
associated operations and actions to control
hazard, including relevant measures set out in
bolesti koja mogu da utiču na
sigurnost proizvoda biljnog
porekla; i
4.3. rezultatima svake relevantne
analize izvršene na uzorke,
preuzetim od biljaka ili ostale
uzorke koje su važne za ljudsko
zdravlje.
5. Operatori biznesa sa hranom za držanje
registara mogu se asistirati od ostalih, kao što
su veterinari, agronomi ili tehničari farmi.


DEO B
Preporuke o uputnicima za dobru praksu
higijene
1.Uputnici, referisani u članu 8 i 9 ovog
pravilnika trebalo bi da sadrže uputstva o
dobroj praksi higijene za kontrolu hazarda u
primarnoj proizvodnji i prateće aktivnosti.

2. Uputnici o dobroj praksi higijene terbalo bi
da obuhvate potrebnu informaciju o
hazardima koji mogu da izadju na primarnu
proizvodnju i prateće aktivnosti i aktivnosti za
kontrolu hazarda, obuhvativši relevantne mere
 29 
 
hazardeve, përfshirë masat relevante të dhëna
në lëgjislacionin e Repubkikës së Kosovës.
3. Shembujt e hazardëve të tillë dhe masat
mund të përfshijnë:
3.1. kontrollin e rrezikut nga
kontaminimi siç janë mycotoksinet,
metalet e rënda dhe materiali
radioaktiv;

3.2. përdorimin e ujit, mbeturinave
organike dhe fertilizatorëve;
3.3. përdorimin korrekt dhe të duhur
të prodhimeve për mbrojtje të bimëve
, biocideve dhe gjurmimin e tyre;
3.4. përdorimin korrekt dhe të duhur
të produkteve mjekësore veterinare
dhe aditivët e ushqimit të kafshëve
dhe gjurmimin e tyre;
3.5. pergatitjen, deponimin,
përdorimin dhe gjurmimin e ushqimit
të kafshëve;

3.6. largimin e përshtatshëm të
kafshëve të ngordhura, të
mbeturinave dhe shtrojave të kashtës;

3.7. masat mbrojtëse për
parandalimin e hyrjes së sëmundjeve
ngjitëse që barten te njerëzit
legislation of the Republic of Kosovo.

3.Examples of such hazards and measures
may include:
3.1.control of risks from
contamination such as mycotoxines
,heavy metals and radioactive
material;

3.2. the use of water, organic waste
and fertilisers;
3.3. the correct and appropriate use of
plant protection products and biocides
and their traceability;
3.4. the correct and appropriate use of
veterinary medicinal products and
feed additives and their traceability.

3.5. the preperation, storage, use and
traceability of feed;

3.6. the proper disposal of dead
animals, waste and litter;


3.7. protective measures to prevent the
introduction of contagious disease
transmissible to humans through food
utvrdjenim relevantnim zakonodavstvom
Republike Kosova.
3. Takvih primeri hazarda i mere, mogu
obuhvatiti:
3.1. kontrolu rizika od kontaminacije,
kao sto su mycotoxini, teski
metali ili radioaktivni materijali;


3.2. upotrebu vode, organićnih
otpadaka i djubriva;
3.3. korektnu upotrebu proizvoda za
zaštitu bilja, biocida i njihovo
traganje;
3.4. korektno i potrebno
upotrebjavanje medicinskih
veterinarskih proizvoda, aditiva
stočne hrane i njihovo traganje;


3.5. pripremu, skladištenje, upotrebu i
traganje stočne hrane;

3.6. povoljno otklanjanje mtrvih
životinja, otpadaka i slame;




3.7. zaštitne mere za sprečavanje
pojava zaraznih bolesti koja se
putem hrane prenose kod ljude i
 30 
 
nëpërmjet ushqimit, dhe çdo obligim
për njoftim të autoritetit kompetent;

3.8. procedurat, praktikat dhe metodat
për t’u siguruar se ushqimi është i
prodhuar, menaxhuar/përdorur,
paketuar, deponuar dhe transportuar
nën kushte të duhura higjienike,
përfshirë pastrimin efektiv dhe
kontrollin e pesteve(ndotëseve);
3.9. masat që kanë lidhje me
pastërtinë e kafshëve për therrje dhe
prodhim;
3.10.masat që kanë lidhje me
mbajtjen e regjistrit.

ANEKSI II
KËRKESAT E PËRGJITHSHME TË
HIGJIENËS PËR TË GJITHA
NDËRMARRJET USHQIMORE
(Përveç kur zbatohet Aneksi I)
Hyrje
Kapitujt V deri XII të këtij aneksi zbatohen
në të gjitha fazat e prodhimit, procesimit dhe
distribuimit të ushqimit dhe kapitujt tjerë do
and any obligation to notify the
competent authority;

3.8. procedures,practise and methods
to ensure that food is produced
,handled,packed ,stored and
transported under appropriate hygienci
conditions ,including effective
cleaning and pest control;

3.9.measures relating to the
cleanliness of slaughter and
production animals;
3.10. Measures relating to record
keeping


ANNEX II
GENERAL HYGIENE REQUIREMENTS
FOR ALL FOOD ESTABLISHMENTS

(Except when Annex I applies)
Introduction
Chapter V to XII this anexis applies to all
stages of production, processing and
distribution of food and other chapters apply
svaku obaveau za obaveštavanje
nadleznog organa;

3.8. postupke, metode i prakse kako bi
se osiguravalo da je hrana
proizvedena, menadžirana,
upotebljena, pakovano skladištena
pod potrebnim uslovima higijene,
obuhvatajuči efektivno ćišćenje i
kontrolu štetnika- zagadjivača;

3.9. mere vezano sa čćistoćom
životinja za klanje i proizvodnju;

3.10. mere vezano sa držanjem
registra.

ANEKS II
OPŠTI ZAHTEVI HIGIJENE ZA SVE
PREHRAMBENE PREDUZEĆE

(Osim kada se sprovodi Aneks I)

Uvod

Poglavlje V do XII, ovog aneksa primenjuju
se u svim fazama proizvodnje, prerade i
distribucije hrane a ostale poglavlje će se
 31 
 
të zbatohen si në vijim:
Kreu I zbatohet për të gjitha lokalet, përveç
atyre lokaleve për të cilat zbatohet kreu III;
Kreu II zbatohet për të gjitha hapësirat ku
pregaditet ushqimi, trajtohet apo procesohet,
përveç hapësirës ku konsumohet ushqimi dhe
lokalet për të cilat zbatohet kreu III;
Kreu III zbatohet në ato lokale që janë në
listë në fillim të kreut.
Kreu IV zbatohet për të gjitha llojet e
transportimit.

KREU I
Kërkesat e përgjithshme për lokalet e
ushqimit (të tjera prej atyre të
specifikuara në kreun III)
1. Lokalet e ushqimit duhet të mbahen në
kushte të mira dhe të pastra.
2. Planifikimi, dizajnimi, konstruktimi, vendi
dhe madhësia e lokaleve të ushqimit duhet që
2.1. ambienti i jashtëm, sipërfaqja
dhe objektet ndihmëse të
ndërmarrjeve ushqimore të jenë të
as follows:
Chapter I apply to all food premises, except
premises to which Chapter III applies
Chapter II applies to all rooms where food is
prepared, treated, processed, except dinning
areas and premises to which Chapter III
applies.
Chapter III applies to those premises listed in
the heading to the Chapter
Chapter IV applies to alkl transportation


CHAPTER I
General requirements for food premises
(other than those specified in chapter III)

1. Food premises are to be kept clean and
maintained in a good repair and condition.
2. The layout, design, construction, siting and
size of food premises are to:
2.1. the external environment, areas
and associated premises shall be clean.

primenijivati kako sledi:

Poglavlje I primenjuje se za sve lokale,
osim onih lokala za koje se
primenjuje Poglavlje III
Poglavlje II primenjuje se za sve
prostorije gde se priprema hrana, tretira ili
se preradjuje, osim prostora na kojim se
potroši hrana i lokala za koje se
primenjuje Poglavlje III.
Poglavlje III primenjuje se za onelokale
koja su na listi na početku poglavlja

Poglavlje IV primenjuje se za sve vrste
prevoza.


PODGLAVLJE I
Opšti zahtevi za lokale hrane ( druge od
onih specifirani u poglavlje III)

1.Lokali hrane treba da se održaju u dobrim i
čistim uslovima.

2. planiranje, dizajniranje, konstrukcija, mesto
i veličina lokala hrane treba da:

2.1. spoljna okolina, površina i
pomočne objekte prehrambenih
 32 
 
pastërta.
2.2.të mundësojnë mirëmbajtje
adekuate, pastrim, dezinfektim,
shmangie(parandalim) apo
minimizim të kontaminimit nga ajri,
dhe ofrojnë hapësirë adekuate të
punës që të sigurojë një nivel të
duhur higjienik për të gjitha
veprimet;
2.3. të jenë të atilla që të mbrojnë nga
akumulimi i pluhurit, kontakti me
materiale toksike, shpërndarja e
copëzave(grimcave) në ushqim dhe
formimi i kondenzimit dhe mykut në
sipërfaqe
2.4. lejojnë-mundësojnë praktika të
mira të higjienës së ushqimit dhe, në
veçanti të kontrollit të brejtëseve,
kontrollim ky i cili bëhet nga
kompania respektivisht personi i
licencuar. Dhe

2.5. sipas nevojes duhet te sigurojnë
temperaturë të përshtatshme,të
kontrolluar, kushte të përdorimit dhe
ruajtjes së kapacitet të mjaftueshëm
për mirëmbajtjen e prodhimeve
ushqimore në temperaturë te
domosdoshme dhe të dizajnuara që të

2.2.permit adequate maintenance,
cleaning and /or disinfection, avoid or
minimise contamination and provide
adequate working space to allow for
the hygienic performance of all
operations;

2.3. be such as to protect against the
accumulation of dirt ,contact with
toxic materials ,the shedding of
particles into food and formation of
condensation or undesirable mould on
surfaces;
2.4.permit –enable good hygiene
practises ,including protection against
contamination and ,in particular pest
control and rats ,,this control shall be
carried out by company respectively
by licensed person ,and

2.5. where neccessary, provide
suitable temperature controlled
,handling and storage conditions of
sufficient capacity for maintaining
foodstuffs at appropriate temperature
and designed to allow those
temperatures to be monitored and
preduzeća dreba da budu ćiste.
2.2. da omoguče adekvatno
održavanje, ćišćenje,
dezinfekciju, otklanjanje ili
minimiziranje kontaminacije sa
vazduha, i pruže adekvatan
prostor rada kako bi se osiguravalo
potrban nivo higijene za sve
aktivnosti;
2.3.da su takva da zaštite od
akumulacije prašina, kontakta sa
toksičnim materijlima, raspodelu
parčadi na hrani i formiranje
kondenzacije, buđa u površini;


2.4. dozvojlavaju-omugučavaju dobre
prakse higijenen hrane, posebno
kontrolu glodara, kontrola koja se
vrši od kompanije ili licenciranog
lica. I


2.5. po potrebi treba obezbediti
povoljnu kontrolisanu
temperaturu, i uslove upotrebe i
očuvanja dovoljnog kapaciteta radi
držanja prehrambenih proizvoda
na neophodne temperature i
dizajnirana tako da omoguče
 33 
 
mundësojnë, që ato temperatura te
monitorohen dhe sipas nevojes te
rexhistrohen.
2.6. operatorët e biznesit me ushqim
duhet të mbajnë shënime për
kalibrimin e termometrave apo të
kenë dëshmi për kalibrimin e së paku
një termometri krahasues.

3. Duhet të jenë në dispozicion numër
adekuat i lavamanëve me rrjedhje dhe të
lidhur me një sistem efektiv të drenimit.
Lavamanët nuk duhet të hapen në mënyrë
direkte në hapësirat në të cilat përdoret
ushqimi.
4. Një numër adekuat i lavamanëve duhet të
jenë në dispozicion, të vendosur
përshtatshëm dhe të përcaktuar për pastrimin
e duarëve. Lavamanët për pastrimin e
duarëve duhet të paisen me ujë të rrjedhshëm
- të ngrohtë dhe të ftohtë, si dhe materiale
higjenike për pastrim të duarëve dhe për
terje. Ku është e nevojshme, hapësirat për
pastrimin e ushqimit duhet të jenë të ndara
prej atyre për pastrimin e duarëve.
5. Duhet të ketë pajisje të përshtatshme dhe
të mjaftueshme të ventilimit natyral apo
mekanik, të parandalohet rrjedha e ajrit në
,where neccessary ,recorded.


2.6.food business operators shall keep
appropriate records for calibration of
thermometers or they shall have
evidence about calibration of at least a
comparative thermometer.

3. An adequate number of lavatories are to be
available and connected to an effective
drainage system .Lavatories are not to be
open directly into rooms in which food is
handled.

4. An adequate number of washbasins is to be
available, suitably located and designated for
cleaning hands .Washbasins for cleaning
hands are to be provided with hot and cold
running water, materials for cleaning hands,
and for hygienic drying. Where neccessary
the facilities for wshing food are to be
seperate from the hand washing facility.

5. There is to be suitable and sufficient
means of natural or mechanical ventilation
.Mechanical airflow from contaminated area
monitorisanje takvih temperatura,
a po potrebi i registraciju istih.
2.6. operatori biznesa sa hranom
treba da drže beleške o kalibriranju
termometra ili da imaju dokaz o
kalibriranju najmanje jednog
uporednog termometra.

3.Treba imati na raspolaganje adekvatan broj
lavaboa koji treba biti vezani sa efektivnim
sistemom drenaže. Lavaboe ne treba direktno
otvarati u prostorijama na kojima se
upotrebljava hrana.

4. Treba imati na raspolaganje adekvatan broj
lavaboa, smešteni i namenjeni za pranje ruke.
Lavaboe za pranje ruke treba snabdevati sa
tećnom toplom i hladnom vodom, kao i sa
higijenskim materialom za pranje i sušenje
ruke. Po potrebi prostorije za ćišćenje hrane
treba biti odvojene sa onih za pranje ruke.


5. Treba imati povoljne i dovoljne uredjaje
za prirodnu i mehanićku ventilaciju. Treba
sprećiti mehanićko tećenje vazduha sa
 34 
 
mënyrë mekanike nga hapësirat e
kontaminuara në hapësirat e pastra. Sistemet
e ventilimit duhet të konstruktohen ashtu që
të mundësojnë pozitë të përshtatshme për
pastrim ose zëvendësim të filterëve dhe
pjesëve tjera të këtij sistemi.
6. Nyjet sanitare duhet të kenë ventilim
adekuat natyror apo mekanik.
7. Hapësirat e ushqimit duhet të kenë ndriçim
adekuat natyral apo artificial.
8. Pajisjet e kullimit, largimit të ujit duhet të
jenë adekuate për qëllimin për cilin
dedikohen. Ato duhet të dizajnohen dhe
konstruktohen në mënyrë të atillë që t’a
evitojnë rrezikun nga kontaminimi. Aty ku
kanalet e kullimit janë plotësisht apo
pjesërisht të hapura, duhet të dizajnohen në
mënyrë të atillë që të sigurojnë se uji nuk
rrjedh nga hapësirat e kontaminuara në ato të
pastërta e posaçërisht në hapësirat ku
ushqimi mund të paraqet rrezik të lartë për
konsumatorin.
9. Ku është e nevojshme duhet të sigurohen
hapësirat e veçanta për ndërrimin e
ndërresave të personelit.
10. Mjetet për pastrim dhe dezinficientët nuk
to a clean area is to be avoided .Ventilation
systems are to be so constructed as to enable
filters and ther parts requiring cleaning or
replacement to be readily accessible,

6. Sanitary conveniences are to have adequate
natural or mechanical ventilation.
7. Food premises are to have adequate natural
and /or artificial lightning.
8. Drainage facilities are to be adequate for
the purpose intended. They are to designed
and constructed to avoid the risk of
contamination .where the drainage channels
are fully or partially open, they are to be so
designed as to ensure that waste does not flow
from a contaminated area, in particular an
area where foods likely to present a high risk
to the final consumer.


9. Where neccessary, adequate changing
facilities for personnel are to be provided.

10. Cleaning agents and disinfectants are not
kontaminiranih prostorija na ćiste prostorije.
Sisteme ventilacije treba konstruktovati tako
da omogućavaju povoljnu poziciju za ćišćenje
ili zamenu filtera i drugih delova tog sistema,

6. Sanitarni čvorovi treba imati adekvatnu
prirodnu ili mehanićku ventilaciju.
7. Prostorije hrane treba imati adekvatno
prirodno ili večtacko osvetljenje.
8. Uredjaji za udaljavanje vode treba biti
adekvatni sa ciljem kojem su namenjeni. One
treba dizajnirati i konstruktovati na taj način
da otklanjaju opasnost od kontaminacije.
Otvoreni ili delimićno otvoreni kanali za
otklanjanje vode treba dizjnirati na taj način
da osiguravaju da voda ne teće sa
kontaminiranih prostorija na ćiste prostorije, a
posebno na prostorije gde hrana izgleda da
predstavlja visoki stepen rizika za potrošača.

9. Po potrebi, za osoblje treba obezbediti
posebne prostorije za promenu garderobe.

10. Sredstva za ćišćenje i dezinficiente ne
 35 
 
duhet të ruhen në hapësirat ku përgatitet,
trajtohet apo procesohet ushqimi.

KREU II
Kërkesat specifike në hapësirat ku
përgatiten, trajtohen apo procesohen
prodhimet ushqimore (duke përjashtuar
hapësirat e pushimit dhe hapësirat e
specifikuara në kreun III)
1. Në hapësirat ku pergatitet, trajtohet apo
procesohet ushqimi (duke përjashtuar
hapësirat e pushimit dhe hapësira të
specifikuara në kreun III, por duke përfshirë
hapësirat që bëjnë pjesë në mjetet e
transportit) dizajni dhe planifikimi duhet të
mundësojnë praktika të mira të higjienës së
ushqimit, duke përfshirë mbrojtjen kundër
kontaminimit në mes apo gjatë veprimeve,
posaçërisht:
1.1. sipërfaqet e dyshemesë duhet të
mirëmbahen në kushte të mira dhe të
jenë nga materiali që pastrohet leht
dhe, sipas nevojes, të dezinfektohen.
Kjo kërkon përdorimin e materialeve
të papërshkueshme, jo-absorbuese, që
pastrohenleht dhe jo-toksike përveç
to be stored in areas where food is handled.


CHAPTER II
Specific requirements in rooms where
foodstuffs are prepared, treated or
processed (excluding dinning areas and
those premises, specified in Chapter III)

1. In rooms where food is prepared ,treated or
processed (excluding rest areas and those
premises specified in Chapter III ,but
including rooms contained in means of
transport) ,the design and layout are to permit
good food hygiene practises ,including
protection against contamination between and
during the operations, in partikular:

1.1.floor surfaces are to be maintained
in a sound condition and be easy to
clean and, where neccessary, to
disinfect.
This will require the use of impervious
,non-absorbent ,washable and non –
toxic materials unless food
treba čuvati u prostorije gde se upotrebljava
hrana.

POGLAVLJE II
Specifićni zahtevi gde se pripremaju,
tretiraju ili proradjuju prehrambeni
proizvodi (izuzev prostorija za odmor i
prostorija specificirani u poglavlje III)

1. U prostorije gde se priprema, tretira ili
preradjuje hrana (izuzev prostorija za odmor i
prostorije specificirane u poglavlje III, ali
obuhvatajući prostorije na prevoznim
sredstvima) dizajniranje i planiranje treba da
omogučavaju dobre prakse higijene hrane,
obuhvatajućii i zaštitu od kontaminacije
izmedju ili tokom ovih aktivnosti, a posebno:

1.1. površine poda treba održati u
dobrim uslovima i treba da budu iz
materijala koji se lako oćisti, a po
potrebi dezinfektirati.

Ovo zahteva upotrebu netoksičnih i
neabsorbiranih materijala, koja se
 36 
 
nëse ndërmarrjet ushqimore mund të
sigurojnë autoritetin kompetent se
materialet e tjera që përdoren janë të
përshtatshme. Sipas nevojës,
dyshemetë duhet të mundësojne
kullim-largim adekuat të ujit nga
sipërfaqja;
1.2.sipërfaqet e mureve duhet të
mirëmbahen në kushte të mira dhe të
pastrohen lehtë dhe, sipas nevojes, të
dezinfektohen. Kjo kërkon
përdorimin e materialeve të
papërshkueshme, jo-absorbuese, që
pastrohen lehtë, jo-toksike dhe
kërkon sipërfaqe të lëmuar deri në
lartësi të përshtatshme për veprime,
përveç nëse operatorët e biznesit me
ushqim mund të sigurojnë autoritetin
kompetent se materialet e tjera që
përdoren janë të përshtatshme;
1.3. tavanët dhe instalimet e
mbikokës duhet të konstruktohen dhe
përfundohen ashtu që të parandalojnë
akumulimin e pluhurit dhe të
reduktojnë kondenzimin, rritjen e
mykut të padëshiruar dhe
shpërndarjen e copëzave(grimcave);
1.4. dritaret dhe të hapurat e tjera
duhet të konstruktohen për të
establishments can satisfy the
competent authority hat other
materials used are appropriate .Where
appropriate floors are to allow
adequate surface drainage;


1.2. wall surfaces are to be maintained
in a sound condition and be easy to
clean and where neccessary, to
disinfect. This will require the use of
impervious ,non-absorbent ,washable
and non-toxic materials and require a
smooth surface up to a height
appropriate for the operations unless
food business operators shall satisfy
the competent authority that other
materials used are appropriate;



1.3. ceillings and overhead fixtures
are to be constructed and finished so
as to prevent the accumulation of dirt
and to reduce condensation ,the
growth of undesirable mould and the
shedding of particles;


1.4. windows and other openings are
to be constructed to prevent the
lako oćiste, osim ukoliko
prehrambene preduzeće mogu
osiguravati nadlezni autoritet da ostali
materijali koji se upotrbljavaju su
podobni. Po potrebi, podovi treba
omogučavati adekvatno udaljavanje
vode iz površine;
1.2. površine zidova treba održavati
pod dobrim uslovima i da lako
oćiste a po potrebi dezinfektovati.
Ovo zahteva upotrebu
netoksičnih i neabsorbiranih
matrijala, koja se lako oćiste,
izahteva glatki materijal do
povoljne visine za delovanje, osim
ukoliko peratori biznesa sa hranom
mogu osiguravati nadlezni autoritet
da ostali materjali koji se
upotrebljavaju su povoljni;



1.3. plafoni i nadzemljene instalacije
treba konstruktovati tako da spreće
akumulaciju prašine, reducirati
kondenzaciju, rast eželjenog budja i
raspodelu parčadi;



1.4. prozori i ostali otvori treba
konstruktovati tako da sprećavaju
 37 
 
parandaluar akumulimin e pluhurit.
Ato të cilat hapen në ambientin e
jashtëm duhet, sipas nevojes, të
paisen me rrjeta për mbrojtje ndaj
insekteve të cilat mund të
menjanohen leht për pastrim. Në
hapësirat ku prodhohet ushqimi e që
ekziston mundësia e kontaminimit,
dritaret duhet të mbahen te mbyllura;
1.5. dyert duhet të jenë lehtë të
pastrueshme dhe sipas nevojes, të
dezinfektohen. Kjo kërkon
përdorimin e sipërfaqeve të lëmuara
dhe joabsorbuese, përveç nëse
operatorët e biznesit me ushqim
mund të sigurojnë autoritetin
kompetent se materialet e tjera të
përdorura janë të përshtatshme, dhe
1.6. sipërfaqet (përfshirë sipërfaqet e
pajisjeve) në hapësirat në të cilat
punohet ushqimi, posaçërisht ato në
kontakt me ushqimin duhet të
mbahen në gjendje të mirë dhe të
pastrohen lehtë dhe sipas nevojes, të
dezinfektohen. Kjo kërkon
përdorimin e materialeve të lëmuara,
që pastrohen lehtë, jo-toksike dhe
rezistente ndaj korodimit, përveç nëse
operatorët e biznesit me ushqim t’a
accumulation of dirt .Those which can
be opened to tghe outside environment
are ,where neccessary ,to be fitted
with insect-proof screens which can be
easily removed for cleaning .Where
opoen windows would result in
contamination ,windows are to remain
closed and fixed during production;

1.5. doors are to be easy to clean and
,where neccessary to disinfect .This
will require the use of smooth and
non-absorbent surfaces ,unless food
business operators shall satisfy the
competent authority that ther materials
used are appropriate, and

1.6. surfaces (including surfaces of
equipment) in areas where foods are
handled and in particular those in
contact with food are to be maintained
in a sound condition and be easy to
clean and, where neccessary to
disinfect .This will require the use of
smooth, washable, corrosion resistant
and non-toxic materials, unless food
establishments can satisfy The
kompetent authority that ther materials
akumulaciju prašine. Oni koji se
otvaraju na spoljni ambijenat, po
potrebi treba nabdevati sa
mrežama radi zaštite od insekata.
U prostorije na kojima se
proizvede hrana, a postoji mogućnost
kontaminacije, prozore treba držati
zatvorene;

1.5. vrata da budu lako za oćišćenje i
po potrebi dezinfektovati. Ovo zahteva
upotrebu neabsorbiranih i glatkih
površina, osim ukoliko prehrambene
preduzeće mogu osiguravati nadlezni
autoritet da ostali upotrebljeni
materijali su povoljni; i


1.6.površine (ukljućujući i površinu
uredjaja) u kojima se radi hrana,
posebno one u kontaktu sa hranom
treba držati u dobrom stanju i da se
lako oćiste, a po potrebi i
dezinfektirati. Ovo zahteva upotrbu
netoksičnog, glatkog i nekorodiranog
materijala koji se lako oćisti, osim
kada prehrambene preduzeće mogu
osiguravati nadlezni autoritet da ostali
upotrebljeni materijali su povpljni.
 38 
 
sigurojnë autoritetin kompetent se
materialet e tjera të përdorura janë të
përshtatshme.
2. Sipas nevojës duhet të sigurohen hapësirat
adekuate lehtësuese për pastrim, dezinfektim
dhe deponim të paisjeve dhe enëve të
kuzhinës me të cilat punohet. Këto hapësira
duhet të konstruktohen nga materialet e
rezistueshme nga korodimi, që pastrohen
lehtë dhe të kenë furnizim adekuat me ujë të
nxehtë të dhe ftohtë.
3. Sipas nevojës duhet të hartohen rregulla
adekuate për pastrimin e ushqimit. Çdo
lavaman apo hapësirë e tillë e siguruar për
pastrimin e ushqimit duhet të ketë furnizim
adekuat të ujit të ftohtë/nxehtë të pijshëm në
përputhje më kërkesat e Kreut VII dhe të
mbahen pastër dhe sipas nevojes, të
dezinfektohen.
KREU III
Kërkesat për lokale të lëvizshme dhe
përkohshme siq janë tendat,
shtandet/stendat e tregut, automjetet
shitëse, lokalet e përdorura parësisht si
shtëpi-banimi private por ku ushqimet
rregullisht pregatiten për t’u vendosur në
used are suitable.


2. Adequate facilities are to be provided,
where neccessary, for the cleaning,
disinfecting and storage of working utensils
and equipment .These facilities are to be
constructed of corrosion-resistant material, be
easy to clean and have an adequate supplyof
hot and cold water.

3. Adequate provision is to be made, where
necessary for washing fond. Every sink or
other such facility provided for the washing of
food is to have an adequate supply of hot
and/or cold potable water consistent with the
requirements of Chapter VII and be kept
clean, and where necessary, disinfec

CHAPTER III
Requirements for movable and (or
temporary premises (such as marquees
,market stalls ,mobile sales vehicles/,
premises used primarly as a private
dwelling-house but where foods are
regularely prepared for placing on the


2. Po potrebi treba obezbediti adekvatne,
olakšavajuće prostorije za
ćišćenje,dezinfekciju i skladištenje uredjaja i
posuda kojima se radi u kuhinji. Ove prostore
treba konstruktovati iz materijala koji su
rezistentni od korodiranja, koji se lako oćiste i
da imaju adekvatno snabdevanje sa toplom i
hladnom vodom.
3. Po potrebi treba izraditi adekvatne pravile
za ćišćenje hrane. Svaki lavabo ili takav
prostor, namenjen za ćišćenje hrane treba
imati adekvatno snabdevanje hladne-tople
vode, pitke vode u skladu sa zahtevima
poglavlja VII i da budu održani ćisto, a po
potrebi i dezinfektirati.

POGLAVLJE III
Zahtevi za pokretne i privremene lokale
kao što su šatori tržišta, prodajna vozila,
lokali upotrebljeni kao privatne kuče za
stonovanje ali se hrana redovno sprema
radi plasiranja na tržiste i novčani
 39 
 
treg dhe në automatët me monedha

1. Lokalet dhe automatet me monedha duhet,
për aq sa të jetë e përshtatshme, të vendosen,
dizanjohen, konstruktohen dhe mbahen të
pastërta dhe mirëmbahen në gjendje të mirë,
në mënyrë që të evitohet rreziku nga
kontaminimi, posaçërisht nga kafshët dhe
insektet.
2. Në veçanti, aty ku është e nevojshme:
2.1. hapësirat e përshtatshme duhet të
jenë në dispozicion për t’a mbajtur
higjienën adekuate personale
(përfshirë hapësirat për larje dhe terje
higjienike të duarëve, aranzhmanet
sanitare higjienike dhe hapësirat për
ndërrim të rrobave);
2.2. sipërfaqet në kontakt me
ushqimin duhet të jenë në gjendje të
mirë, që pastrohen leht dhe ku është e
nevojshme edhe të dezinfektohen.
Kjo kërkon përdorimin e materialeve
të lëmuara, që lahen, dhe janë të
rezistueshme ndaj korodimit dhe jo-
toksike, përveç nëse ndërmarrjet
ushqimore mund të sigurojnë
market and vending machines

1. Premises and venbding machines are, so far
as is reasonable practicable, to be sited,
designed, constructed and kept clean and
maintained in good repair and condition as to
avoid the risk of contamination ,in particular
byanimals and pests.

2. In particular, where necessary:
2.1. appropriate facilities are to be
available to maintain adequate
personal hygiene (including facilities
for hygienic washing and drying
hands, hygienic sanitary arrangements
and changing facilities);



2.2. surfaces in contact with food are
to be in sound condition and to be
easy to clean, and where necessary to
disinfect.
This will require the use of smooth
,washable ,corrosion -resistant and
non-toxic materials ,unless food
business operators shall satisfy the
competent authority that other
automati


1. Lokale i novčane atomate treba dizajinirati,
konstruktirati, smestiti i održati u dobrom
stanju, kako bi se moglo otkloniti opasnost od
kontaminacije, a posebno od životinja i
insekata.



2. Posebno, tu gde je potrebno:
2.1. treba imati na raspolaganje
povoljne prostorij radi adekvatnog
održavanja lične higijene
(obuhvatajući i prostore za pranje
ruke, higijensko sušenje, hig
ijensko sanitarne aranžmane i
prostore za zamenu garderobe);

2.2. prostori u kontaktu sa hranom
treba da su u dobrom stanju, da se
lako oćiste a gde je potrebno i
dezinfektirati.
Ovo zahteva upotrebu
netoksičnih, glatkih materijala,
koja se lako oćiste i rezistentna su
od korozije,osim ukoliko
prehrambene preduzeće mogu
 40 
 
autoritetin kompetent se materialet e
tjera të përdorura janë të
përshtatshme;
2.3. duhet të hartohen rregulla
adekuate për pastrim dhe aty ku është
e nevojshme, dezinfektim të pajisjes
dhe enëve të kuzhinës me të cilat
punohet;
2.4. aty ku prodhimet ushqimore
pastrohen si pjesë e ndërmarrjeve
ushqimore, duhet të hartohen rregulla
adekuate që kjo të bëhet në mënyrë
higjienike;


2.5. duhet të jetë në dispozicion
furnizimi adekuat i ujit të
nxehtë/ftohtë të pijshëm;

2.6. duhet të jenë në dispozicion masa
adekuate dhe hapësira për deponim
higjienik dhe, menjanim të
substancave hazarde (të rrezikshme)
dhe të pangrënshme (jo-konsumuese)
si dhe të mbeturinave në gjendje të
lëngët apo ngurtë ;
2.7. duhet të jenë në dispozicion
hapësirat adekuate dhe masat për
mirëmbajtjen dhe monitorimin e
temperaturës adekuate
materials used are appropriate;



2.3. adequate provision is to be made
for the cleaning and, where necessary,
disinfecting of working utensils and
equipment;

2.4. where the foodstuffs are cleaned
as part of food establishments
operations, adequate provision is to be
made for this to be undertaken
hygienically;


2.5. an adequate supply of hot/or cold
potable water is to be available;


2.6. adequate arrangements and /or
facilities for the hygienic storage and
disposal of of hazardous and/or
inedible substances and waste
(whether liquid or solid) are to be
available;

2.7.adequate facilities and /or
arrangements for maintaining and
monitoring suitable food temperature
conditions are to be available
osiguravati nadlezni autoritet da
opotrebljeni materijali su
povoljni;
2.3. treba izraditi adekvatne pravile o
čišćenju , a tu gde je potrebno i za
dezinfekciju kuhinjskih uredjaja i
posudja sa kojima se radi;
2.4. tu gde se ćiste prehrambeni
proizvodi kao deo prehrambenih
preduzeća, treba izraditi
adekvatna pravila da se ovo radi na
higijenski naćin;



2.5. treba imati na raspolaganje
adekvatno snabdevanje sa toplom,
hladnom i pitkom vodom;

2.6. treba imati na raspolaganje
adekvatne mere i prostore za
higijensko skladištenje i
otklanjanje hazardnih substance i
proizvoda koji se nekonzumiraju
kao i tećnih i inertnih otpadaka;

2.7. treba biti na raspolaganje
adekvatne mere i prostore za
monitoriranje adekvatne
temperature.
 41 
 

2.8.operatorët e biznesit me ushqim
duhet të mbajnë shënime per
kalibrimin e termometrave apo të
kenë dëshmi për kalibrimin e së paku
një termometri krahasues.
2.9.prodhimet ushqimore duhet të
vendosen ashtu që të evitohet rreziku
nga kontaminimi derisa kjo të jetë e
arsyeshme dhe e përshtatshme.

KREU IV
Transporti
1. Mjetet e transportit dhe kontejnerët e
përdorur për transport të prodhimeve
ushqimore duhet të mbahen të pastërta dhe të
mirëmbahen në gjendje të mirë për t’i
mbrojtur ato nga kontaminimi, dhe duhet aty
ku është e nevojshme te dizajnohen dhe
konstruktohen për të mundësuar pastrimin
adekuat dhe dezinfektimin.
2. Kutitë në makina dhe kontejnerë nuk duhet
të përdoren për transportim të gjërave tjera
përveç prodhimeve ushqimore. me ç’rast kjo
mund të rezultojë me kontaminim.
3. Aty ku mjetet e transportit dhe kontejnerët

2.8.Food business operators shall keep
records about calibration of the
thermometers or they shall keep
evidence for calibration of


2.9. Foodstuffs are to be placed as to
avoid the risk of contamination as far
as is reasonably practicable.


CHAPTER IV
Transport
1. Means of transport and containers for
transport of foodstuffs are to be kept clean
and maintained in good repair and condition
to protect foodstuffs from contamination and
are, where necessary to be designed and
constructed to permit adequate cleaning and
disinfection.
[
2. Receptacles in vehicles and containers are
not to be used for transporting anything other
than foodstuffs where this may result in
contamination.
3. Where means of transport and containers


2.8. operatori biznesa sa hranom treba
držati beleške o kalibraciji
termometra ili da imaju dokaze o
kalibraciji najmanje jednog
uporedljivog termometra.

2.9. prehrambene proizvode treba
smestiti tako da se otklanja rizik
od ontaminacije dok to bude
opravdano i povoljno.

POGLAVLJE IV
Transport
1.Transportna sredstva i upotrebljeni
kontejneri za transport prehrambenih
proizvoda treba držati ćistim i održati ih u
dobrom stanju radi njihove zaštite od
kontaminacije, a po potrebi treba dizajnirati i
konstruktovati tako da se omoguće adekvatno
ćišćenje i dezinfekcija.


2. Sanduci u mašinama i kontejnerima ne
treba upotrebiti za transport ostalih stvari,
osim prehrambenih proizvoda jer se to može
uzrokovati kontaminaciju.

3. Ako transportna sredstva i kontejneri
 42 
 
përdoren për transportimin e gjërave të tjera e
jo vetëm të atyre ushqimore, apo për
transportimin e llojeve të ndryshme të
prodhimeve ushqimore në të njëjtën kohë,
aty duhet të bëhet ndarja efektive e
prodhimeve.
4. Prodhimet ushqimore në sasi të mëdha në
formë likuide, granulash apo pluhuri duhet të
transportohen në kutitë, kontejnerë, tankerë
të destinuar për transport të prodhimeve
ushqimore. Kontejnerët e tillë duhet të
shënohen në mënyrë të qartë, të dukshme
dhe të pashlyeshme, në një apo më shumë
gjuhë zytare, për të treguar se ato janë të
përdorur për transport të artikujve ushqimorë
apo duhet të shënjohen: “Vetëm për
prodhime ushqimore”.
5. Aty ku mjetet e transportit dhe kontejnerët
janë përdorur për transportim të gjërave të
tjera përveç atyre ushqimore apo për
transportimin e prodhimeve ushqimore,
duhet të bëhet pastrimi efektiv në mes të
ngarkimeve për të shmangur rrezikun nga
kontaminimi.
6. Prodhimet ushqimore në mjetet e
transportit apo kontejnerë duhet të vendosen
dhe mbrohen ashtu që të minimizohet rreziku
are used for transporting anything in addition
to foodstuffs ,or for transporting of different
foodstuffs at the same time ,there is ,where
necessary ,to be effective separation of
products.

4. Bulk foodstuffs in liquid ,granulate, or
powder form are to be transported in
receptacles ,containers ,tankers reserved for
the transport of foodstuffs .Such containers
are to be marked in a clearly visible and
indelible fashion in one or more official
languages ,to show that they are used for the
transport of foodstuffs ,or are to be marked
“For foodstuffs only”.

5. Where conveyances and containers have
been used for transporting anything other than
foodstuffs or for transporting different
foodstuffs, there is to be effective cleaning
between loads to avoid risk of contamination.



6. Foodstuffs in conveyiance or containers are
to be so placed and protected as to minimize
upotrebjlavaju se za transport ostalih stvari, a
ne samo prehrambenih proizvoda ili za
istovremeni transport razlićitih prehrambenih
proizvoda, treba vršiti efektivno odvajanje
proizvoda.



4. Prehrambeni proizvodi u velikoj količini u
formi tećnosti, granula ili prašine treba
transportovati na sanduke, kontejnere,
rezervoare namenjene za transport
prehrambenih proizvoda. Ti kontejneri treba
obeležiti na jasan, vidljiv i neizbrisan naćin,
na jednom ili više službena jezika, radi
pokazivanja da su upotrebljeni za transport
prehrambenih proizvoda ili treba obeležiti: “
samo za prehrambene proizvode”.


5.Kada transportna sredstva i kontejneri su
upotrbljeni za transport ostalih stvari, osim
prehrambenih proizvoda ili za prehrambene
proizvode, radi otklanjanja opasnosti od
kontaminacije, treba vršiti efektivno ćišćenje
izmedju tovara.





6. Prehrambeni proizvodi u transportim
sredstvima ili kontejnerima treba smestiti i
zaštititi tako da se minimizira rizik od
 43 
 
nga kontaminimi.
7. Aty ku është e nevojshme, mjetet e
transportit dhe kontejnerët e përdorur për
transportim të prodhimeve ushqimore duhet
të jenë në gjendje për mbajtje të ushqimit në
temperaturë të përshtatshme dhe të lejojnë
monitorimin e këtyre temperaturave.
8. Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
mbajnë shënime per kalibrimin e
termometrave apo të kenë dëshmi per
kalibrimin e së paku një termometri
krahasues.
KREU V
Kriteret për paisje

1. Të gjitha prodhimet e vendosura dhe
paisjet me të cilat ushqimi vjen në kontakt
duhet të:
1.1. pastrohen në mënyrë efektive, aty
ku është e nevojshme edhe të
dezinfektohen. Pastrimi dhe
dezinfektimi duhet të bëhen shpesh,
sa të jetë e mjaftueshme për evitimin
e çfarëdo rreziku nga kontaminimi;
1.2. konstruktohen ashtu që të jenë
the risk of contamination.
7. Where necessary conveyances and
containers used for transporting of foodstuffs
are to be capable of maintaining foodstuffs at
appropriate temperatures and allow those
temperatures to be monitored.
8. Food business operators shall keep records
for calibration of thermometers or evidence
shall be available for calibration of at least
one comparative thermometer.

CHAPTER V
Equipment requirements
1. All articles, fittings and equipment with
which food comes into contact, are to:

1.1. Be effectively cleaned and, where
necessary disinfected .Cleaning and
disinfection are to take place at a
frequency sufficient to avoid any risk
of contamination;

1.2. be so constructed ,be of such
kontaminacije.

7. Po potrebi prevozna sredstva i kontejneri,
upotrebljeni za prevoz prehrambenih
proizvoda treba da su u stanju da hranu drže
u povoljnoj temperaturi, i da dozvole
monitorisanje ovih temperatura.


8. Operatori biznesa sa hranom treba da drže
beleške o kalibrisanju termometra ili da imaju
dokaz o kalibrisanju najmanje jednog
komparativnog termometra.


POGLAVLJE V
Zahtevi za uredjaje


1. Svih smešteni proizvodi i uredjaji u
kontaktu sa hranom treba da se:


1.1. oćiste na efektan naćin, a po
potrebi i dezinfektirati. Ćišćenje i
dezinfekciju treba vršiti ćesto, koliko
je to dovoljno za evitiranje rizika od
kontaminacije;



1.2. konstruktirati od takvih materijala
 44 
 
prej materialeve të atilla dhe të
mirëmbahen në rregull dhe gjendje të
mirë që të minimizohet çfarëdo
rreziku nga kontaminimi;
1.3. me përjashtim të kontejnerëve
dhe paketimeve të pa këthyeshme të
konstruktohen ashtu që të jenë prej
materialeve të atilla dhe të
mirëmbahen në rregull, dhe gjendje të
mirë që t’u mundësohet atyre të
mbahen të pastra dhe aty ku është
nevoja të dezinfektohen, dhe:
1.4. të instalohen në atë mënyrë që të
mundësojnë pastrimin adekuat të
paisjeve dhe hapësirës që e rrethon.

2. Aty ku është e nevojshme, paisjet duhet të
kenë edhe ndonjë mekanizëm të
përshtatshëm kontrollues për të garantuar
plotësimin e objektivave të këtij udhëzimi
administrativ.
3. Aty ku aditivët kimik duhet të përdoren
për të parandaluar korodimin e paisjeve dhe
kontejnerëve, ata duhet të përdoren në pajtim
me praktikat e mira.


materials and be kept in such good
order ,repair and condition as to
minimize any risk of contamination;

1.3.with the exception of non-
returnable containers and packaging
,be so constructed, be of such
materials and be kept in such good
order repair and condition as to enable
them to be kept clean, where
necessary ,to be disinfected,and:

1.4. Be installed in such manner as to
allow adequate cleaning of the
equipment and the sourranding area.

2. Where necessary, equipment is to be fitted
with any appropriate control device to
guarantee fulfillment of the objectives of this
administrative instruction.


3. Where chemical additives have to be used
to prevent corrosion of equipment and
containers, they are to be used in accordance
with good practice




i da se redovno održavaju u dobrom
stanju, kako bi se minimiziralo bilo
koji rizik od kontaminacije;


1.3. izuzev nevraćenih pakovanja i
kontejnera, konstruktovati tako da su
od takvih materijala i da se održe
ispravno i dobrom stanju, kako bi se
omogućilo njima držanje ćisto , a po
potrebi i dezinfekciju; i


1.4. instalirati na taj naćin da
omogućavaju adekvatno ćišćenje
uredjaja i prostora koja ih okružava.


2. Kada je potrebno, uredjaji treba da imaju
povoljni kontrolni mehanizam radi garancije
postizanje objektiva ovog administrativnog
uputstva.

3. Kada se hemijski aditivi treba upotrebiti
radi sprečavanja korozije nad uredjajima, one
treba upotrebiti u skladu sa dobrim praksama.


 45 
 
KREU VI
Mbeturinat e ushqimit
1. Mbeturinat e ushqimit, nënproduktet dhe
mbeturinat e tjera duhet të largohen nga
hapësirat ku ushqimi është i pranishëm sa më
shpejtë që të jetë e mundur, ashtu që të
evitohet akumulimi i tyre.
2. Mbeturinat e ushqimit, nënproduktet e pa-
ngrënshme dhe mbeturinat e tjera duhet të
mënjanohen në kontejnerë që mbyllen,
përveç nëse operatorët e biznesit me ushqim
mund të dëshmojnë para Autoritetit
kompetent se llojet e tjera të kontejnerëve
apo sistemet e evakuimit që përdoren janë të
përshtatshme. Këta kontejnerë duhet të jenë
të konstruksionit të përshtatshëm, të mbajtur
në gjendje të mirë, të jenë lehtë të
pastrueshëm dhe, aty ku është e nevojshme të
dezinfektohen.
3. Duhet të hartohen rregulla adekuate për
deponimin dhe menjanimin e mbeturinave të
ushqimit, nënprodukteve të pa-ngrënshme
dhe mbeturinave të tjera.
4.Depotë e mbeturinave duhet të dizajnohen
dhe menaxhohen në atë mënyrë që të lejohet
mbajtja e tyre e pastër dhe aty ku është e
CHAPTER VI
Food waste
1. Food waste, non-edible by products and
other refuse are to be removed from rooms
where food is present as quickly as possible,
so as to avoid their accumulation.

2. Food waste, non-edible by products and
other refuse are to be deposited in closable
containers, unless food establishment can
demonstrate to FVA that other types of
containers or evacuation systems used are
appropriate. These containers are to be of an
appropriate construction, kept in sound
condition, be easy to clean and where
necessary, to disinfect.



3. Adequate provision is to be made for the
storage and disposal of food waste, non-edible
by products and other refuse.

4.Refuse stores are to be designed and
managed in such a way as to enable them to
POGLAVLJE VI
Otpadci hrane
1. Radi otklanjanja sakupljanja otpadaka
hrane, nusproizvoda i ostalih otpadaka, iste
treba otkloniti sa prostorija na kojima je hrana
prisutna što je pre moguće, kako bi se
otklonilo njihovo akumuliranje.
2. Otpadci hrane, nusroizvodi koji se
nekonzumiraju i ostali otpadci treba otkloniti
sa kontejnerima koji se zatvaraju, osim kada
prehrambene preduzeće mogu demonstrirati
pred Nadležnim organom da ostale vrste
kontejnera koji su upotrebljeni ili sistemi
evakuacije su povoljni. Kontejneri treba biti
uradjeni iz povoljnog materiala, održani u
dobrom stanju, koji se lako oćiste, a po
potrebi i da se dezinfektiraju.

3. Treba izraditi adekvatna pravila za
skladištenje i eliminisanje odpadaka hrane,
neupotrebni nusproizvodi kao i druge
odpatke.
4.Skladište odpadaka treb dizajnirati i
menadžirati na taj način što će se dozvoljavati
 46 
 
nevojshme, pa praninë e kafshëve dhe
insekteve.
5. Të gjitha mbeturinat duhet të eliminohen
në mënyrë higjienike dhe ambientale në
pajtim me legjislacionin në fuqi, dhe nuk
duhet të paraqesin burim direkt apo indirekt
të kontaminimit.
KREU VII
Furnizimi me ujë
1. Duhet të ketë furnizim adekuat me ujë të
pijshëm, i cili do të përdoret sa herë që të jetë
nevoja për t’u siguruar se prodhomet
ushqimore nuk janë të kontaminuara;
1.1. uji i pastër mund të përdoret me
prodhimet e tëra të peshkimit. Uji i
pastër i detit mund të përdoret me guacat
e gjalla dymembranore, yje të detit,
ekinodermet, tunicatet dhe gastropodet e
detit. Uji i pastër gjithashtu mund të
përdoret për larje të jashtme. Kur të
përdoret uji i tillë, paisjet adekuate për
furnizim të tij duhet të jenë në
dispozicion.
2. Aty ku përdoret uji i pa-pijshëm, si për
kontroll të zjarrit, prodhim të avullit,
be kept clean and, where necessary. free of
animals and pests.
5. All waste is to be eliminated in a hygienic
and environmentally friendly way in
accordance with legislation in force, and it is
not to constitute direct or indirect source of
contamination
CHAPTER VII
Water supply
1. There is to be an adequate supply of
potable water ,which is to be used whenever
necessary to ensure that foodstuffs are not
contaminated;
1.1 Clean water may be used with whole
fishery products .Clean seawater may be
used with live bivalve molluscs
.echinoderms ,tunicates,and marine
gastropods ,clean water may also be used
for external washing .When such water is
used adequate facilities are to be available
for its supply.

2. Where non -potable water is used ,for
example for fire control ,stem production
njihovo održavanje čisto i tu gde je potrebno
bez prisustva životinje i insekata.
5. Sve odpadke treba higijenski eliminisati i
bez zagadjivanja okoline u skladu sa
zakonodavstvom na snazi i iste ne treba
predstavljati direktan ili indirektan izvor
životinja kontaminacije
POGLAVLJE VII
Snabdevanje sa vodom
1. Treba imati adekvatno snabdevanje sa
pitkom vodom, koja će se upotrebljavati kad
god je potrebno radi osiguravanja da
prehrambeni proizvodi nisu kontaminirani;

1.1. Ćista voda može se upotrebiti sa
celim proizvodima ribarstva. Ćista
morska voda može se upotrebiti sa živim
dvomembranskim školjkama, ekinodermi,
tunicata i morskih gastropoda, takodjer
ćista voda može se upotrebiti za spoljno
pranje. Kada se upotrebljava takva voda
treba imati na raspolaganje adekvatne
uredjaje za snabdevanje takvom vodom.


2. Kada se upotrebljava nepitka voda, kao za
kontrolu požara, proizvodnju para, hladjenje i
 47 
 
frigorifim dhe qëllime të tjera të ngjashme,
duhet të qarkullojë në një sistem të ndarë dhe
të identifikuar si duhet. Uji i pa-pijshëm nuk
duhet të lidhet me, apo të lejojë zbaticën në,
sistemin e ujit të pijshëm.
3. Uji i ricikluar në procesim apo si një
përbërës nuk duhet të paraqes rrezik nga
kontaminimi. Ai duhet të jetë i të njejtit
standard si uji i pijshëm, përveç nëse
autoriteti kompetent është siguruar se
kualiteti i ujit nuk mund të cenojë
shëndetshmërinë e prodhimit ushqimor në
formën e tij të kryer.

4. Akulli i cili vjen në kontakt me ushqimin
apo i cili mund të kontaminoj ate duhet të
bëhet nga uji i pijshëm dhe kur të përdoret
për të ngrirë prodhimet e tëra të peshkimit,
uji duhet të jetë i pastër. Ai duhet të bëhet,
përdoret dhe deponohet nën kushtet që e
mbrojnë nga kontaminimi.
5. Avulli i përdorur në kontakt direkt me
ushqimin nuk duhet të përmbajë ndonjë
substancë që paraqet rrezik për shëndetin apo
ka gjasa t’a kontaminojë ushqimin.
6. Aty ku prodhimet ushqimore në kontejner
të mbyllur hermetikisht aplikohet tretmani
me nxemje, duhet të sigurohet se uji që
,refrigeration and other similar purposes ,it is
to circulate in a separate daily identified
system .Non-potable water is not to connect
with ,or allow reflux into potable water
systems.
3. Recycled water used in processing or as an
ingredient is not to present a risk of
contamination .It is to be of same standard as
potable water, unless the the competent
authority is satisfied that the quality of the
water can not affect the wholesomeness of the
foodstuff in its finished form.

4. Ice which comes into contact with food ,or
which may contaminate food is to be made
from potable water or,when used to chill
whole fishery products ,clean water .It is to be
made ,handled and stored under conditions
that protect it from contamination.
5. Steam used directly in contact with food is
not to contain ant substance that presents a
hazard to health or is likely to contaminate the
food.
6. Where heat treatment is applied to
foodstuffs in hermetically sealed containers it
is to be ensured that water used to cool the
ostale slićne svrhe, treba da cilkulira odvojen,
obeležen i identifikovan sistem. Nepitka voda
ne treba da se poveze sa sistemom pitke vode
niti se prilivati na sistem pitke vode.

3.Ricilklirana voda u preradi ili kao sastojak
ne treba da predstavlja opasnost od
kontaminacije. Ona treba da bude istog
standarda kao i pitka voda, osim kada se
nadlezni autoritet se osiguravao da kvalitet
vode ne može da ugrožava zdravstvenost
prehrambenog proizvoda.
4. Led koji dolazi u kantakt sa hranom ili
može da kontaminira hranu treba stvarati iz
pitke vode a kada se upotrebljava za
zamrzavanje celih ribarskih proizvoda, voda
treba da bude ćista. Ona treba da se
upotrebljava i uskladišti p
5. Upotrebljena para na direktnim kontaktom
sa hranom ne treba da sadrži nijednu
substansu koja predstavlja opasnost za
zdravlje, ili ima izglede da kontaminira hranu.
6. Kada se za prehrambene proizvode na
hermetićno zatvorenim kontejnerima
primenjuje tretman grejanja, treba se
 48 
 
përdoret për të ftohë kontejnerët edhe pas
tretmanit nuk është burim i kontaminimit për
prodhimet ushqimore.
KREU VIII
Higjiena personale
1. Çdo person që punon në hapësirat ku
përdoret ushqimi duhet të mbajë nivel të lartë
të pastërtisë personale dhe duhet të veshë
rroba të përshtatshme, të pastra dhe aty ku
është nevoja edhe rrobe mbrojtëse.
2. Asnjë person që vuan nga ndonjë
sëmundje, apo është bartës i ndonjë
sëmundjeje që ka gjasa të bartet nëpërmjet
ushqimit apo është shkaktuar nga plagët e
infektuara, infeksione të lëkurës, vende të
lënduara, plagë, dijare nuk duhet të lejohet të
punojë në ushqim apo të hyjë në ndonjë
hapësirë të përdorimit të ushqimit në çfarëdo
cilësie - nëse aty ekziston ndonjë gjasë e
kontaminimit direkt apo indirekt. Çdo person
i tillë dhe i punësuar në ndonjë biznes të
ushqimit i cili ka gjasa të vijë në kontakt me
ushqim duhet t’a raportojë menjëherë para
operatorit të biznesit me ushqim sëmundjen
apo simptomet, dhe nëse është e mundur
shkaktarin e tyre.
containers after heat treatment is not a source
of contamination for the foodstuff

CHAPTER VIII
Personal hygiene
1.Every person working in a food-handling
area is to maintain a high degree of personal
cleanliness and is to wear suitable, clean and,
where necessary, protective clothing.
2. No person suffering from, or being a carrier
of a disease likely to be transmitted through
food or afflicted, for example, with infected
wounds, skin infections, sores or diahrrea is to
be permitted to handle food or enter any food
handling area in any capacity if there is any
likelihood of direct or indirect
contamination..Any person so affected and
employed in a food business and who is likely
to come into contact with food is to report
immediately the illness or symptoms and if
possible their causes to the food
establishment.

obezbediti da voda koja se upotrebljava za
hladjenje kontejnera ne predstavlja izvor
kontaminacije za prehrambene proizvode.
POGLAVLJE VIII
Lićna higjiena
1. Svako lice koji radi u prostorijama na
kojim se upotrebljava hrana treba da drži
visok nivo lićne higijene i treba da obuće
odgovarajuću garderobu, ćistu, a kada je
potrebno i zaštitna odela.
2. Nijedno lice koji pati od neke bolesti ili je
nosilac neke bolesti koja ima izglede da se
prenosi hranom ili je prozrokovana od
infektivnih rana, kožne infekcije, oštećenih
mesta, dijarea ne sme dozvoliti upotreba
hrane ili da ulazi u u prostorije u kojoj se
upotrebi hrana u nijednoj svojstvu – ukoliko
postoji šansa posredne ili neposredne
kontaminacije. Takvo lice i zapošleni u neki
od biznesa hrane a koji ima izglede da dodju
u kontaktu sa hranom dužni su da odmah
izveštavaju prehrambeno preduzeće o bolesti
ili njene simptome,i ako je moguće i uzrok.


 49 
 
KREU IX
Dispozitat e zbatueshme në prodhimet
ushqimore
1. Operatorët e biznesit me ushqim nuk duhet
të pranojnë nga askush materialet e
papërpunuara apo përbërësit e tjerë përveç
prej kafshëve të gjalla, apo ndonjë tjetër
material që përdoret në prodhimet e
procesuara, nëse dihet se janë apo në mënyrë
të arsyeshme mund të pritet të jenë të
kontaminuara me parazite, mikroorganizma
patogjenik apo substanca toksike,
dekompozuara apo të huaja në atë masë që,
edhe pasi që ndërmarrja ushqimore të ketë
zbatuar klasifikimin normal dhe procedurat e
pergatitjes dhe procesimit, prodhimi final do
të ishte i pashëndetshëm për t’u konsumuar
nga njerëzit.
2. Materialet e papërpunuara dhe të gjithë
përbërësit e deponuar në një bines të
ushqimit duhet të mbahen në kushte të
përshtatshme të dizanjuara për parandalim të
prishjes së dëmshme dhe për të mbrojtur ato
nga kontaminimi.
3. Në të gjitha fazat e prodhimit, procesimit
dhe distribuimit, ushqimi duhet të jetë i
CHAPTER IX
Provisions applicable to foodstuffs

1. Food business operators are not to accept
raw materials or ingredients ,other than live
animals ,or any other material used in
processing products if they are known to be
,or might reasonably be expected to be
contaminated with parasites ,pathogenic
microorganisms or toxic ,decomposed or
foreign substances to such an extent that ,even
after the food establishment had hygienically
applied normal sorting and preparatory or
processing procedures ,the final product
would be unfit for human consumption.



2. Raw materials and all ingredients stored in
a food business are to be kept in appropriate
conditions designed to prevent harmful
deterioration and protect them from
contamination.

3. At all stages of production ,processing and
distribution ,food is to be protected against
POGLAVLJE IX
Primenljive odredbe na prehrambenim
proizvodima
1. Operatori biznesa sa hranom ne treba da
prime od nikoga nepreradjene materijale ili
ostale sastojaka od živih životinja ili drugi
material koji se upotrebljava na preradjene
proizvode, ukoliko se zna da su
kontaminirana , ili se može oćekivati da su
kontaminirana parazitima, patogenskim
mikroorganizmima ili toksičnim substansama,
strane ili dekompovane u toj meri da
prehrambene preduzeće su sproveli normalnu
klasifikaciju i postupke pripreme i finalne
prerade, finalna proizvodnja je štetna za
konzumiranje od ljudi.

2. Nepreradjeni materijali i svi sastojci-
deponovani na jednom biznesu sa hranom
treba da se održe nad povoljnim uslovima,
dizajnirana za sprećavanje štetnog pokvarenja
radi njihove zaštite od kontaminacije

3. U svim fazama proizvodnje, prerade i
distribucije, hrana treba da bude zaštićena od
 50 
 
mbrojtur nga çdo kontaminim që ka gjasë t’a
bëjë ushqimin e pashëndetshëm për
konsumim nga njerëzit, i dëmshëm për
shëndetin dhe i kontaminuar në atë mënyrë
që do të ishte e paarsyeshme të pritet që ai të
konzumohet në atë gjendje.
4. Duhet të vendosen rregulla adekuate për
kontrollimin e insekteve. Rregullat e tilla
gjithashtu duhet të vendosen për të
parandaluar që kafshët shtëpiake të kenë
çasje në vendet ku pergaditet, përdoret apo
deponohet ushqimi.
5. Materialet e papërpunuara, përbërësit,
prodhimet intermediare dhe prodhimet finale
që kanë gjasa të mbështesin riprodhimin e
mikro-organizmave patogjenik apo formimin
e toksineve nuk duhet të mbahen në
temperaturat që mund të rezultojnë në rrezik
për shëndetin.
6.Zinxhiri i ftofjes nuk duhet të ndërptitet.
Sidoqoftë, periudhat e kufizuara jashtë
kontrollit të temperaturës lejohen, për të
akomoduar volitshmëritë e përdorimit gjatë
përgaditjes, transportit, deponimit,
ekspozimit dhe shërbimit të ushqimit, me
kusht që kjo nuk rezulton me rrezik për
shëndetin. Bizneset e ushqimit që fabrikojnë,
any contamination likely to render the food
unfit for human consumption ,injurious to
health or contaminated in such a way that it
would be unreasonable to expect it to be
consumed in that state.

4. Adequate procedures are to be in place to
control pests .Adequate procedures are also to
be in place to prevent domestic animals from
having access to places where food is
prepared, handled or stored.

5. Raw materials, ingredients, intermediate
products and finished products likely to
support the reproduction of pathogenic
microorganisms or the formation of toxins are
not to be kept at temperatures that might
result in a risk to health
6.The cold chain is not to be interrupted.
However ,limited periods outside temperature
control are permitted ,to accommodate the
practicalities of handling during preparation ,
transport ,storage ,display and service of food
,provided that it does noit result in a risk to
health .Food businesses manufacturing
,handling and wrapping processed foodstuffs
svake kontaminacije koja ima izglede da
hranu ćini nezdravom i štetnom za
konzumiranje od ljudi i kantaminiranom u toj
meri što bi bilo neopravdano oćikivati
konzumiranje u takvom stanju.

4. Treba ispostaviti adekvatne pravile za
kontrolu insekata. Takve pravile treba
ispostaviti i radi sprećavanja da domaće
životinje imaju pristup na mestima na kojima
se priprema, upotrebi i skladišti hrana.

5. Nepreradjeni materijali, sastojci,
intermediarni i finalni proizvodi, koji mogu
podsticati reprodukciju patogenskih
mikroorganizma ili formiranje toksina ne
treba držiti na temperature koja mogu
rezultirati opasnost za zdravlje.
6.Lanac hladjenja ne treba se prekinuti.
Ograničene periode van kontrole temperature,
dozvoljavaju se radi akomodiranja povoljnosti
upotrebe tokom pripremanja, transporta,
skladištenja, izloženja i usluge hrane, pod
uslovom da ovo ne rezultira opasno za
zdravlje. Biznesi hrane koji proizvode,
upotrebe i omotaju preradjene prehrambene
 51 
 
përdorojnë dhe mbështjellin artikujt
ushqimorë të procesuara duhet të kenë
hapësira të përshtatshme, mjaft të mëdha për
deponim të ndarë të materialeve të
papërpunuara prej materilaeve të procesuara
dhe depo të mjaftueshme të ndarë dhe të
frigorifuar.
7. Aty ku prodhimet ushqimore duhet të
mbahen apo shërbehen në temperatura të
ftohta, ato duhet të ftohen sa më shpejtë që të
jetë e mundur pas fazës së procesit të
nxemjes, apo fazës finale të përgaditjes nëse
procesi i nxemjes është aplikuar, në një
temperaturë që nuk rezulton me rrezik për
shëndetin.
8. Shkrirja e prodhimeve ushqimore duhet të
ndërmerret ashtu që të minimizohet rreziku
nga rritja e mikroorganizmave patogjenik apo
formimi i toksineve në ushqime. Gjatë
shkrirjes, ushqimet duhet t’i nënshtrohen
temperaturave të cilat nuk do të rezultonin
me rrezik për shëndetin. Aty ku menjanimi i
lëngjeve nga procesi i shkrirjes mund të
paraqes rrezik për shëndetin, ai duhet të
drenazhohet në mënyrë adekuate. Pas
shkrirjes, ushqimi duhet të përdoret në atë
mënyrë që të minimizohet rreziku nga rritja e
mikroorganizmave patogjenik apo formimi i
are to have suitable rooms ,large enough for
the separate storage of raw materials
fromprocessed material and sufficient
separate refrigerated storage.


7. Where foodstuffs are to be held or served at
chilled temperatures they are to be cooled as
quickly as possible following the heat
processing stage, or final preparation stage, if
no heat process is applied, to a temperature
which does not result in a risk to health.


8. The thawing of foodstuffs is to be
undertaken in such a way as to minimize the
risk of growth of pathogenic micro-organisms
or the formation of toxins in the foods. During
thawing ,foods are to be subjected to
temperatures that would not result in a risk to
health .Where run-off liquid from the thawing
process may present a risk to health it is to be
adequately drained .Following thawing ,food
is to be handled in such a manner as to
minimize the risk of growth pathogenic
micro-organisms or the formation of toxins.
proizvode, treba da imaju velike podobne
prostorije za odvojeno skladištenje
nepreradjenih materijala od preradjenih i
dovoljno odvojene i hladjene skladište.


7. Tu gde prehrambeni proizvodi treba održati
ili uslužiti na hladnim temperaturama, one
nakon faze grejanja ili finalne faze pripreme
ukoliko je primenjen proces grejanja - treba
da se ohlade u temperaturi koja ne
predstavlja opasnost za zdravlje.

8. Radi minimiziranja opasnosti od rasta
patogenskih mikroorganizmi ili formiranja
toksina treba preduzeti utopljenje
prehrambenih proizvoda.Tokom utopljenja,
hranu treba prilagoditi temperaturama koje
nepredstavljaju opasnost za zdravlje. Kada se
otklanjanje tećnosti nakon procesa utopljenja
mogu predstavljati opasnost za zdravlje iste
treba drenažirati na adekvatan naćin. Nakon
utopljenja hrana se može upotrebiti na taj
naćin što bi se minimiziralo rast patogenskih
 52 
 
toksineve.
9. Substancat, hazardet apo të pa ngrënshmet,
përfshirë ushqimin e kafshëve, duhet të
etiketohen në mënyrë adekuate dhe të
deponohen në kontejnerë të ndarë dhe të
sigurtë.
KREU X
Dispozitat e zbatueshme për mbështjellje
dhe paketim të prodhimeve ushqimore
1. Materiali i përdorur për mbështjellje dhe
paketim nuk duhet të jetë burim i
kontaminimit.
2. Materiali për mbështjellje duhet të
deponohet në atë mënyrë që të mos jetë i
ekspozuar ndaj rrezikut të kontaminimit.
3. Veprimet e mbështjelljes dhe paketimit
duhet të bëhen në atë mënyrë që të
parandalohet kontaminimi i produkteve. Aty
ku është e përshtatshme dhe veçanërisht në
rast të kanaqeve dhe kavanozave të qelqit,
duhet të sigurohet integriteti i konstruksionit
të kontejnerit dhe pastërtia e tij.
4. Materiali për mbështjellje dhe paketim i ri-
përdorur për artikuj ushqimorë duhet të jetë i

9. Hazardous or inedible substances,
including animal feed, are to be adequately
labeled and stored in separate and secure
containers

CHAPTER X
Provisions applicable to the wrapping and
packaging of foodstuffs
1.Material used for wrapping and packaging
are not to be source of contamination.


2. Wrapping material is to be stored in such a
manner that they are not exposed to a risk of
contamination.
3. Wrapping and packaging operations are to
be carried out so as to avoid contamination of
the products .Where appropriate and in
particular in the case of cans and glass jars,
the integrity of the container’s construction
and its cleanliness is to be assured.

4. Wrapping and packaging material re-used
for foodstuffs is to be easy to clean and,
organizma ili formiranje toksina
9. Substanse, hazarde ili delove koje nisu za
konzumiranje, obuhvatajući i stočnu hranu
treba adekvatno etiketirati i uskladištiti na
odvojenim i sigurnim kontejnerima.

POGLAVLJE X
Primenljive odredbe za omotanje i
pakovanje prehrambenih proizvoda
1. Materijal koji se upotrebljava za omotanje i
pakovanje ne treba da bude izvor
kontaminacije.

2. Materijal za omotanje treba da se uskladišti
na taj naćin da ne bude izložen nad rizikom
kontaminiranja.

3. Radnje omotanja i pakovanja treba uraditi
na taj naćin da se sprećava kontaminacija
proizvoda. Tu gde je povoljno, a posebno u
slučaju limenki i staklenih tegli treba
osiguravati integritet konstrukcije kontejnera i
njegova ćistoća.


4. Materijal za omotanje, pakovanje i re-
pakovanje, upotrebljen za prehrambene
 53 
 
tillë që të pastrohet leht dhe, aty ku është e
nevojshme të dezinfektohet.


KREU XI
Tretmani i nxemjes
1.Kërkesat në vijim zbatohen vetëm për
ushqimin e vendosur në treg në kontejnerë të
mbyllur hermetikisht:
2. çdo proces i tretmanit të nxemjes i
përdorur për të procesuar në prodhim të
paprocesuar apo procesuar më tej një
prodhim të procesuar duhet:
2.1. të ngrijë çdo pjesë të prodhimit të
trajtuar në temperaturën e dhënë për
një periudhë të dhënë kohore, dhe

2.2. të parandalojë prodhimin që të
kontaminohet gjatë procesit;

2. Për t’u siguruar se procesi i përdorur arrinë
objektivat e dëshiruara, ndërmarrjet
ushqimore duhet të verifikojnë rregullisht
parametrat kryesor relevant e në veçanti
temperaturën, shtypjen, mbylljen dhe
mikrobiologjinë, duke pëfshirë përdorimin e
where necessary, to disinfect.


CHAPTER XI
Heat treatment
1.The following requirements apply only to
food placed on the market in hermetically
sealed containers:
2. any heat treatment process used to process
an unprocessed product or to process further a
processed product is:

2.1. to raise every part of the product
treated to a given temperature for a
given period of time, and
2.2. to prevent the product from
becoming contaminated during the
process;

2. To ensure that the process employed
achieves the desired objectives, food
establishments are to check regularely the
main relevant parameters (particularly
temperature, pressure, sealing and
microbiology) ,including by the use of
proizvode, treba biti takav da se lako oćisti, a
po potrebi i da se dezinfektira.

POGLAVLJE XI
Tretman grejanja

1.Zahtevi koji slede, primenjuju se samo za
hranu koja je smeštena na hermeticno
zatvorenim kontejnerima namenjena trzisti:

2. Svaki proces tretmana grejanja, upotrebljen
za preradu u nepreradjenu proizvodnju ili
dalje prerade jednog preradjenog proizvoda
treba:

2.1. da zamrzne svaki deo proizvoda
tretirano u datoj temperaturi za
vremenski period; i
2.2.da spreći da proizvod bude
kontaminiran tokom procesa;

2. Prehrambene preduzeće da bi se
osiguravale da upotrebljeni proces postiže
željene objektive, treba da redovno provere
glavne parametre, a posebno temperature,
pritisak, zatvaranje i mikrobiologiju,
obuhvatajući upotrebu automatskih sredstava;
 54 
 
mjeteve automatike;


3. Procesi i përdorur duhet të përputhet me
standardet e pranuara ndërkombëtarisht për
pasterizimin, temperaturat ultra të larta ose
sterilizimin.

\KREU XII
Trajnimi

Operatorët e biznesit me ushqim duhet të
sigurohen:
1. Se përdoruesit e ushqimit janë të
mbikqyrur, udhëzuar dhe trajnuar për çështje
të higjienës së ushqimit konform me
aktivitetin e tyre të punës dhe duhet të
posedojnë me libreza valide sanitare.
2. Se ata që janë përgjegjës për hartimin,
zhvillimin dhe mirëmbajtjen e procedurës së
referuar në nenin 5 .1 të këtij udhëzimi
administrativ apo për veprimin e
udhëzimeve relevante kanë marrë trajnim
adekuat për zbatimin e principeve të
HACCP,
3. për përmbushjen e çdo kërkese të ligjeve të
automatic devices;
3. The process used should be conforming to
an internationally recognized standard (for
example pasteurization, ultra high
temperatureor sterilization.


CHAPTER XII
Training

Food business operators are to ensure:

1. That food handlers are supervised,
instructed and trained in food hygiene matters
commensurate with their work activity.

2. That they are responsible for the
development and maintenance of the
procedure referred to in Article 5. 1 of this
administrative instruction or for operation of
relevant guides have received adequate
training in the application of the HACCP
principles,and
3. Compliance with any requirements of the



3. Upotrebljeni proces treba da bude u skladu
sa medjunarodnim priznatim standardima za
pasterizaciju, niske i visoke temperature ili
sterilizaciju.


POGLAVLJE XII
Obučavanje


Operatori biznesa sa hranom treba da se
obezbede:

1. Da rukovaoci hranom su pod nadzorom,
upućeni i obučavani o higijeni hrane u skladu
sa njihovim radnim aktivnostima i poseduju
validne sanitarne knjižice.


2. Da oni koji su odgovorni za izradu,
razvijanje i održavanje postupaka, referisanih
u član 5. 1 ovog administrativnog uputstva ili
za sprovodjenje relevantnih uptstva adekvatno
su obučavani za sprovodjenje principa
HACCP;


3. za ispunjavanje svakog zahteva zakona
 55 
 
Republikës së Kosovës që ka të bëjë me
programet e trajnimit për personat që
punojnë në sektorët e caktuar të ushqimit.

4. Operatorët e biznesit me ushqim janë të
obliguar që të sigurojnë aftësimin për të
gjithë punëtorët që merren me ushqim.








Laws of the Republic of Kosovo, concerning
training programes for persons working in
certain food sectors.

4. Food business operators are to provide
training for all workers dealing with food.
Republike Kosova, vezano sa programima
obuke za lica koji radi u odredjenim
sektorima hrane.




4. Prehrambene preduzeće dužne su da
obezbede obuku za sve radnike koji se bave
hranom.
 56